Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2006, Page 251

• Leiðréttingastuðull vegna víxlverkunar milli ökutækja tekur tillit til aukins þreytu-
álags þegar flutningabílar keyra nálægt hver öðrum. I ljós kom að svona aksturslag
er mjög algengt þar sem í 14% tilfella er minna en 30 m í næsta flutningabíl á eftir.
• Leiðréttingastuðull vegna vinsunar ökutækja úr 13. ökutækjaflokki tekur tillit til
þess að bílar í 13. flokki voru nokkru þyngri en meðaltal allra hinna flokkanna.
• Leiðrétting vegna umferðarmynsturs tekur tillit til þess að umferðargreinirinn á
Esjumelum mælir þjóðvegaumferð sem er nokkuð frábrugðin þeirri umferð sem
kemur til með að fara um Sundabraut, sem er blanda af innanbæjar- og utan-
bæjarumferð. Til að leiðrétta fyrir umferðarmynstri voru notaðar lengdarmælingar
umferðargreinis á Vesturlandsvegi ofan Artúnsbrekku. Þessi leiðrétting, sem gerir
ráð fyrir því að lengdardreifing bíla fylgi að nokkru þyngdardreifingu, er nokkuð
gróf en samt sæmileg nálgun.
í Töflu 2 er búið að taka tillit til ofan-
greindra leiðréttinga og sömuleiðis að
kvarða fjöldann þaimig að útreikn-
ingarnir miðast við umferð 1 milljón
bíla á hægustu akreininni.
Það er athyglisvert að ökutæki í
bílaflokki X og XI valda langmestum
þreytuskemmdum, um 65% þreytu-
skemmda sé deilið í þreytuflokki 36
og 85% sé deilið í þreytuflokki 71. Við
hönnunarvinnuna er nauðsynlegt að
meta það umferðarálag sem búast má
við að brúin verði fyrir á líftíma
sínum. Þetta getur verið vandasamt
verk, sérstaklega þegar haft er í huga
að æskilegur líftími brúarinnar er 100
ár og ekki er hægt með nokkurri vissu
að spá svo langt fram í tímarvn.
/ Deili 36
flokkur [N/mm2 OflW) n./N, Skaði
1 5 18 197 7.51 6.0E-06 0.2%
3 32 6 6.43 2.3E-06
II 5 15 703 7.86 9.7E-06 0.3%
3 27 11 6.63 2.5E-06
III 5 18 5639 7.51 1.7E-04 3.6%
3 27 13 6.66 3.0E-06
IV 5 21 4002 7.19 2.6E-04 6.6%
3 28 230 6.60 5.8E-05
V a 5 19 324 7.36 1.4E-05 0.4%
3 30 22 6.50 6.9E-06
Vb 5 17 460 7.66 1.0E-05 0.3%
3 48 3 5.91 4.0E-06
Vla 5 21 2489 7.17 1.7E-04 6.4%
3 28 551 6.59 1.4E-04
Vlb 5 22 1629 7.12 1.2E-04 5.6%
3 29 510 6.54 1.5E-04
VII 5 17 62 7.66 1.4E-06 0.0%
VIII 5 19 529 7.39 2.1E-05 0.5%
3 28 21 6.62 4.9E-06
IX 5 23 1169 7.00 1.2E-04 9.8%
3 30 1146 6.50 3.6E-04
Xa 5 20 740 7.32 3.5E-05 0.8%
3 29 6 6.56 1.6E-06
Xb 5 20 4411 7.24 2.5E-04 18.9%
3 30 2114 6.50 6.6E-04
XI 5 22 6788 7.10 5.4E-04 46.4%
3 30 5480 6.50 1 7E-03
XII 5 15 464 7.85 6.5E-06 0.2%
3 44 4 6.01 3.6E-06
Helldarskemmdlr: 4.9E-03 100.0%
Doili 71
[N/mm2] ni/N| Skaöl I
32 6 7.75 1.1E-07 0.1%

31 53 7.81 8.3E-07 0.9%
34 9 7.64 2.0E-07 0.2%
30 59 1 1 7.89 6.54 1.4E-08 3.1E-07 0.3%
30 151 7.89 2.0E-06 2.1%
31 247 7.82 3.8E-06 4.0%

31 3 7.83 4.3E-08 0.0%
32 598 7.74 1.1E-05 11.8%
30 4 7.91 4.7E-08 0.1%
31 1420 7.80 2.3E-05 24.1%
32 2962 7.75 5.2E-05 56.0%
44 4 7.05 3.2E-07 0.3%
Hoildarskemmdlr: 9.4E-05 100.0% J
Tafla 2. Samantekt á þreytuskemmdum sem 1 milljón bílar valda
Gerðar hafa verið umferðarspár fyrir
fyrirhugaða Sundabraut [VST 2002]
og [VST 2005]. Út frá þeim má áætla
endingu brúarinnar, fyrir deili í sitt
hvorum þreytuflokknum.
Við að hækka þreytuflokk deilis úr 36 í 71 eykst
þreytuendingin úr 23 árum í 810 ár og því greinilega
til mikils er að vinna með að bættri þreytuhönnun.
á deili í flokki 36 og deili (flokki 71 neðst á miðju endahafi brúar.
[Jóhannes Loftsson 2006].
Ath. auð lína þýðir að spennuáraun viðkomandi trukks er undir
þröskuldsspennu.
Skemmdir á 1 milljón bila Hámarksfjöldi bíla — Ending
Deili 36 Deili 71 u 4.9E-03 206 milljón bílar 23 ár
9.4E-05 10692 milljón bilar 810 ár
Tafla 3. Samanburðurá þreytuendingu deila neðst á miðju endahafi. [Jóhannes Loftsson 2006]
Helstu niðurstöður
í þessu verkefni var unnin ákveðin frumvinna við mat á þreytuáraun á íslenskum stál-
brúm. En fram að þessu hafa stálbrýr verið það sjaldgæfar og umferð um þær það lítil að
hægt hefur verið að ganga út frá því að þreytuniðurbrot sé hverfandi.