Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði - 01.04.1966, Blaðsíða 77

Þursaskeggs (K. myosuroides), krummalyngs (E. hermafroditum) og
bláberjalyngs (V. uliginosum) gætir verulega. Hér er sýnilega um
skyldleika við þursaskeggsheiðina að ræða, enda staðhættir að mörgu
líkir.
71. Loðviði-túnvinguls hverfi (S. lanata — Festuca rubra soc.) (Tab.
XXIII. A-B 1-2, XXIV. A—B 1-3, XXVII A—B 1-9).
Flestar athuganirnar eru af Bárðdælaafrétti, en þar er þetta gróður-
hverfi útbreiddasta hverfi runnaheiðarinnar, þá eru og athuganir frá
Gnúpverjaafrétti og Kili, en á þeim rannsóknarsvæðum gætir hverfis-
ins miklu minna, einkum á Gnúpverjaafrétti. Hverfi þetta er útbreidd-
ast þeirra hverfa, sem ég hefi talið til loðvíðisveitarinnar og mætti ef
til vill kalla það einkennishverfi þeirrar gróðursveitar. Hverfið er dá-
lítið sundurleitt eftir vaxtarstöðum, og mörkin milli þess og annarra
hverfa hvergi nærri vel skýr alls staðar. Loðvíðir (S. lanata) og tún-
viugull (F. rubra) eru alls staðar drottnandi, en þó er magn túnving-
ulsins dálítið breytilegt. Segja má, að túnvingull sé ekkert séreinkenni
þessa hverfis, þar sem hann finnst með verulegri tíðni í öllurn hverfum
víðiheiðarinnar, en í engri þeirra er hann jafnstöðugur og í þessu, og
jafnríkjandi bæði í svip og fleti. Hann er eina tegundin, sem alltaf
fylgir loðvíðinum eftir og nálgast hann mjög að magni, bæði í gróður-
svip og fleti. Aðrar algengustu tegundirnar eru: beitieski (Equisetum
variegatum), klóelfting (E. arvense), kornsúra (P. viviparum), þursa-
skegg (K. myosuroides), grávíðir (S. glauca), krækilyng (E. hermafro-
ditum), stinnastör (C. Bigelowii), lambagras (Silene aculis), fjallasveif-
gras (Poa alpina), axhæra (Luzula spicata) og skriðlíngresi (A. stoloni-
fera). Nokkrar þessara tegunda og raunar sumar aðrar koma fram með
mikilli tíðni í sumum blettunum. A-tegundirnar eru í lágmarki í víði-
heiðinni eða 62.5%. Sama er um Ch eða 28%, hinsvegar ná H hér há-
tnarki innan sveitarinnar eða 52.7%. Tölur þessar sýna skyldleika
hverfisins við brekku- og valllendisgróður hálendisins.
Hverfið er ætíð þar, sem þurrlent er. Það getur bæði verið í brekk-
um og á flatlendi. Yfirborðið er ætíð slétt. Mestum þroska nær hverf-
ið, þar sem sendið er, og mjög oft liggur það í belti yzt í heiðarsvæð-
mn, þar sem krækilyng er annars drottnandi. Er víðihverfið þá næst
blástursbörðunum, eða ef til vill skilið frá þeim með örrnjóu þursa-
skeggsbelti, þar sem allra veðurnæmast og þurrast er. Virðist þetta
hverfi oft verða það gróðurlendi, sem mesta vörnina veitir gegn sand-
foki og uppblæstri. Útjaðrar þeirra landfláka, sem uppblástur herjar á
TÍMARIT UM ÍSLENZKA GRASAFRÆÐI - FlÓra 75