Morgunblaðið - 26.04.1980, Blaðsíða 15
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 26. APRÍL 1980
15
um eins og kunnugt er. Þetta
var vafalaust stærsta skref sem
stigið hefur verið til verndar
efnahagslegu sjálfstæði lands-
ins. Fólkið í landinu stóð ein-
huga með okkar köppum á
sjónum. Andstæðingurinn
þrautseigur og ákveðinn sigldi
utan í varðskipin ókkar svo lá
við stórslysum. Fréttirnar voru
gat fyrir ofan sjólínu, gat fyrir
neðan, beyglað bátadekk, bil-
aður stýrisgangur, kokkarnir
þjáðust af ástvinasöknuði, allt í
skralli. Forsætisráðherrann Ól-
afur Jóhannesson hét á fólk um
að skjóta saman peningum til að
smíða nýtt og betra varðskip og
sýna varðskipsmönnum samhug
með því. Varla nokkur maður
ansaði þessu, engir peningar í
sjóðinn.
Svo komið þið með Varið land.
Setjið á fót skrifstofu, ráðið
framkvæmdstjóra, áróðurinn í
fullum gangi og hvað skeður?
Fjármagnið streymir til ykkar
svo allir balar eru barmafullir.
Þið hafið efni á að tölvuvæða
starfsemina og skrá í tölvugögn,
a.m.k. þá sem voru með. Þetta er
svo kostnaðarsamt að þetta geta
ekki nema stærstu fyrirtæki í
landinu. Og nú spyr ég: Hvaðan
komu allir þessir peningar?
Annað dæmi má nefna. Stuttu
eftir að undirskriftasöfnunin
fór af stað voruð þið búnir að fá
áróðursmenn í öllum landshorn-
um, menn sem fóru milli vinnu-
staða og húsa eða óku milli
bændabýla með undirskrifta-
listana. Af hverju var ekki barið
að dyrum hjá þeim sem vitað
var að væru á móti, heldur
hinum?
Nú veit ég að enginn ykkar
sem á myndinni frægu var hafði
þá skipulagsaðstöðu og þekk-
ingu á staðháttum og fólki t.d.
úti á landi að þetta væri hægt.
Nú spyr ég hver skipulagði og
hvaðan kom þekkingin? Var
þarna kannski tölva í notkun.
Hugsum okkur t.d. að áhuga-
menn um skógrækt vildu stofna
til almenningshreyfingar til að
efla skógrækt í landinu, eða þá
Bókmenntafélagið glæða bók-
menntaáhuga. Hvar væru þá
allir áróðursmennirnir þeysandi
milli bæja?
Eru ekki miklar líkur á að
tölvuvæðingin sé orðin miklu
víðtækari en nokkurn grunar?
Kannski eru baunadósirnar, ný-
fæddu kjúklingarnir, óvarleg
orð í leikhúsi lífsins, ástamál og
pólitík skráð og varðveitt á
þennan stórvirka hátt, og hefur
verið gert a.m.k. síðastliðin 20
ár. Og nú spyr ég ef svo er, hvar
eru þessi gögn geymd? Er nú
ekki kominn tími til að Alþingi
taki málið föstum tökum?
IV
í svargrein þinni s.l. þriðju-
dag reynir þú að finna athöfn-
um ykkar Varins lands manna
stað í ritum Jóns Sigurðssonar.
Ljóst er af þeim, að forsetanum
hefur aldrei komið til hugar að
hér yrði til hópur manna sem
vildi hafa erlendan her í land-
inu. Því spyr ég aftur: Hvaða
álit heldurðu að Jón Sigurðsson
hefði haft á atferli og málflutn-
ingi ykkar Varins lands manna?
Jæja, það virðist vera hægt að
karpa um þessa hluti endlaust.
Þú ert pennaglaður og ég hefi
lagt fyrir þig nokkrar spurn-
ingar, svo þú átt efni í margar
greinar og vona ég að þú svarir
af sama krafti og áður. Ég aftur
á móti lýk þessu spjalli og ætla
ekki að svara aftur, svo þú mátt
eiga síðustu leikina.
Kannski liggur okkar skoð-
anamunur að einhverju leyti í
því að við höfum alist upp við
dálítið mismunandi aðstæður.
Ég hef séð landið öðlast sjálf-
stæði og fundið hvílkíkur fögn-
uður greip um sig. Þið í hópi
Varins lands eruð aldir upp í
andrúmslofti kalda stríðsins og
hafið ekki áttað ykkur á því enn
að því er löngu lokið. Þeir
árgangar sem á eftir komu eru
aldir upp við velmegun mikla,
þeir sjá að jarðkúlan skiptist
ekki lengur í tvo hluta, heldur
þrjá, fjóra eða jafnvel fimm. Og
það eru þeir sem munu áenda
herinn heim að lokum.
Reykjavík 23. apríl 1980
Ólafur Pálsson
verkfræðingur.
er heldur ekkert til að guma af
og verður ekki gert og var ekki
gert.
Auðvitað gerir Jóhanna enga
athugasemd hér við frekar en
önnur efnisleg atriði í viðtalinu
við mig. Ekki hrekur hún sam-
anburðartölur milli ára í neinu,
sem skiptir þó höfuðmáli. Ekki
hrekur hún hækkunina nú frá
frumvarpi flokksbróður síns.
Ekki hrekur hún eða gerir at-
hugasemdir við álit fjárveitinga-
nefndar um aukin verkefni mið-
að við endanlega lagagerð í
fyrra, þegar samruni tveggja
mismunandi frumvarpa skóp
himinhrópandi ósamræmi; sem
nú verður að leiðrétta. A það
benti ég í Þjóðviljanum einnig og
þetta viðurkenna allir sem um
málið fjölluðu í fyrra, að hafi
verið hrein mistök, auðvitað hafi
vistheimilin átt sinn fulla rétt í
raun framar öðrum.
En varðandi aðalefnisatriðið
næst fjárveitingaupphæðunum,
um það hvernig fjármagna skuli
framkvæmdir í þágu þroska-
heftra, þá fara skoðanir okkar
Jóhönnu ekki saman í öllu. Ég
veit þó ekki hversu náið skal út í
það farið hér. Mín skoðun er enn
sem fyrr óbreytt — til þessara
verkefna, sem vissulega eru for-
gangsverkefni, er sjálfsagt og
eðlilegast að veita fjárveitingum
beint úr ríkissjóði hverju sinni.
Og ég tel það hreina skyldu
fjárveitingavaldsins að fjár-
magna þessi verkefni myndar-
lega. Reynsla af Styrktarsjóði
vangefinna var í engu nógu góð,
alltof oft var þar um óbreytta
fjárhæð að ræða, m.a. í fyrra
þegar hliðstæð verkefni fengu á
fjárlögum beint 50% hækkun
minnst.
Þetta er ekki mín einkaskoð-
un, þetta hefur verið skoðun
sjórnar Þroskahjálpar frá upp-
hafi. Þetta var skoðun þeirrar
nefndar, er lagði fram fullbúið
frumvarp um aðstoð við þroska-
hefta, sem síðan var slengt
saman við frumvarpið um Fram-
kvæmdasjóð öryrkja.
Ég dreg ekkert úr góðum vilja
Jóhönnu með því frumvarpi sínu
eða til.þessara mála í heild —
síður en svo — frumhlaupið við
afgreiðslu fjárlaga verður henni
fyrirgefið einmitt þess vegna. En
sýndarmennska var það og við
þurfum á öðru að halda í erfiðri
baráttu fyrir skjólstæðinga okk-
ar.
Við skulum verja því stór-
aukna fjármagni, sem við nú þó
höfum til ráðstöfunar á sem
skynsamlegastan hátt, t.d. með
því að leggja undirstöðuna með
greiningarstöð, en að öðru leyti
skulum við gæta þess, að lands-
byggðin fái réttlátan skerf í sinn
hiut.
Mér þykir meira en nóg um öll
áformin hér á Reykjavíkursvæð-
inu, miðað við ástandið hér og á
landsbyggðinni. Þau eiga vissu-
lega sinn rétt, en engan forgang
umfram svelta landsbyggðina.
Það verða áhugasamir aðilar hér
syðra að skilja, að við getum
ekki haldið áfram að breikka
bilið, þvert á móti.
Svo lýk ég máli mínu og hirði
ekki um þó frekari svör verði
vegna þessarar greinar. Málið er
skýrt frá minni hálfu og þar er
ekkert undan að draga.
Helgi Seljan.
Eyðsluseggir
í Brussel
Undanfarin ár hefur Roy
Jenkins, fyrrverandi fjármála-
ráðherra Breta, verið í forsæti í
stjórnarnefnd Efnahagsbanda-
lags Evrópu í Brussel. Þennan
tíma þykir heldur hafa sigið á
ógæfuhlið hvað kostnað snertir
við rekstur nefndarinnar.
Það var því hafist handa við
endurskoðun reikninga þeirra 13
fulltrúa, sem í nefndinni eru,
kom þá í ljós að ýmsir þeirra
höfðu verið ótrúlega eyðslusamir
á fé skattgreiðenda heimalands
síns og farið langt yfir sett mark
fjáráætlana.
Skýrsla endurskoðenda var 15
bls. að lengd og koma hér nokkur
dæmi um „örlæti“ fulltrúanna.
Roy Jenkins hafði keypt
áfengi fyrir $3;842, eða 1,7 millj.
ísl, króna, til nota á skrifstofu
sinni í Brussel.
Daninn Finn Olav Gundelach
hafði eytt $126,993 (57 millj. ísl.
kr) í ferðalög.
Wilhelm Haferkamp, fulltrúi
V-Þýskalands lagði inn reikning
fyrir aukarisnu, sem hljóðaði
upp á $39,976, (18 millj. ísl.)
Þegar endurskoðendur báðu um
lista yfir gesti þá, sem hann
hafði boðið, dró hann til baka 23
af reikningunum og kvaðst ekki
muna hverjir gestirnir hefðu
verið. Það munu hafa verið
reikningar Haferkamps, sem
fyrst vöktu athygli og urðu til
Það er alltaf velþegið að fá
heitt ostabrauð, hvort sem er
með te eða kaffi á síðkvöldi eða
sem smárétt á matmálstima.
Margar samsetningar koma
til greina, því margt er hægt að
hafa með ostinum til bragðbæt-
is og uppfyllingar.
1. Brauð með osti, beikoni og
eplum. Beikonsneiðar og epla-
bátar steikt á pönnu. Lagt ofan á
ostsneiðina á brauðinu og hitað í
ofni.
þess að endurskoðun fór fram.
En meðal afreka hans á þessu
sviði var kokteil-boð í Caracas,
sem kostaði $14.000, (6,3 millj.
ísl kr.). Og á síðasta ári tók hann
með sér til Kína konu nokkura,
sem túlk á fullum launum. En
þar sem konan talaði ekki eitt
orð í kínversku þótti endurskoð-
endum ekki allt með felldu!
Reikningur fyrir þriggja nátta
gistingu Haferkamps á Hótel
Pierre í New York þótti líka
allhár, er hann hljóðaði upp á
$2.000 (900 þús. ísl kr.)
Vinsælasti ferðamáti eyðslu-
seggjanna var auðvitað leiga
einkaflugvéla, sá liður einn var
yfir $600,000, (270 millj. ísl kr.).
Italinn Lorenzo Natali fór svo
margar ferðir til Rómar að hann
eyddi þar 104 dögum af árinu í
staðinn fyrir á skrifstofunni í
Brussel.
Þess má geta að laun full-
trúanna eru $ 122,000 — 140,000
(55—65 millj. ísl kr.) á ári og auk
þess er þeim úthlutað $20.000—
33,000, 9—15 millj. ísl kr. í risnu
árlega.
Þýska tímaritið „Stern“ skýrði
frá því að eyðsla fulltrúa stjórn-
arnefndar Efnahagsbandalags-
ins hefði kostað skattgreiðendur
hinna níu aðildarríkja $1,4 millj.
eða 630 millj. ísl. kr., og því
óhætt að segja, það munar um
minna.
Brauðið smurt, skinka lögð á
og síðan þykk ostsneið ofan á.
Hitað í ofni.
4. Brauð með tómötum og
osti.
Á smurða sneið eru settar
tómatsneiðar, ostur settur yfir.
Hitað í ofni.
5. Hawaii-brauð.
Á smurða sneið er sett skinka,
þá ananassneið og ostur ofan á.
Hitað í ofni.
Peningar
skatt-
greiðandans
Eins og flestum mönnum
er kunnugt, vaxa peningar
ekki á trjánum. Sameigin-
legir sjóðir eru heldur ekki
óþrjótandi, í þeim verður
aldrei meira en í þá er látið,
af fé hins almenna skatt-
greiðanda. Mönnum víða um
lönd er að verða þessi stað-
reynd ljós, meira að segja hér
úti á Fróni.
Þess vegna telja borgar-
arnir sig víða í fullum rétti,
þegar þeir vilja fylgjast með í
hvað fé þeirra er notað, og
jafnframt til að gera athuga-
semdir ef illa er farið með
það.
Hér koma tvö dæmi um
eyðslusemi þeirra, sem með
opinbert fé fara.
1.
í fylkinu Illinois í U.S.A.
Á síðastliðnu sumri fóru 53
fulltrúar löggjafarvaldsins í
fylkinu Illinois ásamt 60 að-
stoðarmönnum, á fimm daga
landsþing löggjafa í San
Fransisco. Þetta var talin
mikilvæg samkunda, sem
nauðsyn var að taka þátt í.
En þegar það vitnaðist í
heimafylkinu, að þátttakend-
ur voru ekki skyldaðir til að
sitja fundina, og gerðu marg-
ir allt annað við tímann, urðu
heimamenn bálreiðir. Upp úr
sauð þegar í ljós kom, að
Illinois-fulltrúarnir höfðu,
ásamt fjölda annara þing-
gesta í 50 rútubílum tekið
þátt í ferð til vínekranna í
Napa Valley til vínsmökkun-
ar. Borgararnir tóku sig til,
undir forystu félagsskapar,
sem berst fyrir heiðarleika í
stjórnmálum „Coalition for
Political Honesty", og kröfð-
ust dómsúrskurðar, sem
kæmi í veg fyrir að ferð þessi
væri greidd af opinberu fé.
Fulltrúarnir sóru og sárt
við lögðu, að þeir hefðu verið
að vinna allan tímann.
Heimamenn stóðu við sitt,
sögðu að kominn væri tími til
að hætta að greiða skemmti-
ferðir fyrir opinbera starfs-
menn, þeim bæri að leggja
fram eigið fé til slíkra hluta,
eins og áðrir. Áætlaður kost-
naður var um 40 millj. ísl. kr.
($85,000).
Heitt ostabrauð
2. Brauð með sinnepi, osti og
grænum pipar. Brauðið smurt,
þunnt lag af sinnepi sett yfir,
ostsneið ofan á, þá sneið af
grænum pipar og ostsneið efst.
Bakað í ofni.
3. Brauð með skinku og osti.