Morgunblaðið - 26.09.1985, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 26. SEPTEMBER1985
Hjá Ástu
- meÖ Astu
og um Astu
_________Leiklist
Jóhanna Kristjónsdóttir
Kjallaraleikhúsið, Vesturgötu 3,
sýnir:
Reykjavíkursögur Ástu
Leikgerð og leikstjórn:
Helga Bachmann
Leikmynd og búningar:
Steinunn l*órarinsdóuir
Tónlist: Guðni Franzson
Lýsing: Sveinn Benediktsson
Ásta Sigurðardóttir varð eins
konar goðsögn strax í lifanda lífi
og þótt hún væri ekki afkasta-
mikil á venjulegan rithöfunda-
mælikvarða þótti tíðindum sæta
ef hún lét frá sér heyra. Sögur
hennar bera í sér átakanlegan
tón marineskjunnar sem er utan-
garðs, ekki endilega vegna ytri
aðstæðna heldur ekki síður
vegna eiginleika sjálfrar sín og
yfirþyrmandi sektarkenndar.
Það er víti ekki betra hinu. Á
einum stað segir hún til dæmis
eftir að góðborgarinn hefur
nauðgað henni: Alls staðar varð
ég til ills. Þarna kom ég eins og
djöfullinn holdi klæddur til
þessa manns, sem leit út eins og
postuli og var ábyggilega
grandvar hversdagslega."
Þó svo að Ásta Sigurðardóttir
geri sér grein fyrir mannlegum
breyskleika og birti hann í átak-
anlegum myndum í sögum sín-
um, er ég á því, meðal annars
vegna þess sem að ofan er vitnað
til, að sögur hennar séu ekki af
svörtu og hvítu fólki, eins og mér
fannst þegar ég las þær fyrst
fyrir hartnær 25 árum. Það er
kannski umfram allt leiksýning-
in sem kemur fleiri hliðum þess-
ara persóna til skila og er
ástæða til að lofa.
Það er áreiðanlegt, að Helga
Bachmann er rétta manneskjan
til að fara höndum um sögur
Ástu, enda ágætisgreinarkorn í
sýningarskrá sem sýnir þegar
áður en leiksýning hefst hversu
skýran skilning hún hefur á efni
sagnanna og þó umfram allt höf-
undi þeirra. Enda er það alger
forsenda fyrir að snyrtilega sé
með efnið farið.
Tvær sagnanna sérstaklega
eru ansi mikið mónólóg; í Hvaða
vagni og Frá sunnudagskvöldi til
mánudagsmorguns og þar bygg-
ist allt á mímík leikara og hvort
þeir ná að halda áhorfendum.
Einhvern veginn fannst mér að
hefði mátt nýta betur látbragðs-
Frá æfingu á Reykjavíkursögum Astu.
leikinn í þessum sögum, og voru
ágætir sprettir í báðum — þar á
ég við hlaupin með barnavagn-
ana og þátt Helga Skúlasonar í
síðarnefndu sögunni. Guðrún
Gísladóttir og Guðlaug María
Bjarnadóttir eru sérstaklega
ólíkar leikkonur og var því for-
vitnilegt að fylgjast með þeim í
ofangreindum þáttum. Guðlaug
María átti öldungis frábæran
flutning á konunni sem leitar í
barnavögnunum, angistin skilaði
sér án þess vottaði fyrir væmni.
Gott verk það. Guðrún Gísla-
dóttir hefði þurft í síðustu sög-
unni að fá á sig förðun, hún náði
ekki að illúdera eins og efni
stóðu til að mínum dómi. Aftur á
móti fannst mér það rétt að hafa
hana ófarðaöa í fyrstu sögunni
Gata í rigningu og þar náði hún
meistaratökum á Astu. Raunar
er því svo farið, sem hlýtur að
skrifast á afrekaskrá leikstjóra,
að leikið er á strengi sagnanna
af smekkvísi án þess að væmni
komi þar nærri.
Helgi Skúlason lék mörg hlut-
verk í sýningunni og kom þeim
til skila af yfirvegun og hlýjum
húmor. Helgi Skúlason er líklega
búinn að leika í hátt í þrjátíu ár,
og mér finnst sem hann færist í
aukana með hverju ári. Mér
þótti gaman að sjá Emil Gunnar
aftur, hann er sem betur fer bú-
inn að los sig við Þórberg, hreyf-
ingar og svipbrigði í fínu lagi, en
framsögnin meira að segja í
Súpermanninum, þar sem hann
gerði þó margt vel, var ekki nógu
fagmannleg, að mínum dómi.
Þorsteinn M. Jónsson lék nokkur
lítil hlutverk og stóð fyrir sínu.
Leikmynd og búningar Stein-
unnar Þórarinsdóttur eru til
fyrirmyndar og tónlistin féll
ágætlega að. ívið of löng á köfl-
um þó og reyndar hefði tempóið
í sýningunni mátt vera ögn
meira, einkum í Kóngaliljum.
Hér hefur prýðilegt verk verið
unnið sem er ástæða til að
hvetja menn til að fara og sjá og
skilja, þó svo að aðstaða og loft-
ræsting séu ekki til að hrópa
húrra fyrir; það verður aldrei
allt fengið.
Fiir Elise klætt bárujárni
Janet Margolin er viðsjárverð örlagadís í Last Embrace.
Litlu Hitchcockarnir
Hljómplötur
Siguröur Sverrisson
Accept
Metal Heart
Portrait
Accept er sennilega sú þunga-
rokkssveit, sem hvað hraðast hefur
vaxið fiskur um hrygg hér á landi
hin síðari ár.
Ralls to The Wall hét platan,
sem gerði gæfumuninn og nú hafa
Þjóðverjarnir fimm sent frá sér
enn eina plötuna, Metal Heart.
Hún sver sig nokkuð í ætt við fyrri
plötur Accept en á Metal Heart
sýna Udo Dirkschneider og félagar
þó mætavel að þeir eru reiðubúnir
að leita fanga í öðrum tónlistar-
stefnum til þess að krydda lög sín
fremur en að festast í viðjum „fjór-
gripsins".
Fyrir þá, sem ekki þekkja til
Accept skal þess getið að hér er
verið að ræða um hljómsveit, sem
líkast til telst meðal hinna 10
stærstu í þungarokkinu. Meðlim-
irnir eru þýskir, fimm að tölu, og
heita: Wolf Hoffmann/gítar. Peter
Paltes/bassi. Stefan Kaufmann/
Sauðfjárslátrun hjá Sölufélagi
Austur-Húnvetninga hófst á
Blönduósi miðvikudaginn 18. sept-
ember. Áætlað er að slátra 50.437
fjár og er það 1.510 fjár minna en
sláturfjárloforð síðasta árs.
Fyrstu þrjá dagana var slátrað
4.235 dilkum og var meðalþungi
14,55 kg, sem er 380 g minna en
trommur og Jörg Fischer/gítar
auk Udo Dirkschneider sem að
framan er getið og sér um söng-
hliðina.
Svo aftur sé vikið að Metal
Heart ber hún þess merki að
Accept er blessunarlega laus við
þá einhæfni, sem því miður er að
ná heljartökum á 99% þunga-
rokkssveita um heim allan. I sjálfu
titillaginu flétta þeir félagar
meistaralega inn í það hinu gull-
fallega stefi Beethovens, Fúr Elise,
og gera það á þann máta að maður
fær nánast gæsahúð af hrifningu.
í laginu Teach Us to Survive er
leitað á náðir jazzins og áhrifa úr
honum gætir talsvert í laginu án
þess það víki nokkru sinni alveg út
af þungarokksbrautinni. önnur
lög eru nokkuð misjöfn að gæðum,
sum frábær en önnur líka aðeins
í meðallagi.
Metal Heart er kannski ekki
besta plata Accept til þessa en hún
er engu að síður miklu betri en
meginþorri þess þungarokks, sem
nú er á boðstólum. Því miður er
fremur erfitt að verða sér úti um
plötur Accept nema með sérpönt-
unum en ég held að þær séu um-
stangsins virði.
var fyrstu þrjá dagana í fyrra.
í sláturhúsi SAH vinna núna á
milli 130 og 140 manns og gekk
vel að fá fólk til starfa. Slátrað
er 2.000 fjár á dag og er stefnt að
því að Ijúka sauðfjárslátrun 24.
október. Sláturhússtjóri er Gísli
Garðarsson.
- J.S.
Myndbönd
Árni Þórarinsson
Á hverju ári kemur fram
slatti af bandarískum bíómynd-
um sem latir gagnrýnendur af-
greiða með því að þær séu í
„Hitchcock-stíl“. Oftar en ekki
er sá timpill aðeins til marks um
það hversu nafn meistarans er
orðið nátengt spennumyndagerð
yfirleitt. Fæstar þessara mynda
komast hins vegar nálægt stíl
Hitchcocks. Þó eru nokkur dæmi
þess að ungir amerískir kvik-
myndagerðarmenn — og evr-
ópskir reyndar líka — leggi sig í
líma við að líkja eftir aðferðum
og efnisvali hans. Einn amerísk-
ur kvikmyndagerðarmaður hef-
ur meira að segja haft slíkt að
aðalstarfi — Brian De Palma.
Flestir láta þó nægja að gera
eina Hitchcock-æfingu á ferlin-
um og snúa sér svo að öðru.
Þetta á við um Jonathan
Demme sem um árabil hefur
þótt með efnilegustu leikstjór-
um Bandaríkjanna en gengur
seint að komast lengra en það.
Demme lenti í kvikmyndagerð
fyrir slysni. Hann er menntaður
dýralæknir. En eins og svo
margir aðrir starfsbræður hans
í leikstjórn steig hann fyrstu
skrefin við færibandið hjá Rog-
er Corman, B-myndakóngi, með
æsiþrillerum á borð við Caged
Heat (fæst hér á myndbandi) og
Crazy Mama. Svo kom Citizen’s
Band árið 1977 sem vakti fyrst
verulega athygli á Demme, og
tveimur árum síðar fékk hann
Hitchcock-flensuna og stýrði
myndinni Last Embrace. Roy
Scheider, sá tálgaði og töff leik-
ari, fer þar með hlutverk leyni-
þjónustumanns sem fær tauga-
áfall þegar ókunnir leigumorð-
ingjar skjóta eiginkonu hans til
bana fyrir augum hans án þess
að hann fái rönd við reist. Þegar
hann þykist hafa náð sér eftir
áfallið snýr hann aftur til starfa
en mætir kuldalegu viðmóti og
fær á tilfinninguna að nærveru
hans sé ekki óskað — reyndar að
setið sé um líf hans. Ung kona
hefur búið um sig í íbúð hans og
hún verður mikill örlagavaldur
þegar líður á myndina og leiðir
Scheider á vit skuggalegrar gátu
sem grafin er í fortíð hennar.
Hvernig sú flétta tengist
leyniþjónustustörfum Scheiders
og öðrum hliðargreinum mynd-
arinnar fær nú ekki skýra úr-
lausn, og Last Embrace er með
ansi marga lausa enda lafandi.
En myndin býr yfir töluverðu
seiðmagni sem helgast mjög af
þeim Roy Scheider og Janet
Margolin í aðalhlutverkunum,
og svo skírskotunum leikstjór-
ans í fjölda atriða úr gömlum
bíómyndum, einkum myndum
Hitchcocks á borð við Vertigo.
Tilkomumikill hápunktur þess-
arar spennumyndar er hins veg-
ar sóttur í mynd Henrys Hatha-
way, Niagara, sem sjónvarpið
sýndi fyrir nokkrum mánuðum,
og gerist á hengifluginu við
fossana miklu.
Af öllum litlu Hitchcockunum
er Demme hvað smekklegastur,
en enn þá er ókomin hingað
næsta mynd hans, Melvin and
Howard. Sú mynd, sem fjallar
um sannsöguleg kynni fátæks
bensínsala og milljónamærings-
ins sérvitra Howard Hughes,
hefur hlotið mikið lof. Nýjasta
verk Jonathans Demme, Swing
Shift, var á hinn bóginn sýnt í
Austurbæjarbíói í sumar og lof-
aði góðu um framtíð leikstjóra
sem þó á enn nokkurn spöl ófar-
inn í fyrsta gæðaflokk. Þangað
til hann kemst þangað er gaman
að skoða þrillerinn Last Em-
brace.
Stjörnugjöf: Last Embrace**
Sláturhúsið á Blonduósi:
Dilkar léttari
en í fyrrahaust
BlönduÓHÍ, 25. september.