Skagfirðingabók - 01.01.2011, Qupperneq 38

38
SKAGFIRÐINGABÓK
– Það var nú það. Eiginlega snerist
mér ekki hugur. Mér líkaði ákaflega
vel að kenna við Háskólann og sótti
ekki fast að verða útvarpsstjóri. Það er
erfitt að svara því hvað réði úrslitum.
En það kom margt til greina. Fram-
tíðin við Háskólann var óviss, og það
var í rauninni ekki erfitt að gera upp
hug sinn á þeim forsendum.
– Hefur þú séð eftir að söðla um aft-
ur?
– Nei. Ég held að það sé mesta vit-
leysa að hugsa um hvort maður hefur
tekið réttar eða skakkar ákvarðanir í
ýmsum efnum. Það er alveg þýðing-
arlaust. (Helgarpósturinn 9. janúar
1981).
Vitanlega er þýðingarlaust að velta
fyrir sér ástæðum þess hvaða ákvarð-
anir menn taka við tilteknar aðstæður
í lífinu og hvort þær voru réttar eða
rangar frá ákveðnum sjónarmiðum.
Ýmsir töldu að fast hefði verið leitað
eftir því við Andrés að verða út-
varpsstjóri. Einar Laxness víkur að
þessu í eftirmælagrein og segir að þeg-
ar Andrés virtist „kominn í farsæla
höfn sem háskólakennari í bókmennt-
um, og hann gæti þess vegna farið að
snúa sér alfarið að fræðistörfum … þá
höguðu forlögin því svo, að hann var í
raun dæmdur til að hverfa af hinum
nýja vettvangi, hvort sem honum
líkaði betur eða verr. Staða útvarps-
stjóra var laus og í þann sess komst
hann ekki hjá að setjast. …“ (Mbl. 8.
janúar 1999).
Vegna langra kynna af Andrési
Björnssyni á ég bágt með að trúa því
að hann hafi orðið útvarpsstjóri fyrir
einhvers konar nauðung. Hann var að
vísu stundum seinn til ákvarðana og
gaf óljós svör, það þekktum við starfs-
menn hans, en hins vegar var hann
mjög einbeittur, staðfastur, að ekki sé
sagt þrár, þegar hann hafði gert upp
hug sinn og varð þá ekki haggað. Hafi
hann verið staðráðinn að starfa í
Háskólanum mundi hann ekki hafa
látið telja sig á að breyta þeirri
ákvörðun. Hann sneri einfaldlega aft-
ur til vinnustaðar sem hann gjör þekkti
og hafði ekki nægilegt traust á
framtíðinni á hinum nýja stað, þótt
öðrum virtist slíkt ástæðulaust. Að
vísu var ekki í augsýn að prófessors-
staða í bókmenntum losnaði í bráð, en
svo fór þó eftir fá ár. Hins vegar verður
sjaldnast ráðið í framtíðina á hvaða
starfsvettvangi sem er. Andrés hefur
varla órað fyrir þeim miklu breyting-
um í fjölmiðlun sem næstu ár báru í
skauti. Í þeim sviptingum var Ríkisút-
varpið vissulega í lykilhlutverki.
VIII
Fyrsti starfsdagur Andrésar á stóli út-
varpsstjóra á Skúlagötu 4, 2. janúar
1968, varð ærið kaldranalegur. Einn
af helstu og reyndustu stjórnendum
stofnunarinnar, Jón Magnússon frétta-
stjóri, andaðist snögglega á leið á
vinn u stað sinn. Margrét Indriðadóttir
varafréttastjóri, síðar eftirmaður Jóns,
sagði svo frá í eftirmælum um Andrés:
„Fyrsta erindi mitt við nýskipaðan út-
varpsstjóra, og hið þungbærasta, var
að segja honum lát Jóns. Andrés setti
hljóðan við þá harmafregn. Ég man að
hann gekk út að glugganum á skrif-
stofu sinni á fimmtu hæðinni og horfð i
lengi þögull út í sortann á úfið hafið
og sæbarða Skúlagötuna þennan
grimm a frostkalda dag. Sagði svo: