Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði - 01.04.1966, Blaðsíða 60
er, en þursaskeggs-hverfi er í ræmum meðfram rofbörðunum. Víða er
svo mikill mosi (Rhacomitrium), að nálgast mosaheiði. Blettur XXIV.
7 er suður frá Fremri Skúta í um 510 m hæð. Þar er allstór gróin spilda
í dæld, sem hallar til suðurs, og er bersýnilega skýlt að mestu fyrir
sandfoki. Þar sem lægst ber í lautinni eru tjarnir á vorin, en þorna
venjulega á sumrin. Umhverfis þær vex mýrastarar-hálmgresis hverfi
(Carex 7iigra-Calamagrostis neglecta soc.). Þar sem hærra ber á verður
mosaheiði sbr. Tab. XXVIII. 1. Ofan til í dældinni er allur botninn
vaxinn víðigrund (Salix glauca soc.), Tab. XXV. 2, en krummalyngs-
hverfið er í hlíðum dældarinnar og liggur sums staðar upp að blásn-
um mel.
59. Krœkilyiigs-fjalldrapa hveifi (E. hermafroditum-Betida nana soc.)
(Tab. XXII A-B 1-5.)
Allar athuganir á hverfi þessu, nema ein, eru frá Fljótsheiði og
nágrenni hennar úr nálægt 400 m hæð. Á þessum slóðum er hverfi
þetta mjög útbreitt, en þegar lengra dregur inn í landið og það hækk-
ar dregur úr því, þótt það að vísu finnist á einstökum blettum. Hverfi
þetta er yfirleitt mjög útbreitt í hinurn lægri heiðalöndum norðan-
lands, og mun auk þess vera algengasta hverfið í lágheiðarbeltinu, en
þá þó oft með þeirri breytingu að krækilyngið (E. nigrum) kemur í
stað krummalyngs (E. hermafroditum). Einkennistegundirnar tvær,
krummalyng og fjalldrapi, eru hvarvetna drottnandi. Þó er það dálít-
ið breytilegt livor verður rneiri á einstökum blettum. Fjalldrapi (B.
7ia7ia) nær mestum þroska, þar senr snjólag er í meðallagi djúpt, en
hverfur að mestu af snjóléttustu blettunum, eins minnkar hann stór-
lega eða hverfur, þar sem snjó leggur í dýpra lagi og hann verður
langvarandi. Þar senr mest er um fjalldrapann er hann ætíð nokkru
hávaxnari en krækilyngið, og ber því meira á lionunr í gróðursvipn-
um, þótt flötur hans sé minni. Á veðurblásnari stcjðum liggja fjalldrapi
og krækilyng í sama lræðarlagi. Á láglendi verður fjalldrapinn (B.
nana) hinsvegar oft svo hávaxinn, að hann myndar sjálfstætt hæðar-
lag, ef til vill 30—60 cm hærra en krækilyngslagið. í hálendinu er yfir-
borðið ýnrist með lágunr, flötunr þúfunr eða snránabbahrjónunr. Gróð-
urbreiðan er sjaldan algeriega samfelld, heldur líkt og í krækilyngs-
bláberjalyngs hverfinu með smárofum og flögum. Sums staðar eru
blettir með hreindýramosa (Cladonia rangiferma), Alectoria og fjalla-
grösum (Cetraria islandica). Gætir þeirra venjulega meira, þegar dreg-
ur úr vexti fjalldrapans eða á lrinunr hærri börðum og bungum. Frá
58 Flóra - tímarit um íslenzka grasafræði