Morgunblaðið - 04.04.1985, Blaðsíða 2

2 B
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 4. APRÍL 1985
FÖNG
Bolli Gústavsson
Já nú skaltu messa
v ' mrni nAn Tnni U • /] n I ■ n A.« nnnkn A/f t **n TVl Ltf nn m Hir I nl/l/O r
I
Enginn söfnuður
nema biskup sé
í fornkirkjunni var stjórn safn-
aða í höndum safnaðarleiðtoga,
sem nefndust öldungar eða bisk-
upar. Höfðu þeir yfirstjórn and-
legra mála. Síðar varð klofningur
milli kirkjunnar á Vesturlöndum
og Austurlöndum vegna ágrein-
ings um yfirstjórn og deilna um
ýmis trúaratriði. Leiddi sá marg-
þætti ágreiningur til endanlegrar
skiptingar árið 1054. Stefna Aust-
urkirkjunnar einkenndist af and-
stæðunum lífi og dauða og þeirri
tilhneigingu að vilja skilgreina,
hvað hlutirnir eru. Hin vestræna
stefna einkenndist hins vegar af
andstæðunum synd og náð og
þeirri viðleitni, að miða skilgrein-
ingu hiutanna fremur við það, sem
þeir eru ekki. Þrátt fyrir þennan
grundvallar ágreining var ýmis-
legt sameiginíegt með þessum
tveim stefnum og ber þar hæst
tvær skoðanir, sem urðu að kenni-
setningum og lögum. Önnur var
sú, að utan kirkjunnar væri engin
sáluhjálp. Hin var á þá leið, að
enginn væri söfnuður nema biskup
sé. Við íslendingar munum nú
fæstir halda fast við fyrri kenni-
setninguna, en hins vegar erum
við flestir þeirrar skoðunar, að hin
síðari sé í fullu gildi. Þótt Mar-
teinn Lúter hefði í hyggju þá rót-
tæku breytingu, að biskupsemb-
ættið legðist af í þeirri mynd, sem
það hafði verið, þá fór það á aðra
leið. Hér á landi og í Danmörku
varð konungur, Kristján III, æðsti
máður kirkjunnar, en superatt-
endentar voru þó skipaðir til um-
sjónar kirkjumála. Bn ekki leið á
löngu þar til tekið var upp aftur
biskupsheitið. í íslensku kirkjunni
héldu biskupar áfram að stjórna
andlegum málum með líkum hætti
og í fyrri sið, þótt hin postullega
erfðaröð væri rofin og þrátt fyrir
ofríki erlendis valds og erfiðar
aldir. Ber nöfn margra þeirra hátt
í þjóðarsögunni. Við gleymum
seint Guðbrandi, Brynjólfi Sveins-
syni eða Jóni Vídalín. Og ennþá
telst biskupsembættið eitt hið
ábyrgðarmesta starf með þjóð
okkar.
Þegar herra Sigurgeir Sigurðs-
son var vígður til biskups af herra
Jóni biskupi Helgasyni í Reykja-
víkurdómkirkju þann 25. júní 1939
komst hann m.a. svo að orði: „Mér
er það ljóst, að íslenska þjóðin
tekur eftir þessum degi, og þótt ég
sé nú umkringdur af meiri mann-
fjölda en nokkru sinni áður í lífi
mínu, finnst mér þó, að ég sé
meira einn, einn með Guði, en
nokkru sinni fyrr.“
Ég hygg að þessi fáu hrein-
skilnu orð lýsi embættinu, jafnt
vanda þess og blessun. Þann 2.
september 1981 tók séra Pétur
Sigurgeirsson vígslubiskup Hóla-
stiftis hins forna við embætti
biskups íslands af dr. Sigurbirni
Einarssyni. Hann er sem kunnugt
er sonur herra Sigurgeirs biskups
Sigurðssonar og frú Guðrúnar
Pétursdóttur.
II
í biskupsgarði
Þegar í hönd fer mesta hátíð
kristinna manna, þykir mér fara
vel á því, að fanga sé leitað til þess
manns, er nú leiðir íslensku þjóð-
kirkjuna. Hélt ég því í biskups-
garð við Bergstaðastræti í Reykja-
vík á fund herra Péturs. Þá varð
mér hugsað til þess, er við hitt-
umst fyrst fyrir 38 árum norður á
Akureyri. Hann var þangað kom-
inn sem ungur aðstoðarprestur
séra Friðriks J. Rafnar vígslubisk-
ups. Presturinn ungi hafði á sér
annaö snið, en fólk hafði átt að
venjast á þjónum kirkjunnar.
Ekki var að finna í fari hans þann
hægferðuga virðuleika, sem flestir
prestar höfðu löngum tamið sér.
Séra Pétur hafði komið með sæg
nýrra hugmynda í farteski sínu og
átti ekki síst brýnt erindi við
okkur, börnin og unglingana. Við
höfðum ekki kynnst því fyrr, að
embættismenn kirkjunnar gæfu
sér tíma til þess að ræða við okkur
fram og aftur um ýmsar hugsjónir
og framkvæmdir í okkar þágu.
Sunnudagaskóli og æskulýðsfélög
urðu brátt áberandi þættir í bæj-
arlífinu. Kynningarfundir fyrir
almenning, blaðaútgáfa, klúbbar,
er sinntu margvíslegum hugðar-
efnum. Jafnvel var ráðist í það að
smíða tvo rennilega kappróðrar-
báta, sem löngum mátti sjá á
hröðu skriði um Pollinn á góðviðr-
isdögum. Og þá sat ungi prestur-
inn undir stýri og hvatti liðsmenn
sína óspart. Heimili hans og frú
Sólveigar stóð okkur opið og þegar
manni lá eitthvað á hjarta var
óhætt að knýja þar dyra. Aldrei
brást það, að ungum gesti væri
tekið með uppörfandi viðmóti. Og
þannig var það einnig nú mörgum
árum síðar, þegar ég kvaddi dyra
á biskupsgarði. Með hlýju brosi
fögnuðu biskupshjónin sveita-
prestinum að norðan og leiddu
hann til stofu. Frú Sólveig Ás-
geirsdóttir hafði þegar reitt fram
veitingar og kvaðst ætla að skilja
okkur tvo eftir i næði á meöan hún
brygði sér af bæ á fund áhuga-
fólks um biblíulestur. Við sátum
eftir í kvöldkyrrðinni og brast
ekki umræðuefni. Satt að segja
gekk mér illa að setja mig í óper-
sónulegar stellingar spyrils and-
spænis fermingarföður mínum og
hollvini, en reyndi þó að sveigja
spjall okkar inn á þær brautir, er
gætu brugðið upp myndum úr lífi
biskupsins. Því var fyrst numið
staðar við ísafjörð.
III
Hestasveinn og
matreiðslumaður
Pétur biskup lyftist í sæti og
sagði: — Mörgum finnst þröngt á
ísafirði, en ég fann aldrei fyrir
því, enda fæddur þar undir brött-
um hlíðum Eyrarfjalls. Best man
ég eftir mér á Sjónarhæð utan og
ofan við kaupstaðinn. Faðir minn
hafði keypt það hús og rak um
tíma búskap með prestsstarfinu.
Það stóð í túni, sem ekki nægði þó
til að fóðra þær fimm kýr, sem
foreldrar mínir höfðu þá í fjósi.
Þess vegna varð að kaupa hey og
Páskatiljur
úreigínræklun
Skírdag
Föstudaginn langa....
WrtBQ....; lokað
gesa« iSSíf^um.:.
tr I Gleðilega páska.
interflora
r/
&£%*» v\ö Skjturv. buna!Ti70-686340
Biskupshjónin, herra Pétur Sigurgeirsson og frú Sólreig Ás-
geirsdóttir, framan við gamla bæinn á Hólum í Hjaltadal.
að sjálfsögðu vinnuafl til að bú-
skapurinn gengi, því faðir minn
hafði ekki tima aflögu til þess að
sinna honum. Kjör presta voru
kröpp, svo þetta var þrautalending
til þess að drýgja tekjur. Minnist
ég þess að ég var ekki hár í loftinu,
þegar ég fór að flytja mjólk á
kerru niður I kaupstaðinn til
fastra kaupenda. Þá var annað
verkefni, sem við strákarnir tók-
um að okkur. Þegar ferðamenn
komu í kaupstað úr nærliggjandi
fjörðum, Dýrafirði, Önundarfirði
eða Súgandafirði, vorum við til
taks að gæta hestanna fyrir þá!
Var samkeppnin æði hörð og
fylgdumst við vel með mannaferð-
um í því skyni að verða fyrstir til
að ná tali af ferðalöngum. Þá
hljóp maður á móti þeim og hróp-
aði hátt: „Má ég passa hestinn
þinn?“ Starfið var síðan fólgið í
því að fara með hestinn í haga og
tjóðra hann. Varð að gæta þess vel
að tjóðurbandið væri nægilega
langt og að hesturinn hefði viðun-
andi vatnsból. Oft stönsuðu þessir
menn í sólarhring á ísafirði. Þeg-
ar þeir voru ferðbúnir var reið-
skjótinn sóttur. Stundum reynd-
ust hestarnir illviðráðanlegir og
því var þetta mikið ábyrgðarstarf.
En mig minnir að við fengjum
eina krónu og fimmtíu aura fyrir
hestinn, og það þóttu ágæt laun.
Eftir fermingu var ég löngum í
simavinnu á sumrin. Það starf
herti í ungum mönnum. Við
bjuggum þá allt sumarið í tjöldum
og færðum okkur stað úr stað. Oft
var yfir torleiði að fara, því Vest-
fjarðakjálkinn er langt frá því að
vera greiðfærasti hluti þessa
lands. í fyrstu var ég kokkur
vinnuflokksins, enda yngstur.
Minnist ég þess, að ekki var alltaf
auðvelt að gera mönnum til hæfis.
Sumum þótti hafragrauturinn
alltof daufur, en öðrum fannst ég
of frekur á saltið. Þá bar það við
að hrafninn færi í saltfiskinn, þar
sem ég hafði lagt hann í bleyti I
læk eða lind. Var þá úr vöndu að
ráða, þegar aðalrétturinn hafði
rýrnað og menn ekki alltof sáttir
við að hafa rúgbrauð sem aöalund-
irstöðu. Auk matreiðslunnar varð
ég þegar á fjórtánda ári að ganga
í erfiðari verk, sérstaklega við
stauraburð. Þá voru tveir um
hvern símastaur. Mátti ekki
standa á stakri tölu í liðinu og
þess vegna lenti ég þegar í þessu
erfiði. Var það hið versta púl að
bera staurana yfir eggjagrjót og
klungur, oft um langan veg, því
ekki voru þá komin til skjalanna
þau torfærutæki til flutninga, sem
nú þekkjast. En ég gætti þess vel
að kveinka mér aldrei, því það
þótti óviðurkvæmilegur veikleiki
og ekki karlmönnum sæmandi. En
þott þetta væri harður skóli var
Einbýlishús
á Höfn Hornafirði
Til sölu er gott einbýlishús með stórum bilskúr. Skipti á
eign á Reykjavíkursvæði kemur til greina.
Upplýsingar i sima 97-8313.
Nám í hótel- og
feröamannaþjónustu
Hotel and Tourism School, Leysin,
French-Switzerland. Stofnaöur 1959.
Námskeiö: Kennsla fer fram á ensku.
2% árs fullnaöarnám í hótelstjórn og rekstri
(verkleg þjálfun innifalin).
9 mánaöa nám í:
— Hótelstjórn (móttöku og framreiöslustörf).
Einnig kennt á þýsku.
— hramhaldsnám í hótelrekstri.
9 mánaöa nám í feröamannaþjónustu
Nám viöurkennt af IATA/UFTAA.
Skírteini veitt aö námi loknu.
Ágæt íþróttaaöstaöa einkum til skíöa og tennis-
iökunar. Námskeiö hefjast 25. ágúst 1985.
Skrifiö eftir upplýsingum.
HOSTA
CH-1854
Leysin.
Sími: 9041/25/341814, Telex: 456.152 crto ch.