Morgunblaðið - 08.05.1982, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 8. MAÍ1982
Gerum Reykjavík að
fögrum og menning-
aríegum gróðurreit
Úr Laugardalnum
eftir Huldu Valtýsdóttur
í ályktun frá síðasta landsfundi
Sjálfstæðisflokksins segir m.a. að
á vettvangi umhverfismála leggi
Sjáifstæðisflokkurinn megin-
áherslu á að vernda náttúru
landsins og auðlindir þess og að
tryggja skuli að ekki verði spillt
lífi, lofti, láði né legi.
Ennfremur segir í ályktuninni,
að með aukinni tæknivæðingu og
styttri vinnutíma megi búast við
’ breyttum lífsháttum, t.d. að fólk
muni óska eftir því að vinna á eða
nær heimilum sínum í ríkara
mæli en nú er. Þessi þróun geri
kröfu til meira rýmis til útivistar í
næsta nágrenni heimilanna og
aukinnar áherslu á gæði þessa
umhverfis svo og möguleika til
frjálsrar umgengni við ósnortna
náttúru landsins.
Með þessi grundvallarsjónarmið
í huga vilja sjálfstæðismenn í
borgarstjórn standa að vönduðu
manngerðu umhverfi í Reykjavík.
Forysta sjálfstæðismanna
í umhverfismálum
Sjálfstæðisflokkurinn hefur
haft forystu í umhverfismálum
borgarbúa á fyrri kjörtímabilum
og markað stefnuna. í kjölfar
„grænu byltingarinnar" svonefndu
tók svipmót Reykjavíkur stakka-
skiptum á árunum kringum 1974
og eftir samþykkt framkvæmda-
áætlunar um umhverfi og útivist
sem gerð var til 10 ára eða árin
1974—’83.
Útivistarsvæði voru tekin frá og
gerðar tillögur um smærri gróð-
urreiti víðs vegar um borgina og
unnið var eftir áætluninni svo sem
fé fékkst til. Þar voru tekin fyrir
ýms atriði, s.s. útivistarsvæði og
græn svæði í íbúðarhverfum. Ár-
túns- og Elliðaáasvæðið, gangstíg-
ar og stígakerfi milli hverfa, fólk-
vangur í Bláfjöllum, veiðimál,
smábátahöfn o.fl.
Með þessari áætlun var lagður
grundvöllur að því að Reykvík-
ingar gætu notið hollrar útivistar
og fagurs umhverfis í grennd við
heimili sín án þess að þurfa að aka
út fyrir borgarmörkin.
Verk vinstri manna
Nú hafa hins vegar heyrst þær
raddir hjá vinstri meirihluta í
Hulda Valtýsdóttir
„ ... Grundvallarsjón-
armiðið er að auka veg
hins mannlega þáttar í
borgarlífinu, veita borg-
arbúum tækifæri til að
eiga hlutdeild í mótun
síns eigin umhverfis,
auka samskipti og fé-
lagslíf þeirra um leið og
stuðlað er að hollri úti-
vist,“ segir Hulda Val-
týsdóttir, sjöundi maður
á lista Sjálfstæðis-
flokksins í borgarstjórn-
arkosningunum í
Reykjavík 22. maí, í
þessari grein.
borgarstjórn síðasta kjörtímabil
að þessi fyrirhuguðu útivistar-
svæði séu bæði óþarflega stór og
mörg, þar sjáist sjaldan fólk, þar
hafi það ekki við neitt að una. Því
beri að setja þar niður íbúðar-
byggð.
Vissulega má víða þétta byggð í
eldri borgarhverfum en það á ekki
að gera á fráteknum útivistar-
svæðum svo nauðsynleg sem þau
eru í nútíma samfélagi. Slík af-
staða sýnir glögglega takmarkaða
hæfileika til að hugsa fram í tím-
ann til næstu kynslóða. Til þess
ber okkur þó skylda. Grænu svæð-
in voru mörg tiltölulega ný þegar
þessi vinstri meirihluti tók við —
voru varla annað en urð og grjót
nokkrum árum áður og ekki hafði
unnist tími til að koma þar upp
trjágróðri eða aðstöðu til útivist-
ar. Slíkt tekur sinn tíma.
Vinstri meirihlutinn hefur
reyndar sýnt hug sinn í verki til
umhverfisverndar og eflingar
gróðurs í höfuðborginni með því
að láta rífa upp 9000 trjáplöntur
sem unglingar höfðu gróðursett í
Ártúnsholti, þar sem vera átti úti-
vistarsvæði. Og möguleikar á fjöl-
breyttri starfsemi í tengslum við
Árbæjarsafn í framtíðinni. Nú
hefur það svæði verið skipulagt
fyrir íbúðarbyggð og úthlutun
lóða hafin.
Stefna sjálfstæðismanna
Þótt unnið hafi verið á síðasta
kjörtímabili samkvæmt fyrri
áætlun um umhverfi og útivist að
nokkru leyti, hefur verið dregið úr
framkvæmdum og sumir þættir
alveg stöðvast, t.d. hefur ákvörð-
unum um holræsamál verið stung-
ið undir stól, leiksvæðum barna
verið lítt sinnt og fyrirhuguð
stígagerð milli borgarhluta nær
alveg fallið niður, aðeins verið
gerð göng sem fjármögnuð eru af
þjóðvegafé.
Sjálfstæðisflokkurinn hyggst
gera stórátak í umhverfismálum
borgarinnar á næsta kjörtímabili
og leggur áherslu m.a. á eftirfar-
andi atriði:
Endurskoðuð verði sem fyrst
framkvæmdaáætlun um umhverfi
og útivist frá 1974—’83. Um leið
fari fram athugun á því hvernig
nýta megi útivistarsvæðin til fjöl-
breyttra athafna. Borgaryfirvöld
marki stefnuna og veiti aðstöðu.
Félög, íbúasamtök og einstakl-
ingar sjái síðan um rekstur þar
sem þess er þörf.
Stórefla þarf trjárækt og gróður
á öllu höfuðborgarsvæðinu og gefa
almenningi kost á að taka þátt í
því starfi en tekin upp samvinna
við nágrannasveitarfélögin um að-
gerðir gegn ágangi búfjár.
Haldið verði áfram gangstíga-,
hjólreiða- og reiðgatnagerð milli
borgarhluta og komið verði upp
trjágróðri á völdum stöðum með-
fram þeim til skjóls og prýði.
Sömuleiðis meðfram fjölförnum
akbrautum til þess að draga úr
hljóð- og loftmengun.
Flýtt verði fyrir framkvæmdum
við smábátahöfn við Elliðaáavog
og bætt verði á ný aðstaða þeirra
sem leigja grænmetisgarða Korp-
úlfsstaða og í Skammadal, en þar
hefur borgarbúum gefist kostur á
hollri útivist við ræktunarstörf.
(Á fjárhagsáætlun 1982 var allur
stuðningur við þessa starfsemi
strikaður út).
Hreinar fjörur og strendur eru
ekki einungis mikilvægt heilbrigð-
ismál heldur hafa þær ótvírætt
gildi til útivistar. Sjálfstæðis-
flokkurinn vill gera stórátak í
holræsamálum og mengunarmál-
um í samvinnu við nágrannasveit-
arfélögin.
Þá telur flokkurinn mikils um
vert að gengist verði fyrir eflingu
fræðslu í skólum og meðal al-
mennings um umgengni og ýmis
atriði sem valda mengun í dag-
legri önn, s.s. eiturefni í sápu,
notkun úðabrúsa, sjómengun af
plastpokarusli á víðavangi, svo
nokkuð sé nefnt.
Sömuleiðis að í tengslum við
iðnað og margháttaða atvinnu-
starfsemi sé þess jafnan gætt að
fullt tillit sé tekið til umhverfis-
sjónarmiða.
Sjálfstæðisflokkurinn vill gang-
ast fyrir því, að mörkuð verði
ákveðin stefna um það, hvaða hús
borgin vilji vernda í sínu rétta
umhverfi ()g hvaða hús sé rétt að
flytja í Árbæjarsafn. Þá verði
einnig að tryggja að eigendur frið-
aðra húsa sitji við sama borð og
aðrir húseigendur og komið verði
á fót friðunarsjóði til að auðvelda
einstaklingum og félögum kaup og
viðgerðir friðaðra húsa.
Hér hefur aðeins verð minnst á
nokkur þau atriði sem Sjálfstæð-
isflokkurinn vill gera að stefnu-
málum sínum, en grundvallar-
sjónarmið er að auka veg hins
mannlega þáttar í borgarlífinu,
veita borgarbúum tækifæri til að
eiga hlutdeild í mótun síns eigin
umhverfis, auka samskipti og fé-
lagslíf þeirra um leið og stuðlað er
að hollri útivist.
Gerum Reykjavík að fögrum og
menningarlegum gróðurreit öðr-
um sveitarfélögum á íslandi til
fyrirmyndar. Látum skynsemi,
hagsýni og hugsjónir haldast í
hendur.
LOTNING FYRIR ÚFI
eftir herra Pétur
Sigurgeirsson hiskup
llinn almenni hænadagur ís-
lensku þjódarinnar er sunnudaginn
16. maí næstkomandi. Af því tilefni
hefur hipskupinn yfir íslandi, herra
Pétur Sigurgeirsson, sent prestum
og sóknarnefndarformönnum það
hréf, sem hér hirtist.
Hinn almenni bænadagur, 5.
sunnudagur eftir páska, er 16. mái
nk. Þrjátíu ár eru liðin frá því
að sá dagur kirkjuársins var út-
valinn bænadagur íslensku
þjóðarinnar. Fyrsti almenni
bænadagurinn var árið 1951.
Jesús Kristur lagði mikla
áherslu á þýðingu bænarinnar.
Hann sagði: „Biðjið og yður mun
gefast." (Matth. 7.7.) Postula-
kirkjan rækti þennan þátt trú-
arlífsins af kostgæfni og ár-
vekni. Bænin hefir á öllum öld-
um verið meginstoð og styrkur
kristinna manna í hverri þraut.
Þessum bænadegi hefi ég val-
ið bænarefnið: Lotning fyrir lífi.
Kristin kirkja vekur athygli í
boðun sinni og bænagjörð á
þeirri frumskyldu jarðarbúa, að
þeir beri lotningu fyrir öllu lífi í
hvaða mynd sem það birtist.
Það er brýnna nú en nokkru
sinni áður, að mannheimur
vakni til vitundar um þessa
helgustu köllun sír.a.
Þeir, sem gerst þekkja til um
gang heimsmála og ógnir kjarn-
orkustyrjaldar, tala oft um
hættuna á torímingu alls lífs á
jörðinni. Aðvörun þeirra má
vera á allra vitorði. Um það
heyrum vér næstum daglega í
útvarpi, sjáum í sjónvarpi og
lesum um í blöðum, að heimur
er á heljarþröm. Heilar þjóðir
eru hnepptar í þrældóm, sjálf-
Pétur Sigurgeirsson.
sögðustu mannréttindi eru að
engu höfð, víða ríkir óstjórn,
ofbeldi og hryðjuverk eru fram-
in. Stórþjóðir vígbúast af kappi.
Hvers kyns áróður illverka er
látinn viðgangast. Það er metið
til afþreyingar að sjá menn sví-
virta og myrta. Vér drögum dám
af þessum umheimi. ísland nú-
tímans hefur það t.d. að
skemmtiefni, sem vanhelgar líf-
ið og saurgar heilbrigðar kennd-
ir.
Öfugþróun þessi stafar af því,
að sókn mannsandans til sannr-
ar menningar og siðgæðisþroska
hefir ekki haft í fullu tré við
efnahagslegar framfarir, tækni
og vísindi. Bergnumdir af þekk-
ingu og kunnáttu vorra tíma
hefir það gleymst að sinna and-
legum framförum mannkynsins.
Siðlegt mat á hlutunum fær
ekki að ráða. Menn eru ekki
íklæddir andlegu atgerfi til að
nota háþróaða vélvæðingu í
þágu friðar og velþóknunar og
kjarnorkuna sér til heilla og ör-
yggis. Syndir feðranna og synd
vor er sú að afrækja rétta sið-
semi. Af því leiðir sú „lands og