Morgunblaðið - 20.06.1984, Blaðsíða 16
16
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 20. JÚNÍ 1984
Norræna umferðaöryggisárið:
Banaslysum fækkaði
— ekki færri síðan 1969
„Vonbrigði að geta ekki haldið uppi jafnöflugu starfi í ár og í fyrra“
Samanburður á umferðarslysum á (slandi
1978-1983
Meðaltal 5
1978 1979 1980 1981 1982 síðustu ára 1983
Látnir: 27 27 25 24 24 25 18
Slasaðir: 709 588 686 707 744 687 613
Samtals: 736 615 711 731 768 I 712 631 I
U H U 1U H 4 t i U. tÍ-i 4
4 í mIII'IM
í f H > í * t} 41 Ý 4 i 1 s H í
712
631
81
ÍM «£ í H f i H * > f H i 4 i *
mÉUMFEROAR
Wrað
„NORRÆNA umferðaröryggisárið
tókst vel hér á landi og slysum í um-
feröinni fækkaði. Banaslysum fækk-
aði úr 24 árið 1982 í 18 árið 1983. Alls
slösuðust 631 í umferðarslysum sam-
anborið við 768 árið áður. Arlega hafa
25 manns látist að meðaltali í um-
ferðarslysum síðastliðin fimm ár og
712 hafa slasast. Þetta er vissulega
góður árangur og gleðileg tíðindi.
Tala látinna er hin lægsta síðan árið
1%9. Hins vegar kennir reynslan
okkur að í kjölfar „góðra ára“ í um-
ferðinni er hætt við að slysum fjölgi
og blikur eru á lofti það sem af er
árinu. Það veldur okkur þungum
áhyggjum að ef fram fer sem horfir,
þá fjölgar slysum á ný,“ sagði Óli H.
Þórðarson, framkvæmdastjóri Um-
ferðarráðs, á fundi með blaða-
mönnum.
Umferðarráð boðaði til blaða-
mannafundar til þess að kynna ár-
angur af norræna umferðarárinu í
fyrra og til þess að ræða umferð-
armál almennt. Umferðarráð hefur
gefið út rit um norræna umferðar-
öryggisárið. Þar kemur fram að
hugmyndin um norrænt umferðar-
öryggisár kom fyrst fram árið 1972,
en þá hafði slysaalda gengið yfir
Norðurlöndin. I marsmánuði sam-
þykkti norræna ráðherranefndin,
að 1983 skyldi verða norrænt um-
ferðaröryggisár.
„Með samstilltu átaki eins og
gert var í fyrra náðist verulegur
árangur í að fækka slysum og það
án þess að miklum fjármunum
væri varið til þess. Þessu fé var
tvímælalaust vel varið, því mikið fé
sparaðist — fé sem hefði runnið til
hjúkrunar hinum slösuðu. Þetta er
hægt að mæla í krónum, en þján-
ingar fólks, sem lendir í umferð-
arslysum, verða aldrei mældar í
peningum né mannslíf, sem glat-
ast,“ sagði Valgarð Briem, formað-
ur Umferðarráðs. Fram kom, að
Umferðarráð fór fram á 550 þús-
und krónur úr ríkissjóði árið 1982
til þess að standa straum af kostn-
aði við undirbúning, en fékk aðeins
100 þúsund krónur. Árið 1983 var
farið fram á 1,5 milljónir króna, en
þá fengust 800 þúsund. í ár hefur
fjárveiting verið lækkuð á ný.
„Ljóst er að við getum ekki haldið
uppi jafn öflugri starfsemi. Við
réðum starfsmann, sem helgaði sig
verkefnum á norræna umferðarör-
yggisárinu, en höfum nú misst
hann vegna fjárskorts,“ sagði óli
H. Þórðarson.
Óli H. Þórðarson, framkvæmda-
stjóri Umferðarráðs.
Valgarð Briem, formaður Umferð-
arráðs.
„Það eru okkur mikil vonbrigði
að geta ekki haldið uppi jafn öflugu
starfi og í fyrra, því átak til fækk-
unar umferðarslysum skilar sér.
Það hefur reynslan kennt okkur og
fjármagn varið til aukins umferð-
aröryggis skilar sér margfaldlega
til baka,“ sagði Haraldur Henrýs-
son, formaður Slysavarnafélags ís-
lands, en hann á sæti í ráðinu. „En
sem betur fer búum við að því sem
gert var í fyrra — þáttaka almenn-
ings í umferðarmálum var meiri en
nokkru sinni fyrr. Foreldrafélög
skóla voru virkir þáttakendur og
vonandi láta þessir aðilar ekki
deigan síga,“ sagði Haraldur Henr-
ýsson.
Nokkrar ráðstefnur voru haldnar
hér á landi um umferðaröryggis-
Haraldur Henrýsson, formaður
Slysavarnarfélags íslands.
mál á síðastliðnu ári og umferðar-
vikur voru haldnar í fjölmörgum
kaupstöðum. Lögregla víðs vegar
um landið var virk í starfinu.
Þátttaka var almenn og mikil
áhersla lögð á að ná til skólanna;
virkja nemendur og foreldra til
þátttöku. í Reykjavík var náið
samstarf við Samband foreldra- og
kennarafélaga I grunnskólum,
Slysavarnafélag íslands, fbúasam-
tök, skáta, JC-Breiðholt, Bindindis-
félag ökumanna, Ökukennarafélag-
ið og fleiri aðila. Sýning var á ör-
yggisbúnaði fyrir börn í bifreiðum
og margt fleira mætti nefna.
Hér er aðeins stiklað á stóru í því
yfirgripsmikla starfi, sem fram fór
á síðastliðnu ári. Fullyrða má að
þúsundir hafi tekið virkan þátt í
Guðmundur Þorsteinsson, nims-
stjóri umferðarfræðslu.
norræna umferðaröryggisárinu.
Árangurinn lét ekki á sér standa.
Slysum fækkaði í umferðinni og al-
menningur varð meðvitaðri um
hættur í umferðinni, ekki síst
hættur sem börnum eru búnar.
Jíú eru ýmsar blikur á lofti og
reynsla liðinna ára kennir okkur,
að í hönd fer sá tími þegar slys eru
alvarlegust og dauðaslys flest. Júní
hefur á liðnum árum verið sá mán-
uður þegar slys eru flest og alvar-
legust. Ibúar í þéttbýli fara út á
þjóðvegina og slysum í dreifbýli
fjölgar. Ástæða er til þess að
hvetja fólk til þess að hafa þetta í
huga og aka gætilega," sagði Guð-
mundur Þorsteinsson, námsstjóri
Umferðafræðslu.
Samþykktir á 100. fundi Umferðarráðs:
Umferðarráð vill viður-
lög noti fólk ekki bflbeltin
f ír eru 15 ír síðan Umferðarráð
var sett í laggirnar og hélt ráðið sinn
100. fund í lok febrúar. Þar voru sam-
þykktar níu tillögur ráðsins að bættri
umferðarmenningu. Káðið fagnar
þeim árangri, sem náðist á norræna
umferðaröryggisárinu í samstarfi við
fjölmarga aðila. Ráðið hvetur þá, sem
þátt tóku í fyrirbyggjandi aðgerðum,
einkum bifreiðatryggingafélögin, til
að halda áfram starfi í náinni sam-
vinnu við Umferðarráð.
Þá telur ráðið að reynsla sýni, að
áróður og lagaboð án viðurlaga
nægi ekki til þess að ná þeim
áfanga að notkun bílbelta verði al-
menn. Umferðarráð telur þvf brýnt
að hið fyrsta verði tekin upp viður-
lög við vanrækslu á notkun bílbelta.
Ráðið telur að notkun ökuljósa all-
an sólarhringinn muni auka öryggi
vegfarenda og hvetur til að sett
verði í lög ákvæði um notkun öku-
ljósa allt árið. Jafnframt hvetur
ráðið til þess, að bifreiðir, sem
flytja skólabörn, verði auðkenndar
á áberandi hátt.
Fjórða samþykkt ráðsins fjallar
um nauðsyn þess, að mörkuð verði
framtíðarstefna þjóðarinnar á sviði
umferðaröryggismála, sem hafi það
höfuðmarkmið að tryggja sjálf-
sagðan rétt hvers þjóðfélagsþegns
til þátttöku í umferð með lág-
marksáhættu. Ráðið hvetur til, að
verulegu fjármagni verði varið til
fyrirbyggjandi starfa, enda sýni
reynslan ótvírætt að fyrirbyggjandi
starf skili sér margfalt til baka.
Ætla megi að fækkun slysa á nor-
ræna umferðaröryggisárinu hafi
sparað verulegar fjárhæðir að
ógleymdum dýrmætum mannslíf-
um og ómældum þjáningum þeirra,
sem lenda í umferðarslysum. Ráðið
telur að efla þurfi þann þátt í starf-
semi Vegagerðar rfkisins sem lýtur
að lagfæringum á hættulegum stöð-
um í vegakerfinu.
Umferðarráð skorar á dómsmála-
ráðherra að hið allra fyrsta verði
sett ákvæði um að fólksbifreiðir,
sem fluttar eru til landsins, verði
búnar öryggisbeltum í aftursætum.
Skyldunotkun belta f aftursæti
fólksbifreiða er í nokkrum ná-
grannalöndum og telur ráðið brýnt
að ekki dragist að búnaður þessi
verði í bifreiðum hér á landi.
Þá mælist ráðið eindregið til
þess, að ökutæki séu á hverjum
tfma seld með fáanlegum aukabún-
aði, sem aukið geti öryggi. Ráðið
skorar á fjármálaráðherra að taka
reglur um aðflutningsgjöld til
gagngerðar endurskoðunar með það
að markmiði, að hvers konar
búnaður ökutækja, sem varðar ör-
yggi f umferð, verði ekki látinn
sæta svo þungum álögum að sölu-
verð hamli kaupum og eðlilegri
endurnýjun. Sem dæmi nefnir ráðið
hjólbarða, slöngur, varahluti f
stjórnkerfi og hemlabúnað, bflbelti,
barnabflstóla, ljósker, spegla og
hjálma fyrir ökumenn vélknúinna
hjóla og reiðhjóla.
Loks beinir ráðið þeirri ein-
dregnu ósk til dómsmálaráðherra
og fjárveitingarvalds að gerð verði
nokkurra ára áætlun um löggæslu-
mál er miði markvisst að auknum
mannafla og nýjum tækjakosti.
Verði haft. að leiðarljósi að gera
lögreglu kleift að sinna af auknu
afli fyrirbyggjandi aðgerðum á
sviði öryggismála. Umferðarráð
leggur áherslu á að vel búin lög-
gæsla sé forsenda umferðaröryggis
í landinu.
Minnisvarði um drukknaöa sjómenn
i Fiskrúðsfirði.
Morjfunblaöiö/Albert Kemp.
Fáskrúðsfjörðun
Afhjúpað-
ur minnis-
varði um
drukknaða
sjómenn
FáskrúðsflrAi, 18. júní.
Á sjómannadaginn var afhjúpaður
minnisvarði um drukknaða sjómenn
við kirkjuna i Búðum. Minnisvarð-
inn er úr gabbró úr Hornafirði, unn-
inn í Steiniðjunni hf. í Kópavogi eftir
hugmynd sóknarprestsins i staðn-
um, séra Þorleifs K. Krist-
mundssonar, en hann var aðalhvata-
maður að gerð minnisvarðans.
Minnisvarðinn er tákn „trúar,
vonar og kærleika“. Á honum er
mynd af brennandi hjarta sem
unnið er úr blágrýti en það er tákn
kærleikans. í hjartað er sandblás-
in mynd af ankeri og tveimur fisk-
um en það er tákn hinnar kristnu
vonar, og ofan á steininum er
kross. Svanhvft Guðmundsdóttir
frá Þórshamri hér í Fáskrúðsfirði
afhjúpaði minnisvarðann á sjó-
mannadaginn. Heildarkostnaður
við gerð hans var um 150 þúsund
krónur og var hann fjármagnaður
með frjálsum framlögum einstakl-
inga, fyrirtækja og félaga á Fá-
skrúðsfirði.
— Albert.
Hótel Blönduós:
Aðalfundur
menningar-
samtaka
Norðlendinga
AÐALFUNDUR Menningarsamtaka
Norðlendinga verður að þessu sinni
haldinn á Hótel Blönduósi dagana
23. og 24. júní nk. Auk venjulegra
aðalfundarstarfa verður boðið upp á
dagskrá listamanna af Norðurlandi
vestra. Einnig verður m.a. á dagskrá
fundarins ráðstefna um stöðu lista á
landsbyggðinni.
Fundurinn hefst kl. 13.30 á
laugardaginn og lýkur honum um
kl. 16 á sunnudaginn.
Höföar til
.fólksíöllum
starfsgreinum!