Morgunblaðið - 05.06.1977, Blaðsíða 38
38
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 5. JUNÍ 1977
Skoðanakönnun Skólablaðs MR um dagblöðin:
SKÓLABLAÐ Menntaskólans í Reykjavfk gekkst fyrir
nokkru fyrir skoðanakönnun meðal nemenda skólans
um dagblöðin, þar sem innt var eftir þvf hversu mikið
nemendur læsu einstök blöð og þeir jafnframt beðnir
að tfunda helztu kosti þeirra og lesti. Niðurstöður
könnunarinnar voru sfðan nýlega birtar f Skólablaðinu,
eins og raunar hefur komið fram í fréttum.
Þátttakendur f þessari könnun voru alls 448 af 686
nemendum skólans eða um 66,9% og þátttaka innan
einstakra bekkjardeilda var sú að 78,9% þriðju-
bekkinga svöruðu, 47% fjórðubekkinga, 78,3% fimmtu-
bekkinga og 63,6% sjöttubekkinga.
Fyrsta spurningin var: Hve oft lestu hvert dagblað;
(a) oftar en 5 sinnum í viku, (b) 2—4 sinnum í viku,
(c) sjaldnar en 2 sinnum i viku?
3.b. 4.b. 5.b. 6. b. S.
Alþbýðublaðið a) 8 6 6 15 35
b) 10 0 5 6 21
c) 107 57 93 85 342
Dablaðið a) 42 18 20 31 111
b) 65 35 52 59 211
c) 33 18 51 26 128
IViorgunblaðið a 117 58 96 91 326
b) 16 3 11 11 41
c) 10 9 9 14 42
Tfminn a) 26 15 27 31 99
b) 15 6 22 10 53
c) 87 46 62 69 264
Vfsir a) 43 27 51 30 156
b) 52 27 38 44 161
c) 38 17 35 32 122
Þjóðviljinn a) 29 12 16 28 85
b)159202165
081487462265
Eins og sjá má á þessu lásu um 80,8% nemenda
Morgunblaðið oftar en fimm sinnum í viku, 34,8% Vísi,
24,8% Dagblaðið, 22% Tímann, 18,9% Þjóðviljann en
aðeins 7,8% nemenda sem svöruðu lásu Alþýðublaðið '
oftar en 5 sinnum i viku, og í skólablaðinu segir að þar
sé að fínna skýringu á því hve nemendur áttu yfirleitt
erfitt mað að tjá sig um efni þess blaðs i siðari
spurningum.
Þá var spurt hvort þessi listi hefði breytzt eitthvað að
ráði frá þvi að viðkomandi hóf fyrst lestur dagblaða og
þá hvernig. Varðandi Alþýðublaðið höfðu 2 aukið lestur
en 12 minnkað hann, 6 höfðu aukið lestur á Morgun-
blaðinu en 18 minnkað hann, 16 höfðu aukið lestur á
Tímanum en 31 minnkað hann, 30 nefndu aukinn lestur
á Vísi en 12 minni lestur og 29 um aukinn lestur á
Þjóðviljanum en 17 um minni lestur. 112 kváðu enga
breytingu hafa orðið þar á.
Mestur áhugi á
heimsfréttum
I þriðju spurningu var spurt um i hvaða röð
nemendur flokkuðu áhuga sinn á efni blaðanna. Gáfu
nemendur áhugaverðasta liðnum 10 stig, þeim næsta 9
stig og þar fram eftir götum. Heildarniðurstaðan varð
sein hér segir:
1. Heimsfréttir 3090 stig
2. Innlendar fréttir 2874 stig
3. Teiknimyndasögur 2570 stig
4. Fréttaskýringar við heimsviðburði 2295 stig
5. íþróttafréttir 1837 stig
6. Skrif um innlend stjórnmál 1835 stig
7. Fréttir af frægu fólki 1780 stig
8. Listagagnrýni 1692 stig
9. Leiðarar 1569 stig
Mikill áhugi nemenda á heimsfréttunum og frétta-
skýringum á heimsviðburðum vekur hér eftirtekt, en
einnig sýndi könnunin að áhugi á listumræðum eykst
þegar komið er i efri bekkjardeildirnar en áhuginn á
íþróttum er hlutfallslega mun meiri i yngri bekkjunum.
1 fjórðu spurningu var spurt um hvaða dagblað sam-
rýmdist bezt skoðunum viðkomandi á blaðamennsku.
129 svöruðu Morgunblaðið, 87 Dagblaðið, 51, Vísir, 40
Þjóðviljinn og 3 Alþýðublaðið en 63 svöruðu ekki eða
höfðu enga skoðun þar á.
108 töldu að gott dagblað ætti að fylgja ákveðinni
pólitiskri línu en 303 voru ekki á þeirri skoðun og 37
svöruðu ekki.
1 6. spurningu var síðan spurt um hvaða dagblað
samrýmdist bezt pólitískum skoðunum viðkomandi og
af þeim sem svöruðu sögðu 107 Morgunblaðið, 83
Þjóðviljinn, 17 Dagblaðið, 15 Vísir, 8 Alþýðublaðið og 7
Tíminn en 63 sögðu ekkert blaðanna og 120 svöruðu
ekki eða kváðust ekki hafa pólitískar skoðanir. í skóla-
blaðinu er á það bent að samræmið milli fjórðu
spurningar og þessarar síðustu verði nokkuð þversagna-
kennt i ljósi fimmtu spurningar, þar sem langflestir
nemendur telji að dagblað eigi ekki að fylgja pólitískri
línu.
Kostir og gallar
í 7. spurningu var spurt hvern viðkomandi teldi
helztá kost og helzta galla hvers dagblaðs fyrir sig og í
blaðinu var bæði kostum og göllum raðað upp í réttri
röð eftir því hversu margir tiltóku hvert atriði fyrir sig.
Alþýðublaðið: Helztu kostir þess voru taldir smæð
þess; að þar mætti oft finna athyglisverðar greinar;
þátturinn Heyrt séð og hlerað; að það samrýmdist
pólitískum skoðunum; væri tiltölulega hlutlaust og mál
rædd á breiðum grundvelli; og loks gagnrýni og
krufning mála.
Þvi var híns vegar helzt talið til foráttu að þar væri
lítið efni; efnið væri lélegt og litlaust; hlutdrægni og
pólitískur áróður; rógskrif, æsifréttir og slúður; ein-
hæfni og einskorðað efni; myndasögur vantaði; stefnu-
leysi og ógagnrýnin blaðamennska; og óvönduð frétta-
mennska.
Dagblaðið: Kostir þess voru aðallega — að vera frjálst
og óháð, opið fyrir skoðunum; líflegt og skemmtileg;.
góðar myndasögur; nýjar fréttir; fjölbreytni efnis;
góður grundvöllur skoðanaskipta; og gagnrýni á yfir-
völd, athyglisgáfa.
Vankantar þess voru — æsifréttamennska, óáreiðan-
leiki, slúður; of mikið af auglýsingum; of litið af góðu
efni, innihaldslaust; óvönduð uppsetning; blaðið væri
ekki frjálst og óháð; of lfkt VIsi og lélegar myndasögur
MORGUNBLAÐIÐ — Kostir þess voru taldir:
Stærð þess og fjölbreytni og magn efnis.
Vönduð og yfirveguð skrif, áreiðanleiki.
Góðar myndasögur (einkum Högni).
Miklar og ítarlegar erlendar fréttir.
Innlend fréttaþjónusta.
Góðar fþróttafréttir.
Auglýsingar, þjónusta.
Breidd 1 fréttaflutningi.
Greinar um þjóðfélagsmál.
Helztu gallar:
Of pólitfskt, áróður.
Of mikið af auglýsingum
Einhæft I skoðunum, hlutdrægni, (sumum fréttum er
skotið undan).
Pólitísk stefna blaðsins.
Enginn.
Þurrt og leiðnlegt blað.
Rússagrýla.
Þröngsýni, kreddur.
Tfminn — Helztu kostir hans voru taldir — enginn;
Heimilistíminn! fréttir af landsbyggðinni; mynda-
sögurnar (Denni og Kubbur); íþróttafréttir fjölbreytt
efni; og góðar greinar um helgar.
Gallarnir voru að blaðið væri of pólitiskt; 'það væri
þurrt og leiðinlegt blað; pólitísk sóðaskrif; þröngsýni,
pólitískt val frétta; og mikið af landbúnaðarfréttum;
allt, tilvera blaðsins; AÞ; og málgagn SlS.
Vísir — Kostir hans þóttu: Góðar myndasögur; létt og
skemmtilegt blað; víðtækur og vandaður frétta-
flutningur; Helgarblaðið; góðar íþróttafréttir; og nýjar
fréttir.
Helzti ljóður á honum þótti: Æsifréttamennska,
óáreiðanleiki, slúður; pólitísk hlutdrægni; of lítið efni
og of mikið af iþróttafréttum.
Þjóðviljinn — Kostir hans: Enginn; pólitískar
skoðanir blaðsins; góðar greinar um ýmis mál; Sunnu-
dagsblaðið; hann hefði eigin skoðanir og viðurkenndi
þær; gagnrýni á stjörnvöld, aðhald, smæð hans; góður
almennur fréttaflutningur, og vel skrifað, gott mál.
Gallar hans þóttu: Þröngsýni, hlutdrægni, hann
viðurkenndi ekki skoðanir annarra; væri of pólitískur,
áróður; pólitísk rógsrif og slúðurfréttir; væri of lítill,
ekki nógu útbreiddur; myndasögur vantaði; allt, flest;
þurrt og leiðinlegt blað; og loks enginn galli.
Fréttamennska
Þá var tekin fyrir fréttamennska, þ.e. hversu mikið
væri reynt að grafast fyrir um sannleiksgildi frétta og
afla betri vitneskju um þær. Þar varð útkoman þessi:
3.b. 4.b. 5.b. 6.b. S.
Alþbýðublaðið
Bezt 3 0 1 4 8
Verst 8 3 7 2 20
Dagblaðið
Bezt 14 16 4 9 43
Verst 17 16 34 9 76
Morgunblaðið
Bezt 26 24 41 15 106
Verst 6 6 7 11 30
Tfminn
Beztur 2 6 6 2 16
Verstur 7 6 9 2 24
Vfsir
Beztur 4 1 15 15 35
Verstur 5 10 9 1 25
Þjóðviljinn
Beztur 15 4 12 4 35
Verstur 14 15 14 8 51
Áreiðanleiki í
fréttaflutningi
Áreiðanleiki í fréttaflutningi var næst tekinn fyrir:
3.b. 4.b. 5.b. 6.b. S.
Alþýðublaðið
Bezt 1 1 2 0 4
Verst 4 1 2 1 8
Dagblaðið
Bezt 5 3 7 2 17
Verst 18 24 35 17 94
Morgunblaðið
Bezt 37 31 50 24 142
Verst 6 13 3 5 27
Tfminn
Beztur 7 6 7 0 20
Verstur 5 3 3 4 15
Vfsir
Beztur 3 4 3 9 19
Verstur 13 12 13 4 47
Þjóðviljinn
Beztur 10 4 4 7 25
Verstur 19 12 15 5 51
Tillit til mismunandi
skoðana
Loks hvernig blöðin tækju tillit til mismunandi
skoðana:
3.b. 4.b. 5.b. 6.b. s.
Alþýðublaðið
Bezt 5 1 3 2 11
Verst 1 3 3 4 11
Dagblaðið Bezt 35 30 42 27 134
Verst 1 1 2 0 4
Morgunblaðið
Bezt 10 6 7 1 24
Verst 17 15 18 13 63
Tfminn
Beztur 5 3 3 1 12
Verstur 8 3 3 1 15
Vfsir
Beztur 11 15 19 8 53
Verstur 0 6 1 0 7
Þjóðviljinn
Beztur 3 1 1 0 5
Verstur 36 31 56 20 143
Bezta og versta fréttamatið
I áttundu spurningu voru þátttakendur beðnir um
að velja bezta og versta dagblaðið á nokkrum sviðum.
Var þar í fyrsta lagi spurt um fréttamat, þ e. hvers
konar fréttir birtust og hversu mikil áherzla væri lögð á
þær eftir innihaldi. Útkoman 3.b. var sem 4.b. hér segir : 5.b. 6.b. S.
Alþýðublaðið
Bezt 1 1 0 0 2
Verst 12 7 7 15 41
Dagblaðið
Bezt 7 4 5 13 29
Verst Morgunblaðið 15 6 22 4 37
Bezt 47 27 51 32 157
Verst 7 4 8 12 31
Ttminn
Beztur 4 4 4 0 12
Verstur 12 9 9 13 43
Vfsir
Beztur 4 9 5 11 31
Verstur 5 6 12 4 27
Þjóðviljinn
Beztur 14 10 15 11 51
Verstur 21 24 23 12 80
Morgunblöðin og
síðdegisblöðin
Síðasta spurningin var svo hvort þátttakendur i
könnuninni teldu síðdegisblöðin betri eða verri dagblöð
en morgunblöðin. 83 svöruðu því til að siðdegisblöðin
væru betri, 113 að þau væru verri en 229 svöruðu
hvorugt og 43 gáfu ekkert svar.
Þess má geta að í þessu sama tölublaði Skólablaðs
M.R. eru birtar niðurstöður skoðanakönnunar sem
Vísindafélag Framtiðarinnar innan M.R. hafði látið
fram fara nokkru áður um lestrarvenjur nemenda
skólans og voru spurningar þar sniðnar eftir tillögum
bókmenntafræMnga um hugsanlegt fyrirkomulag slíkr-
ar könnunar. Þar var á einum stað spurt um hvort
þátttakendur í þessari könnun, sem voru alls 540, læsu
blöð að staðaldri. Niðurstöður þar urðu að 17.1%
nemenda að meðaltali las eitt dagblað, 36,6% tvö dag-
blöð 27,2% þrjú dagblöð, 15,8% fleiri dagblöð en 3.3%
las ekkert blað að staðaldri.
„Vönduð og yfirveguð
skrif, áreiðanleiki”
— meðal kosta Morgunblaðsins í augum menntaskólanema