Morgunblaðið - 01.09.1985, Blaðsíða 66

66 MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 1. SEPTEMBER 1985
Eiríkur E. F. Guðmunds
son að Meltúni —
Fæddur 20. maí 1907
Dáinn 24. ágúst 1985
Eiríkur Guðmundsson lést á
heimili sínu, Meltúni, laugardag-
inn 24. ágúst sl. Útför hans verður
gerð frá Lágafellskirkju mánudag-
inn 2. sept. nk. kl. 14.00.
Föðurbróðir minn, Eiríkur í
Meltúni, er látinn á 79. aldursári.
Maður trygglyndis og jafnaðar-
geðs er fallinn.
Foreldrar hans voru Guðmund-
ur Ágúst Halldórsson bóndi í Botni
í Súgandafirði (Halldórssonar
bónda, Hóli, Hvilftarströnd, Ön-
undarfirði og konu hans Guðrúnar
Jónsdóttur frá Vöðlum, önundar-
firði) og kona hans Guðfinna ólöf
Daníelsdóttir (ólafssonar bónda
Dalshúsum, og konu hans Guð-
rúnar Edilríðar Sturludóttur frá
Dalshúsum önundarfirði).
Guðfinna var fyrri kona Guð-
mundar, þá ekkja eftir Eirík Egils-
son frá Árnarnesi í Dýrafirði, en
hann lést árið 1903. Eignuðust þau
Guðfinna og Eiríkur 7 börn, en
eitt þeirra dó á fyrsta ári. Guð-
mundur Ágúst var hennar seinni
eiginmaður og áttu þau einn son,
Eirík Egil Finn, sem hér er minnst.
'Brjóstveiki tók að hrjá Guðfinnu
fæðingarár Eiríks og varð hún
fljótt heilsulítil upp frá því. Guð-
finna lést svo 11. ágúst 1912. Seinni
kona Guðmundar Ágústs var
Sveinbjörg Hermannsdóttir og
eignuðust þau saman þrjú börn.
Alls fæddust því 10 systkini þessa
frænda míns og lifa hann tvö, sitt
hvoru megin frá þau Guðrún Ei-
ríksdóttir f. 1896, búsett á Flateyri
í hárri elli, og Hermann Guð-
mundsson, f. 1917, símstöðvar-
stjóri á Akranesi.
Vorið 1907 flyst að Botni ein-
hleyp systir Guðmundar, Júlíana
Halldórsdóttir, hagleikskona frá
Hóli, ásamt fleirum.
Eftir fæðingu Eiríks Guðmunds-
sonar það vor og hnignandi heilsu
Guðfinnu gengur Júlíana Eiríki
nánast í móður stað og annast
hann. Alla tíð í Botni reynist hún
honum sem bezta móðir og minnt-
ist hann hennar oft og jafnan er
talað var um liðna tíð, og hvað hún
hafi verið sér einlæg.
Æska og uppvöxtur Eiríks var
eins og tíðarandinn krafðist, fyrst
við leik og störf, síðan á búi for-
eldranna.
Um vor 1927 hleypti Eiríkur
heimdraganum og réðst í kaupa-
vinnu að Skógum i Flókadal í
Borgarfirði til hausts er hann hóf
nám við Hvítárbakkaskólann
næstu tvo vetur. Seinni vetur sinn
þar kynntizt hann Sigríði Þór-
mundsdóttur frá Bæ í Borgarfirði
og með þeim tókst gagnkvæm
tryggð og vinátta er seinna leiddi
til hjúskapar.
Vík varð milli vina er Hvítár-
bakkadvöl lauk, þvi Eiríkur réðst
þá að Korpúlfsstöðum frá vori ’29
til jafnlengdar árs ’30. Eftir það
stóð hugur til frekari kynningar
atvinnulífsins og fór hann það
sumar á síld til Siglufjarðar.
Haustið 1930 réðst hann svo sem
fjármaður að Grímsstöðum á Mýr-
um til vors ’31 er hann fer til
sumardvalar á Bæ í návist unnustu
sinnar. Það var ekki hlaupið að
þvi að kaupa eða taka við búi í þá
daga frekar en nú á tímum. Aura
þurfti saman. Fullur vonar og vilja
heldur Eiríkur á vertíð til Kefla-
víkur um haustið og er fram á
vetur. Þá veikist hann af berklum
og flyst á Vifilsstaði.
Eftir brottfararleyfi frá Vífils-
stöðum, í huganum heill og von-
góður um að bati hafi náðst, heidur
hann svo um haustið 1932 til
kennslustarfa við barnaskólann á
Suðureyri, síns heimahéraðs. Hef-
ur Eiríkur svo þar með höndum
kennslu 9 ára barna og segir mér
einn nemenda hans frá þeim vetri
að þar hafi farið hæfileikamaður
í tilsögn og vináttu við æskuna.
Passar sú umsögn vel inn í þann
ramma er kynni okkar leiddu af
sér. Síðla þetta haust kemur svo
Sigríður unnusta hans vestur.
Brúðkaupsdagur þeirra rann
upp 27. desember 1932 og voru þau
gefin saman í Staðarkirkju.
Skammt er högga á milli, ungu
hjónin verða aðskilin þar sem
Sigríður veikist uppúr áramótun-
um og fer á sjúkrahúsið á ísafirði.
Undir vor veikist svo Eiríkur einn-
ig og lendir á sjúkrahúsinu. Þar
liggja þau svo sjúklingar í sitt
hvorri stofu, fram í október það ár
er hún útskrifast og fer til móður-
systur sinnar, Ingunnar á Reykja-
hvoli í Mosfellssveit, en hann á
Vífilsstaði hvar hann dvelst til
desember 1934. Upp úr því ræðst
Minning
hann í vinnu til Alafoss. Ferðast
nokkuð um landið sem sölumaður.
Snemma árs 1937 þarf hann svo
enn að leggjast inn á Vífilsstaði
og vera langt á þriðja ár, til hausts
1939.
Hefst nú loks tími aukinnar
birtu sambúðar þeirra Sigríðar
frá sjúkdómum, þótt hvorugt hafi
gengið alheilt til skógar eftir vá-
gest berklaveikinnar. En hugur
fylgdi hönd og kjark vantaði ekki.
Vann Eiríkur vetur í lausa-
mennsku jafnframt því að þau
hjónin komu sér upp litlu húsi til
íbúðar í landi Reykjahvols er þau
nefndu Hverabakka og bjuggu þar
næstu átta árin. Þau flytja að
Meltúni 1947 með húsið með sér,
endurbæta það og stækka, byggja
útihús og yrkja jörð. Á þessu ári
hafa þau búið þar í 38 ár.
Kærleiksheimili barna, frænd-
og tengdaliðs varð Meltún. Margir
komu, sumir sveitunganna oft.
Hlýja var þar inni og ekkert tillit
tekið til stærðar eða smæðar.
Viðræður og veitingar voru þar
viðhafðar af drengskap. Ekkert á
torg borið.
Erfitt getur verið á annað að
minnast ef tvö eru um, sem hér.
Kjördóttir eignuðust þau, Sigur-
björgu, f. 23.11. ’41, kom hún til
þeirra aðeins 2ja vikna gömul og
var þeim sólargeisli, fyrst að
Hverabakka, svo Meltúni og síðast
en ekki síst hin seinni ár með
fjölskyldu sinni. Svo var og með
fósturbörnin sem trygga viðkomu
áttu í skjóli hjónanna. Sigurbjörg
Eiríksdóttir er framr.m. að mennt,
gift Svavari Sigurjónssyni skipa-
sm.m. og framr.m. Eiga þau þrjú
börn, þau Áslaugu Sigríði, f. 19.02.
59., hjúkr.fr., hennar unnusti er
Geir Magnússon bankastm. og eiga
þau soninn Magnús Brynjar, 1 árs.
Margréti Björk, f. 11.12. 63, stúd-
ent, hennar unnusti er Ingólfur
Geir Gissurarson, stúdent og nemi
í íþr.kennslufr. Eiríkur Sigurjón,
f. 23.09.72.
Tvö börnn tóku þau Eiríkur til
fósturs tímabundið og virtu sem
sín eigin og tóku þau börn miklu
ástfóstri við fósturforeldra sína.
Þau eru Guðný Jóna Hallgríms-
dóttir, f. 16.11. 45 sem kom til
þeirra misserisgömul sumarlangt
og seinna þrjú ár samfleytt. Henn-
ar maki er Björn Haraldsson,
kaupm., Grindavfk og eiga þau
fjögur börn.
Svo var það Sigmar Pétursson,
hálfbróðir Sigurbjargar f. 23.09.
52. Hann kom 2ja ára og dvaldi
með þeim fram að skólaaldri
samfleytt og sumarlangt eftir það
fram yfir fermingu. Aldrei þurfti
hans að leita í túni eða utan. Fylgdi
hann fóstra sínum hvert fótmál í
önnum dagsins vakandi og sofandi.
Sigmar er framr.m. að mennt,
kvæntur Þrúði Jónu Kristjáns-
dóttur og eiga þau þrjár dætur.
Minningar eru ríkar frá heim-
sóknum mínum í Meltún frá því
fyrst ég kom þar 14 ára gamall.
Reyndar hófust kynni lítilsháttar
fyrr, er frændi og fjölskylda komu
vestur í foreldrahús mín til heim-
sóknar. Ég get varla sagt lítils-
háttar kynni, því frá því fyrst ég
sá frænda minn kviknaði neisti
gjörþekkingar að mér fannst, svo
aðlaðandi og viðmótsgóður var
hann. Þær stundir sem ég hefi átt
f návist hans um dagana eru
geymdar kærleiksstundir minn-
inganna. Einlæg elskusemi og
vinarþel léku um handtak og koss.
Eiríkur var ekki fasmikill maður
þótt eftirminnilegur væri, en trún-
að átti hann í sveit sinni og ábyrgð
fylgdi hansgjörð.
Nú er söknuður í brjóstum
barnabarnanna og annarra í
frændskap og vináttu sár. Allt líf
tekur enda. Hann hafði fyrr á
árum tekið út sína sjúkrahúsvist.
Við sem eldri erum megum
þakka f tímabundinni sorg hversu
sterkur hann var sitt æviskeið og
það sem hann okkur var.
Hugheilar hluttekningarkveðjur
sendi ég og fjölskylda min, nú að
leiðarlokum, eftirlifandi eiginkonu
hans, dóttur, fósturbörnum og
aðstandendum öðrum.
Skarð er fyrir skildi, frændi er
fallinn f valinn.
Blessuð sé minning hans.
Guðmundur Óskar Hermannsson
Mér er Eiríkur Guðmundsson
minnisstæður frá æskuárum. Lífs-
glaður unglingur, æðrulaus og
stundum gáskafullur.
Strax á æskuárum urðu erfið
veikindi hlutskipti hans. Þá sýndi
sig best karlmennska hans og
manndómur. Æðruleysið entist
honum. Glaðværð hans og kfmni-
skyn fölskvaðist aldrei.
Þrátt fyrir valta og veika heilsu
var Eirfkur gæfumaður þar sem
hann bjó með Sigríði á smábýli
sínu, sinnti um bú sitt og studdi
börn sfn til þroska. Þar er falleg
saga sem af má læra.
Okkur sýnist að sumum séu
bundnir þyngri baggar en öðrum.
Þeir sem undir því rísa hafa mest
að gefa. Þaðan stafar ljómi á
hrjóstur lífsins.
Þannig er gott að minnast Eiríks
í Meltúni með virðingu og hlýrri
þökk.
H. Kr.
Eiríkur E.F. Guömundsson
bóndi á Meltúni í Mosfellssveit
varð bráðkvaddur á heimili sínu
laugardaginn 24. ágúst sl. á sjö-
tugasta og níunda aldursári.
Með Eiríki er genginn gætinn og
gegn maður, sem ávann sér vin-
sældir og traust samferðamanna
með vinsamlegu viðmóti og
greiðasemi ásamt þéttum per-
sónuleika.
Eiríkur fæddist í Botni í Súg-
andafirði þann 20. maí 1907, sonur
hjónanna Guðfinnu Daníelsdótt-
ur, ættaðri af Snæfjallaströnd og
Guðmundar Halldórssonar frá
Hóli í Önundarfirði.
Eiríkur sleit barnsskónum á
fæðingarstað sínum en varð að
þola það mótlæti að missa móður
sína í barnæsku en föðursystir
hans, Júlíana Halldórsdóttir, sem
þá var einnig í Botni gekk honum í
móðurstað.
Æska og uppvaxtarár Eiríks
voru honum erfið því í bernsku
kenndi hann berklaveiki sem hann
barðist við fram á fullorðinsár.
Þrátt fyrir heilsuleysi og hið hefð-
bundna aðstöðuleysi aldamóta-
kynslóðarinnar stefndi hann suð-
ur og tók kaupavinnu í Borgarfirði
vorið 1927. Settist síðan í Hvítár-
bakkaskólann um haustið og sat
þar tvo vetur. Þar kynntist hann
konuefni sínu, Sigríði Þórmund-
ardóttur frá Bæ í Bæjarsveit. Þau
festu svo ráð sitt og giftust þann
27. desember 1932 heima í Botni í
Súgandafirði.
Á þessum árum var ekki úr
mörgu að moða en bæði unnu þau
fyrir sér á ýmsum stöðum en 1939
fengu þau fastan samastað og
byggðu sér íbúðarhús að Reykja-
hvoli í Mosfellssveit í skjóli hinna
mætu hjóna þar, Ingunnar og
Helga Finnbogasonar. Sigríður
var kunnug á Reykjahvoli og hafði
starfað þar áður en ráðist fyrst að
Reykjahvoli 1926. Hún vann þar
oftar og tengdist húsbændum þar
og heimili traustum vináttubönd-
um sem leiddi svo af sér að þau
byggðu Hverabakka í túnfætinum
1939. Sigríði og Eiríki varð ekki
barna auðið en nú er samastaður
var fenginn í nýja húsinu ætt-
leiddu þau telpukorn, Sigurbjörgu
Eiríksdóttur, sem var augasteinn
þeirra og eftirlæti. Þá fóstruðu
þau einnig upp Sigmar Pétursson
framreiðslumann en bæði eru þau
myndar- og dugnaðarfólk.
Árið 1947 snéri Eiríkur sér að
búskap og lét þá að mestu af öðr-
um störfum en hann hafði unnið
öll tilfallandi störf m.a. á Álafossi
um tveggja ára skeið. Eiríkur var
mikill hagleiksmaður og stundaði
smíðar, málarastörf, veggfóðrun
og pípulagnir við miklar vinsældir
enda einnig smekkvís í besta lagi.
Eftir stríðið gekkst hreppsnefnd
Mosfellshrepps fyrir því að stofna
til nýbýla á jörðum hreppsins að-
allega á Lágafelli og Varmá. Þá
hlaut Eiríkur land á austurmörk-
RENAULT 9
NÚTÍMABÍLL MEÐ
FRAMTÍÐARS

HnTJi lh,..,....js' 13 . ,
9 er sparneytinn, snarpur og þyður, auk þess er hann framhioiadrifinn.
, vandaður fragangur, ðryggi og ending hafa tryggt Renault 9 vinsældir víða uixi lönd.
Komdu og taktu í hann, pa velstu hvað viö melnum
It.
o