Morgunblaðið - 27.06.1982, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 27. JÚNÍ1982
7
Ég veit ekki, hvort þér er
það ljóst, lesandi minn, að
Biblían heyri heimsbókmennt-
unum til. En hún gerir það
ekki vegna stöðu sinnar sem
trúarbók mikils hluta mann-
kyns, heldur vegna eigin ágæt-
is. Hver svo sem trúarleg af-
staða okkar er, þá getum við
ekki annað en viðurkennt mik-
ið gildi Biblíunnar vegna
þeirrar einstæðu menningar-
sögu, sem hún geymir, og þess
að þar birtast hæstu hugsjón-
ir, sem mannkynið hefur eign-
ast. Þegar ég nefni hugsjónir,
á ég að sjálfsögðu við þau há-
leitu markmið, sem okkur
mönnunum er ætlað að keppa
að með lífi og starfi hér á jörð.
Svo er hitt, að Biblían sýnir
okkur Krist ekki aðeins sem
Guð son og frelsara og leiðtoga
mannkyns, heldur einnig sem
skáld og rithöfund, bæði í
bundnu máli og óbundnu.
Sæluboðanir hans í upphafi
Fjallræðunnar eru ljóð, og
sumar dæmisögur hans eru
dýmætar perlur á sviði frá-
sagnarlistar. Fegurst þeirra er
hún talin sagan um týnda son-
inn, sem er meðal texta þessa
sunnudags. Bæði að efni og
uppbyggingu er hún meistara-
verk. Hún er sögð svo ná-
kvæmlega, að ekkert orð má
vanta, en svo er boðskapur
hennar líka djúpstæður og
lærdómsríkur. Hún er talin
meðal bestu smásagna heims-
bókmenntanna.
Sögupersónurnar eru faðir
og tveir synir hans. Það vekur
athygli, að þeir eru báðir týnd-
ir. Hvorugur er á réttir braut
gagnvart hinum sönnu mark-
miðum lífsins. Þeir hafa misst
sjónar af veginum, sem leiðir
til farsæls lífs. Og þá er það
eina ráðið, samkvæmt sögunni,
„að ganga í sig“, eins og það er
orðað, endurskoða breytni sína
og lífsafstöðu, viðurkenna það,
sem aflaga hefur farið og
byrja nýtt líf, grundvallað á
reynslu mistakanna.
Týndir synir. Þetta er dálítið
sérstök nafngift. Þeir eru ekki
glataðir, heldur týndir. Staða
þeirra felur í sér von, og vonin
byggist á honum, sem sendur
var til að leita að hinu týnda
og frelsa það. En hvernig erum
við staddir, ef við reynum að
heimfæra þessa sögu til nú-
tímans? Það á jú að vera hlut-
verk sígildra dæmisagna að
eiga erindi til allra tíma, tala
því máli, sem alltaf og alls
staðar skilst og hvarvetna er
þörf fyrir. Erum við, þegar á
heildina er litið, örugglega á
réttri leið til farsæls lífs? Höf-
um við ekki að neinu leyti
týnst eða villst, þannig að
óljóst sé, hvar við lendum, ef
enginn gerir neitt okkur til
leiðréttingar eða ef enginn
„gengur í sig“ viðurkennir
ranga stefnu og tekur sig á í
umbreyttu lífi?
„Að
ganga
í sig“
í dæmisögunni táknar faðir-
inn Guð, bræðurnir mennina.
Að þeir eru báðir týndir, hlýt-
ur að leggjast þannig út, að
slíkt sé hlutskipti mannkyns-
ins í heild og hverjum einsta
manni sé eitthvað ábótavant,
sem jafnframt gjöri hann í
þörf fyrir Krist.
Við lifum á öld þrýstihóp-
anna, sem gera æ hærri kröfur
til samfélagsins, sjálfum sér
til þægilegra lífs. En hvað er
samfélagið? Það erum við. í
harðri kröfupólitík hittir mað-
urinn alltaf sjálfan sig fyrir að
lokum. Þess vegna er eins gott
að byrja á því í upphafi að
gera kröfurnar í eigin barm,
svo þær komi ekki í bakseglin
síðar meir. Ég er hér ekki að
beina orðum mínum til aðila
vinnumarkaðarins frekar en
annarra. Þetta er þjóðar-
meinsemd og tímanna tákn að
gera kröfur á hendur öðrum.
Það sem helst skortir í dæmi-
sögunni, er ábyrg lífsafstaða,
og þar sem svo gengur lengi,
kemur alltaf að gjaldþroti í
einhverri mynd, líkt og sagan
greinir. Hvorugur bræðranna í
sögunni vildi axla ábyrgð. Þeir
kusu báðir þægilegri lífsmáta.
Það leiddi annan þeirra í
ógöngur, hinn slapp með
áminningu. — Jesú var mikið í
mun að skapa ábyrga menn.
Þau eru íhugunarverð orð
hans: Með þeim mæli, sem þér
mælið, mun yður aftur mælt
verða. Með öðrum orðum: Þú
ert þinnar eigin gæfu (eða
ógæfu) smiður. Örlög þín fara
eftir því, hve mikið tillit þú
tekur til Krists. Hann segir
þér, að siðgæði skipti miklu
máli, siðgæði skapi ábyrgð, en
jafnframt standist ekkert sið-
gæði án trúar. Trúin gefur í
senn, það sem við nefnum sið-
ferðisstyrk og viðmiðun, fyrir-
myndir.
Það er þess vegna trúin, sem
á að móta okkar kröfupróli;tík,
en í reyndinni er það lífsgæða-
kapphlaupið, sem gerir það.
Þess vegna erum við öll týndir
synir og þurfum „að ganga í
okkur“ til þess að endurskoða
og leiðrétta líf okkar. AA-
samtökin segja, að fyrsta
skrefið upp á við sé niður á við.
Það er fólgið í viðurkenningu á
eigin villu. Þegar hún er feng-
in, þá fyrst er hægt að byrja
breytingarnar. Það sýnir hún
vel sagan um týnda soninn.
Þetta kostar yfirleitt að láta
eitthvað á móti sér í bili og
getur jafnvel verið niðurlægj-
andi, en það skapar nýja fót-
festu og beinir á rétta leið.
Kristur fullyrðir, að við
þurfum daglegt afturhvarf,
þar sem upp er gert, það sem
liðinn dagur hefur borið í
skauti, dregnir af því lærdóm-
ar, þakkað fyrir það sem vel
tókst, en mistökin viðurkennd
og Guð beðinn um hjálp til að
betur takist næst. Slíkt heitir
„að ganga í sig“ og sýnir ótví-
ræða ábyrgðartilfinningu og
reyndar miklu meiri en sam-
félag okkar sýnir í heild um
þessar mundir. En fær nokk-
urt þjóðfélag staðist án vak-
andi ábyrgra þegna? Því játar
enginn. Þess vegna er líka full
ástæða til að íhuga eilífan
boðskap sígildrar sögu, sem
minnir ekki síst á hann, sem
sendur var til að leita að hinu
týnda og frelsa það.
Milli kl. 14 og 14.30 sl.
föstudag kom upp eldur í
sóti í skorsteini Sankti Jós-
epsspítala í Hafnarfirði.
Lagði af þessu allmikinn
reyk yfir bæinn. Að sögn
eins forráðamanns spítal-
ans mun einhver óviðkom-
andi spítalanum hafa kall-
að á slökkviliðið, hann
sagði að ekki hefði verið
nein hætta á ferðum og
fæstir starfsmenn eða
sjúklingar spítalans hefðu
vitað af atburði þessum
fyrr en eftir á. Atvik líkt
þessu mun hafa hent áður
að sögn slökkviliðs Hafnar-
fjarðar.
Verðbréfamarkaður
^■■P) Fjárfestingarfélagsins
GENGI VERÐBRÉFA 27. JÚNÍ 1982
VERÐTRYGGÐ
SPARISKÍRTEINI
RÍKISSJÓÐS:
1970 1. flokkur
1970 2. flokkur
1971 1. flokkur
1972 1. flokkur
1972 2. flokkur
1973 1. flokkur A
1973 2. flokkur
1974 1. flokkur
1975 1. flokkur
1975 2. flokkur
1976 1. flokkur
1976 2. flokkur
1977 1. flokkur
1977 2. flokkur
1978 1. flokkur
1978 2. ftokkur
1979 1 flokkur
1979 2. flokkur
1980 1. flokkur
1980 2. flokkur
1981 1. flokkur
1981 2. flokkur
12% 14% 16% 18% 20% 40%
1 ár 68 69 70 72 73 82
2 ár 57 59 60 62 63 77
3 ár 49 51 53 54 56 73
4 ár 43 45 47 49 51 71
5 ár 38 40 42 44 46 68
VEDSKULDABRÉF
MED LÁNSKJARAVÍSITÖLU:
Sölugengi
pr. kr. 100.-
8.988,07
7.265,48
6.421,73
5.565.18
4.719,06
3.435,46
3.164,45
2.184,56
1.792,50
1.350.19
1.278,92
1.025,31
951,10
794,28
644,86
507,46
427,74
330,66
249.36
195,97
168.37
125,05
Sölugsngi nafn- Ávöxtun
m.v. vaxtir umfram
2 afb./ári (HLV) varötr.
1 ár 96,49 2%5 7%
2 ár 94,28 2% 7%
3 ár 92,96 2%% 7%
4 ár 91,14 2V4% 7%
5 ár 90,59 3% 7% .
6 ár 88,50 3% 7%%
7 ár 87,01 3% 7'/«%
8 ár 84,85 3% 7%%
9 ár 83,43 3% 7%%
10 ár 80,40 3% 8%
15 ár 74,05 3% 8%
Msðalávðxtun ofangreindra flokka um-
fram varötryggingu ar 3,7—5%.
VEÐSKULDABRÉF
ÓVERÐTRYGGÐ:
Sölugongi m.v. nafnvexti
(HLV)
VERÐTRYGGÐ
HAPPDRÆTTISLÁN
RÍKISSJÓÐS uo#"°
B — 1973
C — 1973
D — 1974
E — 1974
F — 1974
G — 1975
H — 1976
I — 1976
J — 1977
1.6. — 1981
I
pr. kr. 100.-
2,715,42
2.309.24
1.958.25
1.339,56
1.339,56
888,58
846,63
644.18
599,43
119,55
TÖKUM OFANSKRÁÐ VERÐBRÉF í UMBOÐSSÖLU
Verðbréfamarkaöur
Fjárfestingarfélagsins
Lækjargötu 12 101 Reykjavik
lónaöarbankahúsinu Simi 28566
73í úamatkadutinn
^■lettisqötu 12-18
Cortina 1300 1979
Grásans., ekinn 28 þúa. Útvarp.
Verð: 90 þús. Skipti á ódýrari.
Volvo 244 DL 1978
Brúnn, ekinn 58 þús. sjálfskiptur,
útvarp og segulband. Skipti á
ódýrari bfl. Verö: 120 þús.
Toyota Corolla liftback '79
Orange, ekinn 32 þús., útvarp,
snjó- og sumardekk. Verö: 90
þús. Gullfallegur bfll.
Luxusbifreið
Chrysler LeBaron
station ’79
Ljósbeige, ekinn 10 þúa. Sjálf-
skiptur, aflstýri, útvarp, rafmagn í
sætum, rúöum og huröum. Verö:
220 þús. Skipti á ódýrari.
Honda Quinted 1981
Brúnn, ekinn 6 þús. km. Útvarp.
Verö: 130 þús.
Saab 99 GL 1982
Silfurgrár, útvarp og segulband,
ekinn aöeins 5 þús. km. Verö:
170 þús.
|TVV Jí. ■~*^tr***^~

€ -
Nýr bíll
Colt GL 1982
Vínrauöur sans, ekinn 2.800 km,
útvarp. Verö: 110 þús.
AMC Concord 1979
Vínrauöur, ekinn 38 þús., aflstyri,
beinskiptur, 6 cyl., útvarp, snjó-
og sumardekk. Verö: 125 þús.
Peugeot 504 station 1980
Brúnsans, ekinn 30 þús., útvarp,
(sjö manna bíll). Verö: 135 þús.
1
Bladu) sem þú vaknar við!