Morgunblaðið - 19.06.1979, Blaðsíða 35

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 19. JÚNÍ 1979
35
Ragna á Laugabóli á traktornum. „Skyldi ég íá lán fyrir nýjum traktor, þegar ég verð ráðherra?"
í skötu hjá
Rögnu á Laugabóli
• Þegar tíðindamaður Mbl. renndi
í hlað á Laugabóli í laugardagshá-
deginu fyrir hvítasunnu, var hún
Guðrún gamla sem er hjá henni
Rögnu að sjóða skötu. Fólkið er úti
í húsum, sagði Guðrún. Þegar að
var gætt var Ragna þar fyrir
ásamt sveinum tveim að smíða-
verki. „Þetta skrimtir svona, sauð-
burður hálfnaður og gengið bæri-
lega, hef misst fjögur lömb fyrir
klaufaskap. Komdu inn í skötu.
Þetta er styrjaldarástand í þess-
um sauðburði, alltaf einhver á
vakt allan sólarhringinn."
Veggirnir halda vel að sálinni í
lágu eldhúsinu á Laugabóli. Guð-
rún sem er á tíræðisaldri stendur
yfir vélinni og hrærir kæstri skötu
saman við mörflot, brjóski og öllu
saman á vestfirska vísu eins og
gerðist í gamla daga. „Berðu þig
til við skötuna, góði.“ „Ég er með
tæp þrjú hundruð og fjórar kindur
og ætla frekar að fækka en hitt,
láta þessu líða vel og fá afurðir.
Þetta hefur gengið óvenju vel það
af er.“
Hvernig henni lítist á afurða-
málin? „Það verður eitthvað að
breytast. Það á að banna innflutn-
ing kjarnfóðurs og nota bara beit
og framleiða hey. Annars tala
margir um að leggja okkur af. Nú
fæst ekki fyrirgreiðsla um neitt.
Mig vantar sárlega hlöðu en fæ
engin lán til þess. Það var erfitt að
koma upp þessu fjárhúsi, það er
fyrir fjögur hundruð. Stokkurinn
kostaði tíu milljónir og var það
1974. Við smiðuðum allt innan í
það. Það er heldur ekki búið,
vantar rafmagn og fleira. Það er
sárt að vera búinn að koma þessu
upp og fá enga hlöðuna."
Þegar jafnréttismálin bar á
góma á orði eða borði: „Jú ég hef
alltaf verið gefin fyrir frelsið og
að ráða mér sjálf. Það er margt
skrafað um kvenréttindi og jafn-
rétti, ég tek ekki þátt í því, ég
hokra bara hérna, og hef hugsað
mér að gera það framvegis."
Hvort hún vildi koma einhverju
til skila á prenti? „Ég veit ekki
hvað það ætti að vera. Ja, mikið
verður maður bara feginn þegar
þessum sauðburði lýkur.“
Upp úr því kvaddi tíðindamður
Morgunblaðs og hvolfdist regn
yfir Laugadal.
Kristín Daníelsdóttir á Tyrðilmýri að hræra í uppstúfinu.
Páll
Hermannsson
stýrimaður:
Prófessor
á hálum ís
Það er einkennileg lögfræði að Lagaprófessorinn Sigurður
sé fullyrðingu ekki mótmælt af leggur til að farmenn hrindi
sama þunga og hún var frambor- öllum árásum með því „bara“ að
in teljist hún rétt. birta skrá yfir alla yfirmenn
Þetta má skilja af svari laga- farskipaflotans 1978 og það sem
prófessorsins Sigurðar Líndal af er þessu ári, þar sem hvert
við grein minni í Mbl. 14. júní sl. maður væri nafngreindur og
I svarinu er vitnað til frægs raunveruleg laun nákvæmlega
sjónvarpsþáttar þar sem Þor- tilgreind ásamt vinnutíma og
steinn Pálsson sagði m.m. að öðru er máli skiptir um mat á
raunveruleikinn í því dæmi sem launakjörum.
rætt var um væri að skipstjóri Þetta er virkilega auðveld
fengi 621 þúsund krónur á mán- lausn og fljótlegt að framkvæma
uði alla mánuði ársins fyrir að hana, sé tillit tekið til þess að
vera um borð átta mánuði og yfirmenn á farskipum eru milli
fjóra mánuði í fríi heima hjá sér. 550 og 600 og í dag dreifðir á
Slík var sannfæring og bar- a.m.k. þrjú heimshöf og allt í
áttumóður Þorsteins, að hvorki kringum landið.
stjórnandi né viðmælandi fengu Er ekki hörmulegt til þess vita
rönd við reist, og hefði verið að önnur eins snilligáfa og lætur
meira viðeigandi að Þorsteinn þvílíka tillögu frá sér fara skuli
fengi sama tækifæri til eintals ekki betur nýtt í þessu stjórn-
og Sigurður Líndal í sjónvarps- lausa þjóðfélagi, en til að kenna
þætti sl. þriðjudag. lög vestur á Melum.
Farmenn hafa reynt til hins En eins og ég sagði í grein
ýtrasta að mótmæla áróðri og minni sl. fimmtudag hafa far-
lygum Vinnuveitendasambands- menn lengi farið fram á við
ins, en skort til þess bæði fé og opinbera óhlutdræga aðila, að
tækifæri. Fé til auglýsinga um þeir lati fram fara þá könnun er
að verðbólgan sé annars staðar Sigurður ætlar okkur að fram-
en í kústaskápnum. Tækifæri til kvæma á augabragði.
óhindraðs áróðursfyrirlesturs i Eins og komið hefur marg-
sjónvarpi. sinnis fram fara yfirmenn fram
Skipstjórar fá laun greidd á sömu kjör og aðrir launþegar
fyrir ótakmarkaðan vinnutíma. hafa fengið. Þeir fóru fram á
Mánaðarlaun þeirra voru hinn 1. viðræður við útgerðir og var
mars sl. frá kr. 443.177 til kr. svarað eftir fáa fundi að ekki
480.659. Dæmið átta mánuði á væru þær aðstæður fyrir hendi
sjó, laun greidd í tólf mánuði er að hægt væri að auka launa-
því með launum frá kr. 474 kostnað útgerðanna.
þúsundum til kr. 513 þúsunda á Yfirmenn og aðrir landsmenn
mánuði. hafa horft upp á harðvítugt
Mismunur á þessum launum farmgjaldastríð útgerðanna, þar
og föstum mánaðarlaunum er sem undirboðum hefur verið
vegna þess að vinnuár hins beitt í stórum stíl. Nýlega var
almenna launþega er 227 dagar skýrt frá því á aðalfundi SÍS að
en 8 mánuðir gera 243 daga. hagur Sambandsins væri þolan-
Meðallaun skipstjóra 8 mán. á legur m.a. vegna betri afkomu
sjó, laun greidd í 12 mánuði eru skipadeildar.
því kr. 493.500. Þorsteinn hefur Þegar neitað er um kjarabót,
því bætt 26% við laun skip- er eins og málum er háttað í dag
stjóra. ekki um nema tvennt að ræða:
Kaupskipaútgerðir hafa látið fara í verkfall, eða segja upp og
frá sér fara skrár um meðaltekj- leita annarra starfa.
ur skipverja. Ég legg ekki mik- Fyrri kosturinn var valinn
inn trúnað á þessar upplýsingar, fyrir tæpum tveim mánuðum og
enda veit ég ekki hvað þær fela í hefur ekki enn fært neinn árang-
sér. En þeim ber saman um að ur. Vera má að innan skamms
meðaltekjur skipstjóra eru um verði seinni kosturinn nýttur.
20% hærri en meðaltekjur ann- Prófessor Sigurður hefur
arra yfirmanna og er ekki sennilega heyrt talað um það er
ósennilegt. kallað er atgervisflótti. Þ.e. þeg-
Meðaltekjur yfirmanna á ar starfsmenntað vinnuafl leitar
kaupskipum fyrir 8 mánuði á til annarra landa vegna lágra
sjó, laun greidd í 12 mánuði eru launa heima fyrir.
því 410 þúsund kr. Skal nefnt Siglingar eru nauðsyn. Væru
sem dæmi að 3. stýrimaður á ekki til íslensk skipafélög væru
Skaftafelli sem nú er á leið til erlend félög með skip í förum
landsins á undanþágu þarf að milli Islands og umheimsins. Á
vinna 92 stunda yfirvinnu til að þeim skipum væru hugsanlega
nájiessum meðaltekjum. íslenskir yfirmenn, sem væru á
Án þess að ég sé góður í mun harnri launum en hér eru
landslögum hef ég það á tilfinn- greidd og mun hærri launum en
ingunni að prófessor Sigurður sé yfirmenn fara fram á i dag.
„sóknaraðili“ í þessari fjölmiðla- Verkföll eru viðurstyggileg, —
deilu okkar. Hann sagði í sjón- en eins og málum er háttað í dag
varpserindi sínu að meðallaun eru þau nauðsynleg. Ég vænti
farmanna væru milli 500 og 600 þess fastlega að lagaprófessor-
þúsund á mánuði án þess að inn Sigurður Líndal leggi hiö
skjóta sér bak við neinn heimild- snarasta fram sínar tillögur um
armanna og hlýtur því að bera skiptingu þjóðarkökunnar án
ábyrgð á orðum sínum. verkfalla, þar sem tækist að
Hann skal því sanna orð sín jafna hvað einstaklingur leggur
ella viðurkenna mistök sín og á sig til að fá starf og rækja þaö
biðjast opinberlega afsökunar. og hvað hann ber úr býtum.