Morgunblaðið - 14.08.1979, Síða 27

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 14. ÁGÚST 1979
35
Guðvin Gunnlaugsson:
Sumarkveðj an
hans sr. Bjartmars
úthlutaði. Þetta olli óánægju hjá
fólkinu.
Víetnamarnir og flugumenn
þeirra voru uppgötvaðir. Tilraunir
þeirra til að steypa stjórninni
voru bældar niður.
Það er hins vegar ekki rétt að
segja, að víetnamskir undirróð-
ursmenn einir hafi vegið fólk að
stríði loknu.
Einkahefndir manna kostuðu líf
eins og hvarvetna hefur gerst eftir
styrjaldir. Þau líf voru þó ekki
mörg.
Milli fátækra bænda og fyrrver-
andi borgarbúa skapaðist sums
staðar missætti. Eins og þið vitið
var borgarlífið í Kampútseu áður
fyrr mjög einangrað og gjörólíkt
sveitalífinu. Hér í Frakklandi t.d.
hafa sveitirnar þróast þannig að
borgar- og sveitalíf er ekki eins
aðskilið í tvo heima. Þegar borgar-
búarnir hjá okkur fóru út í sam-
yrkjubúin var þeim langoftast vel
tekið en stundum óx tortryggni
þar á milli.
Ávinningur
Helstu ávinningar okkar eftir
sigurinn voru þeir að við gerðum
allar landvinningatilraunir Víet-
nama að engu og að við hófum
endurreisn landsins.
Nokkrir megináfangar höfðu
unnist í viðreisn landsins. Ég
nefni bara þá helstu.
í fyrsta lagi höfðum við alger-
lega feyst fæðuvandamálið, þ.e.a.s.
að allir borðuðu sig metta. Það
voru vissulega til þau samyrkjubú
þar sem víetnamskir flugumenn
bönnuðu fólki að neyta hinnar
ágætu uppskeru og neyddi þá til
að sötra hrísgrjónasúpu. I árslok
1977 gerðum við okkur fyllilega
ljóst að þau samyrkjubú sem enn
viðhöfðu þennan sið voru í greip-
um undirróðursmanna. Þess
vegna var skýrt kveðið á um það,
og m.a.s. tilkynnt í útvarpinu, að
þessi háttur væri fordæmdur, svo
að almenningur í samyrkjubúun-
um gerði sér grein fyrir þessu og
þyrði að grípa til sinna ráða. 1978
voru 98—99% af þessum vanda-
málum úr sögunni.
Húsnæðismálin voru komin á
góðan rekspöl einkum til sveita.
Risin voru hús til almenningsnota
og einbýlishús.
Klæðin. Fólk hafði orðið föt til
að klæðast. Ég tek þetta fram því
að í landi okkar er þetta mikið
mál. Áður fyrr hafði fólk í afdöl-
um landsins varla spjarir á kropp-
inn. Við höfðum náð svo langt að
hver maður fékk að jafnaði tvenn-
an alfatnað á ári. Þeir sem unnu
vinnu sem útheimti meira fengu
þrennan eða fernan.
í fjórða lagi þá höfðum við
útrýmt malaríu og heilsufar hafði
almennt batnað. Gerð voru lyf úr
plöntum sem gnótt er af í landi
okkar en einnig var flutt inn þar
sem þessi lyf dugðu ekki til, svo
sem penisilín o.fl.
Allir hafa heyrt um hrísgrjóna-
ræktina, um skurði, áveitur og
vatnsmiðlanir. Ég get bara bætt
því við að á árinu sem leið höfðum
við áveitur á 600 þús. hekturum
lapds og fengum tvisvar af þeim
uppskeru. Heildarakurlendi var 2
milljónir ha. Uppskeran jókst úr 1
tonni á ha fyrir frelsunina í
3—3‘/2 tonn á ha í hvorri upp-
skeru.
Vinir okkar erlendis frá, svo
sem bandarísku blaðamennirnir,
sem heimsóttu landið í des. sl., sáu
og staðfestu að hagur lands og
þjóðar fór batnandi áður en Víet-
namar gerðu innrás í landið.
Óvænt tíðindi
Æðstu menn okkar hafa tekið
þátt í nær hundrað samningatil-
raunum við Víetnama, m.a.s. fyrir
1970. Við létum ekkert uppi fyrr
en 1977 þegar Víetnamar gerðu
fyrri innrásartilraunina. Þá urð-
um við að segja alþjóð frá hvers
eðlis var.
Síðan var það eftir 3. nóv. í
fyrra, þegar Víetnamar opinber-
uðu samninginn við Sovétríkin
sem færði þeim gífurlegt her-
tækjamagn, að þeir hófu seinni
atlöguna.
Blitzkrieg misheppnast
Fyrsta takmark Víetnama með
innrásinni var að heyja stutt stríð,
Blitzkrieg eins og það heitir á
þýsku. Þeir ætluðu að ljúka því af
fyrir janúarlok.
Takmarkið var einnig að koma
stjórnvöldum fyrir kattarnef,
gjöreyða her okkar, æsa til upp-
þota og setja upp leppstjórn í
Phnom Penh. Engu af þessum
markmiðum náðu þeir nema einu:
að koma á leppstjórn.
Þeir urðu því að setja sér sömu
markmiðin aftur og nú fyrir lok
þurrkatímabilsins, auk þess sem
þeir ætluðu að „kmera" stríðið,
þ.e. að fá kmera til að berjast við
kmera. En allt kom fyrir ekki.
Þeir urðu að senda þrjár herdeild-
ir (divisions) (um 30 þús. manns)
til viðbótar í byrjun febrúar, þrjár
i viðbót um mánaðamótin
mars-apríl ásamt þrem herflokk-
um (régements) frá Laos.
Hvar sem Víetnamarnir fóru
eyddu þeir, drápu og brenndu. Ef
við berum saman þetta stríð við
það sem Bandaríkin og herir Lon
Nol háðu, þá er þetta enn skað-
vænlegra því að takmark þess er
útrýming kampútsönsku þjóðar-
innar og kynþáttarins.
Við áætlum að tala fallinna
meðal óbreyttra borgara sé komin
í hundrað þúsund. En á fjórum
mánuðum hefur her okkar gert
fjörutíu þúsund víetnamska her-
menn óvirka, fellt þá eða sært.
Víetnömum mistókst í ætlunar-
verki sínu. Ríkisstjórn okkar
komst óhult undan og hefur haft
aðsetur sitt í landinu allan tím-
ann, svo og allir æðri forystu-
menn. Við höfum misst nokkra
leiðtoga þorpa og héraða, en aðrir
hafa bjargast. Her okkar var ekki
tortímt, heldur var hann endur-
skipulagður í fjölmargar skæru-
liðasveitir um allt land með
nokkra tugi eða hundruð manna í
hverri. Slíkar sveitir henta betur
nú, þær eru beinskeyttari, fljótari
í förum og sjálfbjarga. Auk þess-
ara sveita höfum við skipulagt
varnarlið til að verja bændur og
samyrkjubú. Við áætlum að fjöldi
vopnaðra manna okkar sé um 300
þús. Varnarliðin hafa þó oft á
tíðum aðeins hefðbundin vopn í
höndum svo sem eiturörvar, sem
Víetnamar skelfast reyndar mjög.
Ég þakka sumarkveðju fra sr.
Bjartmari Kristjánssyni, sem
birtist í Morgunblaðinu 5. júlí, þó
að hún væri dálítið köld á köflum.
Ég sagði í grein minni í
Morgunbl. 22. mars, að ég mundi
ekki skrifa meira um þessi mál,
nema alveg sérstakt tilefni gæfist
til þess. Ég ætla ekki að fara að
hrekja lið fyrir lið allar þær
rökleysur, sem koma fram í grein
prestsins, heldur benda á nokkrar
þeirra og láta lesendum eftir að
Hæma um, hve sannleikurinn og
'éttlætið skipá þar háan sess.
Umsagnir um
grein mína
Ég læt mér í léttu rúmi liggja,
þó að presturinn bregði mér um
fáfræði, skilningsleysi, hræsni og
að ég geri sjálfan mig Guði jafnan
og vel það.
Margir þökkuðu mér fyrir grein
mína, einkum hér á Akureyri. En
einnig hringdu eða skrifuðu all-
margir frá Reykjavík og Suður-
landi. Það var fólk, sem ég þekkti
ekkert personulega. Meðal þessa
fólks voru a.m.k. þrír guðfræðing-
ar og einn skólastjóri. Leyfi ég
mér að birta stutta kafla úr
bréfum guðfræðings og skóla-
stjóra.
Útilokað er, að hér sé um
vilfylgi að ræða, því að báðir eru
mér algerlega ókunnir persónu-
lega.
Guðfræðingurinn segir í sínu
bréfi: „Það er ánægjulegt að sjá,
að til eru leikmenn, sem geta
skrifað um kristindómsmál af jafn
mikilli þekkingu og þú gerðir í
þessari grein. Því miðúr hefur það
borið við, að prestar af gamla
skólanum hafa ruglað saman
trúarbragðafræðum og kristinni
trú og þekkja ekki muninn þar á.
Þetta hefur valdið óbreyttu
safnaðarfólki hinum mestu vand-
ræðum er beinlínis forsenda þess,
að margt trúrækið fólk hefur
leitað til sértrúarflokka, ellegar til
annarra trúarbragða og aðhyllst
þau sem afbrigði af kristindómi."
í bréfi skólastjórans segir m.a.:
„Var rétt í þessu að ljúka við
lestur á grein þinni í Morgunblað-
inu í dag. Vildi aðeins færa þér
bestu þakkir fyrir. Treysti mér
auðveldlega til þess að skrifa
„amen“ undir greinina. Það gleður
mig óumræðilega, að slík virðing
fyrir og trú á Biblíuna skuli enn
finnast. Þakka einnig góðan anda,
sem í greininni ríkir. „Ég set
þessar tilvitnanir ekki mér til
hróss, því að minn hlutur í grein-
inni var mestur sá, að ég reyndi að
þræða kenningar Biblíunnar um
þaií mál, sem voru til umræðu. En
ég geri miklu meira með það, sem
þessir óvilhöllu, hlutlausu menn
segja en köpuryrði prestsins á
Laugalandi.
Tilvitnanir í
grein B.K.
Nú vil eg bregða upp nokkrum
stöðum úr síðari grein prestsins,
sem gefa svolitla hugmynd um
hvernig hann fer með staðreyndir.
B.K. segir: „Það er eftirtektar-
vert, að G.G. vildi láta kenningar
Biblíunnar koma sem best fram.
Hvers vegna vill hann ekki sem
kristinn maður, heldur halda sig
við kenningar Krists?" Ég hélt í
fávisku minni, að kenningar
Krists væru í Biblíunni og hvergi
annars staðar. I grein minni sagði
ég, að Jesús hefði aldrei dregið i
efa sannleiksgildi Ritningarinnar
og sýndi fram á það með skýrum
orðum Jesú sjálfs m.a. þessum:
„Ritningin getur ekki raskast.“
Þegar B.K. fer að ræða þessi mál,
verður það svona úr hans penna:
„Þá þykist G.G. trúa því, að
Ritningin geti ekki raskast." Hér
sjá lesendur hvernig farið er með
staðreyndir. Þá segir B.K. í fram-
haldi af þessu, að ég sé logandi
hræddur við alla biblíugagnrýni
og haldi, að hún fari öll úr
reipunum, sé við einhverju hrófl-
að. Þetta er hinn mesti misskiln-
ingur. Ég er alls ekki hræddur um,
að gagnrýni og árásir B.K. og
annarra slíkra kollvarpi neinu í
Biblíunni. Það hafa miklu meiri
menn en hann reynt það á öllum
öldum, en þrátt fyrir það stendur
Biblían nú styrkari en nokkru
sinni fyrr. Til þess hefir ekki þurft
neina „skothelda virkismúra.“ Þá
tek ég upp þessa furðulegu setn-
ingu B.K.: „Þá þykir mér týra á
skarinu, þegar G.G. þykist hafa
búið til sína eigin friðþægingar-
kenningu.“ Það sem, ég sagði í
grein minni var, að ég tryði
friðþægingarkenningunni eins og
hana væri að finna í Biblíunni, en
ekki eins og hún væri túlkuð í
kirkjulegum kenningum. Tilfáerði
ég nokkuð marga Biblíutexta um
þetta. En presturinn segir, að ég
þykist hafa búið til mína frið-
þægingarkenningu. Svona er
sannleikurinn, svona er hrein-
skilnin, svona er samviskusemin
að fara rett með heimildir.
Því var það að einn, sem minn-
ist á þessa furðulegu rangfærslu
við mig, sagði: „Það var mikið, að
hann sagði ekki, að þú hefðir búið
til Biblíuna."
Þá er hér einn staður enn, sem
varpar ljósi á sannleiksást sr.
Bjartmars. Hann segir: „Þess
vegna villist hann (hann á við mig.
Innskot G.G.) líka út á þá braut að
telja trúnað við kirkjukenningar
hinn eina og sanna kristindóm."
Ekkert væri fjær mér en að halda
slíku fram. Allir, sem lesið hafa
grein mína hljóta að sjá, að þar
held ég eindregið fram kenningum
og sjónarmiðum Biblíunnar í
ÖLLUM þeim atriðum, sem tekin
eru til meðferðar þar. En það er
langt frá því, að kenningar Biblí-
unnar og kirkjukenningar farv
alltaf saman, eins og best sást af
skrifum B.K. Þá er hér enn ein
tilvitnum í grein B.K., sem sýnir
glöggt hina skörpu rökvísi hans:
„Þá segir G.G. í öðru orðinu, að
grunndvöllurinn sé Kristur en í
hinu, að Biblían sé grundvöllur-
inn. Eru þá grundvellirnir tveir?
„Aumingja Páll“ vissi engan ann-
an grundvöll en þennan eina, sem
er Kristur. Og hann tók svo stórt
upp í sig, að annan grundvöll gæti
enginn lagt. En nú hefir G.G. sem
sagt lagt annan grundvöll. Og þá
veit maður það.“ Allir, sem hleypi-
dómalaust lesa grein mína, hljóta
að sjá, að ég er ekki þar að reyna
að leggja annan grundvöll en
Jesúm Krist.
Það er nefnilega hrein
FJARSTÆÐA, sem presturinn er
alltaf að ota fram, að Biblían og
Kristur haldi fram tveim ólíkum
sjónarmiðum. Biblían og Kristur
verða ekki AÐSKILIN.
Og svo er það aumingja Páll.
Hann segir, er hann er að tala um
kristinn söfnuð í Efesusbréfinu:
„Bygging, er hefir að grundvelli
postulana og spámennina, en
Krist Jesúm sjálfan að hyrningar-
steini." (Efs. 2.20.). Eftir kenningu
B.K. er Páll allt í einu farinn að
tala um tvó grundvelli. En svo er
ekki, hvorki Páll né ég erum að
tala um tvo grundvelli. Það er
Jesús Kristur, sem tengir saman í
eina heild Gamla og Nýja testa-
mentið (postulana og spámenn-
ina).
Úr allri grein sr. B.K. finnst
mér mega lesa eitthvað svipað og
farisearnir sögðu við manninn,
sem fæðst hafði blindur, en Jesús
læknað: „Og þú ætlar að fara að
kenna oss.“
Ég kveð svo sr. Bjartmar
Kristjánsson, hélt ég, að hann
myndi verða drengilegri andstæð-
ingur en raun hefir á orðið.
Ég mun alls ekki svara honum
framar, þó að hann skrifi e.t.v.
margra blaðsíðna grein eftir svo
sem 3—4 mánuði. En áður en
hann fer af stað með næstu grein
væri ekki úr vegi fyrir hann að
lesa vel þessa góðu setningu í
grein sinni: „Hreinskilni við sjálf-
an sig og aðra er gulls ígildi ekki
síður í trúarefnum en á öðrum
sviðum." En stundum er hægara
að kenna heilræðin en halda þau,
prestur minn.
2.'agúst 1979
Guðvin Gunnlaugsson.
i kona. Ojí
Porki Lúsifer né hans
mæði hana nokkru
r þeir kumpánar hrelli
FTskunnarlaust. eftir |)\ i
un K^fur í skyn.
fííðvin og Biblían
kllér hefði <’. (I átt að lata
Faðar numið, svo að ekki sannað-
,t a hon*um, „að hið siðara |>ess
f.uantts verði verra en hið fyrra"
n i |tess stað skrifar hann langt
al i Mhl. 22. marz s.l þar sem
sé ekkert gefið um mann-
inn þann. Og gæti orsökin verið
sú, hve afstaða þeirra til Bihlíunn-
ar er gjörólík.
í hirðisbréfi sínu: Ljósyfir land,
tekur herra biskupinn, Sigurbjörn
Kinarsson, fyrir afstöðu Lúters til
Ribliunnar. Segir hann Lúter að
sonnu hafa verið bibliufastan, en
þó hafi hann getað verið óhlífinn í
bibliugagnrýni sinni, ef því var að
Sr. Bjartmar
Kristjánsson:
svo mörji
lum Hvernig á t.d. að skýra
undrun hennar yfir því, er Jesús,
tólf ára, varð eftir í musterinu'’
Hún blátt áfram vandar um við
son sinn. „o.-., hv, KorAiröu
okkur þetta’’ Sjá. faðtr pim.
leituðum þín harmþrungin“.
Þá er það vitað mál, að hvorki
María móðir Jesú né bræður hans
fylgdu honum að málum, meðan
hann gekk hér um kring. Um það
vitnar Markús 3.21 og 3.31—35. En
þar kemur það fram. að þau álitu
hann >ekki vera með sjálfum
sér“. Og þegar Jesú er sagt, að
móðir hans og bræður séu að kalla
á hann, þá gefur hann það svar.
sem ekki verður misskilið og ráða
má af, hvaða skilningi hann átti
að mæta hjá sínum nánustu.
Af húsi og
kynþætti DaH
! F.kki eru sannfærail
I m«-lonóa mins fvrir þ\^
| moou hH-fj „(>t ^
j Daviðs. Vist hefi eg
prenti. En þeir tima*-eru li»l
I það eitt séu talin rök fyrirl
! leiksgildfinu Og hér liggur I.T
j ast fyrir að spyrja. hvers ve
I guðspjallamennirnir. sem leggjl
; svo afarmikla aherzlu á. að Jesu*
] hafi verið „Daviðs sonur“. segja
| það þá ekki að Maria hafi verið af
j ætt Daviðs, ef Jesús átti ekki
mannlegan foður’’
Dr. William Barclay. sem var
| mikilsvirtur prófessor i bibliu-
!nn um höfuðatriðin
r saman þekkingárleysi.
skilningi og rangfierslum a
uiii miniim (íet eg ekki latið
llða að leiðretta þetta F.kki þo
J»es> að koma einhverri skimu-
i hugskoi viðnue'.anda íiiir.s,
að ji.ið er trulega voniaust
k. heldur vegna annarra. sem
!d \í!i hafa nennt að fylg.iast
' oi ðaskiptum okkar
ellast \ið al'.a
Bihlíunnar i grein
em eittbvað
hennar er
ifs;
skip'.a Og ekki hafi hann heldur
álitið, að allt sé jafnbrýnt og
mikilvægt. sem geymist innan
spjalda hennar Ennfremur segir
hiskupinr „Lúter hefir orugg i
fotfestu i túlknn Bibliuriiia;,
akveðið át’amið. Þess vegna getur
hann með ftdlkomnu jafnaðargeði
hent á ranghermi og missagnir i
baðum tystament unum. Slikum
athugasemdum gefur hann svo
litinn gaum. að }>;er erff hersyni-
lega sjalfsagðar i hans augutv.
Bihlian glatar engu af tign sinni
ifavaldi. Jmtt hiin heri
yvnnIegra .. inLutark-
Allt Jietta, og fleira. er i hróp-
andi mótsogn við það. sem Maria
hefði átt að vita. ef við eigum að
lita a fyrsta kapitula Lukasar-
ruðso' ills sem sagnfræði fyrst og
tremst. En nú dettur engum hihl-
niskýranda Jiað i hug, cngum sem
\ill láta taka orð sin alvarlega (>g
liklegt finnst mér. að Lukasi hafi
altlrei komið til hugar. að lii
mundu verða |>eir menn er skiltlu
„jarðligri skilniiigu" |>ai
hann segir guð^
Jiennan einsta
athurð^
he
Ekkl
hugmy i
eg und J
i verolj
fræðum \ið (ilasgow-háskola. seg-
ir svo i hok sinni The plain man
looks ai the A|>ostles' creed ibls
7t>—77». i lauslegri |>yðingu
...Ettartolur Jesu voru greini
lega settar satnan af einhverjuin.
sem ekAi hafði heyrt getið un^
Hiey iarstmerni Jesu. eða tok
sogu ekk i hokslaflegjt
ættart'nlú
Pol Pot á fundi með framámönnum f hernum f maf sl.