Morgunblaðið - 09.03.2007, Blaðsíða 31
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 9. MARS 2007 31
STÚDENTAR við hugvís-
indadeild Háskóla Íslands geta verið
stoltir af mörgu. Við deildina eru
stunduð fræði sem hvergi er sinnt
annars staðar á landinu og sem eru
mjög mikilvæg okkar samfélagi.
Þrátt fyrir stöðugt fjársvelti, vanda-
mál sem deildin deilir með öðrum
deildum Háskólans, stendur hugvís-
indadeild sig með glæsibrag á öllum
sviðum. Við stúdentar getum líka
verið stolt af því að áhugi samfélags-
ins á starfi deildarinnar er mjög
mikill og birtist það m.a. í því að
nemendum við deildina fjölgar ár frá
ári.
Í dag, föstudaginn 9. mars, hefst
hugvísindaþing í Aðalbyggingu Há-
skóla Íslands, þar sem fræðimenn á
ýmsum sviðum hugvísindanna halda
fyrirlestra í bland við málstofur með
umræðum kennara, nemenda og
annarra áhugamanna um hugvísindi.
Þingið er nokkurs konar uppske-
ruhátíð þess öfluga starfs sem unnið
hefur verið í hugvísindum. For-
sendan fyrir því að gott fræðastarf
geti unnist hér á landi í þessum vís-
indum er að hugvísindadeild sé fjár-
hagslega sterk. Það er hún því miður
ekki eins og sakir standa nú.
Í reiknilíkani menntamálaráðu-
neytis fyrir deildir Háskólans hefur
hugvísindadeild lengi vel mátt dvelja
í neðsta þrepinu og því fengið hlut-
fallslega miklu minna fjármagn með
hverjum nemanda en hún þarfnast.
Reiknilíkan þetta er byggt á því að
kennsla í hugvísindum sé nánast ein-
göngu í fyrirlestraformi og býður
helst upp á að nemendafjöldi á hvern
kennara sé hafður í hámarki. Þessar
hugmyndir um nám í hugvísindum
eru löngu úreltar og löngu tímabært
að þessu verði breytt.
Fjárhagsvandi hugvísindadeildar
hefur margar birtingarmyndir en
einna helst ber að nefna að ekki
gefst kostur á því fyrir deildina að
ráða til sín nýtt starfsfólk til
kennslu, sem nú þegar er farið að
bitna á námsúrvalinu. Ákveðnar
námsgreinar, t.d. heimspeki, sagn-
fræði og íslenska, berjast við þennan
vanda enda hafa ekki verið ráðnir
nýir kennarar þar í samræmi við
fjölgun stúdenta undanfarinn ára-
tug. Einnig hefur mjög lítil nýliðun
átt sér stað í deildinni meðal fastráð-
inna kennara. Bókakostinum er
ábótavant, það eru engir peningar
aflögu til að panta nýjar bækur á há-
skólabókasafnið. Eins og gefur að
skilja er þetta ástand ekki ásætt-
anlegt.
Þrátt fyrir jákvætt viðmót stjórn-
málamanna og atvinnulífsins til
starfsins sem unnið er í hugvís-
indadeild hefur deildin ekki hlotið
þann beina stuðning sem hún þarfn-
ast. Fyrirheit um aukið fjármagn
hafa sjaldnast verið uppfyllt. Nú er
kominn tími til að breyta þessu og
efla hugvísindadeild þannig að hún
geti áfram staðið undir væntingum í
framtíðinni.
Að lokum viljum við hvetja alla til
að kynna sér dagskrá Hugvísinda-
þingsins.
Hugvísindaþing í skugga fjársveltis
Ásþór Sævar Ásþórsson, Guð-
rún Hulda Pálsdóttir og Kári
Páll Óskarsson skrifa í tilefni af
Hugvísindaþingi
» Fyrirheit um aukiðfjármagn hafa
sjaldnast verið uppfyllt.
Guðrún Hulda
Pálsdóttir
Höfundar eru nemar
við hugvísindadeild.
Ásþór Sævar
Ásþórsson
Kári Páll
Óskarsson
SÁ MÆTI krati Jón Sæmundur
Sigurjónsson sendi flokksfélögum
sínum í Hafnarfirði föðurlegar
áminningar í Morgunblaðinu hinn 4.
mars sl. undir fyrirsögninni; „Höld-
um öllum möguleikum opnum í ál-
versmálum“. Skila-
boðin eru þau að kjósa
„með“ stækkun álvers-
ins, þrátt fyrir sam-
þykkt þingflokks Sam-
fylkingarinnar um
frestun álverafram-
kvæmda. Verðbólgan
fari hjaðnandi og þar
með spennan í efna-
hagslífinu. Það sé því
allt í lagi að vera með,
þótt það eigi að vera á
móti. Framsókn-
arflokknum gafst vel
nánast alla liðna öld að
vera opinn í báða enda. Jón Sæ-
mundur telur greinilega að nú sé
komið að Samfylkingunni að taka við
því hlutverki.
Það er ekki verið að kjósa um að
loka álverinu í Straumsvík, heldur
stækka það nærri þrefalt. Það þýðir
á mannamáli í raun nýtt álver. Upp-
lýsingafulltrúi Alcan sagði á fundi
nýlega, að ef nú ætti að hefja bygg-
ingu álvers við Straumsvík í stað
1966, myndi hann segja nei. Álver af
þessari stærðargráðu eru ekkert
annað en tímaskekkja inni í byggð
og þessi risastækkun mun festa ál-
verið á þessum stað um ókomna tíð.
Það var sérkennilegt hjá grein-
arhöfundi að blanda síldinni á Siglu-
firði inn í þetta mál – og þó. Hann er
jú gamall Siglfirðingur. Hann segir
að „náttúran“ hafi leikið Siglfirðinga
grátt þegar síldin hvarf, en Hafn-
firðingar ætli nú að kasta gullegginu
frá sér fyrir væntanlega þessa sömu
„náttúru“. Þetta er satt að segja sér-
kennilegur málflutningur. Ég man
ekki betur en gegndarlaus ofveiði
hafi ráðið hvarfi síldarinnar upp úr
miðjum sjöunda áratugnum – ekki
eitthvert náttúrulögmál og talandi
um náttúruna annars vegar og fram-
kvæmdir okkar mannanna hins veg-
ar, þá er kannski rétt að minna Jón
Sæmund á Skeiðsfossvirkjun í Stíflu
í Fljótunum, þar sem perlu sveit-
arinnar var sökkt undir vatn og
bændur hrökkluðust flestir af jörð-
um sínum fyrir rafmagnið til Siglu-
fjarðar. Þá var orðið náttúruvernd
ekki til í íslensku máli. Það komst
hins vegar inn í orðaforðann þegar
Þingeyingar vörðu Laxárdalinn fyr-
ir annarri stíflu. Nú segir Jón Sæ-
mundur að svokallaðir nátt-
úruverndarsinnar ætli að leiða
náttúrulögmálin til öndvegis í efna-
hagsmálunum – fái þeir ráðið. Ég
velti því fyrir mér hvort greinarhöf-
undur hafi séð mynd Al Gore um
loftslagsbreytingarnar á jörðinni.
Þar er svo sannarlega ekkert nátt-
úrulögmál í gangi, heldur verk okk-
ar mannanna. Þessi mynd var sýnd á
vegum Samfylkingarinnar í Há-
skólabíói, sama dag og grein Jóns
Sæmundar birtist í Mogganum. Í
greininni segir að mengunin frá ál-
verinu nái ekki út fyrir lóðamörkin!
Hafnarfjörður er nú yfirfullur af
erlendu starfsfólki. Það heldur m.a.
uppi almenningssamgöngunum í
bænum. Árið 1966 snerist atvinnu-
lífið um þorsk, síld, kjöt og mjólk.
Álið var góð búbót á
þeim tíma. Nú er vatn-
ið, kalt og heitt ein
mesta auðlind þjóð-
arinnar – gulls ígildi.
Það hefur aldrei þótt
hyggilegt að eyða gull-
forðanum. Okkar gull-
forði í vatnsins gæðum
getur ekki annað en
aukið verðgildi sitt á
næstu árum, lánist okk-
ur að gera Jörðina
áfram byggilega.
Það væri annars
fróðlegt að vita fyrir
hvaða verð Landsvirkjun ætlar að
selja rafmagnið til Alcan. Hefur þú
ekki áhuga á að vita það – Jón Sæ-
mundur? Það er eitthvað fyrir hag-
fræðinga.
Opið í báða enda
hjá Jóni Sæmundi
í álversmálum
Reynir Ingibjartsson
svarar grein Jóns Sæmundar
Sigurjónssonar
Reynir Ingibjartsson
» Það hefur aldrei þótthyggilegt að eyða
gullforðanum.
Höfundur er í stjórn
Reykjanessfólkvangs.
mbl.is
smáauglýsingar