Tímarit lögfræðinga - 01.10.1977, Blaðsíða 40

tilhögun í svipaðri mynd og nú tíðkast í Danmörku og Belgíu og hér
hefur verið lýst.
Lögfesting ákvæða um óraðaða lista kemur hér einnig til greina. Sú
breyting er einföld að formi en róttæk að efni.
Hvort sem menn telja stjórnarskrárbreytingu tímabæra til lagfær-
ingar á kjördæmaskipaninni og kosningatilhögun, eða vilja una við
þá kosti, sem felast í lagabreytingu, er á það að líta, að ekki er mikill
tími til stefnu, þar sem næstu reglulegu alþingiskosningar munu fara
fram eigi síðar en í júnímánuði 1978. Hágkvæmast væri að framkvæma
breytingar á stjórnarskránni og kosningalögunum í tengslum við þær,
þannig að nýmælin væru samþykkt á 99. löggjafarþinginu, þing síðan
rofið á venjulegum þinglausnartíma og tillögurnar lagðar fyrir hið
nýkjörna þing að kosningum loknum. 1 þeim alþingiskosningum væri
unnt að kjósa samkvæmt þeim breytingum, sem þingið 1977—1978
gerir á kosningalögum, og úthluta uppbótarsætum eftir nýjum reglum,
sem tækju mið af jöfnum atkvæðisrétti kjósenda.
Niðurstöður síðari hluta ritgerðarinnar eru því þessar:
Leiðrétta má misvægi atkvæðisréttarins með breytingu á 122.
gr. kosningalaganna, þannig að hlutfallið 1:2 náist að mestu milli
dreifbýlis og þéttbýlis, miðað við núverandi búsetumynd.
Koma má á persónubundnum kosningum með öðrum breytingum
á kosningalögunum, þannig að kjósandinn ráði með atkvæði sínu
í miklu meira mæli en nú, hvaða frambjóðendur ná kjöri.
1) Kjörnir voru Hannibal Valdimarsson, Gunnar Thoroddsen, Emil Jónsson, Ingólfur
Jónsson, Jóhannes Elíasson, Ragnar Arnalds og Sigurður Gizurarson. Við fráfall
Jóhannesar Elíassonar 1975 var Tómas Árnason skipaður í nefndina. Á fyrsta fundi
nefndarinnar 12. september 1972, var Hannibal Valdimarsson kjörinn formaður
og Gunnar Thoroddsen varaformaður.
2) Alþt. 1944 A. bls. 11—12.
3) Alþt. 1946 A II. bls. 1572.
4) Land og lýðveldi. Fyrri hluti bls. 187.
5) Stjórnskipun Islands bls. 124.
6) Alþingistíðindi A 1957 bls. 565—6.
7) Bjarni Benediktsson, Land og lýðveidi. Fyrri hluti bls. 189.
8) Ólafur Jóhannesson, Stjórnskipun íslands, bls. 250.
9) Stjórnlagafræði II. bls. 22.
10) Stjórnskipun íslands, bls. 254.
102