Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2006, Side 85

Skuldir heimila hafa farið vaxandi en á árinu 2005
voru skuldir þeirra til lánakerfisins um 1.082 millj-
arðar króna og jukust um 23% frá fyrra ári. Engar
nákvæmar tölur eru til um eignir heimila en gróf-
lega má áætla eignastöðu heimila með því að meta
heildarfasteignamat á landinu öllu og hreinar
lífeyriseignir landsmanna en stór hluti eigna heimila
samanstendur af þessum tveim þáttum. Heildar-
fasteignamat íbúðarhúsnæðis á landinu öllu var í
árslok 2005 um 2.033 milljarðar króna og lífeyris-
eignir landsmanna námu um 1.180 milljörðum
krónum. Miðað við árið á undan hafa eignir lands-
manna í lífeyri og húsnæði því aukist um 29%. Ljóst
er að hér er þó um vanmat að ræða þar sem
markaðsverð húsnæðis er í flestum tilfellum langt
umfram fasteignamatið og jafnframt eru vantaldar
ýmsar eignir líkt og eignir heimila í verðbréfum og
bifreiðum. Til að mynda voru skráðar fólksbifreiðar
á landinu öllu í árslok 2005 um 187 þúsund. Þessar
mælingar sýna að þrátt fyrir aukna skuldastöðu
heimila hafa eignir landsmanna samtímis farið
hækkandi og árið 2005 jókst hrein eign heimila um
31% miðað við árið á undan. Líkt og sést á mynd
hafa eignir heimila vaxið hraðar en skuldir frá 1997
og hefur hrein eign heimila farið vaxandi frá þeim
tíma.
Samneysla
Samneysla hins opinbera jókst um 3,2% að raungildi á síðasta ári samkvæmt bráða-
birgðatölum Hagstofunnar. Vöxtur samneyslu ríkissjóðs og almannatrygginga var 2,3%
að raungildi árið 2005 en samneysluvöxtur sveitarfélaganna var 3,8%. Sé samneysla
(rekstrargjöld) ríkissjóðs skoðuð nánar sést að útgjaldavöxturinn er mestur milli ára í
mennta-, dóms- og samgöngumálum og ráðuneytum atvinnuvega.
Hlutfall samneyslunnar af landsframleiðslu mældist 24,7% á árinu 2005 en það var 24,9%
árið 2004 og 25,8°/.. árið 2003.
Fjárfesting atvinnuvega
Raunaukning í fjárfestingu atvinnuvega var um 57% árið 2005. Hækkunin kemur að
mestu leyti vegna stóriðjuframkvæmda en þær voru um helmingur af heildarfjárfestingu
atvinnuvega á árinu 2005. Ef undanskildar eru framkvæmdir í stóriðju- og orkuverum
var raunaukning í fjárfestingu atvinnuvega um 14% árið 2005 miðað við fyrra ár.
Mikill vöxtur hefur verið í innlendri eftirspurn og hefur það ýtt undir fjárfestingar fyrir-
tækja, einkum í byggingariðnaði. Á árinu 2005 jukust innfluttar fjárfestingarvörur um
44% að magni frá fyrra ári en stóran hluta þessarar aukningar má rekja til stóriðju-
framkvæmda. Jafnframt má gera ráð fyrir að styrking krónunnar hafi ýtt undir frekari
innflutning á fjárfestingarvörum, þó er ljóst að staða krónunnar á árinu 2005 hefur haft
neikvæð áhrif á rekstrarafkomu margra fyrirtækja sem eru í alþjóðlegri samkeppni.
Samdráttur í fjárfestingum fyrirtækja í sjávarútvegi nam um 25% á árinu 2005.
Til skoðunar eru þrjár nýjar stóriðjuframkvæmdir, annars vegar stækkun álversins í
Straumsvík og hins vegar framkvæmdir við að reisa tvö ný álver, á Norðurlandi og í
Helguvík.