Morgunblaðið - 19.03.1985, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 19. MARZ 1985
OMRON
AFGREIÐSLUKASSAR
Minni fvrirhöfn-meiri vfirsvn
nu*'.'
Hverfisgótu 33
Sfmi 20560
SKRIFSTOFUVEI AR H F
kann enga skýringu á því hvers
vegna Viðari Víkingssyni tókst að
segja sína draugasögu uppí sjón-
varpshúsi á sama tíma og hinum
heimsfræga Werner Herzog mis-
tókst sama ætlunarverk á slóðum
Dracula greifa. Kannski hlógu
sumir að sagnaþulnum Viðari al-
veg eins og ég hló á sínum tíma að
hugarfóstri Werners Herzog.
Sumir hræðast þegar aðrir hlæja.
Hvað um það þá veit ég um eina
ónefnda persónu er ekki gat sofn-
að fyrr en langt var liðið á nótt að
aflokinni frásögn Viðars. „Það
voru þessir skuggar út um allt sem
héldu fyrir mér vöku.“ Máski er
þar að leita skýringarinnar á því
hversu léttilega „Draugurinn" í
sögu Odds Björnssonar hóf sig til
flugs af filmu Viðars Víkingssonar
og inní sjónvarpsstofu undirrit-
aðs, uns þar hrikti í dyrum og
dyngjum líkt og á draugakveldinu
í skíðaskálanum fyrrum. Það voru
þessir skuggar er Viðar magnaði á
skerminn með lýsingunni og líka
Bókamarkaður
í lok vikunnar
BÓKAMARKAÐUR Félags ís-
lenzkra bókaútgefenda verður hald-
inn dagana 22. marz til 8. apríl.
Verður hann í húsi Vörumarkaðsins
á Eiðistorgi.
Markaðurinn verður opinn alla
dagana frá hádegi og fram á kvöld
að öllu jöfnu. f frétt frá Félagi
íslenzkra bókaútgefenda segir, að
mikið og fjölbreytt úrval bóka
verði á markaðnum, meðal annars
bækur, sem ekki hafi sézt lengi í
verzlunum og verð bókanna sé
tölvert lægra en útsöluverð. öll
helztu útgáfufyrirtæki landsins
munu taka þátt í markaðnum.
frumsýnir
grínmyndina
„Heit pylsa“
Fjörug og bráö-
skemmtileg grínmynd
full af glensi, gamni og
lífsglöðu ungu fólki sem
kann svo sannarlega
aö skvetta úr klaufun-
um í vetrarparadísinni.
Þaö er sko hægt aö
gera fleira í snjónum
en aö renna sér á
skíöum.
Naughton, Patrick Reg-
er, Tracy N. Smith,
Frank Koppola.
Leikstjóri: Peter
Markle.
Sýnd kl. 5,7,9 og 11.
Guðmundur Ólafsson og Rúrik Haraldsson i hlutverkum sinum í „Draugasögu“.
nákvæm hljóðupptaka Agnars
Einarssonar og einnig leikmynd
Gunnars Baldurssonar, klipping
ísidórs Hermannssonar og síðast
en ekki síst myndataka Arnar
Sveinssonar, er ollu mestu um
draugaganginn í sjónvarpinu á
sunnudagskveldið og ekki má
gleyma framlagi förðunarmeist-
ara sjónvarpsins. Það var sum sé
fyrst og fremst hin tæknilega hlið
er var í svo öruggum höndum, að
sagnameistaranum Viðari Vík-
ingssyni tókst að magna upp
draugaganginn.
En ekki má heldur gleyma því
að Viðar Víkingsson valdi ákaf-
lega myndræn andlit i öll helstu
aðalhlutverk. Þannig hefir Sigur-
jóna Sverrisdóttir einkar mjúk-
lega og ávala höfuðlínu, sem gerir
hana dálítið kisulega en
sorgmædd augun ráða mestu um
dularfulla „leikfylgjuna" (leik-
fylgja = sú sálgerð er kemur fram
hjá leikara við nánast hvaða að-
stæður sem er, en í mismunandi
ríkum mæli, nýyrði). Mótleikari
Sigurjónu var ekki síður mynd-
rænn, nefnist sá Kristján Frank-
lín Magnúss og er alger andstæða
Sigurjónu, beinaber og toginleitur,
upplagður Dracula enda nást
skuggar vel fram í slíku andliti.
Eins og áhorfendur sáu lék Sigur-
jóna hér förðunardömu, sem verð-
ur fyrir ásókn látinnar ömmu
sinnar, en Kristján er ungur næt-
urvörður hjá sjónvarpinu. Verður
ekki farið frekar út í þá sálma en
getið um eldri næturvörð þar á
staðnum sem Rúrik Haraldsson
lék. Rúrik bregst ekki frekar en
fyrri daginn og gætir hvergi hjá
þessum þaulreynda leikara hiks,
er gætti við og við hjá ungu leikur-
unum er fyrr voru taldir. Ég
gleymdi jú að bæta hér við öðrum,
ungum leikara, Guðmundi Ólafs-
syni, er hér lék ljósmyndara. Guð-
mundur er mjög einbeittur leikari
er greinilega veit hvert hann
stefnir í persónusköpun enda er
Guðmundur úr hinum fræga Leik-
listarskólabekk er taldi Jóhann
Sigurðarson, Júlíus Hjörleifsson,
Guðbjörgu Thoroddsen, Sigrúnu
Eddu Björnsdóttur, Guðjón Ped-
ersen og Karl Ágúst Úlfsson. Svo
sterkur árgangur hlýtur að skila
sér í bestu árnar með tíð og tíma.
Annars voru ekki bara atvinnu-
leikarar hér í hlutverkum. Guð-
mundur Jaki í hlutverki óbreytts
sjónvarpsgests sannaði enn og
einu sinni að hann er einhver
magnaðasti skapgerðarleikari sem
við eigum og Þorsteinn Hannesson
er líka býsna duglegur að gefa
leiklistargyðjunni undir fótinn.
Fleiri leikurum man ég nú ekki
eftir í þessari draugasögu, nema
henni Kristbjörgu Kjeld, sem
fríkkar með hverju árinu.
Risinn er nýr dagur og á brottu
hinn myrki seiður næturinnar, en
í brjósti ótínds sjónvarpsglápara á
eyskeri við hið ysta haf er vakin
stolt grunsemd um að hafa eignast
andartak sagnameistara er skygg-
ir á sagnameistara milljónaþjóð-
anna. Mann sem getur sagt
draugasögu á filmu án þess að út-
bía allt í blóðsulli. Á slíkum
stundum gleymist sú staðreynd að
vér fyllum vart nema svo sem
hálft úthverfi í Ríó. Jafnvel læðist
sá grunur að fávísum eyjar-
skeggja, að hér leynist ef til vill
sagnameistarar sem kunna þá list
að vekja ugg, kátínu, sorg eða
munúð í brjósti milljónanna.
Kannski verður sú list í mestum
hávegum höfð á þeirri „öld sagna-
meistaranna" er sumir nefna upp-
lýsingaöld. Þá verða sagnameist-
ararnir sennilega dregnir út úr
skúmaskotum veraldarinnar og
þeim skotið uppá stjörnuhimin
hinna alþjóðlegu vitundariðnað-
arsamsteypa. Því miður vil ég
segja, því ég er hræddur um að hin
fölskvalausa frásögn er hefst til
flugs við hin ólíklegustu skilyrði,
jafnvel á vinnustaðnum, við bar-
inn, í skíðaferðinni, í skottúr, í
leigubílnum eða hjá rakaranum
missi flugið á öld, sem miðar allt
við þarfir og ímyndaðan smekk
milljarðanna.
Draugasaga
Kvikmyndír
Ólafur M. Jóhannesson
Draugasaga — íslensk sjónvarps-
mynd
llandrit: Viðar Víkingsson og Oddur
Björnsson
Leikstjóri: Viðar Víkingsson
Kvikmyndataka: Örn Sverrisson
Hljóð: Agnar Einarsson
Klipping: ísidór Hermannsson
Leikmynd: Gunnar Baldursson
íslenska sjónvarpið 1985
Hver man ekki eftir síðkveldi í
seli, að afloknu skíðasprangi dags-
ins var sest í hálfhring og sungið
við kertaljós eða á stundum var
sögð draugasaga. Sjálfur man ég
eftir einni slíkri ferð er átti sér
stað fyrir langalöngu, ekki vegna
færðarinnar á skíðasvæðið eða
skíðafærisins heldur vegna þess
að í hópi kátra sveina var beljaki
einn mikill gæddur frásagnar-
anda. Ég man enn hversu logarnir
á kertunum bifuðust undan frá-
sögn sögumanns og allskonar
skuggaverur skutust um gættir og
þil. Ékki man ég orð af því er þessi
ágæti sagnaþuiur töfraði fram í
næturkyrrð svefnskálans, en eins
og ég sagði þá sitja enn í huga mér
hinir svarbláu skuggar er flugu af
orðum hans, uns hrikti og brakaði
í hverri taug hinna ungu skíða-
manna. Þessi maður kunni að
segja draugasögu.
Nú segja sumir að slíkt sé létt
verk og löðurmannlegt, það nægi
alveg að grafa upp nógu óhugnan-
legan texta og flytja hann við rétt-
ar aðstæður með svolitlum leik-
rænum tilburðum og ef það dugir
ekki til, má alltaf hlaupa niðrí
Sanitas eftir meiri tómatsósu.
Samt er það nú svo að ýmsir af
stærstu spámönnum kvikmynd-
anna hafa hvergi til Sparað í leit
að bitastæðum texta, rándýru
svínsblóði og öðrum hjálpartækj-
um þá þeir hugðust segja heimin-
um; sína draugasögu. En viti
menn þrátt fyrir mikilfenglegan
umbúnaðinn glytti hvergi í draug-
inn, þessa hálf ósýnilegu skugga-
veru sem togar í þandar taugar
áhorfandans. Þannig held ég að
flestir hafi brosað út í annað er
Herzog leiddi sinn Dracula fram á
sviðið í Nosferatu. Ekki skorti þar
mikilfenglegar umbúðirnar og
sjálfur Klaus Kinski í aðalhlut-
verki en draugsa varð ekki vart.
Sumir kenna því um að Nosferatu
Herzogs hafi verið of ljóðrænn og
skáldlegur þannig að Dracula
greifi komst aldrei niður af stalli
draumaprinsins.
Nú gerist það hér úti á hjara
veraldar hjá þóð er telur svo sem
hálft fátækrahverfi í Ríó að
óbreyttur ríkisstarfsmaður fær
það verkefni að filma draugasögu
fyrir sjónvarpsstöð þá er um
nokkurt skeið hefir verið starf-
rækt á útkjálkanum. Ríkisstarfs-
maður þessi er menntaður í
kvikmyndaleikstjórn í meginlandi
Evrópu og fer því svipaðar brautir
og hinn þýðverski Herzog. Þannig
vefur hann frásögnina í ljóðrænan
búning og takmarkar svínsblóðið,
öfugt við það sem gerist hjá
starfsbræðrunum í höfuðvígi
kvikmyndanna vestanhafs. Ríkis-
starfsmaðurinn á norðurhjaran-
um hefir hinsvegar ekki til taks
stórleikara á borð við Kinski og
ekki getur hann leyft sér að ferð-
ast með kvikmyndastóð sitt til
fornra evrópskra kastalabæja að
hætti Herzogs. Nei, hann verður
að láta sér nægja húsakynni þeirr-
ar ríkisstofunar er hann starfar
við og er reyndar fyrrgreind
útkjálkasjónvarpsstöð. Samt tekst
ríkisstarfsmanninum að segja
sína draugasögu.
Ég gæti svo sem alveg numið
hér staðar og hvílt ritvélina því ég