Morgunblaðið - 30.10.1982, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 30. OKTÓBER 1982
Kosningar á Spáni
J aftiaðarmenn
fagna úrslitum
kosninganna
Skiptir miklu máli fyrir alla Evrópu, segir Willy Brandt
Bunn, l**rís og Kóm, 29. oklóbcr. Al*.
LKIDTÍKIAR jafnaðarmanna hvarvctna í Vcstur-Kvrópu fögnuóu í dag kosn-
ingasigri spánskra jafnaóarmanna. Willy Brandt, förmaAur jafnaónrmanna-
flokksins í Vcstur-I'ýzkalandi og Alþjóóasamhands jafnaóarmanna scndi í
dag Kciipc Gonzalcz og flokki hans hcillaóskir vegna sigurs þcirra, sem
Brandt sagói, aó skipti „miklu máli fyrir Kvrópu í heild“. Brandt kvaó þaó
von allra jafnaóarmanna scm annarra í Vcstur-I’ýzkalandi, að Spánn yrói
lýóra-ðisríki i framtíðinni og að úrslit kosninganna nú sýndu „mikinn árang-
ur“ á þcirri lció.
Óhugaður — Manuel Fraga, leiðtogi hægri manna, viðurkennir sigur jafnaó-
armanna, eftir að úrslit þingkosninganna voru kunn. Á vinstri myndinni sést
hann með plástur eftir skeli sem hann hlaut, er hann rakst á Ijósmyndara. A
hægri myndinni má sjá, hvar hann þurrkar blóð af enni sér eftir óhappið.
Sem formaður Alþjóðasam-
bands jafnaðarmanna he/ur
Brandt hvað eftir annað hitt
Gonzalez i>ersónulega á undan-
förnum árum og stundum falið
honum verkefni á vegum sam-
handsins t.d. í Suður-Ameríku og
einnig í íran, er gísladeilan við
Bandaríkjamenn stóð þar yfir.
Evan G. Galbraith, sendiherra
Bandaríkjanna í Frakklandi, sagði
í sjónvarpsviðtali í gær, að kosn-
ingasigur jafnaðarmanna á Spáni
væri Bandaríkjamönnum ekki
áhyggjuefni. Gonzalez væri ekki
kommúnisti heldur stuðningsmað-
ur frelsis og mannréttinda og
kvaðst Galbraith sannfærður um,
að Spánn vrði áfram aðildarríki
NATO.
Af hálfu bandaríska utanríkis-
ráðuneytisins var í dag ennfremur
látin í ljós sú skoðun, að Banda-
ríkin og Spánn eigi eftir að eiga
saman góða samvinnu í framtíð-
inni. Var á það bent, að spánskir
jafnaðarmenn hafi haldið fram
hófsamri stefnu og gagnrýnt inn-
rás Sovétmanna í Afganistan og
setningu herlaga í Póllantíi. Enn-
fremur var á það bent, að Gonzal-
ez hefði lagt á það áherzlu, að
Spánn héldi áfram tengslin við
Bandaríkin í öryggismálum.
Spánn varð 16. aðildarríki Atl-
antshafsbandalagsins sl. vor og
naut þar mikils stuðnings Banda-
ríkjamanna. Gonzalez hefur sagt,
að hann vilji leggja ákvörðunina
um aðild að NATO undir þjóðar-
atkvæði, en af hálfu bandaríska
utanríkisráðuneytisins var því
haldið fram í dag, að Gonzalez
hefði aldrei lagt forgangsáherzlu
á það málefni.
Verdur til þess
að treysta lýðræðiA
Italskir stjórnmálamenn allt
frá vinstri til hægri fögnuðu kosn-
ingasigri jafnaðarmanna á Spáni í
dag. Giovanni Spadolini forsætis-
ráðherra, sem er úr ítalska iýð-
veldisflokknum, sendi Gonzalez
heillaóskaskeyti, þar sem sagt var,
að úrslit kosninganna yrðu til þess
að treysta lýðræði á Spáni. Af
hálfu leiðtoga kristilegra demó-
krata á Italíu.sem er stærsti
flokkur landsins, var farið varlega
í sakirnar og sagt, að flokkurinn
vonaði, að hin nýja stjórn jafn-
aðarmanna á Spáni myndi ekki
ganga svo langt að segja Spán úr
NATO.
Lionel Jospin, ritari franska
jafnaðarmannaflokksins, fagnaði í
dag „sögulegum sigri jafnaðar-
manna á Spáni, er væri sönnun
þess, að stjórnarskrá landsins
reyndist vel“. Hann sagði enn-
fremur, að þarna væri um að ræða
árangur langrar baráttu.sem
sýndi vilja spönsku þjóðarinnar til
þess að trúa nýrri kynslóð
stjórnmálamanna fyrir framtíð
lands síns.
Kaare Willoch, forsætisráð-
herra Noregs og leiðtogi Hægri
flokksins þar í landi sagði í gær,
að hin „afdráttarlausu úrslit
spönsku þingkosninganna myndu
útiloka allar hugmyndir um
valdarán þar í landi". Sagði Will-
och ennfremur, að norska stjórnin
myndi leggja allt kapp á góða
samvinnu við Spán í framtíðinni.
Andreas Papandreou, forsætis-
ráðherra Grikklands og leiðtogi
jafnaðarmanna þar, hefur sent
Gonzales heillaóskakveðjur vegna
hins „mikla sigurs" hans í kosn-
ingunum. Þar sagði m.a.: — Við
erum djúpt snortin yfir hinum
mikla sigri ykkar og erum sann-
færð um, að stjórn jafnaðarmanna
á Spáni á eftir að verða vígi lýð-
ræðislegra stjórnarhátta.
Sovézka fréttastofan, TASS,
skýrði svo frá í gær, að jafnað-
armenn hefðu unnið mjög „sann-
færandi sigur" í kosningunum á
Spáni. Hins var ekki skýrt frá
fylgistapi kommúnista, en þeir
töpuðu 18 þingsætum og fengu að-
eins 5 menn kjörna nú og 3,5%
atkvæða. Tass sagði aðeins, að
kommúnistaflokkur Spánar
myndi eiga 5 fulltrúa á þingi í
framtíðinni.
Forsætis- og innanríkis-
ráðherrar féllu báðir
Madrirí, 29. októbrr. Al’.
MAKGIK kunnir stjórnmálamenn
á Spáni máttu líóa fyrir það hve
gcngi Mióflokka.sambandsins
(UGD) var lítió í þingkosningunum
nú. Kinn þcirra var Jose Maria de
Arcilza, núverandi förseti Kvrópu-
ráðsins. Hann bauó sig fram I
Baskahéruðum Spánar og féll í
kosningunum nú. Landelino La-
villa, leiótogi UCD, var eini fram-
bjóóandi flokksins í Madrid, sem
náói kosningu. Leopoldo Calvo
Sotelo, fráfarandi forsætisráó-
herra, og Juan Jose Koson, fráfar-
andi innanríkisráóherra, voru báó-
ir i framboði fyrir UCD í Madrid,
en hvorugur náói nú kjöri. UCD
fékk aðcins 11 þingmcnn kjörna i
kosningunum nú, en 168 í kosning-
unum 1979.
Landelino Lavilla, leiótogi UCD, var eini frambjóóandi flokks síns scm
náði kjöri i Madrid.
V erkamannaflokk
urinn vann naumt
í aukakosningum
lKind»n, 29. október. Al*.
Verndartollar í
EBE gagnrýndir
('ork, 29. október. AI*.
FRANS ANDRIESSEN, einn helzti tiilsmaóur Efnahagsbandalags Evrópu í
vióskiptamálum, sagði í dag aó rukin tilhnciging til opinberra afskipta af
vióskipta- og athafnalífi, svo og auknir verndartollar, stofnuðu hinum sam-
eiginlega markaði bandalagsríkjanna í stórhættu.
Vcrkamannaflokkurinn vann
nauman sigur í aukakosningum í
Peckham-kjördæmi í London og
Northfield í Birmingham. Frambjóó-
cndur Vcrkamannaflokksins töldu
aó þntt sigrar væru naumir í báóum
kjördæmum, væri þetta þó verulegt
áfall fyrir íhaldsflokkinn. Nýi sósíal-
dcmókrataflokkurinn virtist hafa
r
Utrýma smit-
kvillum
ll. lsinki 29. oklóber. AP.
FINNSKA heilbrigðismálaeftirlitió er
um þessar mundir að hcfja herferó
gcgn þremur vel þckktum og að sama
skapi hvimlcióum barnasjúkdómum.
Kr hcr um mislinga, hcttusótt og kúa-
bólu að ræða. 3.000 finnsk börn fá cinn
eóa fleiri af sjúkdómum þcssum á ári
hverju.
Heilbrigðisyfirvöldin finnsku
ðyRRjast útrýma umræddum kvill-
um á næstu tíu árum, en notað verð-
ur bóluefni sem heitir MPR og er
nýtt af nálinni. Hefur það verið not-
að i Bandaríkjunum og Svíþjóð með
góðum árangri.
drcgið atkvæói í svipuðum mæli frá
báóum stóru flokkunum. Peckham
hcfur vcrið öruggt vígi Verkamanna-
flokksins í 60 ár, en nú var talið
mjótt á munum, sem og reyndist
nióurstaðan.
í Northfield í Birmingham hef-
ur Ihaldsflokkurinn lengst af
fengið meirihluta. í Northfield er
atvinnuleysi mjög mikið og hefur
a”kizt síðan stjórn íhaldsflokks-
ns komst til valda, en þrátt fyrir
það fékk frambjóðandi Verka-
mannaflokksins, John Spellar, að-
eins 289 atkvæðum fleira en Roger
Gale, frambjóðandi íhaldsflokks-
ins.
í kosningunum 1979 vann
íhaldsflokkurinn í Northfield í
fyrsta skipti í áraraðir.
Talsmaður íhaldsflokksins
sagði, að úrslitin væru vonbrigði,
en hins væri að gæta, að sigurinn
gæti ekki verið knappari. Talsm-
enn Sósíaldemókrataflokksins
nýja sögðu, að árangur þeirra
væri siðferðilegur sigur þótt
hvorki tækist að ýta úr sessi fram-
bjóðendum Verkamannaflokksins
né Ihaldsflokksins.
Veður
víða um heim
Akureyri 1 alskýlaó
Amftterdam 14 heiðsklrt
Aþena 19 skýjað
Barceiona 21 heiðsklrt
Berlín 13 aólsMn
Briiftsel 17 heiðsklrt
Chicago 21 rignittg
Dytlinni 12 skýjað
Feneyiar 18 skýjað
Frankturt 15 heiðskirt
Fmreyjar 10 rjgnmg
Gent 13 skýjað
Helsinki 10 skýjað
Hong Kong 28 heiðskM
Jóhannesarborg 22 rignmg
Kairo 30 heióskirt
Kaupmannahötn 10 teiðskfrt
Las Paimas 28 heiöskfrt
Ussabon 22 heíðskfrt
London 15 skýjað
Los Angekra 25 heiðskfr*
Majorka 20 þokumóða
Malaga 20 lóttskýjað
Madrtd 20 heiðskfr4
Miami 25 skýjeð
Moskva 8 skýjað
Nýja Delhi 27 skýjað
New Vork 19 heiðskirt
Osló 8 hefðskfrt
París 14 skýjað
Peking 18 skýiað
Perth 20 heíðskfrt
Reykjavót 4 úrkoma f gr.
Rio de Janeiro 32 rigning
Þótt Andriessen hafi beint máli
sínu til allra ríkjanna tíu, dylst
engum að hann hafi fyrst og
fremst beint skeytum sínum að
Frökkum. Gekk hann meir að
segja það langt að nefna Frakk-
land sérstaklega á nafn í ræðu
sinni á fundi írska verzlunarráðs-
ins.
Andriessen sagði að árlega
væru settir verndartollar eða ir.n-
flutningshömlur í einstökum
bandalagsríkjum. Það væri fvrst
og fremst gert til að draga úr inn-
flutningi frá ríkjum utan EBE, en
reyndin hefði orðið sú að það hefði
einnig bitnað beint á ríkjum EBE.
„Það eru engin takmörk fyrir
hugm.vndafluginu í þessum efn-
um,“ sagði Andriessen. Hann
sagði eitt nýjasta dæmi um höft af
þessu tagi þá ákvörðun Frakka að
heimta að allar vörur væru merkt-
ar framleiðslulandi, og með vöru-
lýsingu á frönsku.
Þá sagði Andriessen að önnur
stórhættuleg þróun væri aukin
þjóðnýting fyrirtækja, kaup hins
opinbera á hlutabréfum eða óhóf-
leg styrkveiting, sem væri til þess
eins fallin að kippa undirstöðun-
um undan iðnaði og öðru atvinnu-
lifi.
Loks sagði Andriessen aukin
umsvif hins opinbera vera dæmi
um hættulega þróun fyrir banda-
lagið. Þegar á heildina er litið
nema opinber útgjöld 50% af þjóð-
artekjunum, en í Benelux-löndun-
um er það hlutfall að nálgast 60%.