Melkorka - 01.05.1954, Qupperneq 9
MELKORKA — tilgangur og árangur
Eftir AÖalbjörgu Sigurðardóttur
Melkorka, tímarit kvenna, er 10 ára nú í
nraí. Ég hef jafnan fylgzt með máli hennar
og þykist því vera henni svo kunnug, að ég
megi helga henni nokkrar afmælishngleið-
ingar sem lesandi og kaupandi, því í útgáfu
hennar hef ég aldrei átt neinn þátt.
Fyrsti ritstjóri Melkorku var hin merka
ágætiskona Rannveig Kristjánsdóttir Hall-
berg, og mun hún líka hafa átt mikinn þátt
í því að koma hugsjóninni um tímarit fyrir
konur í framkvæmd. Ekki veit ég, hver af
mæðrum Melkorku hefur átt hugmyndina
um nafn liennar, en Rannveig Kristjánsdótt-
ir skrifar fyrstu greinina í fyrsta hefti tíma-
ritsins einmitt í sambandi við nafnið. Er það
auðvitað auðskilið og vel til fallið, að sjálft
nafn tímaritsins minnir á þögn konunnar
niður í gegnum aldirnar, jafnframt því að
nú sé tími til konrinn, að hún vegna ástar-
mnar á börnum sínum, jafnt sonunr sem
dætrunr, láti þögn sinni lokið og taki sér
stöðu með fullri ábyrgð í flokki þeirra er
ar átti ekki hvað minnstan þátt í því að þetta
fyrsta tímarit kvenna Irélt út í lífið. Sú bjart-
sýni sem aldrei takmarkast af einhliða gróða-
sjónarmiði nútíma vestrænnar menningar,
en er í ætt við ,sól og gróanda og því „engin
takmörk sett“ eins og komist var að orði í
upphafi þessa greinakorns í sambandi við
tátgáfu Melkorku.
„í sálarþroska svanna býr sigur kynslóð-
anna“. Aldrei lrafa þessi orð haft meira sann-
leiksgildi en í dag og Melkorka vildi mega
gera þau að sínum orðum um leið og hún
^eggur út á annan tuginn.
Aielkorka
berjast fyrir réttlætinu — l'yrir rétti hins
undirokaða — hvort lieldnr hann er karl eða
kona. Grein Rannveigar endar með þessum
orðum:
„Barátta konunnar gcgn karlmanninum
er ekki lengur til, heldur aðeins barátta
hennar við hlið hans, fyrir réttlátara þjóð-
skipulagi. Á þann hátt öðlast hún fyrst frelsi
og fullt jafnrétti." — Tilgangurinn er sem
sé: réttlæti og jafnrétti fyrir alla — karla sem
konur.
Á undan Melkorku hafa verið gefin út
nokkur kvennablöð — ekki tímarit — hér á
landi. Merkast þeirra er vitanlega Kvenna-
blað frú Bríetar Bjarnhéðinsdóttur. Frú
Bríet sagði mér sjálf, oft og mörgum sinn-
um, að fyrir sér hefði vakað með blaðstofn-
uninni fyrst og fremst að ná til íslenzkra
kvenna og vekja þær til umhugsunar og
skilnings á stöðu konunnar í þjóðfélaginu,
og nauðsyninni á því að taka höndum sam-
an um réttarbætur henni til handa. En frú
Bríet vissi jrað vel, að konur voru ekki al-
mennt viðbúnar að hlusta á mikið kvenrétt-
indatal og hún hugsaði sér að ná fyrst til
þeirra á annan liátt. Kvennablaðið var því
í fyrstu einskonar heimilisblað, jrar sem rætt
var um húsmæðramenntun, uppeldismál og
önnur menningarmál. Þó komu frá byrjun í
því kvenréttindagreinar og seinna meir,
þegar málið var orðið þekktara, gerði frú
Bríet blaðið að fullkomnu kvenréttinda-
blaði. Kvennablaðið fékk marga kaupendur,
og þegar Bríet loksins neyddist til að hætta
að gefa það út, var það ekki vegna Jtess að
kaupendatalan væri ekki nógu há á papp-
írnum, heldur vegna Jress, hversu treglega
37