Morgunblaðið - 18.10.1977, Blaðsíða 24
24
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 18. OKTÓBER 1977
Tryggvi iiiKiason
Ingólfur Þorkelsson
Bjarni Kristjánsscn
Baldur Jónsson
(juðni (juðrnundsson
(juðmundur Sveinsson
Rætt vid skólastjóra og skólamenn:
Hvergi vinnufriður í skólum
- segir menntamálarádherra
MORGUNBLAÐIÐ ræddi við skólastjóra flestra mennta-
skóla lansins og stjórnendur ýmissa annarra æðri skóla
þar sem kennsla hefur fallið niður að undanförnu vegna
verkfalls BSRB. Var rætt við skólastjórana og aðra
skólamenn um stöðuna í kennslumálum skóla þeirra, en
verkfallsverðir BSRB hafa haldið uppi aðgerðum í skól-
unum til þess að hindra kennslu þótt menntamálaráðu-
neytið hafi fyrirskipað eðlilegt skólahald í æðri skólum
þar sem slíkt sé ekki verkfallsbrot.
„Reynt áfram að halda
uppi kennslu"
„Það gengur illla að kenna.
menn standa fyrir dyrum og varna
nemendum inngöngu og ef
nemendur fara inn í skólana elta
verkfallsverðir þá og reyna aS
telja um fyrir nemendum og segja
þeim aS þeir séu aS brjóta lög og
þaS sé Ijótt. Þetta er ekki gott."
sagSi Vilhjilmur Hjálmarsson
menntamálaráSherra þegar
MorgunblaSiS ræddi viS hann í
gær um stöSu i kennslumálum
æSri skóla. „ÞaS hefur mest öll
kennsla falliS niSur vegna verk-
fallsvarSa," sagSi menntamila-
ráSherra. „en viS höfum ekki
gefiS skólunum nein ný fyrirmæli
en þau sem fólust i handskrifaSa
bréfinu þar sem skólastjórum er
faliS aS sjá um þaS meS festu og
tipurS aS kennsla fari fram. Hvergi
voru átök viS skólana, en hvergi
vinnufriSur, en þaS verSur reynt
áfram aS halda uppi kennslu."
„Tilraun til
kennslu í öllum
deildum HÍ"
„ÞaS var gerS tilraun til kennslu
i öllum deildum Háskóla íslands i
dag og fór kennsla fram aS veru-
legu leyti, þótt sums staSar hafi
hún veriS heldur lakleg," sagSi
Halldór GuSjónsson kennslustjóri
Háskóla íslands i samtali viS
MorgunblaSiS i gær, en fulltrúar
frá verkfallsnefnd BSRB voru til
staSar i anddyri HÍ i gærmorgun
og kynntu háskólaborgurum
sjónarmiS BSRB-manna þar sem
þeir hvöttu nemendur til þess aS
sýna samstöSu og taka ekki þátt i
verkfallsbroti. Hlýddu stúdentar á
mál BSRB-manna. en siSan héldu
sumir til kennslu, en aSrir hurfu á
braut.
„ÞaS var nánast full kennsla i
guSfræSideild, viSskiptadeild og
lagadeild," sagSi Halldór og utan
háskólalóSarinnar var full kennsla
i læknadeild. en upp og ofan i
öSrum deildum, eitthvaS i verk-
fræSideild, afar litiS i heimsspeki-
deild en varla nokkur i félags-
visindadeild. Þar sem kennsla var
ekki var þaS vegna þess aS
nemendur vildu sýna samstöSu
meS verkfallsvörSum. Áfram
verSur reynt aS halda uppi
kennslu í Háskóla ísiands."
,, Verkfallsverðir
lofuðu að minnka
námsefnið"
„Þetta gekk ekki neitt. viS
stóSum í ströngu í liSlega 4 tima,
en gáfumst svo upp, þeir lágu i
krökkunum og hvöttu þau til svo-
kallaSrar samstöSu. Nú. þaS var
gott veSur, enginn vinnufriSur i
skólanum og þetta endaSi meS því
aS þaS var varla messufært hjá
okkur lengur," sagSi GuSni
GuSmundsson rektor Mennta-
skólans i Reykjavik þegar Mbl.
spurSi hann um gang mála i MR i
gær. „ÞaS voru milli 30 og 50
verkfallsveiSir i skólanum þegar
mest var, en þaS var ómögulegt
aS hafa tölu á þeim. þeir þvældust
um allan skólann. Fyrsti hópurinn
kom um kl. 8 og ég neitaSi aS loka
skólanum aS beiSni þeirra. viS
hófum kennslu, en um kl. 9 kom
annar hópur og þeir vildu fá aS
vera inni i skólanum. Ég taldi þaS
heyra undir lipurSardálkinn aS
vera ekki aS fást viS þvi, en þetta
endaSi sem sagt meS messufalli
og viS reynum ekki kennslu á
morgun þvi mér skildist á ráSu-
neytinu aS þaS ætti ekki aS reyna
kennslu áfram. Þetta er lika orSiS
svo ógeSfellt þegar legiS er i
krökkunum meS aSra hliS
málsins. VerkfallsverSir reyndu
kynlegar aSferSir. Þeir lugu aS
krökkunum og sögðu að kennarar
þeirra hefðu lofað aS minnka
námsefnið vegna verkfallsins. en
slikt hefur auSvitaS aldrei komið
til greina. ÞaS eru aSeins 7 vikur i
próf og ég er hræddur um að
margur „smáfuglinn" verði orðinn
aðþrengdur ef hann á ekki kost á
daglegri kennslu. Svona getur
kostaS heilan vetur hjá nemanda
þar sem málin standa glöggt. Eini
möguleikinn er að auka kennsluna
þegar skólinn fær frið til aS starfa
á ný, kenna t.d. i laugardögum.
en ekki er ég viss um aS kennarar
vilji leggja þá vinnu á sig i viSbót.
Þá voru rök verkfallsvarða ekki úr
neinum gæðaflokkum, t.d. þegar
þeir fóru fram á samstöSu
nemenda og einn nemandi spurði
hvernig samstöðu? „Til dæmis
með þvi aS fara heim og leggja
ykkur," var þá svarið."
„ÆtJar ráðuneytið
að fyrirskipa fram-
lengingu skólaárs"
„Ég opnaði skólann, kennarar
mættu og nemendur, en verkfalls-
verðir voru mættir 20 min. fyrir 8
röSuSu sér viS dyrnar þar sem þeir
dreifSu bréfi frá BSRB og lýstu þá
athöfn verkfallsbrot aS skólinn
væri opinn," sagSi Jón Baldvin
Hannibalsson, skólameistari
menntaskólans á ísafirSi. „Ég
svaraSi þessu stuttlega og minnti
á aS á fimmtudeginum i vikunni
fyrir verkfall hafði ég kannað
hvort viS fengjum undanþágu fyrir
kyndingu i skólanum. en við erum
með 100 aSkomumenn i heima-
vist og mötuneyti og vildi ég fá aS
vita um stöðuna með góSum fyrir-
vara. ViS fengum ekki undanþág
una fyrr en þriðjudaginn sem verk-
falliS hófst. en skömmu siðar
fengum viS tilmæli frá réSuneyt-
inu um aS hefja ekki kennslu. Ég
benti einnig á aS ég er yfirumsjón
armaSur húsa og eigna og hef full
lyklavöld þótt húsvörðurinn hafi
þaS einnig. Þá mótmælti ég þvi aS
þaS væri verkfallsbrot aS opna
skólann. Nokkrir nemendur
reyndu inngöngu. en 15 verkfalls-
verðir fóru fyrir dyrnar. Ég hvatti
nemendur sizt til átaka, þeir
dreifðust og verkfallsvarzlan
tókst. Ég hringdi i ráðuneytiS i dag
og fékk þau svör aS sjá ætti til.
ÞaS er min skoSun aS i upphafi
hefSi ekki átt aS fallast á lokunar-
sjónarmiS BSRB. Ég er nú búinn
að hafa nemendur verklausa i eina
viku á þeim forsendum að máliS
kynni aS leysast frá degi til dags
og eiginlega er maður gramur
sjálfum sér fyrir aS hafa sýnt þá
forsjálni að ræða máliS við ráðu-
neytið með góðum fyrirvara. þvi
bæði menntaskólarnir á Akureyri
og Laugarvatni hafa kennt á eSli-
legan hátt. en MA mun ekkert
samband hafa haft viS ráSuneytiS
um þá ákvörSun að kenna strax á
fyrsta verkfallsdegi. Það er ekkert
grin að fella niSur kennslu gegn
lögum landsins og mörgum nem-
endum veitir ekkert af allri eSli-
legri kennslu til þess aS þeir hafi
árangur sem erfiSi, eða ætlar
ráSuneytiS aS fyrirskipa framleng-
ingu skólaárs fram á vor og greiða
aukalaun?"
„Að knýja fram
undanþágu til kennslu,
eða fara lög-
bannsleiðina"
„Ég harma það að geta ekki
farið að kenna, þvi þetta kemur
niSur á nemendum og er aS verSa
mjög alvarlegt fyrir stúdentsefni,"
sagði Ingólfur Þorkelsson skóla-
meistari Menntaskólans i Kópa-
vogi i samtali viS Mbl. i gær. Hann
benti á aS hjá þeim væri þaS
vegna eins manns sem 325 nem-
endur gætu ekki stundað nám sitt.
„VerkfallsverSir komu að skól-
anum fyrir venjulegan kennslu-
tima i dag." sagði Ingólfur, „en ég
tilkynnti þeim að ég hefSi kallað
nemendur til skóla vegna bréfs
menntamálaráSherra. Þeir töldu
það vera verkfallsbrot, en ég til-
kynnti þeim að viS myndum ekki
beita valdi og var sú ákvörSun
tekin aS athuguSu máli hjá nem-
endum og kennurum Annars virS-
ast verkfallsverSir BSRB vera
ákaflega samvizkusamir í starfi
sinu, þvi ég veit um mann sem
spurSi lögregluþjón hér i bæ hvort
hann vissi hvar Álfhólsvegur væri.
„Veit ég vel," svaraSi lögreglu-
þjónninn, „En þaS liggur ekki á
lausu fyrr en aS loknu verkfalli."
Ég tel aS ef ekki verSi samiS
bráSlega þá verði að gripa til
ákveSinna aðgerSa. t.d. knýja
fram undanþágu eða fara lög-
bannsleiSina. Ég hef einnig gagn-
rýnt framkvæmd verkfallsins hjá
BSRB. t.d. hvað varðar mismunun
nemenda þar sem full kennsla hef-
ur veriS i sumum skólum landsins.
Framkvæmd verkfallsins hefur
fariS úrskeiðis. það fer ekki á milli
mála."
„Allt með eðlilegum
hætti í Mennta-
skólanum á Akureyri."
„í Menntaskólanum á Akureyri
er kennt með eðlilegum hættí og
hér hafa veriS góS samskipti við
verkfallsnefnd þótt nokkur ágrein-
ingur sé um starfssviS einstakra
starfsmanna. Til stöSvunar
kennslu vegna verkfalls hefur ekki
komiS," sagSi Tryggvi Glslason
skólameistari á Akureyri I samtali
við Mbl. I gærkvöldi.
„ÞaS er ekki ætlunin aS kenna
hér ef ég læt sannfærast um að
viS séum aS brjóta lög. en hins
vegar stend ég sem yfirmaður
stofnunarinnar fast á rétti minum.
Ég og kennararnir höfum lyklavöld
aS húsum skólans eins og veriS
hefur og ég breyti þvi ekki til þess
eins aS leggja niSur kennslu. Hins
vegar legg ég áherzlu á aS hér
hefur allt farið fram i friði og
spekt, enda erum við stilltir,
norðanmenn."
„Enda enginn
af starfsliði
okkar í verkfalli"
„Kennsla i Fjölbrautaskólanum
í BreiSholti gekk samkvæmt áætl-
un i dag, enda er enginn af starfs-
liði okkar í verkfalli," sagSi GuS-
mundur Sveinsson skólameistari í
samtali við Mbl. i gær, „húsvörð-
ur skólans og skrifstofufólk er
starfsfólk Reykjavikurborgar
vegna þess aS skólinn er hluti af
fræðslukerfi borgarinnar. Hins
vegar mun ekki hafa verið hægt
aS halda uppi eSlilegri kennslu i
öSrum fjölbrautaskólum, á Akra-
nesi, i Flensborg og á Suðurnesj-
um. Hjá okkur voru heimtur mjög
góðar og betri en viS áttum von
á."
„ Útgerðardeildin
vildi kennslu
og engar refjar"
„ÞaS var full kennsla aSeins i
einni af sex deildum Tækniskól-
ans." sagSi Bjarni Kristjánsson
skólastjóri i samtali við Mbl. i
gærkvöldi." allir nemendur út-
gerðardeildar vildu fá sina kennslu
og engar refjar. i öSrum deildum
smá féll kennslan niSur þegar
nemendur sjálfir felldu niður nám.
ÚtgerSardeildarnemendur eru
hins vegar ákveSnir i að fá sér sal
úti i bæ til þess aS stunda námi
sitt ef þeir fá ekki vinnufriS i
skólanum. en ég mun opna fyrir
þeim skólann i fyrramálið þótt ég
reikni ekki meS öðrum bekkjum i
kennslu."
„Verkfallsverðir
hindruðu kennslu"
Kristján Bersi Ólafsson skóla-
meistari i Flensborgarskóla sagSi i
samtali við Mbl. i gær, að kennsla
hefSi ekki gengið neitt i skólan-
um. „VerkfallsverSir hindruðu aS
kennsla gæti hafizt." sagSi
Kristján Bersi," en kennarar og
talsvert af nemendur voru mættir
i skólann. ViS munum reyna að
kenna á morgun. ef til þess fæst
friSur."
„Verkfallsverðir
snéru fólki frá"
„Það var engin kennsla i Kenn-
araháskólanum ídag," sagði Bald-
ur Jónsson rektor þegar Mbl.
ræddi vi5 hann í gærkvöldi. ,,Ég
opnaði skólann á venjulegum
tíma, en verkfallsverðir tóku sér
stöðu á tröppunum og snéru fólki
frá. Við reynum enga kennslu að
óbreyttu ástandi nema sérstök
fyrirmæli komi til."