Tímarit lögfræðinga - 01.05.1981, Blaðsíða 21

nauðsynleg, í samræmi við notkun hans á henni.
Ég mun ekki fara nánar út í einstök atriði þeirrar lagasetningar,
sem ég hef nú lýst og tel sjálfsagða, en þegar í ársbyrjun 1975 setti
nefnd á vegum Sambands íslenskra sveitarfélaga, sem ég var í fyrir-
svari fyrir, fram þá skoðun, að við ættum að taka norsku lögin frá
1973 okkur til fyrirmyndar, enda eigi ekki að miða eignarnámsbætur
fyrir land eða önnur landgæði við væntanleg eða fyrirhuguð not þessara
verðmæta, eftir að hið opinbera hefur með skipulagi og framkvæmd-
um breytt möguleikum til nýtingar, en það viðhorf hefur óneitanlega
vegið þungt við verðlagningu fram til þessa. Ákvæði norsku laganna
eru skýrð fyrir okkur í öðru erindi í dág.
Ljóst er, að lagasetning, sem kveður á um meginreglur til viðmið-
unar bótaákvarðana við eignarnám, getur engan veginn tæmt öll til-
vik, sem upp kunna að koma. Mörgum spurningum hef ég eflaust látið
ósvarað, og að sjálfsögðu verður ávallt visst mat að ráða endanlegri
niðurstöðu um fjárhæðir. Eflaust verður einnig unnt að benda á, að
slíkar meginreglur kunni að leiða til ósanngjarnrar niðurstöðu í ein-
stökum og afmörkuðum tilvikum, t.d. með viðmiðun við önnur og
eldri dæmi, þar sem landeigendur hafa fengið ríflega greiðslu fyrir
eignarréttindi, eða að aðrir, sem ekki þurfa að þola eignarnámstöku,
kunni síðar að verða betur settir, hafa aukna hagnaðarvon með frjálsri
ráðstöfun eða nýtingu eigna sinna.
Ekki vei’ður þó séð ástæða til að viðhalda almennu óréttlæti, að
viðhalda sérréttindum fárra útvaldra á kostnað alls almennings, með
því að skírskota til þess, að aðrir og enn fæi’i’i njóti óskei’ti’a hags-
vona. Slík niðurstaða vei’ður ekki sótt til meginreglunnar um, að
allir eigi að vera jafnir að lögum.
Á námsstefnu Lögfræðingafélags íslands 25. október 1980 um eignarnám
og eignarnámsbætur voru flutt 5 erindi. Auk erinda Jóns G. Tómassonar og
Jóns Steinars Gunnlaugssonar, sem birt eru í þessu hefti, voru flutt þessi
erindi: Réttarfar í matsmálum (Benedikt Blöndal hrl.). Gildandi íslenskur
réttur um ákvörðun eignarnámsbóta (dr. Gaukur Jörundsson prófessor). Þróun
síðustu 10 ára í norskum eignarnámsrétti (Gunnlaugur Claessen hrl.). Þessi
3 erindi verða væntanlega birt í Tímariti lögfræðinga á næstunni.
15