Morgunblaðið - 14.01.1982, Blaðsíða 35

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 14. JANÚAR 1982
35
Sérfræðingar Chase Manhattan bankans:
Batnandi horfur í efnahgas-
málum heimsins á árinu 1982
- Þjóðarframleiðsla ríkja OECD og Bandaríkjanna mun aukast nokkuð
EFNAHAGSSÉRFRÆÐINGAR Chase Manhattan-bankans telja víst, að það
rofi töluvert til í efnahagsmálum heimsins á þessu nýbyrjada ári. Þeir spá
því, að þjóðarframleiðsla ríkja OECD, Efnahags- og framfarastofnunar Evr
ópu, muni aukast um sem næst 2Vt% á ársgrundvelli, sé miðað við 4.
ársfjórðung 1981 til 4. ársfjórðungs 1982, en til samanburðar jókst þjóðar
framleiðsla þessara ríkja á síðasta ári um sem næst 1%.
Sérfræðingarnir telja þó, að
aukning þjóðarframleiðslu þess-
ara ríkja muni ekki verða meiri en
1,3—1,5%, sé miðað við janúar
1982 til loka ársins, en sambærileg
tala fyrir árið 1981 er 0,9—1,0%.
Það kemur fram í áliti sérfræð-
inganna, að heildarviðskipti í
heiminum á síðasta ári hafi aukizt
um sem næst 2%, og verðbólga
hafi lækkað nokkuð í löndum
OECD, en endanlegt uppgjör á því
liggur enn ekki fyrir.
— A fyrri helmingi ársins má
búast við tröppugangi í efna-
hagsmálum heimsins. Nokkuð
ljóst er, að Bandaríkjamenn eru
að fara inn í tímabil samdráttar
eftir mikið góðæri, en hins vegar
sjást þess þegar teikn á lofti, að
efnahagur Vestur-Evrópuríkja
fari batnandi og um mitt ár má
telja líklegt, að nokkurt jafnvægi
verði komið í efnahagslíf Banda-
ríkjanna og góðærið í Vestur-
Evrópu heldur áfram. Nauðsyn-
legt er þó að setja spurningar-
merki við Japan, en nokkur óvissa
ríkir um framvindu mála þar á
næstu mánuðum. Telja má líklegt,
að jafnvægi verði í það minnsta
komið þar á undir lok ársins, segir
ennfremur í álitinu.
Um útlitið í bandarísku efna-
hagslífi segja sérfræðingarnir, að
ljóst sé, að dollarinn muni eitt-
hvað falla í verði á þessu ári, enda
hafi gengi hans verið skráð óeðli-
lega hátt á síðasta ári. Það sé hins
vegar mjög erfitt að átta sig á því,
hversu mikil breyting verður á
gengi hans.
Um heildarþjóðarframleiðsluna
í Bandaríkjunum segja séfræð-
ingarnir, að Hklegt megi teljast,
að hún aukizt um í kringum 2%%,
en þó sé líklegt, að framleiðsla
bíla og heimilistækja muni Htið,
sem ekkert aukast á árinu. Árið
1982 verði því áfram erfitt ár fyrir
bandaríska bílaiðnaðinn. — Spá
sérfræðinganna um verðbólgu
gerir ráð fyrir, að hún muni lækka
úr 9% niður í 7% á yfirstandandi
ári og sé þá miðað við framfærslu-
vísitölu.
— Ef haldið verður fram svip-
aðri efnahagsmálastefnu í Bret-
landi má gera ráð fyrir, að verð-
bólga verði þar í landi í kringum
10%, en hún komst í 17—18% þeg-
ar verst lét í tíð stjórnar Thach-
ers. Það sé augljóst, að henni hafi
orðið töluvert ágengt í efna-
hagsmálum. Þá má reikna með, að
þjóðarframleiðslan í Bretlandi
aukist um í kringum 0,7% á árinu.
í Frakklandi má gera ráð fyrir
um 3% aukningu þjóðarfram-
leiðslu á yfirstandandi ári, en ekki
verður stjórnvöldum ágengt að
neinu ráði í baráttunni gegn verð-
bólgunni og því verður hún ef að
líkum lætur í kringum 13,5%, seg-
ir ennfremur í áliti sérfræð-
inganna.
Um Sviss segja þeir, að eftir
mikinn uppgang á árinu 1980 og
framan af síðasta ári megi gera
ráð fyrir einhverjum samdrætti í
efnahagslífi landsins framan af
ári, en síðan muni rofa til um mitt
ár. Þeir gera ráð fyrir aðeins um
0,5% aukningu þjóðarframleiðslu
frá upphafi til loka árs. Þá gera
þeir ráð fyrir, að verðbólga í land-
inu verði á bilinu 5—6%
Lítilsháttar samdráttur var í
efnahagslífi Vestur-Þjóðverja á
síðasta ári og gert er ráð fyrir, að
efnahagslífið verði ekki komið á
fulla ferð aftur fyrr en undir mitt
ár 1982. Þjóðarframleiðsla muni
hins vegar aukast um sem næst
1,5% á árinu 1982. Þá gerir spáin
ráð fyrir, að verðbólga muni falla
úr 7% í 5% á yfirstandandi ári
þegar upp verður staðið í lok árs-
ins.
Ekki nefna sérfræðingarnir
neinar tölur varðandi Skandin-
avíu, en segja þó að gera megi ráð
fyrir, að heldur birti til i efna-
hagslífi landanna Danmerkur,
Noregs og Svíþjóðar, en þeir telja
víst, að einhver samdráttur verði í
Finnlandi.
Einn hinna nýju Mitsubishi-jeppa Bflaleigu Loftleiða.
Ljósmynd Mbl. Emilía.
Bílaleiga Loftleiða
fær 15 nýja jeppa
MIKIL endurnýjun stendur yfir um þessar mundir á bflafiota Bflaleigu Loftleiða,
m.a. er bflaleigan að fá nýja jeppa af Mitsubishi-gerd, 15 talsins. Mbl. spjallaði
suttlega við þá Erling Asperlund, framkvæmdastjóra stjórnunarsviðs Elugleiða, og
Svein Sæmundsson, blaðafulltrúa Flugleiða, um þessa endurnýjun, en Erling
hefur með yfirsstjórn bflaleigunnar að gera.
Erling Asperlund sagði, að bíla-
floti bílaleigunar teldi nú liðlega 70
bíla, en þeim yrði fækkað lítilsháttar
á næstunni, en myndi síðan fjölga
jafnt og þétt þar til hámarksfjölda
væri náð um mitt sumar, þegar flot-
inn myndi telja 108 bíla.
Það kom fram hjá þeim félögum,
að um nokkurt skeið hefði verið í
bígerð, að fjölga jeppum hjá bílaleig-
unni, en á þessu ári hafa þeir verið
fjórir, Scout-jeppar. — Okkur þykja
hins vegar amerísku jepparnir held-
ur stórir og þeir eyða of miklu bénz-
íni. Því fórum við að líta í kringum
okkur og á endanum var um þrjá
möguleika að velja. Mitsubishi Pick-
up, Toyota Pickup og loks Isuzu-
jeppa, en byggja þarf yfir bæði
Mitsubishinn og Toyotuna. Við kom-
umst fljótlega að því, að Mitsubishi-
jeppinn hentaði okkur bezt, sagði
Erling ennfremur.
— Hann sameinar bezt eiginleika
fólksbíls og jeppa að okkar mati. Við
fáum bíl, sem gefur fólksbílum ekk-
ert eftir í innréttingu og lítið í akst-
urseiginleikum, fáum mikið farang-
ursrými, en ennfremur hefur hann
jeppaeiginleika. Hann er að sjálf-
sögðu búinn framdrifi og lágu drifi
eins og venjulegir jeppar, sagði Erl-
ing.
Bílaleiga Loftleiða hefur nú þegar
fengið afhenta 5 jeppa af 1981 ár-
gerðinni, en mun á næstunni bæta 10
af 1982 árgerðinni við. Byggt er yfir
bílana og þeir klæddir hjá Ragnari
Valssyni í Kópavogi og, að sögn Erl-
ings Asperlund, kostuðu jepparnir
fimm, sem komnir eru í notkun,
tæplega 170 þúsund krónur komnir á
götuna
— Við teljum þessa bíla mjög
heppilega fyrir allt almennt ferða-
fólk, sérstaklega þó fyrir veiðimenn
og verktaka. Þess má geta, að frá
framsæti og aftur úr, eru 2,10 metr-
ar, þannig að mjög auðvelt er að sofa
í bilnum, ef ekki er í annað húsaskjól
að venda, sagði Sveinn Sæmundsson.
Þeir bílar, sem Bílaleiga Loftleiða
hefur yfir að ráða, auk jeppanna eru
Volkswagen Golf, sem að sögn þeirra
félaga hefur reynzt mjög vel, Volks-
wagen Jetta, sem er nýjung, og loks
Microbusar, eða Volkswagen
„Rúgbrauð".
Minning:
Anna Veturliðadóttir
Bjarnleifur Hjálmarsson
í dag verður til moldar borinn
Bjarnleifur Hjálmarsson. Hann
var fæddur í Bólstað í Álftafirði.
Foreldrar hans voru hjónin María
Rósinkransdóttir og Hjálmar
Hjálmarsson. Hann ólst upp i hópi
12 systkina við hin kröppu kjör
fyrri heimsstyrjaldar og kreppu
millistríðsáranna. Það var því
ekki um annað að velja en reyna
að bjarga sér sjálfur strax og
kraftar leyfðu.
Atvinnutækifærin voru ekki
mörg í þann tíð. Svipaða sögu er
að segja af konu hans, Önnu Vet-
urliðadóttur, sem hann kvæntist
árið 1933 og settust þau að á ísa-
firði. Með samheldni, útsjónar-
semi og dugnaði eignuðust þau þar
fallegt og vistlegt heimili. Frá Isa-
firði stundaði Bjarnleifur sjóinn.
Hann aflaði sér fljótlega vél-
stjóraréttinda og var í mörg ár
vélstjóri á fiskiskipum og einnig á
Djúpbátnum, farþega- og flutn-
ingaskipi sem hafði áætlunarferð-
ir um Djúpið. Árið 1951 fluttust
þau hjónin til Reykjavíkur. Fljót-
lega eftir komuna til Reykjavíkur
byggðu þau sér hús við Akurgerði,
þrátt fyrir lítil efni, en þar komu
eflaust til þeir eiginleikar frá upp-
eldinu að bjarga sér sjálfur, en
auk þess var Bjarnleifur einkar
laginn í öllu sem að smíðum laut.
Hér syðra stundaði Bjarnleifur
vinnu á vélaverkstæðum, fyrst á
Bjargi en síðustu árin á Véla-
miðstöð borgarinnar.
Ég held að það sé ekki ofmælt
þegar ég segi að ég held að Bjarn-
leifur hafi verið mesti geðprýðis-
maður sem ég hef kynnst. Kynni
mín og konu minnar við þau hjón
voru orðin löng eða í hartnær 50
ár. Ég minnist þess ekki að hafa
séð Bjarnleif skipta skapi. Ekki
mun það þó hafa stafað af því að
skapið væri ekki til staðar, heldur
af því að hann hafði vald á því og
það er ekki á allra færi. Tvennt
annað vildi ég nefna hér sem mér
fannst prýða Bjarnleif umfram
marga aðra. Annað var sérstök
hjálpsemi og greiðvikni sem alltaf
var látin í té með bros á vör og án
þess að vænst væri endurgjalds.
Hitt var eins og stundum er sagt
hvað hann var vandaður til orðs
og æðis. Hann hafði líka til að
bera þessa sérstöku skapgerð, sem
einkenndist fyrst og fremst af ró-
lyndi og léttri gamansemi. Fyrir
ári lést Anna kona hans og eftir
það má segja að Bjarnleifur hafi
verið á sjúkrahúsi. Þó þau Anna
og Bjarnleifur hafi um margt ver-
ið ólík var ekki annað að sjá en
þessir ólíku eiginleikar mynduðu
órofa heild til farsæls hjónabands.
Anna var tvímælalaust mikil
dugnaðarkona, opinská og gat
skipt skapi og sagði sína skoðun
afdráttarlaust ef henni þótti
ástæða til. Heimili þeirra hjóna
bar með sér að hún var smekkvís
og ráðdeildarsöm. Anna var fædd
16. nóv. 1911, dóttir Sigrúnar
Benediktsdóttur og Veturliða
Bjarnasonar. Anna og Bjarnleifur
eignuðust eina dóttur, Birnu, sem
er gift Árna Bjarnasyni, skrif-
stofustjóra. Eiga þau tvær dætur,
Erlu og Önnu. Ég þykist vita að
þar er söknuðurinn einna sárastur
því svo traust og innilegt samband
var milli þeirra og afa og ömmu,
enda mun hugur þeirra síðustu ár-
in ekki síst hafa snúist um dótt-
urdæturnar. En minning um góð-
an afa og góða ömmu léttir treg-
ann og bregður birtu á liðnar
stundir.
Um leið og við hjónin vottum
þeim Birnu, Árna, dætrum og öðr-
um aðstandendum dýpstu samúð
þökkum við fyrir langa og hnökra-
lausa samfylgd.
Olafur S. Ólafsson
og Ingibjörg Þórðardóttir
Skrifstofustjórinn
vann en þingmennirn-
ir gerðu jafntefli
ÍSLENSKIK og hollenskir þingmenn
reyndu með sér í skák í Hollandi í gær
og fyrradag og var teflt á fimm borð-
um. llalldór Blöndal tjáði Mbl. í gær
úrslit skáka, en hann sagði þetta lík-
lega í fyrsta sinn, sem þjóðþing
tveggja landa tefldu skák saman.
Halldór Blöndal sagði hollenska
þingmenn m.a. hafa leikið krikket
og bridge við Breta og leikið fótbolta
við Belga. Hollensku þingmennirnir
munu endurgjalda heimsókn íslend-
inganna í ágúst nk. Úrslit urðu sem
hér segir: Á 1. borði tefldi Guð-
mundur G. Þórarinsson og gerði
hann jafntefli í báðum skákunum,
Vilmundur Gylfason tefldi á 2. borði
og tapaði fyrri skákinni, en vann þá
síðari, Halldór Blöndal tefldi á 3.
borði og gerði tvö jafntefli, á 4.
borði tefldi Garðar Sigurðsson, sem
vann fyrri skák sína, en tapaði
þeirri seinni og Friðjón Sigurðsson
skrifstofustjóri Alþingis tefldi á 5.
borði og vann báðar sínar skákir.
Keppnisstjóri var Friðrik Ólafsson
forseti FIDE, en Jóhann Þórir
Jónsson, sem átti mikinn þátt í að
sambandi þessu var komið á, var
einnig með í för.
Þá sagði Halldór Blöndal það hafa
vakið óvænta ánægju íslendinganna
að í upphafi hefði hollenski þing-
maðurinn Pais ávarpað menn á ís-
lensku blaðalaust. Kom í ljós að
hann hafði komið hingað til lands
fyrst árið 1961 og síðan nokkrum
sinnum og þá gert sér far um að
læra að skila íslenskt blaðaefni og
þá einsett sér að læra nokkuð í mál-
inu um leið og hann rak hér erindi
sín. Þingmennirnir eiga viðræður
við hollenska starfsbræður sína í
dag, en eru væntanlegir til landsins
á morgun.