Morgunblaðið - 13.03.1985, Blaðsíða 53

88CÍ S3AM .81 flUOAQUXIVaiM .aiGAJaWUOflOM
MORGUNBLAÐIÐ, MIDVIKUDAGÚR 13. MARZ 1985
sé
Blindrammi
— eftir Gunnlaug
Þórðarson
Mér kom á óvart að góðkunningi
minn Björn Th. Björnsson skyldi
grípa til þess ráðs í Morgunblað-
inu 12. febr. sl. að reyna að af-
greiða velmeintar ábendingar
mínar varðandi hina umdeildu
sjálfsmynd Snorra Arinbjarnar
með ódýrri fyndni, í stað þess að
reyna að hrekja einhver þeirra at-
riða, sem fram komu í grein minni
hér í blaðinu 6. febr. sl.
Ekki er ástæða til þess að
endurtaka neitt af því, sem þegar
hefur verið sagt um þetta mál-
verk. Hins vegar skal aðeins rifjað
upp, að þegar undirritaður vildi
hér um árið gefa Listasafni ís-
lands sjálfsmynd Þorvalds Skúla-
sonar (signeruð: Th. Skúlason
1933) virtist málarinn hafa
steingleymt henni og ekki kannast
við hana sem sitt málverk, fyrr en
honum hafði verið bent á signat-
úrinn. Þó var þá aðeins liðinn
rúmur aldarfjórðungur frá því að
hann hafði „signerað" það, en ekki
hálf öld, eins og var um hina um-
deildu sjálfsmynd, sem listmálar-
inn „merkti sér“ hér heima á árinu
1981 með ártalinu 1931.
Það mun hins vegar ósjaldan
koma fyrir, að listmálarar muni
ekki eftir verkum sínum, einkum
mun það eiga við um æskuverk,
jafnvel hendir að málverk, sem
þeir halda vera sitt málverk, reyn-
ist vera eftir annan. — Hitt er
vitað að Þorvaldur Skúlason var
framan af listferli sínum undir
sterkum áhrifum frá Snorra Ar-
inbjarnar, eins og eðlilegt gat tal-
ist og er það alls ekki sagt lista-
manninum til hnjóðs. Þeir höfðu
og saman vinnustofu í Osló. Mun
málverkið hafa orðið eftir í vinnu-
stofunni, er þeir fluttu, eins og
getið hefur verið til. Telja má víst
að þetta hafi verið ein af fleiri
sjálfsmyndum Snorra Arinbjarn-
ar, en hann hafi verið óánægður
með hana og því látið hana verða
eftir. Honum hefur ekki dottið í
hug að neinn færi að hirða hana.
Einhver hirðusamur Norðmaður
hefur þó tekið málverkið til hand-
argagns. Má vera að sá hafi búið í
sama húsi og haft einhverja vitn-
eskju um nafn annars ungs lista-
mannsins frá íslandi, en ekki
kunnað að skrifa það betur en
sem: Torvaldor Skurlason, er hann
krotaði það á blindramma verks-
ins. Seinna hafi verkið borist í
hendur einhvera þeirra, sem hafi
komist að því að Þorvaldur Skúla-
son væri þekktur listmálari á ís-
landi og álitið að málverkið væri
af Þorvaldi, en í því liggur vitleys-
an. Enda hefur Þorvaldur Skúla-
son aldrei frá því að ábendingar
mínar voru settar fram (á Mynd-
23 fá styrki úr
Þjóðhátíðar-
gjöf Norðmanna
ÚTHLUTAÐ hefur verið styrkjum úr
sjóðnum Þjóðhátíðargjöf Norðmanna
á þessu ári. Norska Stórþingið sam-
þykkti í tilefni ellefu alda afmælis ís-
íandsbyggðar 1974 að færa íslending-
um l milljón norskra króna að gjöf I
ferðasjóð. Samkvæmt skipulagsskrá
sjóðsins, skal ráðstöfunarfénu, sem er
vaxtatekjur af höfuðstólnum, en hann
er varðveittur I Noregi, varið til að
styrkja hópferðir íslendinga til Nor-
egs.
Styrkir voru fyrst veittir úr
sjóðnum 1976 og fór nú fram níunda
úthlutun. Ráðstöfunarfé sjóðsins
var að þessu sinni 512 þúsund krón-
ur. 23 umsóknir bárust um styrki en
samþykkt var að styrkja eftirtalda
aðila:
Sérkennara við Grunnskóla
Reykjavíkur, íslenska ungtemplara,
Þjálfunarskóla ríkisins, Hjálpar-
stofnun kirkjunnar, Björgunar-
hundasveit íslands, Norskukennsl-
una Miðbæjarskóla, Hrafnistu og
Sjúkrahótel RKÍ og Sálfræðideild
skóla.
Gunnlaugur Þórðarson
„Skoðun mín er sem sagt
óbreytt, að hið umdeilda
málverk sé sjálfsmynd
Snorra Arinbjarnar. Hefur
áður verið bent á atriði því
til sönnunar. Björn Th.
birtir Ijósmyndir með
grein sinni, sem hann tel-
ur að afsanni skoðun
mína, en því fer fjarri.“
listarþingi 1981) neitað því, að
verkið gæti verið frá hendi Snorra
Arinbjarnar.
Björn Th. telur bersýnilega að
þetta krot aftan á blindramma
málverksins sanni eftir hvern
málverkið sé. f því efni má segja
að Björn Th. sé „haldinn rammri
blindu“. Þar sem þetta krot verður
að teljast marklaust. Því þótti mér
rétt að láta ljósmynda blind-
rammann og birta hér með grein-
inni.
Skoðun mín er sem sagt óbreytt,
að hið umdeilda málverk sé
sjálfsmynd Snorra Arinbjarnar.
Hefur áður verið bent á atriði því
til sönnunar. Björn Th. birtir
ljósmyndir með grein sinni, sem
hann telur að afsanni skoðun
mína, en því fer fjarri. Aftur á
móti sést á þeim það sem þeir er
þekktu Þorvald vita, að hann var
breiðleitur og stuttleitur, þannig
er líka hin eina sálfsmynd, sem
hann signeraði sem fullgerða og er
nauðalík honum. Snorri var aftur
á móti langleitur og slík er hin
umdeilda sjálfsmynd hans. Hann
hefur aftur á móti ekki verið fylli-
lega ánægður með hana og því
ekki signerað hana, en það gerði
hann við nokkrar sjálfsmyndir þá.
Því má bæta við hve neflag lista-
mannanna var ólíkt. Þorvaldur
var með allt að því uppsveigt nef,
eins og sést á málverkinu frá 1933,
en Snorri með eilítinn lið á nefinu
og þannig er það á hinu umdeilda
verki.
Að sjálfsögðu verður lítið frekar
B «
Hér sést hluti af bakhlið hinnar umdeildu mannsmyndar. Nafniö Torvaldor
Skurlason er skrifað með rauðum blýanti. Lesa má a-ið í val sem o og o-ið í
dor allt að því sem u. Þá eru naglafór, sem spilla tveimur öftustu stöfunum.
Ljóst er af þessu að sá sem fyrst setti nafn á bakhliðina var ókunnugur
listmálaranum.
um þetta fullyrt, svona löngu eftir
að málverkið var gert. Hitt þykir
mér þó viss viðurkenning hjá
Birni Th. að hann telur nú að mál-
verkið hafi verið rangt ársett, er
Þorvaldur ársetti það 1931 á árinu
1981. Er við ræddum þessa hlið
málsins um daginn, endurtók
Björn Th. þessa skoðun sína. Ein
vitleysan varðandi verkið er sem
sé viðurkennd. Hann var þá sam-
mála mér um að listmálarar ættu
ekki að láta frá sér fullgerð verk
án þess að signera þau. Hitt vildi
hann ekki fallast á að höfð yrði
opinber sýning á verkum þeim,
sem fjallað hefur verið um í þess-
um skrifum okkar, þannig að al-
menningur gæti áttað sig betur á
málinu, en Björn Th. taldi sig hafa
nóg annað að sýna í sýningarsal
Listasafns Háskólans og þar við
situr.
Dr. Gunnlaugur Þórðarson er
hæstaréttarlögmaöur í Reykjavík.
Nú verður

Já, það sprakk alltlúr hlátri og færri kom-
ust að en vildu um síðustu helgi á hlát- ■
urshátíð Árna og félaga. iBIS 1
Árni Tryggvason í Áusturbæjarbíói,
föstudagskvöld 15. marz k. 23.30. Frænka Charle
mætir auðvitai
Af mælishátíð Árna endurtekin. 1 afmælli
Hvernig væri að árna Arna heilla með léttu brosi á vör?
Stórkostlegur skemmtikraftur i 30 ár
mm
Frænka Charleys
mætir auðvitað
í afmælið
Allir helstu gleðigjafar þjóðar-
innar fara Kátir á kostum með
ykkur og Árna Tryggva
ÁRNITRYGGVASON
Örn Árnason
Þóra Frióriksdóttir
Róbert Arnfinnsson
Jörundur Guðmundsson
Ómar Ragnarsson
Guörún Stephensen
Elín Sigurvinsdóttir
Pálmi Gestsson
Einar G. Sveinbjörnsson
Allir fara í hláturshlutverkin. Já, það er vel
þegið að geta hlcgið.
w.
1
r

. %
h ál
eodv'9' eöa
m
Hljómsveit: Jónas Þórir, Ólafur Gaukur, Stef-
án Jökulsson og Bjarni Sveinbjörnsson.
Stjórnandi: Sigríöur Þorvaldsdóttir.
Engin læti, sýnið ksti, pantið sæti í tíma í síma 11384.
Ef þú hlarð ekki núna, þá bara
á föstudagskvöklið
Randver Þorláksson
Siguröur Sigurjónsson
Jón Sigurbjörnsson
Rúrik Haraldsson
Haukur Heiðar ingólfsson
Agnes Löve
Þórhallur Sigurðsson — Laddi
Jónas Þ. Dagbjartsson
Ellert Ingimundarson
og fleiri.
Kynnir: Gunnar
Eyjólfsson.
Fyrr má nú brosa
en sprengja varirnar.
Forsala
aðgöngumiða í Austur-
bæjarbíói frá kl. 16 í dagl
alveg þangað til uppselt J
veröur.
(FrétUtilkynning.)