Morgunblaðið - 28.05.1977, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 28. MAÍ 1977
7
Frásögn Postulasögunnar
af hvítasunnuundrinu og öðr-
um atburðum þess dags
lýkur með því að segja frá
einingunni, samfélaginu !
frumsöfnuðinum í Jerúsa-
lem. „Allireiga þeirra aðvera
eitt", hafði meistarinn mælt,
og fagurlega varðveittu vott-
arnir eininguna, — fagur-
lega fyrst í stað.
Hvað um einingu kristn-
innará þessari hvítasunnu?
Trúfræðakerfi og kenningar
hafa hlaðizt upp í 1 9 aldir og
margt það, sem styrkja átti
einhug hefir orðið efni til
sundrungar og klofið kristn-
ina í svo margar deildir, að
lærdómsmenn einir kunna
skil á ágreiningsefnunum öll-
um.
Svo hlaut að fara, hugs-
andi maðurfinnur rétt sinn
bæði og skyldur til að hugsa
og álykta, velja og hafna.
Fyrstu átökin um skoðana-
mun urðu í frumsöfnuðinum
nokkurum árum eftirdauða
Jesú. Páll kemurtil Jerúsa-
lem til að verja skoðanir sínar
fyrir hinum eiginlegu postul-
um og Jakobi, bróður Jesú,
sem var mikilhæfur áhrifa-
maður innan safnaðarins,
þótt líklega hafi hann ekki
fyllt flokk bróður síns meðan
bróðirinn vará lífi. Þarna
urðu mikil átök, enda ekki
miðlungsmenn að skapfestu
og þreki sumir hverjir, sem
tókust þará.
Á næstu öldum urðu marg-
vísleg átök innan kristninnar
og þar kom, að kirkjuþingum
og páfum var ætlað að setja
niður deilur, en höfðu ekki
ævinlega árangur sem erfiði.
Loks klofnar kirkjan um
miðja 11. öld í rómversk-
kaþólska og grísk-kaþólska
kirkju og enn hefurekki
dregið að marki til einingar
milli þeirra.
Síðan var reynt i fjórar ald-
ir að varðveita einingu rómv
kirkjunnar, unzflóðaldan
varð ekki stöðvuð og siðbót
Lúthers flæddi yfir mikinn
hluta Evrópu. Síðan hafa
mótmælendur margklofnað í
sértrúarflokka og kirkjur.
Einingarviðleitni hefurvax-
ið fiskur um hrygg á siðustu
timum. Andspænis þeim
hörmulega hildarleik, sem
tvivegis hefur verið háður á
þessari öld, hefur mönnum
betur en fyrr lærzt að skilja
brennandi nauðsyn meiri ein-
ingar, og einingarviðleitni fer
einnig fram i öðrum trúar-
brögðum. Líkt og kristninni
fór hefur farið Búddhadómi.
Hann hefur klofnað í tvær að
ýmsu æði ólíkar höfuðdeildir.
En á síðustu árum hefur farið
fram markviss viðleitni beztu
manna til að jafna ágreining
og sætta andstæður. Enn fór
svipað um íslam,
Múhameðsmenn, að þar er í
stórum dráttum um tvær
meginstefnur að ræða, og
einnig þar gætir viðleitni til
einingará síðustu timum.
Við ættum að sjá það betur
nú en nokkur fyrri kynslóð,
að á engu er heiminum meiri
þörf en meiri bróðurhug,
meiri einingu. Um hana ættu
trúarbrögðin, kristindómur-
inn fyrst og fremst að hafa
forgöngu. En þá verður kirkja
Krists að hefja siðabót í sínu
eigin húsi, eyða umburðar-
leysinu, reka á dyrgremju í
þeirra garð, sem með rökum
verja og velja sína leið að
kennisetningunum. Og þar
sem okkur getur ekki dulizt
síminnkandi möguleikar þess
að kristnin sigri heimsbyggð-
ina alla, allir menn verði
kristnir, erauðsæ nauðsyn
þess, að höfuðtrúarbrögðin
taki saman höndum um frið á
jörðu.
Vantarekki hinn kristilega
gleðihreim í þessa hvíta-
sunnuhugleiðingu, hugleið-
ingu á stofndegi kirkjunnar,
sjálfri hátið andans? Við stór-
merki andans fæddist kristin
kirkja, við kraftaverk og furð-
ur, við „aðdynjanda sterk-
viðris" segir Postulasagan.
Hver er andinn, heilagur
andi? Því verður ekki svarað
hér í stuttu máli. Um það má
sitt hvað lesa á blaðsíðum N.
testam. og enganveginn
samhljóma allt. Þarverðurað
velja milli hugmynda og '
hafna í guðspjalli er sagt, að
Jesús hafi gefið læsisveinum
sínum það fyrirheit, að eftir
lausn sína úr likamsfjötrum
skyldi hann senda þeim and-
ann, sem leiða myndi þá til
sannleikans. Hann hafði líka
sagt, að það væri þeim til
góðs, að hann léti líf sitt, þvi
aðfyrrgæti sannleiksandinn
ekki komiðtil þeirra.
Menn trúðu þvi i frum-
kristni, að andinn, sem bar
sér vitni i lifi manna með
mörgu móti, sem máttur til
kraftaverka, sem sálrænar
gáfur skyggni og forspár, og
framar öðru sem dásamleg
handleiðsla, væri andi hins
upprisna Krists. Enda segir
Páll postuli: „Drottinn Jesús
er andinn", og af anda Jesú
hins krossfesta og upprisna
veit hinn mikli postuli sig
daglega leiddan.
Miklu hefði orðiðaf illvig-
um og ófrjóum deilum af-
stýrt, ef menn hefðu getað
sameinazt um þennan ein-
falda skilning á heil. anda i
stað þess að skapa um hann
flókið trúfræðikerfi, sem
fæstir botna nokkuð i, og
gera hann að „þriðju per-
sónu" guðdómsins, sem mik-
ill fjöldi manna á æði erfitt
meðaðsamríma þeirri trú,
að Guð sé einn.
Hvað um það. Nú eru
„brjóst orðin köld i kristinni
sveit" hjá því sem vará dög-
um frumkristninnar. Þá
þekktu menn ekki þær trú-
fræðikenningar margar, sem
nú þykir nauðsyn að játa, en
menn þekktu kraft andans,
handleiðsla hans var þeim
daglegur, undursamlegur
veruleiki. Þessvegna er saga
fyrstu kristnu kynslóðanna
eins og nálega ótrúlegt ævin-
týri.
Sá kraftur, sem bar þær
kynslóðir uppi, geturendur-
fætt kristni og kirkju enn,
krafturinn, sem bar sér sýni-
legt vitni á hvítasunnudeg-
inum i Jerúsalem.
Kirkja -
Kirkjur
Tré- og málm-
gardínustangir í mörgum stærðum
PÓSTSENDUM
Málning & Járnvörur
Laugavegi 23 ’ Símar 1-12-95 & 1-28-76 ’ Reykjavík
Þar sem
fagmennimir
verzla
er yður áhætt
Nýsending
Vatnsleiðslurör í öllum
stærðum og gerðum.
Mjög hagstætt verð.
BYGGINGAVÖRUVERZLUN
KÚPAVOGS SF
NÝBÝLAVEGI 8 SÍMI:41000
BYKO
eldhúsviftur
eru ísenn kröftugar, hljóðlátarog fallegar.
Eigum fyrirliggjandi tvær gerðir, SANIMAR
með þremurhröðum og Ijósiog
ELECTRONIC. með elektrónískri
hraðastillingu og innbyggðu Ijósi.
Báðar gerðir er hægt að stilla á inn - eða
útblástur.
Orlof húsmæðra í
Eyjafirði í sumar
Orlofsheimili reykvtskra
húsmæSra sumariS 1977 verSur aS
Hrafnagilsskóla I EyjafirSi.
Rétt til aS sækja um dvöl á
heimilinu hafa reykviskar
húsmæSur, sem veita eSa hafa veitt
heimili forstöSu.
Sú nýbreytni verSur I sumar aS
auk reykviskra húsmæSra munu
dvelja þar húsmæSur vlSsvegar aS af
NorSurlandi og Strandasýslu. Þessi
ákvörSun var tekin á fjölmennri
ráSstefnu orlofsnefnda, er haldin var
1 9. mars s.l.
Þegar er ákveSiS um 8 hópa, þá
miSaS viS 50 gesti frá Reykjavík og
10 aS norSan hverju sinni.
Barnaheimili verSur starfrækt i
ágústmánuSi i Saltvlk á Kjalarnesi
L^fyrir börn á aldrinum 4—7 ára. Þessi
fyrirgreiSsla er hugsuS til þess aS
auSvelda ungum mæSrum aS vera
gestir orlofsins.
Fyrsti hópurinn fer laugardaginn
25. júni. FlogiS verSur meS Flug-
félagi Íslands til Akureyrar.
Frá og meS 1. júnl verSur tekiS viS
umsóknum á skrifstofu nenfdarinnar
aS TraSarkotssundi 6, kl. 15—18
alla virka daga.
Verð frá kr. 44.500,-
Verzlunin

Sími 26788