Skagfirðingabók - 01.01.2011, Side 32
32
SKAGFIRÐINGABÓK
nútímalegri sjónarmið en áður höfðu
verið í forystu útvarpsráðs. Átti hann
eftir að vera formaður ráðsins manna
lengst. Benedikt var mikill áhuga-
maður um sjónvarp og hélt því máli
vakandi, en áratugur leið þar til
íslenskt sjónvarp hóf starfsemi sína.
Andrés fylgdist vel með þeim málum.
Árið 1956 bauð bandaríska utanríkis-
ráðuneytið honum á námskeið í út-
varps- og sjónvarpsfræðum við há-
skólann í Boston. Var hann þar sex
mánuði og þótti dvölin afar lærdóms-
rík. Mun Andrés hafa verið fyrstur
Íslendinga sem kynnti sér þessi mál á
akademískum grunni (Helgarpósturinn
9. janúar 1981). Aldrei hugsaði hann
sér að vinna við sjónvarp, enda fyrst og
fremst maður orðsins, en þetta nám-
skeið kom honum vel síðar þegar hann
var orðinn útvarpsstjóri á bernskuárum
íslenska sjónvarpsins.
Annars var starf Andrésar sem fyrr
að afla efnis í dagskrána, sjá um bók-
menntaþætti, samantekt og flutning
efnis. Meðal annars annaðist hann út-
varps sögurnar. Sjálfur las hann Sturlu
í Vogum eftir Guðmund Gíslason
Hagalín 1953. Um Hagalín flutti
Andr és erindi á sextugsafmæli hans
sem prentað var (Félagsbréf AB, 1958).
Annar starfsmaður, Þorsteinn Ö.
Steph ensen, las Sólon Islandus eftir
Davíð Stefánsson árið 1958. Þeir Hall-
dór Laxness, Gunnar Gunnarsson og
Kristmann Guðmundsson lásu eigin
skáldsögur á þessum árum, auk ýmissa
fleiri höfunda og þýðenda. Einnig
voru lesnar spennusögur og af þeim er
einkum í minnum höfð sagan Hver er
Gregory? sem Gunnar G. Schram las
1955.
Eftir 1950 var tekið að nota segul-
bönd og gerbreytti það aðstöðu til út-
varpsvinnu svo segja má að dagskrár-
gerð í nútímaskilningi gæti þá fyrst
hafist. Af þáttagerðarmönnum á sjötta
áratugnum má nefna þá Björn Th.
Björnsson og Gest Þorgrímsson sem
sáu um þáttinn Um helgina. Sveinn
Ásgeirsson stjórnaði vinsælum spurn-
ingaþáttum og eftir 1960 komu
skemmti þættir Svavars Gests, svo að
það helsta sé talið.
Leikrit voru jafnan vinsælt efni.
Laugardagsleikritin sem fjölskyldan
hlustaði á saman víða á heimilum voru
í umsjá Þorsteins Ö. Stephensens, sem
sjálfur var afburðagóður útvarps-
leikari. Þorsteinn taldi sér ekki fært að
hafa framhaldsleikrit á sinni könnu
þegar þau komu til og voru þau því
flutt á vegum dagskrárstjórans. Þar
má nefna framhaldsleikrit Agnars
Þórðarsonar, Víxlar með afföllum,
1958 og „leiksögu“ Agnars, Ekið fyrir
stapann, 1960. Nýleg íslensk skáld-
saga, Sjötíu og níu af stöðinni eftir
Indr iða G. Þorsteinsson, var flutt í
leikgerð Gísla Halldórssonar 1958.
Oft voru á dagskrá framhaldsleikrit
byggð á klass ískum sögum, þar á
meðal á sögum Dickens og Önnu Kar-
eninu eftir Tolstoj, en þau þýddi Ás-
laug Árnadóttir. Andrés þýddi sjálf ur
Til leigu úr Forsytesögu Galsworthys.
Einnig er að nefna skemmtileikrit sem
Flosi Ólafsson stjórnaði, eins og Um-
hverfis jörðina á áttatíu dögum eftir
Jules Verne 1959. Allt þetta hlýddi
fólk á með athygli fyrir daga sjónvarps-
ins.
Hér hafa verið nefnd fáein dæmi af
dagskrá útvarpsins sem Andrés Björns-
son fjallaði um á þessum árum og þá
staldrað við bókmenntaflutning af því