Morgunblaðið - 12.08.1978, Side 21
20
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 12. ÁGÚST 1978
Allt sett
í Þetta og maður
skuldar á hínum
og Þessum stöðum
— Eins og ég sagði hér fyrr
kaupum við fóður og aðrar rekstr-
arvörur og verðum að staðgreiða
þær. Geti menn ekki greitt strax
þá koma á þetta víxilvextir.
Lánafyrirgreiðsla við landbúnað-
inn er í sumum tilvikum nokkuð
sérstæð. Við getum tekið sem
Helgi Haraldsson bóndi á
Efri-Rauöalæk.
dæmi lán út á vélakaup en þar er
aðeins lánað út á traktora, rör-
mjaltakerfi og svo sláttuvélar séu
þær keyptar með traktorunum.
Þrátt fyrir það að margvíslegar
aðrar vélar séu notaðar við
búreksturinn fást engin lán út á
þær. Bændur kvarta oft undan
lánafyrirgreiðslu varðandi bygg-
ingar í sveitunum en hún er
kannski ekki það versta.
Náttúrlega eru þetta miklir
fjárhagserfiðleikar fyrir ungt fólk,
sem er að byrja. Það er allt sett í
þetta og maður skuldar á hinum
og þessum stöðum.
Að heimta skatt
á bændur ekki
til Þess fallið
aö bæta stöðu Þeirra
Um þessar mundir verður
mönnum tíðrætt um vanda land-
búnaðarins og settar hafa verið
fram hugmyndir um ýmsar leiðir,
sem hægt væri að fara til að draga
úr framleiðslunni. Hver er þín
skoðun á þessum vanda?
— Fyrir það fyrsta þá hefur
i fjósinu á Efri-Rauðalæk eru 44 mjólkandi kýr.
Verðum
aö staögreiöa
rekstrarvörurnar
en greiðslur fyrir
afurðirnar
koma seint
— Þegar ég byrjaði að búa hér
1971 var hagstæðara að vera með
kúabú heldur en fjárbú. Að vísu
var ég með á þriðja hundrað fjár
fyrstu tvö árin eftir að ég byrjaði.
Eg hafði þá byggt nýtt fjós og það
var varla að túnin hér væru nógu
stór fyrir það stórt bú og ég
fækkaði því kindunum.
— Nei, afkoman er alls ekki
nógu góð eins og er — aðallega er
það vaxtakostnaðurinn, sem fer
illa með okkur bændur. Við
verðum að staðgreiða allar okkar
rekstrarvörur en hins vegar koma
„Er hreinlega ekki inni í
dœminu að við verðum veik ”
ÞAÐ var sannarlega í mörgu að
snúast á bænum Efra Rauðalæk í
Holtahreppi, Rangárvallasýslu,
þegar okkur bar að garði. Börnin
á bænum voru að rcka kýrnar
heim, því senn leið að mjaltatíma
og bóndinn á bænum, Helgi
Haraldsson, var að safna saman
Helgi bóndi við mjaltir.
heyböggum úti á túni og notaði
til þess vagn, sem tínir baggana
upp sjálfur, svonefndan sjálf-
hleðsluvagn. Frúin, Unnur Hró-
bjartsdóttir, sá um að raka
saman.
Þau hjónin búa nær einvörð-
ungu við kýr og eru nú í f jósi 44
mjólkandi kýr auk geldneyta.
Kindur eru einnig á bænum en
þær eru innan við fimmtúu og
meir hafðar til gamans sagði
Helgi. Okkur tókst að ónáða
Helga eftir að hann hafði affermt
heyvagninn og beið þess að geta
hafið mjaltirnar.
greiðslur fyrir afurðir okkar að
hluta ekki fyrr en löngu eftir að
við höfum lagt þær inn.
Við getum tekið sem dæmi
greiðslurnar fyrir mjólkina, sem
ég lagði inn í júlí í sumar. Fyrsta
hlutann fæ ég greiddan um 20.
ágúst, sem er þá milli 75 og 80% af
grundvallarverðinu og ef það
hlutfall hefur ekki náðst fyrir
áramót fáum við það sem þar
vantar á í desember og svo
afganginn ekki fyrr en næsta vor, í
apríl eða maí. Ég get nefnt sem
dæmi að fyrir síðasta mánuð, sem
ég er búinn að fá greiðslu fyrir á
ég eftir að fá um 450 þúsund
krónur og þó að við fáum á þetta
greitt seinna með innlánsvöxtum,
þá sér hver maður að slíkt
greiðslufyrirkomulag hlýtur að
skapa okkur verulega rekstrarerf-
iðleika. Að vísu ábyrgist Mjólkur-
búið fyrir okkur áburð og er þá
miðað við vissa upphæð, en þessar
greiðslur eru teknar af fyrstu
útborgun.
Árið í fyrra var að vísu hagstætt
fyrir mjólkurframleiðendur en
lengst af hefur dæmið verið gert
upp með þeim hætti að til þess að
Mjólkurbúið gæti greitt okkur
vexti, hefur grundvallarverðið
verið lækkað að sama skapi.