Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.03.2003, Blaðsíða 35

VIÐTAL
Hjúkrunarþjónustan Karitas
anda sem gæti farið að gera til okkar kröfur og
þá jafnvel heft starfsemi okkar á einhvern hátt.
Við höfum því ákveðið að gefa þetta starf og
hjúkrunarfræðingar, sem komið hafa til starfa
hjá okkur, hafa allir gengist inn á þetta. Þær
Kjellrun og Erna eru báðar hættar að vinna hér
fyrir löngu en þær Asdís Þórbjarnardóttir, Val-
gerður Hjartardóttir, Lilja Þormar og Berglind
Víðisdóttir starfa hér núna og hafa lagt Karitas
ómælt lið í mörg ár auk þess sem Bergþóra
Jónsdóttir hefur unnið í afleysingum. Arndís
Jónsdóttir starfaði auk þess með okkur um tíma
en hún er nú í meistaranámi. Þóra Björg Þór-
hallsdóttir, sem var með mér í þessu við stofn-
un Karitas, er einnig hætt. Hún býr nú og
starfar í London þar sem hún aflaði sér
meistaragráðu í líknarmeðferð nýlega.
Hrund Helgadóttur, einn af stofnendum Hjúkrunarþjónustunnar
Karitas.
Líknandi eða læknandi meðferð
Hrund segir að auðvitað hafi þurft fjármagn til
að kaupa nauðsynleg tæki sem og til að gera
þjónustuna að þeirri gæðaþjónustu sem þær
vildu. Sömuleiðis hafi þær stöðugt viljað afla
sér nýjustu og bestu þekkingar á sínu sviði.
Þær ákváðu því að að stofna minningarsjóð
Karitas enda hafi margir verið búnir að koma að
máli við þær um að styrkja þjónustuna á ein-
hvern hátt. Sjóðurinn hafi þó aldrei verið öflug-
ur enda aldrei verið kynntur út fyrir raðir sjúkl-
inganna og aðstandenda þeirra en hafi samt
gert þeim kleift að kaupa allan sinn tækjabún-
að og til að vera með sambærilega þjónustu og
aðrir sem starfa á þessu sviði í heiminum. Núna sé þó kom-
inn sá tími að þær langi til að efla sjóðinn því hann sé þeirra
eini möguleiki til að geta aflað sér þeirrar viðbótarmenntun-
ar sem þeim finnst þörf á en hana þurfa þær þurfa að sækja
til útlanda.
- En hvernig menntun er það sem þær sækja í útlöndum?
„Við getum verið á allt frá einföldum eins eða tveggja daga
námskeiðum til náms þar sem við bætum við okkur fleiri
stigum í líknandi hjúkrun en þau geta svo leitt til meistara-
eða doktorsgráðu. I apríl nk. erum við t.d. að fara á ráð-
stefnu í Haag þar sem m.a. verður fjallað um siðfræði, líkn-
ardráp, því velt upp hversu mikla líknarþjónustu hvert sam-
félag þarf í raun, andleg og tilvistarleg málefni verða þar
rædd auk hefðbundinna umræðna um einkennameðferð og
þverfaglegt samstarf. Þegar fólk, sem starfar við líknarmeð-
ferð, er saman komið er gjarnan umræða um þau boð Al-
þjóðaheilbrigðisstofnunarinnar, frá því fyrir mörgum árum,
að læknar heims snúi sér meira að líknarmeðferð í stað
læknismeðferðar sem kemur ekki lengur að gagni. Stað-
reyndin er jafnframt sú að krabbameinslyf eru samfélaginu
dýr. Þetta er eilíf umræða sem mikilvægt er að taka þátt í og
halda vakandi hér á landi. Það tók nokkur ár að vinna líkn-
armeðferð sess á Islandi og það var hér gott tímabil þar sem
þekking á líknarmeðferð var orðin almenn og henni því beitt
í stað lyfjameðferðar sem oft var vonlaus. Núna virðist þetta
vera að snúast við og ákveðin vandamál virðast vera að koma
upp aftur við að taka ákvörðun um að hætta meðferð.“
- Hvers vegna er það?
„Það er kannski ekki mitt að ræða það hér. Það sem mér sýn-
ist þó er að þetta tengist annars vegar breyttum viðhorfum
læknanna og hins vegar hefur þetta e.t.v. eitthvað með það
að gera að sjúklingarnir eru af annarri kynslóð en var og
þessi kynslóð, sem nú fær krabbamein, gerir aðrar kröfur.
Þessir sjúklingar vilja að allt sé gert til að þeir geti lifað leng-
ur hvað sem það kostar. Þá er eflaust oft afar erfitt að vera í
hlutverki krabbameinslæknisins. Mér finnst ég aftur vera
farin að sjá sjúklinga sem eru lengi í lyfjameðferð þar sem
lyfin eru farin að brjóta niður líkamann og varnir hans og líf
sjúklinganna snýst orðið um fátt annað en þróttleysi, verkir,
uppköst o.þ.h. Oft finnst fjölskyldu sjúklingsins þetta líka
og hún spyr okkur hvers vegna verið sé að halda meðferðinni
áfram.“
- Hvaða vald hefur fjölskyldan ef hún vill að lyfjameðferð
sé hætt?
„Hún hefur ekkert vald. Ekki einu sinni til að fá upplýs-
ingar hjá læknunum ef sjúklingurinn vill það ekki. Hvað
okkur hjúkrunarfræðinga varðar þá þurfum við að láta í
okkur heyra sem fagstétt."
Tímarit islcnskra hjúkrunarfræðinga 1. tbl. 79. árg. 2003

33