Morgunblaðið - 04.12.1976, Blaðsíða 37
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 4. DESEMBER 1976
37
'a ^ 2V
VELVAKANDI
SVARAR í SÍMA
0100 KL. 10—11
FRÁ MANUDEGI
iwi/Mjrxoi'ajMn
„Mahler (aðalframkvæmda-
stjóri WHO) var spurður um
árangur af starfi Alþjóða heil-
brigðismálastofnunarinnar og
nefndi hann sem dæmi að eftir
nokkrar vikur yrði sennilega
hægt að lýsa því yfir að sjúk-
dómurinn kúabóla væri úr sög-
unni.“
Þetta mun vera rangþýtt og
rangskilið. Framkvæmdastjóri
WHO, sem er danskur, hefur hlot-
ið að nefna „Kopper", en það er
danska orðið yfir bólusótt, annars
heitir hún á latinu Variola, á
ensku „Small-pox“ og á sænsku
„Smittkoppor" en kúabólusetn-
ing er skyddskoppympning á því
máli.
Ég hefi oft undrast það að okk-
ar ágætu læknar skuli geta lesið
eð'a hlustað á það ámælislaust í
mörgum fjölmiðlum, að bólusótt-
inn illræmda sem — auk annarra
hörmunga — drap þriðja hvern
íslending fyrir hálfri þriðju öld,
sé talin vera kúabóla. (Þetta kem-
ur meira að segja fyrir i jafn
merkri bók sem Æfisögu Níelsar
Finsen, þýddri úr dönsku.)
Svona misskilning má að mín-
um dómi telja óvirðingu við vel-
gjörðamann mannkynsins, enska
læknirinn Edward Jenner, sem
varð fyrstur til að finna upp bólu-
efni. Og sem — árið 1798 — gaf út
skýrslu um tilraunir er sönnuðu,
að með því að flytja kúabólu yfir í
heilbrigðan mann væri hægt að
fyrirbyggja bólusótt. Þetta upp-
götvaði hann með athygli og hug-
kvæmni einni saman, löngu áður
en menn höfðu hugmynd um
bólusóttarvírusinn. (Ágúst H.
Bjarnason segir raunar i bók
sinni „Saga Mannsandans" að
indverskir læknar hafi verið bún-
ir að finna upp kúabólusetningu
550 fyrir Krist. Kannske það
sanni, að ekkert sé nýtt undir
sólunni.)
Hvað um þetta, íslendingum til
mikils sóma var tekið fyrir bólu-
sóttarfaraldrana hér með kúa-
bólusetningu, sem hafin var 1802
og lögboðin 1810.
Margrét Jóhannesdóttir,
fv. heilsuverndarhjúkrunarkona.
DANSKIR
RUGGU-
STÓLAR
ÚR
MASSÍVRI
EIK
☆
VELKOMIN í
VALHÚSGÖGN
Þessir hringdu . . .
% Jólalögog
jólastemmning
Útvarpshlustandi:
— Mér finnst það nú alveg
óþarfi að fara að spila jólalögin
strax þó það sé komin desember-
mánuður. Stundum hefur útvarp-
ið verið nokkuð seint á sér með
jólalögin, jafnvel of seint, en
þetta er einum of snemmt að gera
það nú i byrjun mánaðarins, um
miðjan mánuð væri alveg hæfi-
legt. Jólaskapið á að koma yfir
menn svona hægt og sígandi og
því er það alveg nóg að útvarpið
byrji að ýta undir það um miðjan
desember. En svo hafa sjálfsagt
sumir aðra skoðun á þvi máli.
Þetta er að sjálfsögðu álitamál
hversu snemma á að fara að
„spila jólastemmningu inn i fólk"
og kannski vilja fleiri tjá sig um
það mál hér og þá er það vel-
komið.
SKÁK
/ UMSJÁ MAR-
GE/RS PÉTURSSONAR
Á nýafstöðnu unglinga-
meistaramóti Þýzkalands kom
þessi staða upp i skák þeirra
Manfred Heidrich sem hafði hvítt
og átti leik og Peter Grtin.
8. Rdb5<! axb5 9. Rxb5 I)a5+ 10.
b4 Rxb4 11. axb4 Dxb4 12. c3
Hxal 13. Dxal Db3 14. Rd6+ Kd8
15. Da5+ b6 16. Dxb6+ Dxb6 17.
Bxb6 Mát.
Annars er það skoðun Velvak-
anda að það sé ekki útvarpið sem
sé fyrst til þess að minna á nálægð
jólanna, það eru miklu fremur
verslanir. Þær fara að koma
sínum jólaskreytingum fyrir i
nóvember og kannski veitir
sumum ekki af timanum til að
kaupa jólagjafirnar og geta sent
þær út í heim. En nú eru ekki
nema 20 dagar til jóla og það líður
sennilega fljótar en menn grunar,
nema hjá þeim sem yngri eru,
litlu börnunum, nú eru þau upp-
tekin af að telja dagana og reyna
að imynda sér hvað þau fái i jóla-
gjöf.
HÖGNI HREKKVÍSI
ll-xS „1976
McNaught Synd., Inc.
Hann er að halda uppá Dag dýranna.
DRÁTTHAGI BLÝANTURINN
VALHUSGOGN,
Ármúla 4. slml 82275.
OPIÐ TIL KL. 6
DÖNSKU GÓLFLAMPARNIR
KOMNIR AFTUR
SENDUM í PÖSTKRÖFU
LANDSINS MESTA LAMPAÚRVAL
LJÓS & ORKA
Suðurlandsbraut 12
sími 84488