Morgunblaðið - 26.09.1985, Qupperneq 64

FIMMTUDAGUR 26. SEPTEMBER 1985
KEILUSALURIWW
OPIWW 1000-00.30
VERÐ í LAUSASÖLU 35 KR.
MorRunblaðiö/RAX
Daudar endur, tífandi áll og
mörg skilríki úr Tjörninni
HÓPUR félaga í Lionsklúbbnum
Víðari tók sig saman síðdegis í
gær og hreinsaði til við bakka
Tjarnarinnar í Reykjavík. Hríf-
ur, skóflur og svartir plastpokar
voru helztu vopnin og er hrein-
gerningunni lauk voru tugir
svartra poka orðnir fullir af
drasli. Mikið var af plastpokum
með brauði í Tjörninni og í
mörgum þeirra voru dauðar
endur að sögn Reynis Þorgríms-
sonar, formanns klúbbsins.
Þarna fannst seðlaveski með
ökuskírteinum margra manna,
greiðslukortum og margvíslegum
persónuskilríkjum auk 500 króna
danskra. Gamalt dekk kom upp
úr krafsinu og í því reyndist vera
lifandi 50 sentimetra langur áll.
Á myndinni sjást nokkrir hreins-
unarmannanna og á bakkanum
er sýnishorn af því sem borgar-
búar hafa skilið eftir í Tjörninni
á undanförnum mánuðum.
Mótmælaherferð í Bandaríkjunum gegn hvalveiðum íslendinga:
Þúsundir bréfa
og látlaust hringt
— Gæti skaðað íslenska hagsmuni segir Hörður
Bjarnason í íslenska sendiráðinu í Washington
SÍMINN hringir látlaust þessa dagana í íslenska sendiráðinu
í Washington DC og undanfarna viku hafa borist þangað um
tíu þúsund bréf - allir eru að mótmæla fyrirhuguðum hvalveið-
um íslendinga í vísindaskyni. „Þetta er áhyggjuefni og enginn
vafi á að þessi herferð gæti skaðað íslenska hagsmuni,“ sagði
Hörður Bjarnason sendiráðunautur í Washington í samtali
við blm. Morgunblaðsins í gær.
„Það eru linnulausar hringingar
hingað allan daginn frá fólki, sem
mótmælir fyrirhuguðum hvalveið-
um okkar," sagði Hörður. „Það lýs-
ir yfir megnri andstöðu við þessar
fyrirætlanir og telur þær hreint
yfirskyn til að halda áfram veiðum
í atvinnuskyni. Margir segjast
ætla að taka þátt í skipulagningu
aðgerða gegn okkur á viðskipta-
sviðinu - til dæmis með því að
hvetja fólk til að kaupa ekki ís-
lenskan fisk eða að ferðast ekki
með Flugleiðum. Auk þess hafa
borist hingað um tíu þúsund sér-
prentuð póstkort með almennum
mótmælum gegn hvalveiðum okk-
ar.“
Hann sagði herferð þessa skipu-
lagða af Greenpeace-samtökunum.
„Við höfum séð dreifibréf frá
samtökunum, þar sem vakin er
athygli á þvi að íslendingar og
Suður-Kóreumenn hyggist veiða
1600 hvali á næstu fjórum árum.
Fólk er hvatt til að mótmæla við
okkur og í bréfinu er gefið upp
símanúmer sendiráðsins og heim-
ilisfang," sagði Hörður Bjarnason.
„Það fer ekkert á milli mála, að
þetta dreifibréf hefur haft mikil
áhrif, enda eru Grænfriðungar
afar fjölmennir hér í landi. Fólkið,
sem hringir hingað, er misjafnlega
reitt, sumir hóta öllu illu - þó ekki
ofbeldi - en flestir nefna að ef við
ekki hættum við hvalveiðarnar þá
munum vjð hafa verra af á við-
skiptasviðinu."
Hörður sagði að tilraunir starfs-
manna sendiráðsins til að útskýra
sjónarmið íslenskra stjórnvalda i
þessu máli hefðu reynst árangurs-
lausar. „Það er enginn áhugi á að
hlusta á rök okkar,“ sagði hann.
Það er heldur ekki vænlegt að fara
í rökræður við þetta fólk, því
hvalveiðar eru ljóslega mikið hita-
og tilfinningamál," sagði hann.
„Eg efast um að hér í landi sé að
finna einn einasta stuðningsmann
þessara veiða okkar.“
til Afríku
Fáeinir Islendingar með
forstigseinkenni alnæmis
STAÐFEST hefur veriö ad fáeinir íslendingar séu haldnir
íorstigseinkennum hins illræmda sjúkdóms alnæmis eða
ónæmistæringar. Einkennin eru eitlastækkanir, hitavella,
niðurgangur, þreyta og slen. Áður hefur verið upplýst að
ónæmistæringarveiran hafi fundist í blóði nokkurra Islend-
inga, án þess að einkenni sjúkdómsins kæmu fram. Þetta
kom fram í samtali við smitsjúkdómalæknana Sigurð Guð-
mundsson og Harald Briem á Borgarspítalanum.
Að sögn Sigurðar Guðmundsson-
ar er venjan að skipa sjúkdóms-
gangi ónæmistæringar í fjögur stig.
Fyrsta stigið er þegar mótefni gegn
veirunni myndast í blóði, sem er
vísbending um að smit hafi átt sér
fitað, án þess að nokkurra sjúk-
~dómseinkenna verði vart. Álitið er
að um 70% þeirra sem smitast og
mynda mótefni sýni aldrei nokkur
merki þess að vera með ónæmistær-
ingu, en þó geta sumir þeirra a.m.k.
verið smitberar.
Á öðru stigi, sem er sjaldgæft að
sögn Sigurðar, veikjast einstakling-
l^r tímabundið af hálsbólgu og sýna
merki um eitlastækkanir, en batnar
síðan algerlega að því er virðist.
Á þriðja stigi koma hins vegar
fram hin svokölluðu forstigsein-
kenni, sem áður var lýst. Sagði
Sigurður það mat sérfræðinga að á
milli 15 og 20% þeirra sem smitast
af veirunni fengju þessi þriðja stigs
einkenni. Hins vegar er talið að
30% þeirra, sem taka sjúkdóminn
á þessu stigi, veikist af honum á
fjórða og alvarlegasta stigi, rétt-
nefndri ónæmistæringu, sem dreg-
ur 80% sjúklinga til dauða á innan
við tveimur árum. Á því stigi tekur
fólk sýkingar, sem eru mjög fátíðar
meðal fólks með eðlilegt ónæmis-
kerfi, auk þess sem tvær tegundir
krabbameins herja á þessa sjúkl-
inga, húðkrabbamein, sem oft fer í
innri líffæri, og eitlakrabbamein,
sem stundum á upptök sín í heila.
Enginn íslendingur hefur sýnt þess
merki að vera með ónæmistæringu
á þessu fjórða stigi.
í öllum heiminum er nú vitað
með vissu um 15 þúsund manns sem
hafa ónæmistæringu á hæsta stigi,
þar af eru 13 þúsund í Bandaríkjun-
um og 600-800 í Evrópu. Aðeins í
þremur Evrópulöndum hefur ekk-
ert tilfelli réttnefndrar ónæmis-
tæringar fundist, í Póllandi, Tékkó-
slóvakíu og á íslandi.
Að sögn Haralds Briem er nú
verið að leggja síðustu hönd á inn-
réttingu sérstakrar rannsóknar-
stofu á Borgarspítalanum, til rann-
sókna á blóðsýnum einstaklinga
sem bera ónæmistæringarveiruna.
Hins vegar er ekki enn farið að
taka upp mótefnamælingar hér á
landi, og hafa Svíar annast þær
fyrir spítalana hér undanfarið.
Haraldur sagði að það væri mjög
brýnt að taka upp mótefnamæling-
ar á íslandi, og væri unnið að
undirbúningi þess á vegum Rann-
sóknarstofu Háskólans í veiru-
fræði. Haraldur sagði þó, að yrði
slík aðstaða ekki sett upp fljótlega,
byggist hann við að byrjað yrði á
mótefnamælingum við nýju rann-
sóknarstofuna í Borgarspítalanum.
HELMINGNUM af þeim
fötum sem safnað var á
dögunum á vegum Rauða
kross fslands var skipað út í
gær. Alls fara nú um 44
tonn af fatnaði með leigu-
skipi Sambandsins til Dan-
merkur þar sem fötin verða
flokkuð nánar. Síðar verða
þau send til Afríku þar sem
þau verða notuð í hjálpar-
starfi Rauða krossins. Svip-
að magn verður síðar sent
utan. Myndin er tekin við
Sundahöfn í gær er
starfsmenn RKÍ komu með
fatnað til að setja i gáma.
Kartöfluuppskeran
14—15 þúsund tonn
ÚTLIT er fyrir að kartöfluuppskera
landsmanna í haust sé um 70% af
uppskeru síöasta árs, eöa 14—15
þúsund tonn. Samkvæmt því veröa
íslenskar kartöflur á boröum lands-
manna vel fram á vorið.
Uppskeran er nokkuð mismun-
andi eftir landshlutum. Sam-
kvæmt upplýsingum Agnars
Guðnasonar yfirmatsmanns
garðávaxta var uppskeran góð í
Þykkvabæ og annars staðar á
Suðurlandi, litlu minni en í fyrra.
Aftur á móti er uppskeran í Eyja-
firði og Öræfasveit aðeins um
helmingur þess sem var í fyrra og
á Austurlandi aðeins þriðjungur
af síðasta árs uppskeru, en þá var
reyndar metuppskera á kartöflum
á landinu.
Sjá „Kartöfluuppskeran um
70% af uppskeru síöasta árs“ á
bls. 36.