Morgunblaðið - 19.06.1979, Qupperneq 46

46
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 19. JÚNÍ1979
Viðræður milli
Moskvu-Peking
Tokýó, 18. júní. AP.
KÍNVERSKI leiðtojíinn
Hua Kuo Feng skýrði frá
því í þjóðþingingu í Pek-
ing í dag að samningavið-
ræður við Sovétstjórnina
um aukin tengsl ríkjanna
væru háðar því skylyrði að
Sovétríkin breyttu stefnu
sinni í utanríkismálum.
Hua sagði í þjóðþinginu
að Sovétstjórnin væri til-
búin til viðræðna en í því
væri lausnin ekki fólgin.6
Hsinhua-fréttastofan skýrði
frá því samkvæmt ríkisstjórnar-
skýrslum að afstaðan til yfir-
drottnunarstefnu væri fólgin í
ÍFamkvæmdum ekki orðum og í
einnig að það væri augljóst
hverjir ættu sök á versnandi
samskiptum ríkjanna og hvaðan
ógnunin kæmi við kínversku
landamærin. Sagði Hua að
sovézku leiðtogarnir vissu vel að
slæm tengsl ríkjanna mætti
bæta með verkum en ekki orða-
gjálfri. Hua kvað kínversku
stjórnina ekki ætla að fram-
lengja friðarsamning við Sovét-
ríkin sem rennur út í apríl n.k. en
Kínverjar væru tilbúnir til við-
ræðna um núverandi samskipta-
vandamál og lausn þeirra. Sagði
hann að Sovétmenn væru fúsir
til viðræðna og þ.á m. um yfir-
drottnunarstefnuna.
Skipzt á texta Salt II í Vínarborg í gær.
Halda áfram viðræðum
í framhaldi af Salt II
Vín, 18. júní. AP.
FUNDI Jimmy Carters forseta og Leonid Brezhnevs
forseta lauk í dag með undirritun Salt II samningsins
sem kveður á um takmarkanir á fjölda sovézkra og
bandarískra kjarnorkuvopna. Leiðtogarnir hétu því
enn fremur að halda áfram því samráði sem hefur verið
komið á og hefja samningaviðræður um víðtækari
ráðstafanir til að draga úr vígbúnaði þegar Salt II
tekur gildi.
þessu viðamikla máli þýddi ekk-
ert hálfkák.
Kínverska stjórnin hefur
ítrekað ásakað Sovétríkin fyrir
yfirdrottnunarstefnu og að þau
vilji undiroka Kína, og noti til
dæmis Víetnam í því skyni að ná
auknum yfirráðum í Suðaust-
ur-Asíu. í skýrsiu Hua sagði
Nýr íranskur
sendiherra
ÍRANSKA byltingarráðið hefur
útnefnt nýjan sendiherra á Norð-
uriöndum. ALbas Amnir Entez-
am, aðstoðarforsætisráðherra
verður sendiherra fslands, Finn-
lands, Noregs, Danmerkur og
Svíþjóðar og mun sitja í Stokk-
hólmi.
1977 Bandaríkin og Sovétríkin
undirrita samning um samvinnu í
haffræði, samgöngum, landbúnaði
og menningu.
1970 Soyuz 9 lendir í Kazakkhstan
eftir lengstu mönnuðu geimferð-
ina, 17 daga, 16 klst., 59 mínútur.
1964 Kongóskir uppreisnarmenn
taka Albertville.
1961 Kuwait fær sjálfstæði.
1958 Bretar leggja fram áætlun
um Kýpur.
1953 Julius og Ethel Rosenberg
tekin af lífi fyrir kjarnorkunjósnir
í Bandaríkjunum.
1944 Bandaríkjamenn taka Sai-
pan.
1933 Nazistaflokkurinn leystur
upp í Austurríki, en hann heldur
áfram áróðri.
1917 Brezka konungsfjölskyldan
leggur niður þýzka titla eftir að
hafa tekið sér nafnið Windsor.
1910 Fyrsta Zeppelinloftfarinu
(„Deutschland") hleypt af stokk-
unum.
1895 Kílarskurður opnaður.
1885 Frelsisstyttan kemur til New
York frá Frakklandi.
1867 Maximilian keisari tekinn af
lífi í Mexíkó.
1862 Bandaríkjaþing bannar
þrælahald á bandarískri grund.
1821 Tyrkjasoldán fyrirskipar
upplausn Janissaranna eftir óeirð-
ir.
1819 „S.S.Savannah" kemur til
Liverpool eftir fyrstu ferð gufu-
skips yfir Atlantshaf.
1756 146 brezkir fangar kafna í
dýflissu, sem fær nafnið „Svarta
holan í Kalkútta.
1586 Landnemar sigla frá Roaoke
Island, Norður-Karólínu, og fyrsta
landnámi Englendinga í Ameríku
lýkur.
1522 Karl keisari V kemur til
Englands og undirritar Windsor-
sáttmálann.
Afmæli. Blaise Pascal, franskur
heimspekingur (1623-1662)- Haig
jarl, brezkur hermaður (1861-
1928).
Andlát. Sir Joseph Banks, nátt-
Tveggja daga viðræður leiðtog-
anna fjölluðu um stefnu ríkis-
stjórna leiðtoganna í öllum mikil-
vægustu málum þar sem þær
greinir á og að þeim loknum
hermdu bandarískar heimildir að
úrufræðingur og íslandsvinur,
1820- Sir James Barrie, rithöfund-
ur, 1937.
Innlent: Stjórnarskrárfrumvarpið
hTýtur staðfestingu 1915- Ur-
skurður konungs um þrílita fán-
ann 1915- Konur fá kosningarétt
1915- f. Jóhann Sigurjónsson 1880-
d. Björn Jónsson ritstjóri „Norð-
anfara" 1886- Nýja bíó hefur
starfsemi sína 1919- Lög um
fiskveiðar í landhelgi 1922- Fyrsta
Keflavíkurganga 1960- Ólafi Jó-
hannessyni falin stjórnarmyndun
1971- d. Stefán Eiríksson 1924- f.
Lárus Rist 1879- Þrjár konur
myrða mann í fiskiþró í Vest-
mannaeyjum 1692.
Orð dagsins. Því lengra sem menn
horfa aftur því lengra sjá menn
fram á veg - Winston Churchill
(1874-1965).
Efnahagsbandalagið
ætlar að fara þess á leit við
Bandaríkjamenn og
Japani síðar í þessum
mánuði að þessar þjóðir
taki þátt í alþjóðlegum
tilraunum til að draga úr
spákaupmennsku með olíu
á mörkuðunum eins og í
Rotterdam.
oft hefði skorizt í odda en engin
illska hefði verið á fundunum og
enginn barið í borðið.
Carter lagði áherzlu á ágreining
sinn og Brezhnevs þegar hann
skálaði fyrir honum í kvöldverðar-
boði í gærkvöldi og benti á þá
staði þar sem við erfiðleika er að
stríða í Miðausturlöndum, sunn-
anverðri Afríku og Suðaust-
ur-Asíu og sagði að allar tilraunir
annarrar hvorrar þjóðarinnar til
þess að hagnast á ólgu sem ríkti í
ýmsum hlutum heims mundi
hrekja þau út í samkeppni og
jafnvel árekstra.
„Bandaríkin munu vernda og
geta verndað mikilvægustu hags-
muni sína ef það er sú leið sem við
verðum að fara,“ sagði Carter, „en
til er önnur leið — braut stillingar
og samstarfs þar sem það er kleift.
Þetta er sú leið sem við kjósum
heldur."
Brezhnev beindi orðum sínum í
skálaræðu sinni til öldungadeildar
Bandaríkjaþings sem verður að
staðfesta samninginn svo að hann
geti tekið gildi, og öldungadeildar-
manna sem krefjast breytinga á
samningnum. Hann varaði við því
að ef „einhver tilraun yrði gerð til
ð hrista þessa vönduðu byggingu
sem svo erfitt hefur verið að reisa
og breyta henni með einhverju
móti ... getur öll byggingin hrun-
ið og það gæti haft í för með sér
alvarlegar og jafnvel hættulegar
afleiðingar fyrir samskipti okkar
Orkuráðherrar bandalagsland-
anna urðu sammála um það í
grundvallaratriðum á tveggja
daga fundi sem hófst í dag að
birta vikulega nákvæmar upp-
lýsingar um öll olíuviðskipti land-
anna og yfirlit um verð og magn á
markaðnum í Rotterdam. Tekið
verður fram hvaðan hráolían
kemur.
Ráðherrarnir tóku fram að
þessar ráðstafanir yrðu því aðeins
ger.ðar að Bandaríkjamenn og
Japanir gerðu slikt hið sama á
og ástandið í heiminum í heild."
Samningurinn er 22 blaðsíður
og samkvæmt honum verða skot-
pallar fyrir eldflaugar sem draga
á milli heimsálfa takmarkaðir við
2.250 miðað við 2.400 sem heimil-
aðir eru í Salt I. Samningurinn
takmarkar einnig fjölda kjarn-
orkueldflauga sem hægt er að búa
mörgum kjarnaoddum.
Samningnum fylgir viðauki upp
á tvær síður sem rennur úr gildi
1981 þar sem bannað er að tefla
fram hreyfanlegum eldflaugum og
stýrieldflaugum og loft-
varna-kjarnorkueldflaugum og
hvoru landi um sig er gert að
smíða aðeins eina nýja eldflaug
sem dregur milli heimsálfa.
Eitt af því sem mun valda
ágreiningi í öldungadeildinni er að
í samningnum er ekki gert ráð
fyrir takmörkunum á fjölda
sovézkra TU-26 „Back-
fire“-sprengjuflugvéla sem Rússar
kalla langdrægt kjarnorkuvopn en
bandarískir herforingjar segja að
gæti komizt til Bandaríkjanna frá
Sovétríkjunum ef hún tekur elds-
neyti í lofti á leiðinni.
Fram kom að Brezhnev lofaði
Carter því persónulega að sovézka
ríkisstjórnin smíðaði ekki fleiri en
30 slíkar sprengjuflugvélar á ári. í
sovézkri yfirlýsingu sem var af-
hent Carter er hins vegar aðeins
lofað því að takmarka fjölda
sprengjuflugvélanna án þess að
ákveðið sé nokkurt „þak“ á fram-
leiðsluna.
Carter sagði að hann og
Brezhnev hefðu getað „aukið sam-
eiginlegar tlraunir okkar til þess
að semja reglur um hömlur á
hernaðarlega samkeppni okkar og
leggja grundvöll að frekari fram-
förum í viðræðum um eftirlit með
kjarnorkuvopnum og stjórn
þeirra."
mörkuðunum við Karíbahaf og í
Singapore.
Efnahagsbandalagslöndin
munu formlega leggja fram
áætlun sína á leiðtogafundi iðn-
ríkja sem ráðgert er að halda
28.-29. júní.
Orkuráðherra Breta, David
Howell kvað það von manna að
skrá um olíuverzlun um allan
heim yrði til þess að markaðsverð
færðist nær hinu opinbera verði,
en skráin yrði að ná til alls
heimsins ef hún ætti að bera
árangur.
ekki sammála," sagði hann, „og
okkur tókst ekki að móta sam-
eiginlega afstöðu. Við samþykkt-
um hins vegar að halda áfram að
leita að friðsamlegri lausn á þess-
um ágreiningi."
Bandaríkjamenn sem sátu fund-
ina sögðu í einkasamtölum að
Brezhnev, sem er 72 ára og á við
heilsubrest að stríða, hefði stund-
um verið þvoglumæltur á fundun-
um en andlega hress.
Hrumleiki hans sást greinilega
er hann hrasaði í annað skipti
opinberlega þegar hann fylgdi
Carter frá sovézka sendiráðinu í
gær. Bandaríski forsetinn rétti
honum hjálparhönd og studdi
hann. Þegar Carter fór frá sendi-
ráðinu eftir kvöldverðarboð í gær-
kvöldi hélt hann í höndina á
Brezhnev alla leiðina frá dyrunum
út að bílnum.
Veður
*■ víða um heim
Akureyri 14 alakýjaó
Amsterdam bjart
Apena 38 skýjaó
Barcelona 22 léttskýjaó
Berlín 18 skýjaó
Brussel 19 bjart
Chicago 23 skýjaó
Denpasar, Bali 32 bjart
Feneyjar 19 léttskýjaó
Frankfurt 19 skýjaó
Genf 22 bjart
Helsinki 16 bjart
Hong Kong 16 skýjaó
Jerúsalem 31 bjart
Jóhannesarb. 10 bjart
Kaupmannah. 17 sólskin
Laa Palmas 22 léttskýjaó
Lissabon 31 sójskin
Majorka 25 léttskýjað
Malaga 23 léttskýjaö
London 21 skýjaó
Loa Angeles 20 skýjaö
Madrid 28 sólskin
Miami 31 bjart
Moskva 31 skýjaó
New York 27 rigning
Osló 21 bjart
París 21 bjart
Reykjavík 12 úrkoma
í grennd
Rio De Janeiro 26 skýjaó
Rómaborg 25 sólskin
San Francisco 16 bjart
Stokkhólmur 19 skýjaö
Sydney 18 skýjaó
Teheran 30 bjart
Tel Aviv 28 bjart
Tókíó 31 bjart
Vancouver 17 skýjaó
Vínarborg 18 úrkoma
I sumum málum vorum við
Rádstafanir gegn
Rotterdamverðinu
LiuemborK. 18. júní. AP.