Morgunblaðið - 19.03.1983, Qupperneq 33

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 19. MARZ 1983
33
beltalausir farþegar í aftursæti
kastist upp í topp bifreiðarinnar,
á gluggapósta eða jafnvel út í
gegnum framrúðu við högg á
framhluta hennar., Það virðist
því ljóst að notkun bílbelta í aft-
ursætum dregur mjög úr hættu
á alvarlegum meiðslum og
dauðsföllum, vegna umferðar-
slysa.
Vart þarf að taka fram að það
sem hér er tilgreint um farþega í
aftursætum bifreiða á ekki síst
við um börn. Rannsóknir sýna að
helmingur þeirra barna sem
slasast í bílum hljóta höfuð-
áverka og u.þ.b. þriðjungur
þeirra sem látast í umferðar-
slysum eru farþegar sem kastast
út úr bílum. Það er einmitt í
slíkum tilvikum sem bílbelti
koma að mestum notum. Það er
því viss blekking að halda að það
eitt að hafa börn í aftursætinu
sé þeim nægilegt öryggi, jafnvel
þótt það sé mun betra en að þau
sitji í framsætum. Börn að 9
mánaða aldri eiga að vera í
burðarrúmi, sem fest er með sér-
stökum beltum og frá 9 mánaða
til 6 ára aldurs eiga þau að vera
í barnabílstólum, sem festir eru
með beltum. Þegar börn eru á
aldrinum 6 til 10 ára, á að láta
þau sitja á sérstökum púða í aft-
ursætinu, sem gerir þeim mögu-
legt að nota bilbelti fullorðinna.
Eftir 10 ára aldur, eða þegar
börn hafa náð 30 kg líkams-
þyngd, geta þau notað bílbeltin
án aukabúnaðar.
Að lokum má geta þess, að
víða hefur borið á misnotkun
höfuðpúða í bifreiðum. Meiðsli á
hnakka og hálsi eru enn algeng,
þó að hnakkapúðar séu nú í
flestum nýjum bifreiðum.
Ástæðan er fyrst og fremst sú,
að púðarnir eru of lágt stilltir,
þannig að höfuðið nær að slengj-
ast yfir þá. Ef þeir eru í réttri
stöðu, á aftasti hluti höfuðsins,
þ.e. hnakkinn að lenda beint á
púðanum við högg aftan á bif-
reiðina. Aðeins í þessari réttu
stöðu er þess að vænta að púð-
arnir komi að einhverju gagni.
Höfuðpúðar voru gerðir að
skyldubúnaði á framsætum
nýrra bifreiða hér á landi 1.
janúar sl. Það liggur því beint
við að lögleiða bílbeltaskyldu í
aftursætum og beita viðurlögum
við brotum á bílbeltalögum líka,
ekki satt?
Gagnsemi reykingar
Með þvf að fram eru komnar
nýjar og nýtískulegri aðferðir
sem skila fæðunni heilnæmari
og ferskari til neytandans er í
sjálfu sér engin þörf fyrir reyk-
inguna.
Á hinn bóginn hefur hún unn-
ið sér meira en þúsund ára
gamla hefð í fæðinu auk þess
sem reyktur matur þykir ljúf-
fengur. Verður aðferðin ekki
auðveldlega upprætt.
Sem betur fer er hægt að gera
ýmislegt til þess að gera reyk-
inguna skaðminni án þess að
gæðin rýrni. Er sjálfsagt að
reyna þá leið til þrautar ef þörf
krefur.
Á meðan ættu framleiðendur
að treysta meira á léttreykingu
og gervireyk (reyklausna), notk-
un ísóaskorbats og að draga úr
notkun á óhreinu eldsneyti.
Lokaorð
Reyking er ævaforn vinnsluað-
ferd sem hefur verið notuð hér á
landi frá landnámstíð. Engu að síð-
ur er ýmislegt sem bendir til þess
að þessi aðferð geti verið óæskileg.
Vegna framkomins gruns um að
reyktur (og pækilsaltaður) matur
geti stuðlaö að krabbameini og
e.t.v. sykursýki þarf nauðsynlega
að auka til muna rannsóknir á
þessum matvörum.
I>ar sem hér er um ýmsar sérís-
lenskar matvörur að ræða er afar
mikilvægt að hér sé treyst á ís-
lcnskar rannsóknir. Þær einar
geta svarað spurningunum sem
gerast æ áleitnari.
Torfi Siggeirs-
son - Minningarorö
Fæddur 31. maí 1905
Dáinn 14. mars 1983
Með fáeinum kveðjuorðum lang-
ar okkur að minnast vinar okkar,
Torfa Siggeirssonar. Hann lést að
heimili sínu, Kirkjuvegi 13 í
Keflavík, þ. 14. þ.m.
Torfi var fæddur í Stykkis-
hólmi. Hann var elstur þriggja
bræðra og eru þeir nú allir látnir.
Foreldrar hans voru þau hjónin
Ása Sigurðardóttir og Siggeir
Björnsson, skipstjóri. Eins og flest
aldamótabörn fór hann ungur að
vinna fyrir sér. Stundaði hann að-
allega sjó og fiskvinnu meðan
hann átti sitt heimili í Hólminum.
Síðan lá leiðin suður í Mosfells-
sveit þar sem hann vann að land-
búnaðarstörfum, m.a. að Korp-
úlfsstöðum, Keldum og víðar. Þar
lágu saman leiðir hans og önnu
Vilmundardóttur frá Löndum og
má segja að það hafi verið gæfu-
spor þeirra beggja. Þau gengu í
hjónaband og ólu upp elsta son
önnu af fyrra hjónabandi, Lúter
Kristjánsson og síðan að mestu
dóttur hans, önnu Dóru Lúthers-
dóttur, sem missti móður sína
kornung. Það er dæmigert fyrir
barngæzku Torfa, að sólargeislinn
hans, þegar heilsa var þrotin og
vinnuþrek að baki var litli sonur
hennar önnu Dóru, sem veitti
barngóðum manni þá gleði sem
ekkert skyggði á, þá birtu, sem
löng veikindi gátu ekki daprað.
Heimili Önnu og Torfa var fyrst
uppi í Mosfellssveit, en lengst af í
Grindavík og Keflavík.
Þar kynntumst við tengdafólk
hans honum sem bezta bróður og
vini og á heimili þeirra var
tengdafólk hans ætið velkomið í
þess orð beztu merkingu, hvort
sem var um lengri eða skemmri
tíma. Aldrei naut hann sín betur
en þegar stofan hans fylltist af
góðum gestum. Þá lék hann við
hvern sinn fingur og kímnigáfan
hans Torfa verður öllum ógleym-
anleg sem til þekktu. Og sem
ferðafélagi var hann alveg ein-
stakur. Þar naut hjálpsemi hans
sín til fulls og þá ekki siður hans
sérstaka frásagnargáfa.
En þegar við lítum til baka yfir
æfiferil þessa aldraða manns
verður okkur efst í huga starfs-
maðurinn sem aldrei taldi eftir
nokkurt handtak, var hjálpsamur,
*
Jónas Arnason
heimsækir
Austurland
Menningarsamtökin hafa gengist
fyrir því að fá Jónas Árnason rithöf-
und í heimsókn á tímabilinu
19,—26. þessa mánaðar. Jónas mun
koma fram á skemmtunum sem
haldnar verða í Hjaltalundi, næstk.
laugardag, þann 19. kl. 21 og Eiða-
þinghá og Hjaltastaðaþinghá standa
og að svipaðri samkomu, sem haldin
verður á Brúarási af Tunguhlíðar- og
Jökuldalsmönnum laugardaginn þar
á eftir, þann 26. mars kl. 21.
Þess í milli verða settar upp
skemmtanir í anda „Þið munið
hann Jónas", þar sem kennarar og
nemendur menntaskólans ásamt
Jónasi munu flytja verk hans í
formi upplesturs, samlesturs,
greiðvikinn og allra manna víl-
lausastur. Og það er okkur líka
ofarlega í huga að „sú hönd sem
þig kærast kvaddi í haust hún
kveður þig ekki í sumar.“
Elsku Torfi
„Far þú í friAi
friður Cuðu þig bleasi.
liafðu þökk fyrir allt og allt.“
(V. Briem)
Ragnheiður Sveinbjörnsdóttir,
Helga Sigurðardóttir.
leiks og söngs. Þessar „Jónasar-
vökur" verða sem hér segir: í
Menntaskólanum, sérstaklega
ætlað eldra fólki sunnud. 20.3. kl.
16; á Norðfirði í Egilsbúð miðv.d.
23.3. kl. 21; í Menntaskólanum á
Egilsstöðum fimmtud. 24.3. kl. 21;
á Eskifirði í félagsheimilinu Val-
höll föstud. 24.3. kl. 21 og á Iða-
völlum með aðstoð leikfél. þar og
breyttri dagskrá laugard. 25.3. kl.
14.
Með skemmtanahaldi þessu eru
Menningarsamtökin að fara inn á
nýjar brautir í starfsemi sinni og
vonast er til að þetta efli félagslif
úti í sveitunum, jafnframt því sem
nágrönnunum er leyft að njóta
þess, sem samtökin hafa á boðstól-
um. Það er von menningarsamtak-
anna, að þetta verði upphaf heim-
sókna landsfrægra manna, sem
vegna fjarlægðar og kostnaðar
sjást sjaldan hér eystra.
Frétt frá menningarsamtök-
um Héraðsbúa.
Kaupendur notaðra bíla!
Við bjóðum mazoa öryggi
Því fylgir jafnan nokkur áhætta að kaupa notaða bíla.
Astand þeirra er mjög mismunandi og í þeim geta leynst gallar,
sem ekki koma í ljós fyrr en vikum, eða jafnvel mánuðum eftir kaup,
og þá getur oft verið erfitt að fá skaðann bættan. En þegar þú kaupir
notaðan MAZDA bíl hjá okkur, þá átt þú þetta ekki á hættu,
því að allir notaðir MAZDA bílar, sem við seljum eru yfirfarnir
gaumgæfilega á verkstæði okkar og allar lagfæringar gerðar, sem þörf
er á. Þú getur því verið fullviss um að bíllinn er í fullkomnu lagi.
Bílnum fylgir síðan ábyrgð í 6 mánuði
og færð þú í hendur ábyrgðarskírteini því til staðfestingar.
Því miður hafa of margir verið óheppnir
í kaupum á notuðum bíl. Firrtu þig því óþarfa áhættu
— kauptu notaðan MAZDA með 6 mánaða ábyrgð.
ÖRYGGI í STAÐ ÁHÆTTU!
mazDa
BlLABORG HF
Smiöshöföa 23 sími 812 99