Morgunblaðið - 13.09.1985, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, FOSTUDAGUR 13. SEPTEMBER 1985
13
(Ljósm. Siguröur Hróarsson)
Hér er drottningin á tali við einn hinna langtaðkomnu, prófessor Hans
Kuhn frá háskólanum í Canberra í Ástralíu.
mollu, sem óneitanlega ríkir
stundum í kringum forníslenzkar
bókmenntir og sögu, einfaldlega
vegna þess að þeir sem leggja
stund á greinarnar eru flestir með
býsna líkan bakgrunn og menntun.
Þinghaldið
Hingað til hefur þinghaldið
verið með hefðbundnum hætti, þ.e.
það hafa verið haldnir fyrirlestrar
yfir öllum þingheimi, án þess að
menn hafi haft tækifæri til að
kynna sér efni þeirra áður. Nú var
ákveðið að reyna annan hátt.
Tveimur höfuðefnum þingsins,
kristindómi og vestur-norrænum
bókmenntum og svo miðlun og
útgáfu texta, var skipt niður í
annars vegar sjö og hins vegar
tvær fyrirlestraraðir. Þátttakend-
ur gátu svo valið sér tvær raðir
og fengið fyrirlestrana senda heim
um mánuði fyrir þingið. Þegar á
þingið kom fengust svo allir fyrir-
lestrarnir. Síðan voru fyrirlestr-
arnir ekki lesnir upp, heldur reif-
aði höfundur efnið í stuttu máli,
annar fræðimaður var fenginn til
að segja álit sitt, og svo voru
umræður. í lok hverrar fyrir-
lestraraðar voru svo almennar
umræður um allt efnið.
Þessi tilhögun som á ensku og
nútíma-norðurlandamálum kall-
ast workshop, smiðja, þótti gefast
nokkuð vel og er óneitanlega með
léttara yfirbragði en fjöldafyrir-
lestrar. En hún naut sín þó
kannski ekki sem skyldi, því hvort
tveggja var, að þátttakendur voru
ef til vill helzt til margir til að af
fjörlegum umræðum gæti orðið og
eins var tíminn oft í knappara lagi,
einkum ef umræðustjóri veitti ekki
fyrirlesara og andmælanda að-
hald. En fjörlegustu umræðurnar
voru þó auðvitað manna i millum
utan fyrirlestranna.
Þá erum við einmitt komin að
höfuðgildi svona þings. Við lifum
á ráðstefnu- og fundaglöðum tím-
um, svo mörgum þykir nóg um, en
alltaf er þó gagnsemin einkum
fólgin í að hitta mann og annan.
Leiðir fræðimanna I þessari grein
liggja sjaldan saman. Það er alltaf
eitthvað um að fræðimenn komi
hingað og vinni t.d. á Árnastofnun
og enn fleiri koma til að vinna um
lengri eða skemmri tíma á Árna-
safni í Kaupmannahöfn. En á forn-
Þing að þremur
árum liðnum
Ferð á vegum Hafn-
arfjarðarsóknar
til Njarðvíkur
SUNNUDAGINN 15. september
býður safnaöar.stjórn Hafnarfjarðar-
kirkju í messuferð til Njarðvíkur-
sókna. Farið verður frá Hafnarfjarð-
arkirkju klukkan 12.30.
Messa verður sótt í Ytri-Njarð-
víkurkirkju þar sem prestarnir
séra Þorvaldur Karl Helgason og
séra Gunnþór Ingason messa, og
Helgi Bragason, organisti Hafnar-
fjarðarkirkju, fyrrum organisti
Njarðvíkursókna, leikur á orgel og
stjórnar söng.
Að messu lokinni verður kirkjan
í Innri-Njarðvík skoðuð og drukkið
kaffi í safnaðarheimili hennar. Á
heimleiðinni verður komið við í
„Bláa lóninu". Við það verður
miðað að komið verði til baka um
fimmleytið. Þeir sem hug hafa á
að fara í þessa ferð hafi vinsamleg-
ast samband við sóknarnefndar-
formann eða sóknarprest Hafnar-
fjarðarkirkju. Bjarni Linnet er
sóknarnefndarformaður og Gunn-
þór Ingason er sóknarprestur.
(Fréttatilkynning)
sagnaþingi er hægt að ganga að
flestum þeim vísum sem leggja I
alvöru stund á forníslenzkar bók-
menntir, forvitnast um rannsókn-
arverkefni þeirra og hvað er að
gerast á stofnunum þeirra eða í
háskólum.
Hvað er að gerast
og hvar?
Alþjóðlega sögufélagið, sem
heldur þingin, gefur út fréttabréf
með fróðleik um verk, sem er verið
að vinna eða eru fyrirhuguð. Eitt-
hvað hafa menn verið óduglegir
að senda upplýsingar, en þarna er
sem sagt til vettvangur. Það eru
auðvitað ekki hreinar línur um
hvað er að gerast í hverju landi,
en þó má kannski gefa nokkur
dæmi. í Danmörku setur Árnasafn
auðvitað mestan svip á iðkun ís-
lenzkra fornbókmennta. Við safnið
er einkum unnið að útgáfu texta
og svo er unnið að samningu mjög
stórrar orðabókar yfir fornmálið.
Kennsla í forníslenzku er tengd
safninu, og textarnir eru lesnir á
íslenzku. Stúdentarnir eru fremur
fáir, en væru vísast fleiri, kæmu
t.d. úr fornensku og -þýzku, ef
þýðingar væru notaðar. Danskir
áhugamenn um kvennasögu hafa
einnig komið auga á íslenzkar
fornbókmenntir og huga að þeim
í kvenlegu ljósi.
Á Þýzkalandi hefur lengi verið
mikill áhugi á forníslenzkum bók-
menntum. Hann minnkaði eftir
stríðið, andsvar við áhuga nazista
sem hafði verið, en er nú mjög að
aukast. Þar er gömul og gróin hefð
fyrir rannsóknum á trúarbragða-
sögu, fornaldarsögum og svo ekki
sízt efni sem er tengt þeirra eigin
fornbókmenntum, t.d. Niflunga-
ljóðum.
í Bandaríkjunum er fræðaflóran
harla fjölbreytt. Þar er mikill
áhugi á að tengja ýmsar greinar,
t.d. félagsfræði og mannfræði við
bókmenntarannsóknir, svo er þar
mikill áhugi á hvers kyns miðalda-
fræðum. Þetta smitar umvélun
þeirra sem leggja stund á fornís-
lenzkar bókmenntir. En þeim sem
standa föstum fótum í íslenzka
efninu finnst kannski eins og
stundum sé nokkuð glannalega
farið með staðreyndir og þær
tengdar óskyldu efni.
Það þykir nokkuð hæfilegt að
halda fornsagnaþing á þriggja ára
fresti, svo næst verður komið
saman árið 1988. Hvar er ekki
endanlega ákveðið, en Gautaborg
þykir vænlegur staður. Júgóslavar
hafa boðizt til að halda þingið í
Dubrovnik, en það verður að segj-
ast eins og er, að það setur mun
skemmtilegri svip á þingið að það
sé haldið þar sem fagið er stundað
og eitthvert heimafólk haldi uppi
merkinu. Það var einmitt heima-
fólkið á síðustu ráðstefnu sem gaf
svo góðan tón ...
TEXTI: SIGRÚN DAVÍÐSDÓTTIR
(Ljósm Sigurrós Erlingsdóttir)
í lokahófinu tróð meðal annarra upp þessi föngulegi, íslenzki stúdentahópur
og flutti rímur með glæsibrag. Hver segir að rímnalistin sé útdauð meðal
íslenzkra ungmenna? Talið frá vinstri eru Ragnhildur Richter, Guðrún
Ingólfsdóttir, Vilhjálmur Sigurjónsson og Védís Skarphéðinsdóttir.
(Ljósm. SD)
íslenzku handritin voru til margra
hluta nytsamleg áður en allra þjóða
fræðimenn tóku að velta sér upp úr
þeim. M.a. var hægt að nota þau í
bolsnið. Eftirgerð af einu slíku hékk
frammi þegar þinggestir heimsóttu
Árnastofnun á Amakri. Ekki var þó
sniðið boðið falt fyrir þá saumaglöðu
í hópnum.
Gunnar Kvaran leik-
ur í Bústaðakirkju
GUNNAR Kvaran sellóleikari held-
ur tónleika í Bústaðakirkju nk.
sunnudag, 15. september. Verkin
sem hann flytur eru einleikssvítur
nr. 1, 2 og 3 fyrir selló eftir J.S.
Bach. Tónleikar þessir eru þeir
fyrstu af þremur kirkjutónleikum
sem Tónlistarfélagið stendur fyrir í
tilefni af ári tónlistarinnar og 300
ára afmæli Bachs og Hándels.
Gunnar Kvaran hóf tónlistar-
nám hjá dr. Heinz Edelstein en
stundaði síðan nám hjá Einari
Vigfússyni, við Tónlistarskólann í
Reykjavík. Frá 1964—71 var
Gunnar nemandi Erlings Blöndal
Bengtssonar við Tónlistarháskól-
ann í Kaupmannahöfn, og aðstoð-
arkennari hans frá 1968—1974.
Framhaldsnám stundaði Gunnar
hjá prófessor Reine Flachot í Bas-
el og París. Gunnar hefur haldið
tónleika í Frakklandi, Hollandi og
á öllum Norðurlöndunum. Hann
kennir nú við Tónlistarskólann í
Reykjavík.
Gunnar sagði í samtali við blm.
að þetta yrði í fyrsta skipti sem
hér væru leiknar þrjár svítur á
einum tónleikum. Um verkið sagði
hann að einleikssvíturnar þrjár
væru mikill prófsteinn fyrir
strengjahljóðfæraleikara og gerðu
ýtrustu kröfur til flytjandans.
Hver svíta hefði sín sérstöku ein-
kenni; svíta nr. 1 væri einföld og
ljoðræn; svíta nr. 2 innhverf og
dálítið þunglyndisleg og svíta nr. 3
full af krafti og bjartsýni.
Tónleikar Gunnars Kvaran
verða sem fyrr segir í Bústaða-
kirkju á sunnudag og hefjast kl.
20.30. Á öðrum kirkjutónleikum
Tónlistarfélagsins, sem haldnir
verða seinnipartinn í október,
mun Helga Ingólfsdóttir, sembal-
leikari flytja verk eftir Bach. Þeir
þriðju og síðustu verða haldnir í
Kristskirkju 19. nóvember. Þar
munu Rut Ingólfsdóttir fiðluleik-
ari og Hörður Áskelsson orgel-
leikari flytja sónötur eftir Bach og
Hándel.
Gunnar Kvaran sellóleikari.
Niðjatal og ættarmót
Hvannatúni í Andakfl, 9. sept.
Afkomendur Guðmundar Jónsson-
ar og Helgu Jónsdóttur frá Þingeyri
í Dýrafirði héldu ættarmót á Hvann-
eyri hinn 18. maí sl.
í tilefni af ættarmótinu gáfu
þau út niðjatal, þar sem 194 af-
komenda og maka þeirra er getið
og sóttu mótið 140 manns.
Guðmundur Bjarni Jónsson
fæddist 9.12. 1869 að Lokinhöm-
rum við Arnarfjörð og Helga Jóna
Jónsdóttir fæddist 5.11. 1882 að
Botni í Súgandafirði. Þau hjónin
bjuggu á Þingeyri til ársins 1940,
en síðan á Akranesi.
Guðmundur andaðist árið 1954,
Helga 1966. Þau eignuðust 10 börn,
en 8 þeirra komust til fullorðins-
ára.
í framhaldi af ættarmótinu á
Hvanneyri fór 20 manna hópur
15.—17. júní á æskuslóðir þeirrá
við Dýrafjörð og í Lokinhamra.
DJ.