Morgunblaðið - 02.08.1984, Blaðsíða 20

Morgunblaðið - 02.08.1984, Blaðsíða 20
20 MORGUNBLADIÐ, FIMMTUDAGUR 2. ÁGÚST 1984 HOLLANDSPISTILL 283 verk eftir VAN GOGH Wageningen, 25. júlí '84. Litla 100 km frá næturlífi Amst- erdamborgar stendur Kröller- -Miiller-safnið, eitt merkasta lista- safn Hollands. Safn þetta er nefnt eftir frú Hélén Kröller-MUIIer sem lagði grunninn að því. Frú Kröll- er-Muller keypti á 20 ára tímabili 283 málverk og teikningar eftir Van Gogh. Hún dáðist að verkum Van Gogh og áleit þau einn af há- punktum I sögu myndlistarinnar. Þetta sumar eru þessi 283 verk sem hún keypti til sýnis aimenn- ingi í Kröller-MUIIer safninu. Verk Van Gogh hafa alltaf gegnt aðalhlutverki í söfnum frú Kröller-Muller og er í safni hennar eitt besta yfirlit af verk- um listamannsins sem til er. Listamanninum sjálfum lýsti hún sem: „einum af mestu and- ans mönnum i okkar nútímalist, sem tíðarandinn hafði engin áhrif á vegna krafts hans eigin persónuleika." Van Gogh, sem lagði grunninn að expressionismanum, lifði frá 1853—1890. Hann fæddist I Brabant og átti þann draum heitastan að verða trúboði fyrir evangelíska trú. I hvert sinn sem hann reyndi að komast að sem slíkur var honum vísað frá. Að- eins tíu árum fyrir dauða sinn byrjaði hann að mála og var eft- ir það mjög afkastamikill. Hann hóf feril sem málari í Den Haag og Drente, en dvaldist siðan um tíma í Antwerpen og París þar til hann hélt til Suður-Frakk- lands, til Arles, þar sem hann hreifst mjög af hinu fagra lands- lagi og sérstöku birtu. í Arles dvaldist hann þau ár sem hann átti eftir ólifuð. Frú Hélén Kröller-Múller kvað Van Gogh einstakan i list sinni og hrósaði honum „sem einstaklingi sem reif sig lausan frá ríkjandi þróun þess tima i myndlist og reis langt uppúr“. Þetta kom i ljós á námsárum hans í Den Haag þar sem hann reyndi að tileinka sér ríkjandi skoðanir hollenska skólans en vakti athygli fyrir aðferð við málunina og litanotkun. Mikil- vægir 19du aldar straumar sem Van Gogh kom i samaband við höfðu lítil sem engin áhrif á hann. Van Gogh hélt sinn eiginn veg og leið best úti í sveit á stöð- um svo sem Arles. 1890 framdi þessi snillingur sjálfsmorð með þvi að skjóta sig í brjóstið eftir að hafa verið tvisvar sinnum á stofnun fyrir geðveika. Vegna undarlegrar tilfinningalegrar hegðunar héldu þorpsbúar að hann væri hættulegur brjálæð- ingur og þrír kröfuðst þess að hann væri lokaður inni. Áhrifamikil sýning Sýningin í Kröller-Múller- safninu er mjög áhrifamikil og greinilegt er að aðstandendur hennar hafa lagt sig fram við að gefa gestum sem gleggsta mynd af verkum listamannsins. Einnig er þar bók með bréfum þeim sem hann skrifaði Theo bróður sín- um. Bréf þessi gefa góða mynd af lífshlaupi Van Gogh og þess afls sem hvatti hann til dáða. í bréfi frá 1880 skrifaði hann til Theo: „... Ég er maður með mik- inn eldmóð og hef tilhneigingu til að framkvæma meira og minna óúthugsað, og án þess að gera mér grein fyrir áhættunni, með þeim afleiðingum að eftir á sé ég oft meir og minna eftir því sem ég hef gert. Ég tala eða framkvæmi oft á tíðum of hratt í staðinn fyrir að hlusta fyrst. Ég held að annað fólk sé stund- um einnig fljótfært. Svona er þetta nú einu sinni. Hvað get ég gert við þessu? Á ég að líta á mig sem hættulegan mann sem ekki er hæfur til neins ærlegs starfa? Ég held ekki. Það sem skiptir máli er að við reynum að slá mynt úr slíkum eldmóði ...“ Van Gogh bar mikla virðingu fyrir 19du aldar málaranum ':**■** ■ , ,I.*** ’ r. ^ Rannsókn á persónum, með turninn f Nunen í baksýn. Svartkrít, 1885. Millet og myndum hans af sveitalífinu. í bréfi frá 1885 stendur: „Segðu honum, að í mínum augum séu Millet og Lehrmitte hinir raunverulegu málarar vegna þess að þeir mála ekki hlutina eins og þeir koma fyrir við fyrstu sín, heldur eins Eskifjörður: Gengið frá við Sjóminjasafnið KskiHrAi, 30. jnlí. UNNIÐ befur verið við frágang sjó- minjasafns Austurlands á Eskifirði I sumar, aðallega að utan. Safnið er til búsa í svonefndri Gömlubúð og var húsið tjargað að utan og lóðin girt og lagfærð. Þá var og reist mastur af gömlum bát við húsið. Safnið er opið flesta daga yfir sumarið og safnvörður er Geir Hólm. Ævar. Bláa lónið Athugasemd frá landlækni ÞANN 11. júlí 1984 birtist grein í blaði yðar „Hagsmunabarátta í stað heilbrigðis". 1 greininni er staðhæft að ákveðnir aðilar innan heilbrigðiskerfisins leitist við bæði leynt og ljóst, að draga rann- sókn á lækningamætti vatnsins f Bláa lóninu á langinn og gera hana þannig úr garði að sjúkl- ingar fældust frá henni.“ í fram- haldi af þessari fullyrðingu heldur greinarhöfundur því fram „að nærri lætur að innan heilbrigðis- kerfisins séu ákveðnir aðilar sem hafa sjónarmið og taka ákvarðan- ir sem miða að því að viðhalda ákveðnu óheilbrigði til þess eins að hafa sjúklinga sem með því einu að vera sjúkir gefa læknum og lyfsölum atvinnu og möguleika til þess að nota lyf og versla með þau.“ Landlæknisembættinu var falið að kanna lækningagildi vatnsins í Bláa lóninu seint á ár- inu 1980. Þrátt fyrir að ekki hafi fundist neitt það efni í vatninu sem talið er geta læknað psoriasis hefur embættið gert fleiri tilraun- ir til þess að koma á stað rann- sókn á lækningamætti vatnsins. Þetta hefur ekki tekist og eru orsakir aðallega tvær. 1. Erfiðleikar eru á að fá nægilega marga psoriasis-sjúklinga til þess XJöföar til X Xfólks í öllum starfsgreinum! að taka þátt í rannsókninni. Nú má ekki skilja þessi orð mín sem gágnrýni á psoriasis-sjúkl- inga. Psoriasis eru erfiður sjúk- dómur og sveiflukenndur og háður margvíslegum þáttum. Sjúklingar hafa nægar áhyggur þótt ekki séu þær auknar t.d. með því að meina helming hópsins, sem e.t.v. bindur einhverjar vonir við Bláa lónið að sækja lónið um töluverðan tíma. Fleira kemur til, svo sem langt ferðalag, e.t.v. vinnutap, kostnað- ur o.fl. 2. Skortur á fjármagni. Embættið hefur nú leitað eftir fjárstyrk frá Norræna ráðinu og voru a.m.k. fyrstu undirtekir góð- ar. Ef þetta fjármagn fæst verður gerð ein tilraun enn. Rétt er að sumir húðsjúkdóma- læknar eru vantrúaðir á lækn- ingamátt Bláa lónsins með hlið- sjón af efnainnihaldi þess en þó féllust fjórir sérfræðingar á að taka þátt í rannsókn og vitum við ekki annnað en að þeir hafi fylli- lega staðið við orð sín í því efni. Benda má á að við mat á árangri meðferðar er það álitinn ókostur að læknar hafi fyrirfram trú á meðferðinni. Mér finnst ómaklega vegið að húðsjúkdóma- læknum í greininni, því að lengi hafa þeir verið helsta hjálparhella psoriasissj úklinga. Ég vil benda á að dylgjur grein- arhöfundar um að Landlæknis- embættið sé hallt undir lyfsala stenst ekki. Á sl. átta árum hefur t.d. sala í mörgum lyfjaflokkum minnkað verulega m.a. vegna beinna aðgerða embættisins. Ólafur Ólafsson, landlæknir.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.