Félagsbréf - 01.03.1960, Blaðsíða 31

FÉLAGSBRÉF
29
fjölskyldunnar. öruggari manngerð
er verkamaðurinn Robert, sem nú er
bezti vinur Wilfreds. Milli hans og
Wilfreds svífur einnig fögur, en
liviklynd stúlka, Celine, ástmey Wil-
freds, sem giftist Robert. Wilfred
sjálfur er sviplausastur þeirra allra,
með slétt og snoturt spjátrungs-
andlit, sem á helzt heima í myndinni
af sjálfum óraunveruleikanum, næt-
urklúbbnum Norðurpólnum í Kaup-
mannahöfn. Þar lendir hann í öðr-
um kafla bókarinnar meðal gleði-
kvenna, hórumangara og fjárhættu-
spilara, þar sem hvít birta ljóskast-
aranna leikur yfir rauðu myrkri at'-
kimanna og hverfist sem fallandi
stjörnuregn. Allt er á hverfanda
hveli í skáldsögunni, jafnvel hug-
vitsamlega gert speglakerfi Kristj-
aníu-yfirþjónsins, Valdemars Mathi-
sens, sem kallaður er kalkúninn.
Með því gat hann fylgzt með öllum
viðskiptavinum sínum, sem í æ rík-
ari mæli voru orðnir sníkjudýr, velti-
árabraskarar. Það var ekki sem við-
feldnast. En nú ógnaði meiri hætta:
Hrunið.
Tveir höfuðkaflar bókarinnar
heita Hinar björtu lindir og Hin.rr
myrku lindir. Hinar björtu voru nú
í bókstaflegri merkingu að þorna.
Dauði Charlottu frænku var næstum
því eins og liður í heild. Það var
hún, sem var vön að koma siglandi
inn til fjölskyldumiðdegisverðanna,
svo að skrjáfaði í silkipilsunum. Nú
var einnig það hljóðnað. Sjálf at-
höfnin, þegar kistan er látin síga
niður í bálstofunni, beinir huga Wil-
freds, þó óhugnanlegt sé, að þeim
ytri aðstæðum, að nú hallaði undan
fæti fyrir öllum. Hvað hann sjálfan
snertir, hallast, svo að ekki verður
um villzt, á ógæfuhliðina í andlegum
skilningi. í Kaupmannahöfn tekur
hann að sér barn götustelpu, ekki af
ást, heldur af þrjózku. Hann getur
meira að segja orðið gripinn villtri,
frumstæðri morðfýsn, löngun „til að
rjúfa óslitna keðju, sem var jafn-
vonlaust, hvort heldur sem hún var
að kenna blindri framsækni sæðis-
frumanna í leginu eða duldum leið-
um óskanna um nýja ættliði til að
auka óhamingjuna“. .. . „Hann stóð
með barnið, lyfti j)ví hátt upp og
fann aflið frá hinum myrku lindum
streyma út í alla limi, þá myrku
vissu, að allt væri illt og ætti að
vera illt.“
En að baki þessari hrottalegu og
skuggalegu mynd sjáum við aðra,
sem gefur átakanlega skýringu:
Myndina af föður Wilfreds, þar
sem hann skemmtir sér við að lyfta
drengnum hátt yfir höfuð sér og
láta hann svífa. . . . Svo hafði hann
sleppt honum í loftinu, í lausu lofti,
látið hann detta og gripið hann,
vakið hjá honum ótta og öryggis-
leysi. Faðirinn, sem framdi sjálfs-