Morgunblaðið - 20.12.1983, Blaðsíða 42
22
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 20. DESEMBER 1983
• Glenn Hoddle í baráttu við Pétur Ormslev I landsleik Englands og fslands é Laugardalsvellinum —
sídasta leik Englendinga fyrir úrslitakeppni HM é Spéni í fyrrasumar. Leiknum lyktaöi meö jafntefli, 1:1.
George Best sá besti
— Glefsur úr einum kafla bókarinnar „Leiðin á toppinn"
„Leiðin á toppinn" eftir enska
knattspyrnukappann Glenn
Hoddle, leikmann Tottenham, er
ein þeirra bóka sem komu út nú
fyrir jólin. Það er Víðir Sigurðs-
son sem þýðir bókina, og hefur
Morgunblaðið fengið leyfi hans
og útgefanda til að birta glefsur
úr einum kafla hennar. Kaflinn
sem heitir „Sé besti“, fer hér é
eftir:
George Best er besti knatt-
spyrnumaður sem uppi hefur ver-
ið. Hvaö sem hver reynir að segja
mér um Pelé, Cruyff eða Becken-
bauer, þá verö ég aldrei í vafa um
aö George Best var sé besti.
Hann er eini knattspyrnumaöur-
inn sem ég minnist aö hafa dýrkaö
sem hetju þegar ég var strákur. Ég
dáöist aö mörgum en George Best
var einstakur. Allir litlir strákar
imynda sér aö þeir séu einhver
ákveöin stjarna; ég var alltaf
George Best. Þegar ég lék meö
mínu fyrsta liði — Potter Street
Rangers — var ánægja mín óend-
anleg þegar framkvæmdastjórinn
kallaöi mig George Best. Ég byrj-
aöi nefnilega líka sem hægri út-
herji.
Ég tel aö mesta náöargjöf
George Best hafi verið fólgin í fjöl-
hæfni hans. Þaö heföi veriö hægt
aö setja hann í stööu hægri eöa
vinstri bakvaröar og hann heföi
leikiö mikið betur en venjulegir
varnarmenn. Fyrir mér var þetta
hiö fullkomna. En ég dáöist einnig
aö gífurlegum hraöa hans og hæfi-
leikanum til aö fara illa meö varn-
armenn. Hann kvaldi mótherjana.
Þegar hann fékk knöttinn, fann
maöur á sér aö varnarmaöurinn
sem stóö næstur honum var að
hugsa: „Sendu knöttinn, komdu
honum frá þér. Ekki leika í áttina til
mín.“
— O —
George heföi átt að vera ríkasti
breski knattspyrnumaöur sem
uppi hefur veriö. Þaö heföi hann
líklega oröiö ef hann heföi fest ráö
sitt og gifst mikið, mikiö fyrr. Meö-
an hann var piparsveinn var auö-
velt aö fella hann inn í glaumgosa-
ímyndina sem almenningur og fjöl-
miölar leituöust viö aö skapa. Viö
giftingu er endir bundinn á slíkt.
Þaö veit ég því ég heföi getaö lent
í svipaöri aöstööu og George. En
ég gifti mig 21 árs og hvarf af sjón-
arsviöi slúðurfréttanna áöur en ég
komst nokkurn tima í kröggur á
borö viö þær sem George Best
fékk aö kynnast. Ég er viss um aö
meö giftingu heföi hann breytt
ásjónu sinni og getað einbeitt sér
aö knattspyrnunni. En auövitaö
getur enginn stjórnaö slíku. Þá bjó
ég heima hjá foreldrum mínum en
fjölskylda George var handan
hafsins í Belfast þannig aö hann
haföi engan til aö halda aftur af sér
eöa veita sér vernd.
Þaö sem gerðist var sorglegt.
Margir vildu augljóslega njóta
góðs af frægð George Best. Þegar
þú ert einn, þráiröu félagsskap, og
Best þurfti ekki aö leita hann uppi;
„vinirnir“ höföu upp á honum.
Samt sem áöur hafði enginn leik-
maöur eins mikil áhrif á mig. Ég
reyndi ekki aö líkjast honum —
eöa nokkrum öörum leikmanni. En
mér fannst synd aö hann skyldi
ekki vera enskur eöa jafnvel hol-
lenskur á áttunda áratugnum. Þá
heföi hann fengið þá alþjóölegu
hylli sem hann átti skilda. Þaö er
einkennilegt aö hugsa til þess aö
leikmaður meö jafn óþrjótandi
hæfileika skyldi aldrei heiöra úr-
slitakeppni HM meö nærveru sinni.
Þaö kemur kannski mörgum á
óvart, en næst á eftir George Best,
dáöist ég aö þrenningunni frá
Leeds, Johnny Giles, Billy Bremner
og Eddie Gray. Seint á sjöunda
áratugnum og fyrri hluta þess átt-
unda var Leeds liöiö sem allir elsk-
uðu að hata. Ég skil ekki ástæð-
una. Eddie Gray var t.d. stórkost-
lega leikinn, og er enn þann dag í
dag. Giles átti frábærar sendingar
og Bremner var mikill skipuleggj-
andi. Mér fannst aldrei jafn spenn-
andi að fylgjast meö framlinu-
mönnum Leeds og þeim þremur.
Gray lék á vinstri kantinum og
haföi þá sömu hæfileika og Best
aö geta gert varnarmenn aö fíflum;
hann fór hroöalega meö Dave
Webb í bikarúrslitaleiknum 1970.
— O —
Þaö viröist kannski einkennilegt
aö þegar ég ræöi um leikmenn
sem hafa vakiö athygli mína, hef
ég enn ekki minnst á neinn frá
Tottenham. Ég hef fylgt Spurs síö-
an ég var strákur en ég tel aö
knattspyrnuáhugamaður einblíni
þaö mikiö á árangur síns félags aö
einstaklingarnir innan þess hætti
aö skipta máli. Spurs hefur átt
nokkra frábæra leikmenn en ég
þurfti aö hugsa mig dálítiö um áö-
ur en ég útnefndi Jimmy Greaves
sem þann besta á síöari hluta
sjöunda áratugarins. Jimmy er
sennilega mesti markaskorari allra
tíma. Lítum á afrekaskrána; hann
skoraöi 44 mörk í 57 landsleikjum
fyrir Englands hönd og alls 492
mörk á ferli sínum. Ég minnist þess
aö hafa veriö á áhorfendapöllunum
og séð hann skora snilldarlegt
mark gegn Sunderland. í annaö
skipti lágu enn fjórir eöa fimm
varnarmenn á jörðinni þegar hann
sendi knöttinn i netiö. Hann var
ávalit á réttum staö á réttum tíma.
Mörkin sem Jimmy skoraöi virt-
ust kannski auðveld en því fer
fjarri. Ég hef skoraö fullt af mörk-
um utan vítateigs en af slíku færi
reiknar enginn meö því aö þú
skorir. Þaö er mikið erfiöara af
stuttu færi því þá er nánast glæp-
samlegt að brenna af. Þaö er fjöl-
margt sem þýtur í gegnum hugann
á þeim sekúndubrotum sem þú
undirbýrö skotiö. Þetta var þaö
besta viö Jimmy; hann lét allt virö-
ast svo auövelt.
— O —
Jimmy var enn með þegar stóri
Pat Jennings kom í hóp Spurs. Pat
þýöir í mínum augum, aö Noröur-
írar hafa getið af sér bæði besta
alhliöa knattspyrnumanninn
(George Best) og besta markvörö-
inn.
Pat var fæddur markvöröur. Ég
hef æft meö honum og leikið með
honum og ég gæti svariö aö ef
hann var í rétta skapinu, var
ómögulegt aö skora hjá honum,
jafnvel á æfingu. Stundum tók
hann lífinu með ró og gaf okkur
tækifæri, en í önnur skipti varð
maöur aö framkvæma eitthvaö yf-
irnáttúrulegt til aö koma boltanum
framhjá honum. Og aldrei hef ég
séö nokkurn markvörö gabba
mótherja eins og Pat var fær um
þegar hann var upp á sitt besta. Ef
einhver slapp i gegnum vörnina
tókst Pat ótrúlega oft aö blekkja
hann. Hann hljóp út á móti fram-
herjanum og hélt sig hægra megin.
Framherjinn hélt alltaf aö Pat væri
búinn aö vera því risastórt markiö
blasti viö vinstra megin. En um leiö
og skotið reið af, var Pat mættur á
staöinn. Kærar þakkir! Hvað eftir
annaö bjargaöi Pat stigi eöa stig-
um. Þó er þaö einkennilegt, að
bestu minningarnar um frábæra
markvörslu hans eru úr leik gegn
Derby þegar viö vorum burstaöir,
2—8!
— O —
Þaö er enginn vafi á því að
vegna míns eigin leikstíls veiti ég
miöjumönnum mesta athygli og á f
erfiöleikum þegar ég er spuröur
um hvaöa varnarmenn hafi veriö
mér strembnastir. í hreinskilni sagt
man ég ekki eftir neinum. Miöherji
sem er allan tímann í baráttu hjá
vítateignum hefur mikiö gleggri
skoöun á þeim leikmönnum sem
hann á í höggi viö. En miöjan er
ekki varnarsvæði. Meira aö segja
þegar ég horfi á leik, tek ég betur
eftir sóknaruppbyggingunni en
uppstillingu varnarinnar. Þannig lít
ég á knattspyrnuna — jákvætt. Því
miöur eru ekki allir á sömu skoö-
un. Knattspyrnan stæöi traustari
fótum ef fleiri litu hana sömu aug-
um og ég, einkum framkvæmda-
stjórar. Þaö er mjög algengt aö
þegar stjórinn finnur aö liö hans er
aö nálgast fallbaráttuna og staöa
hans er í veöi, stillir hann upp
þremur eða fjórum baráttuglööum
leikmönnum á miöjuna en tekur
ekki áhættuna á aö nota tvo eöa
þrjá sem eru leiknir með boltann
og gætu spilaö sig út úr vandræö-
unum. Liö sem eru undir álagi
skipta um leikaöferö, hlaupa og
berjast, og þaö skilar stundum
árangri, en ekki alltaf. Sú leikaö-
ferö hvetur heldur ekki knatt-
spyrnuáhugamenn til aö koma á
leikina.
Þegar Spurs féll áriö 1977 var
tilhneigingin í þessa átt, vinnuhest-
arnir teknir fram yfir þá leiknu.
Þetta viröist vera gildra sem fram-
kvæmdastjórar falla í og þetta ger-
ist á hverjum vetri, í öllum deildum.
Ég veit aö ég get alltaf reiknað
meö erfiöum leik gegn liði sem er í
fallbaráttu því þá skapast ætíö
hamagangur á miöjunni. Þá vil ég
frekar leika gegn liði eins og
Manchester United þar sem Bryan
Robson og Ray Wilkins leggja
áherslu á góöa knattspyrnu en
gegn „auöveldu" fallbaráttuliöi.
Þrátt fyrir þaö, man ég ekki eftir
neinum leikmanni sem ég get sagt
um: „Hann sparkar í mig,“ eöa
„hann heldur mér alltaf niöri,"
enda þótt Graeme Souness hjá
Liverpool sé svo sannarlega mót-
herji sem ber aö virða. Hann hóf
feril sinn hjá Spurs en náöi ekki aö
festa rætur og fór norður til Midd-
lesborough þar sem hann vakti at-
hygli áöur en hann skipti yfir á
Anfield. Hann var farinn áður en ég
kom til sögunnar á White Hart
Lane, en hann er frábær hlekkur í
liösheild Liverpool og er fyrsta
flokks skipuleggjandi.
Allir sem leika gegn Graeme
verða aö hafa auga meö honum.
Hollusta hans viö Liverpool, félaga
sína og framkvæmdastjórann er
slík aö hann berst fyrir hverjum
bolta, jafnvel þótt likurnar séu
sterkar gegn honum. Þess vegna
veit ég aö þrátt fyrir aö líkurnar
séu 70—30 mér í hag, er ekkert
sem hindrar Graeme í aö gera
haröa atlögu. Þaö er sennilega
vegna þess „yfir-áhuga“ sem
Graeme hefur orö á sór fyrir aö
vera einn haröasti leikmaöur
enskrar knattspyrnu. Hann leikur
þaö stórt hlutverk hjá Liverpool aö
þaö viröist óhugsandi að hann
skyldi ekki vera kominn til félags-
ins þegar það varð fyrst Evrópu-
meistari, áriö 1977. Manni finnst
hann hafa haft það mikil áhrif á
gengi liösins í Evrópukeppni um
langan aldur. Ég vildi að ég heföi
átt kost á að öölast svipaöa
reynslu í Evrópumótum en mitt
fyrsta tækifæri kom ekki fyrr en í
Evrópukeppni bikarhafa sl. vetur.
Ég hef aö sjálfsögöu leikið gegn
fjölmörgum meginlandsfélögum á
keppnisferöalögum. Það var ein-
mitt í tveimur undirbúningsferöum
aö sumri til sem ég lék gegn einum
af mínum uppáhaldsleikmönnum
erlendum. Vestur-Þjóöverjanum
Wolfgang Overath. Hann var meö
Köln og ég býst viö aö margir
enskir knattspyrnuáhugamenn
minnist hans fyrir vinstri fótar
skotin og löngu sendingarnar sem
hann átti í heimsmeistarakeppn-
inni 1966 og síöan þegar V-Þýska-
land varö meistari áriö 1974.
Nákvæmni hans í löngum send-
ingum var óviöjafnanleg, jafnvel þó
hann væri „einfættur". Hann
minnti mig á Brasiltumanninn Rob-
erto Rivelino, þótt Rivelino væri
mikiö liprari.
— O —
Knattspyrnan er alþjóölegur
leikur þegar allt kemur til alls. Ef
mig langaöi til aö leika í Vestur-
Þýskalandi, á Spáni, eöa jafnvel í
Saudi-Arabíu, ætti mór að vera
leyft þaö. Á sama grundvelli skil ég
ekki ástæöur þess aö reynt skuli
vera aö hindra kaup á leikmönnum
frá öörum löndum. Ossie Ardiles
og Ricky Villa koma frá Argentínu
og sköpuöu nýja vídd í ensku
knattspyrnunni. Áhorfendafjöldi
jókst jafnt á heimaleikjum sem á
útileikjum. Franz Thijssen og Arn-
old Muhren nutu sömu hylli hjá
Ipswich. Sumir hafa valdiö von-
brigöum; Alex Sabella var geysi-
lega hæfileikaríkur en Sheffield
United reyndist ekki vera rétti
staöurinn fyrir hann. Claudio Mar-
angoni var annar Argentínumaöur
sem æföi um tíma meö okkur og
hafnaði síðan hjá Sunderland.
Hann bjó yfir miklum hæfileikum
en náöi sér aldrei á strik á Roker
Park og sneri heim til Suöur-
Ameríku eins og Sabella og Al-
berto Tarantini.
Ossie veröur aö teljast í mestu
uppáhaldi hjá mér af öllum
knattspyrnumönnum frá Suöur-
Ameríku. Þar ræöur auövitaö
miklu aö ég hef átt þess kost aö
æfa og leika meö honum, en aftur
á móti sá ég Pelé aldrei meö eigin
augum, né lék gegn honum. Samt
tel ég aö brasilíska heimsmeistara-
liöið 1970 sé besta liö sem uppi
hefur verið. Gömul stórliö eins og
þaö ungverska meö Ferenc Pusk-
as í fararbroddi voru aö sjálfsögöu
uppi fyrir mína tíð en mér finnst
ótrúlegt aö þaö heföi staðið brasil-
íska liðinu á sporöi. Þaö brasilíska
ber af öörum heimsmeisturum síö-
ustu ára — Englandi, Vestur-
Þýskalandi og Argentínu.
Gerson, Rivelino, Jairzinho,
Pelé, Tostao og Carlos Alberto eru
allt ódauöleg nöfn. Enginn mun
nokkurn tíma gleyma skoti Pelé frá
miöju vallarins gegn Tékkum, eöa
hvernig hann gabbaöi markvörö
Uruguay í undanúrslitunum. í hvert
skipti sem brugöiö er upp í sjón-
varpi myndum frá HM 1970 stend
ég upp frá hvaöa verki sem er og
horfi á. Ég ráölegg hverjum einasta
knattspyrnuáhugamanni og leik-
manni aö gera slíkt hiö sama. Ég
hef enga trú á aö sterkara liö eigi
eftir aö koma fram. England geröi
vel aö tapa 1—0 fyrir því.
Holland, meö Johan Cruyff í far-
arbroddi, var skemmtilega sam-
sett liö áriö 1974 en þaö var ekki í
sama gæðaflokki og Brasilíumenn-
irnir. Þaö einkennilega er, aö þrátt
fyrir aö aörir kepptust viö aö lof-
syngja Johan Neeskens, haföi ég
aldrei sérstakt álit á honum. Fyrir
mér var hann venjulegur miövall-
arspilari. Góöur aö vísu, en maöur
sér slíka leikmenn hvern laugar-
dag. Hann haföi aldrei nærri því
eins mikil áhrif á mig og Cruyff,
Pelé og George Best. Styrkleiki
Hollands var sá aö allt snerist í
kringum Cruyff. Hann stjórnaöi
öllu. Ég tel aö brasilíska liöiö 1970
hafi ekki þurft á Pelé aö halda. Þaö
hljómar hræðilega, en liðið heföi
áfram veriö stórkostlegt þótt Pelé
heföi ekki leikiö meö. Aftur á móti
heföi Holland aldrei komist f úr-
slitaleikinn 1974 án Cruyff,
Aö hugsa sér að George Best
skyldi aldrei komast í gegnum
undankeppnina!