Morgunblaðið - 24.11.1985, Page 35

Morgunblaðið - 24.11.1985, Page 35
34 MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 24. NÓVEMBER1985 ftfcKgna Útgefandi Árvakur, Reykjavík Framkvæmdastjóri Haraldur Sveinsson. Ritstjórar Matthías Johannessen, Styrmir Gunnarsson. Aöstoöarritstjóri Björn Bjarnason. Fulltrúarritstjóra Þorbjörn Guðmundsson, Björn Jóhannsson, Árni Jörgensen. Fréttastjórar Freysteinn Jóhannsson, Magnús Finnsson, Sigtryggur Sigtryggsson, Ágúst Ingi Jónsson. Auglýsingastjóri Baldvin Jónsson. Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar: Aöalstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 83033. Áskrift- argjald 400 kr. á mánuöi innanlands. í lausasölu 35 kr. eintakiö. Prófkjörid og borgarstjóri Nú þegar sjálfstæðismenn í Reykjavík ganga til próf- kjörs er ekki úr vegi að minna á þá mikilvægu forystu, sem þeir og bæjarfélagið allt hefur fengið með ómetanlegum störf- um Davíðs Oddssonar, borgar- stjóra. Hann hefur farið hægt í sakirnar í prófkjörsbaráttunni og er engu líkara en hann hafi það efst í huga að leyfa sam- starfsmönnum sínum að vera sem mest í sviðsljósinu. Forysta hans í borgarmálefnum hefur borið góðan ávöxt og um leið og hann kann þá list góðs stjórn- anda að láta aðra njóta sín heldur hann um stjórnartaum- ana af þeirri festu og öryggi að aðdáun hefur vakið. Davíð er ungur maður og það er táknrænt fyrir sjálfstæðisstefnuna, hve mikil ábyrgð honum var falin svo ungum. Hann hefur staðið við það fyrirheit, sem við eigum í ungu, dugandi fólki. Sjálfstæðisflokkurinn hefur treyst mörgu ungu fólki fyrir ábyrgðarmiklum störfum. Er það í samræmi við þá stefnu flokksins að leyfa einstaklingum að njóta sín. Fullhugum er nauðsynlegt að finna kröftum sínum viðnám. Þegar þeir fá tækifæri til þess eins og gerst hefur hvað eftir annað við stjórn Reykjavíkurborgar nýtur allt umhverfið þess. Borgarlífið ber þess merki. Sjálfstæðisflokkur- inn hefur einnig kjörið ungan mann til forystu, Þorstein Páls- son, og sýnt honum óvenjulegt traust. Kröfurnar eru einnig miklar. Samstarf þessara tveggja nýju forystumanna Sjálfstæðisflokksins hefur verið til fyrirmyndar. Hvað sem líður daglegri stjórnmálabaráttu og sveiflum í vinsældum vegna einstakra verka eða erfiðrar stöðu ríkisstjórnar, ætti öllum að vera ljóst, að enn sem fyrr er vaxtarbroddur íslenskra stjórnmála í Sjálfstæðisflokkn- um. Þegar Davíð Oddsson hóf þátttöku í stjórnmálum í borg- arstjórn Reykjavíkur, höfðu ýmsir fyrirvara á raunsæi hans sem stjórnmálamanns. Kom þar margt til, svo sem æska hans og listrænt upplag. Reynslan hefur sýnt, að þessar áhyggjur voru óþarfar. Þvert á móti hefur Davíð Oddsson orðið kunnastur fyrir það sem borgarstjóri, hve sýnt honum er um að taka af skarið í erfiðum málum. Hafa andstæðingar hans það helst á orði, að hann stjórni of mikið og af of mikilli festu. Honum hefur tekist að ávinna sér óskor- að traust samherja og innan borgarstjórnarflokks sjálfstæð- ismanna hefur ríkt meiri sam- heldni en menn eiga nú að venj- ast í íslenskum stjórnmálum. Prófkjörsbaráttan ber þessa skýr merki, þar tíðkast þau nú ekki hin breiðu spjótin. Þannig hefur verið haldið á málum í borgarstjórn Reykja- víkur á þessu kjörtímabili, að vinstri minnihlutaflokkarnir hafa mátt sín lítils. Undir for- ystu borgarstjóra hefur tekist að sjá við áróðursbrögðum þeirra og afhjúpa ábyrgðarleys- ið. Hefur það á stundum leitt til þess, að fulltrúar vinstri- sinna hafa neyðst til að líta í eigin barm og huga að því, sem þar fer úrskeiðis í stað þess að iðka sýndarmennskuna eina saman. Það krefst samheldni og stjórnvisku hjá meirihlutanum að halda þannig á málum. Mest reynir á borgarstjóra sjálfan í slíkum átökum og er skýr dóm- greind dýrmætur eiginleiki, ekki síst nú á tímum, þegar menn gera meiri kröfur til annarra en sjálfra sín. Prófkjör sjálfstæðismanna í höfuðborginni er að sjálfsögðu mikilvægur stjórnmálaatburð- ur, sem þjóðin fylgist rækilega með. Það þarf mikinn þroska til að slík barátta fari fram með þeim hætti, sem til sóma er. Allt bendir til, að baráttan, sem lýkur í dag, hafi verið háð á þennan hátt. Fyrir Sjálfstæðis- flokkinn skiptir miklu, að vel takist til. Fylgi hans í höfuð- borginni er og verður burðarás flokksins. Höfuðborgarbúar og þjóðin öll þarfnast þess, að nið- urstaða prófkjörsins leiði til öruggrar forystu í borgarstjórn á næsta kjörtímabili. Mikið umrót er í íslensku þjóðlífi um þessar mundir. Festa og öryggi ríkir þó í mál- efnum og stjórn höfuðborgar- innar. Til hennar leitar stærstur hluti þeirra landsmanna, sem eiga undir högg að sækja vegna elli eða sjúkdóma. Hvergi hefur Sjálfstæðisflokkurinn sannað það betur en með góðri stjórn sinni í Reykjavík, að sú mynd er fráleit, sem andstæðingarnir reyna að draga upp af honum, þegar þeir segja hann andvígan félagslegri íhlutun borgurunum til hagsþóta. Það er svo styrkur flokksins að velja þá til forystu fyrir sig í borginni, sem hafa baráttuþrek æskumannsins og vilja taka vandamálin nýjum tökum og eru óhræddir við það. Morgunblaðið hvetur sem flesta til að leggja sitt af mörkum til þess að höfuðborginni verði áfram vel stjórnað með þátttöku í prófkjöri sjálfstæðismanna í dag og á morgun. að er ótrúlegt hvað menn geta haft ólíkar skoðanir á ritverki Indriða G. Þorsteins- sonar um Jóhannes S. Kjarval. Sumir gagn- rýnendur hafa hakkað það í sig ef svo mætti að orði komast, aðrir hafa hrósað því og bent á margvís- lega kosti þess. Engin leið er að vita hvers vegna þessar ólíku skoðanir eru á verkinu og varla nægt að skýra þær með ólíkum smekk einum saman. Að vísu hafa menn ólíkan smekk, það er rétt. Afstaða til bókmennta — og raunar allra lista — er harla einstaklings- bundin og því fer bezt á því að fólk kynni sér sjálft þau verk sem efst eru á baugi en láti ekki gagnrýnendur mata sig. Þeir geta verið glámskyggnir. Það fer vel á því að jafn ágætur rithöfundur og Indriði G. Þorsteinsson skuli hafa lokið verki sínu um Kjarval á 100 ára af- mælinu og út í hött að fá eitthvert böl- sýniskast út af því. Menn hefðu frekar átt að harma það ef Indriði hefði sprung- ið á limminu. Hitt er annað mál hvort einhverjir aðrir ættu einnig að skrifa um Kjarval eða ekki. Það stendur öllum til boða. Það hefur enginn einkarétt á ævi meistarans. En kannski hefði hon- um farið bezt að vera ævisögulaus. Ævisaga hans er hvort eð er öll í mynd- um hans. En athyglisvert er t.a.m. að kynnast af bók Indriða fólki Kjarvals og foreldrum og ýmsum þáttum lífs hans, t.a.m. Lundúnadvölinni. Kjarvalshátíðin sem staðið hefur yfir nú um skeið er viðamikil kynning á verkum meistarans. Um hana hefur margt verið skrifað og skrafað en mikil- vægast er þó að Kjarval hefur sjálfur komizt að. Menn hafa átt greiðan aðgang að verkum hans og er það vel. Stundum er það svo, því miður, að listamenn komast varla að fyrir látunum í þeim sem eru ýmist ákafir aðdáendur þeirra eða fastir gagnrýnendur og óbilandi andróðursmenn. Indriði hefur þessu sinni mátt þola allmikinn andróður þeirra sem eru öndverðir verki hans. Jafn sjóaður rit- höfundur og hann glottir þó líklega við tönn og lætur allt slíkt sem vind um eyru þjóta. Annaðhvort stendur verk hans sem merkilegur bautasteinn um stórbrotið viðfangsefni eða það hrynur til grunna og gleymist. í ritverki Indriða er alltof mikil færni æfðs rithöfundar til að það hrynji. Indriði G. Þorsteinsson hefur ávallt staðið fyrir sínu og ritverk hans um Kjarval er þáttur í rithöfunda- ferli hans, hvað sem öðru líður. Það getur ekki verið annað en gleðiefni að svo ágætur höfundur skuli hafa skrifað veraldarsögu Kjarvals. Og ef einhver hefur athugasemdir við það vegna þess að listfræðingar hafa ekki skrifað slíka sögu frá sjónarhóli myndlistarfræða ættu þeir hinir sömu að endurskoða afstöðu sína af þeirri einföldu ástæðu að engum hefur komið til hugar að banna listfræðingum að skrifa um Kjarval. Þvert á móti. Allir listfræðing- ar heimsins geta skrifað greinar og bækur um Jóhannes S. Kjarval og við bíðum einungis eftir því að þeir láti nú hendur standa fram úr ermum og bæti við það verk sem Indriði og aðrir hafa borið fram til kynningar og skilnings á þessum einhverjum mikilhæfasta og sérstæðasta listamanni íslenzkrar sögu fyrr og síðar. Margar bækur verða skrif- aðar um Kjarval, þegar hann verður orðinn heimsnafn. Samstaða tveggja rit- höfunda - andúð á skóluðum fræðingum Einn þeirra sem skilur eins og efni standa til hve mikilvægt er að fjallað sé um Jóhannes S. Kjarval með bók- menntalegt markmið í huga er starfs- bróðir Indriða og enginn viðhlæjandi, Guðbergur Bergsson. Það er athyglis- vert að lesa greinar hans í Helgarpóstin- um, Púkkað undir Kjarval, þar sem Guðbergur leggur fyrir lesendur sína niðurstöður af lestri ævisögu Indriða. Guðbergur segir í upphafi greinar sinnar: „Þegar gagnrýnandi gengur að bók er hann aldrei algjörlega hlutlaus heldur haldinn vissum fordómum og óskum um hvemig hún eigi að vera. Og eins er lesandinn. Hann hefur gert ein- hverjar fyrirfram kröfur. Síðan fer það eftir bókinni, gerð hennar og efni, hvort henni tekst að brjóta niður fordóma lesenda eða gagnrýnenda og fá hvoru- tveggja á sitt band, það er að segja: tekst henni að heilla og láta menn gleyma öllu við lesturinn nema henni sjálfri. Vissulega er slíkt ekki algjörlega á færi neinnar bókar, en bókum tekst misvel að vera trúar tilgangi sínum." Hér er skrifað af fordómaleysi og mikilli reynslu rithöfundar sem áreiðan- lega hefur oft spurt sjálfan sig eftir lestur greina um eigin verk hvort það sé í raun og veru ómaksins vert að vera að skrifa bækur. Vafalaust hefur hann svarað því til að hann hafi verið að skrifa fyrir sjálfan sig og örfáa aðra sem skipta máli. Það gera allir rithöfundar öðrum þræði. Þeir skrifa vegna gleðinn- ar yfir verkinu og ánægjunnar af því að tala við þá lesendur sem hafa gaman af að skilja þá en leggja lítið upp úr því að misskilja bækur. Þegar Guðbergur hefur skýrt frá því hvernig hann hefði helzt viljað að ævi- saga Kjarvals hefði verið segir hann að slíkar kröfur séu fáránlegar þótt les- andinn hafi fullan rétt til að vera fárán- legur í óskum sínum. Þá segir Guðbergur enn um bók Indriða: „Stíll bókarinnar er tilgerðarlaus, sléttur og felldur, og frá byrjun er auðsætt að höfundurinn ákveður að taka ekki þátt í efninu með öðrum hætti en þeim að raða því saman í læsilega heild, með einföldum orðum og skrúðlausum. Og það hefur honum tekizt meistaralega, nema þegar hann fellur í freistni, brýtur staðfasta reglu sína og fer að túlka. En það gerist ör- sjaldan." Guðbergur bætir því við án þess að belgja sig neitt út að líklega verðum við að bíða eftir „að hérlendis fæðist góður hugmyndafræðingur sem er líka listfræðingur og þjóðfélagsfræð- ingur og fær um að gera okkur ljóst hvernig golfstraumur evrópskrar menn- ingar hefur teygt angana hingað, ekki brennheita heldur kannski glóðvolga". Þessi orð Guðbergs eru íhugunarefni fyrir þá sem gagnrýna Indriða á röngum forsendum. Svo og eftirfarandi ummæli: „Það að fjalla um einstök atriði bóka er ekki hlutverk þess gagnrýnanda sem skrifar í dagblöð, og þess vegna get ég ekki leyst bókina upp, þannig að kostir hennar og gallar liggi í augum uppi (og dómur minn er þá fráleitt algildur). En sá sem er þolinn við lestur og hefur eitthvað upp á að bjóða sjálfur, frá eigin brjósti, getur séð hvorttveggja þegar hann flettir blöðum þessarar ágætu bók- ar.“ Guðbergur Bergsson er hógvær í þess- um dómum og ætlar sér af. Þess vegna er tekið eftir orðum hans, þau verða íhugunarefni. Vafalaust mun Indriði G. Þorsteinsson af þeim sökum einnig íhuga grein Guðbergs en hann og Al- menna bókafélagið mættu jafnframt huga að því að ekki verður hjá því komizt að gagnrýna ritverkið. Þar er heimilda alltof sjaldan getið, svo margar sem tilvitnanirnar eru í bókinni. Jafn ágætt rit og ævisaga Kjarvals á annað og betra skilið. Indriði hefur nefnilega talað við fjölda fólks eins og nauðsynlegt er þegar slíkt rit er samið og notar þannig aðferð Sturlu Þórðarsonar og annarra stórmenna íslenzkrar sagnarit- unar sem byggðu bæði á munnlegum og skriflegum heimildum. Auk þess hefur Indriði notað gögn frá Kjarval sjálfum. Gott hefði verið að geta slíkra heimilda, t.a.m. í eftirmála. Það er ekki sízt rétt hjá Guðbergi Bergssyni að Indriði hafi sýnt listfræð- ingum tillitssemi með því að leggja þeim í hendur góða niðurröðun og frumkönn- MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 24. NpVEMBER 1985 35^ REYKJAVÍKURBRÉF laugardagur 23. nóvember un sem þeir geta síðan stuðzt við í væntanlegum verkum sínum. Og þó einkum ef það er einnig rétt hjá Guð- bergi að „í leiðinni geri hann (Indriði) sjálfum sér þann greiða að geta samið sjálfstætt skáldverk um Kjarval, þannig að hann verði sögupersóna. Og það finnst mér einhvern veginn liggja að baki látleysi Indriða. Ástæðulaust er að gruna hann ekki um einhverja græsku, hann ætlar sjálfum sér bringúkollinn." Þetta er rétt hjá Guðbergi. Það er gömul saga og ný að rithöfundar skrifa fyrst og síðast um sjálfa sig, ekki sízt þegar þeir skrifa um aðra. Guðbergur Bergsson þekkti Jóhannes S. Kjarval mætavel. Þeir töluðu mikið saman á löngum kvöldum á Hótel Borg. Skáldið átti áreiðanlega greiðari leið inn í kvikuna á Kjarval en margir aðrir sem þóttust þekkja hann betur. Hann hefur skrifað um hann af ást og gleði. Hann hefur sýnt í verki að minning Kjarvals er honum mikils virði. Af þeim sökum ekki sízt er ástæða til að leggja við hlustir þegar Guðbergur Bergsson send- ir Indriða G. Þorsteinssyni, skáldbróður sínum, blómvönd í tilefni af ævisögunni; e.k. táknlega yfirlýsingu um samstöðu ólíkra rithöfunda gegn skóluðu fræð- ingavaldi og kröfu um „fagleg" viðhorf þar sem skáldleg sýn dugar þó bezt eins og við þekkjum af fornsögum okkar. En auðvitað á þetta að geta farið saman, einkum þegar haft er 1 huga að Kjarval var skáld í myndum sínum. En hann var ekki ljóðskáld þótt hann hefði viljað það sjálfur. í þeim efnum var hann bergmál af öðrum, t.a.m. Einari Benediktssyni sem hann mat mikils. Auk þess skorti á skólun í meðferð tungunnar til að Kjarval gæti verið hlutgengt skáld. En það háði honum ekki í myndlistinni. Þar kunni hann sitt fag. En það er algengt að menn vilja vera annað en það sem þeir eru — og engin ástæða til að gera of mikið úr þætti Pegasusar í lífi hans. En sá þáttur segir þó ýmislegt um manninn og umhverfi hans. Kjarval var allur í myndum sínum. Þar var hann meistari. Ævisögulaus meistari eins og allir miklir listamenn. Ljódaklúbbur AB Nú er að koma út önnur bókin í Ljóða- klúbbi Almenna bókafélagsins og þar með hefur þetta nýja stórmerka fyrir- tæki hafið þá sókn sem til var stofnað. Menn eru alltaf að tönnlast á því að ljóð- list sé dauð á íslandi, það vanti móttak- endur. Fólkið hafi ekki áhuga á nútíma ljóðlist. Allt er þetta rangt eins og Einar Bragi bendir á í samtali í Þjóðviljanum um síðustu helgi. Það er nóg af ljóðræn- um titringi á íslandi um þessar mundir, það sást vel á Degi ljóðsins og Norrænu ljóðlistarhátíðinni. Það er vel. Ljóðlist vekur „allt hið mennskasta í brjósti okkar" eins og Einar Bragi segir. Samt gera fjölmiðlarnir ekki mikið til að efla ljóðlistina, eða hvað gerir sjónvarpið svo að dæmi sé tekið? Er það ekki sterkasti fjölmiðill á íslandi? Hvað merkir annars „sterkasti fjölmiðill" á Islandi? Felst í því að þar sé mest af erlendum hroða? Eða góðu erlendu efni? Eða erlendum fréttum? Eða dægurflugum í framhalds- þáttum sem kosta stórfé? Hvernig væri að við reyndum að standa undir þessum stóru orðum? Nú erum við að hakka í okkur afbragðsþátt um Verdi, hvenær gerum við slíkan þátt um merka og miklvæga íslenzka listamenn? Hvers vegna ekki að taka höndum saman við Dani og gera listræna heimildamynd um ævi Jónasar Hallgrímssonar? Af nógu er að taka. Hann hefur haft svipuðu hlutverki að gegna á íslandi og Verdi á Ítalíu. Eða mynd um Grím Thomsen? Eða Sturlu Þórðarson með Norðmönnum sem gleymdu honum á ártíðinni í fyrra, sællar minningar. Samt gaf hann þeim sögu Hákonar Noregskonungs og margt annað sem unnt væri að skemmta sér við og fræðast af á köldum „vetrarvík- endum". Eða mynd um Snorra? Jóhann Hjálmarsson Guðbergur Bergsson Indriði G. Þorsteinsson Jóhannes S. Kjarval Morgunblaðið/Ólafur K. Magnúsaon En við vorum að tala um ijóðaklúbb AB. Það er skemmtilegt til þess að hugsa að þetta langstærsta bókaforlag lands- ins skuli hafa þekkt sinn vitjunartíma í háskalegu hafróti erlendrar fjölmiðla- ágengni. Allir sem lesa upp ljóð fyrir íslendinga vita að móttökutækið er í lagi. Það fundu þeir sem lásu upp á ljóð- listarhátíðinni í Norræna húsinu ekki alls fyrir löngu. Einnig þeir sem lásu í Iðnó á Degi ljóðsins. Og þá ekki síður þeir sem fara í skólana og lesa upp fyrir ungt fólk. Það er þakklátt verk. Sá er hængurinn á að ljóðskáld kunna ekki við sig í áróðursstellingum. Þau eru yfirleitt hlédræg. Líta stórt á list sína og vilja helzt ekki stunda sölumennsku. Samt kunnu þau tökin á konungum Norðurlanda á sínum tíma. Hver veit nema þau fari að hreyfa sig í híðinu og láta meir að sér kveða en hingað til. Þau hafa a.m.k. forseta Islands á bakvið sig. Við fengum þær fregnir frá Noregi ekki alls fyrir löngu að henni þætti ekki út í hött að gera hugmynd hrekkjaskáld- anna norsku að veruleika á íslandi. Hún var í því fólgin að menningarmálaráð- íerrann lesi norskt ljóð úr ræðustól nngsins í upphafi hvers fundar. Forseti slands sagði þegar málið var borið undir hana þar sem hún var í einkaheim- sókn í Noregi: „Hugmyndin er ákaflega snjöll. Þetta mundi hafa hvetjandi og uppörvandi áhrif á Stórþingsmenn og örugglega auka áhuga almennings á ljóðlist og daglegum störfum manna í þinginu. Hver einasti samkomudagur þingsins væri þá þrunginn svolítilli spennu. Fólk myndi spyrja: „Hvaða ljóð ætli verði lesið í dag?““ Frú Vigdís vill helzt gera hugmyndina að veruleika á Alþingi íslendinga. Það gæti verið hressilegt nýnæmi og styngi dálítið í stúf við venjuleg þingstörf. Eða útvarpið. Hvers vegna hætti það að lesa upp ljóð dagsins? Eru einhverjir hatursmenn ljóðsins á vegum útvarps- ins? Eða sjónvarpið? öttast menn kannski að það yrði banaþúfa sjón- varpsins ef lítið ljóð yrði lesið þar ein- hvern tíma í dagskránni, e.t.v. með fal- legri mynd af listaverki eða landinu sjálfu. Almenna bókafélagið er hvorki hrætt við ljóðlist né menningu að öðru leyti. Vonandi er að ljóðaklúbbur þess vaxi og dafni og verði mörgum til ánægju og yndis. En tízkan er mikið afl og til þess að vel fari verður ljóðið að komast aftur í tízku. Það er ekki í tízku sem stendur, það er rétt. Ljóð er eins og tón- list, nær manninum en margt af því sem nú einkennir tölvuöld. Þess vegna á það undir högg að sækja þótt undarlegt sé. En þess vegna á það einnig jarðveg sem unnt væri að rækta — og það mun betur en gert hefur verið. íslendingar hafa aldrei verið ljóðlaus þjóð. Vonandi verða þeir það aldrei. Stofnun ljóðaklúbbs Almenna bókafélagsins er ekki sízt áminning um það. Þá hefur félagið gefið út úrval íslenzkra ljóða sem Kristján Karlsson hefur safnað og ritstýrt. Einn- ig smásagna. Slíkt framtak er ómetan- legur fjársjóður. Þá hyggst ljóðaklúbb- urinn einnig gefa út plötur og snældur með upplestri ljóða. Bækur verða einnig áritaðar af höfundum og þannig eftir- sóknarverðari en ella. Menningarsjóður hefur einnig gefið út ritröð nútímaljóða, svo og Iðunn. Og fleiri forlög. Næsta bók í ljóðaklúbbi AB verður heildarútgáfa af ljóðum Kristjáns Jónssonar fjalla- skálds í útgáfu Matthíasar Viðars Sæmundssonar. Margir munu fagna því svo mjög sem skáldið hefur legið í lág- inni. Sú bók mun fylgja í kjölfar ljóða- bókar Jóhanns Hjálmarssonar, Ákvörð- unarstaður myrkrið. Kristján var tízku- skáld meðan hann lifði. Hann fór eldi um landið, minnti á Hannes Hafstein þegar ljóð hans voru að birtast á æsku- árum hans. Það er gaman að rifja upp slíka atburði úr þjóðlífi íslendinga. Það er við hæfi að gefa út nýja ljóða- bók eftir Jóhann Hjálmarsson. Jóhann er vandað skáld. Hann hrópar ekki á torgum, rödd hans er lágvær. Það er langt síðan hann hefur gefið út ljóðabók. Ný bók frá hans hendi er fagnaðarefni. Skerfur Jóhanns til samtímabókmennta okkar er mikill, ekki sízt gagnrýni hans og umfjöllun um bókmenntir bæði hér í Morgunblaðinu og annars staðar. Hann hefur haft náin tengsl við rithöfunda á Norðurlöndum og unnið merkt starf í þá átt að kynna verk þeirra hér heima. Morgunblaðið hefur kappkostað að ráða til sín gagnrýnendur sem eru sjálfir listamenn. Það hefur marga kosti í för með sér þótt ekki sé það nauðsynlegt. Skólaðir fagmenn skrifa oft vandaðar umsagnir, þótt ekki séu þeir listamenn. Það skiptir alltaf máli hvað merkur listamaður segir, jafnvel þótt menn kunni ekki við skrif hans eða líki þau ekki. List hans sjálfs gerir orð hans og afstöðu að merkilegu framlagi hvað sem öðru líður. Almenna bókafélagið gaf út fyrir um hálfum öðrum áratug merka bók eftir Jóhann Hjálmarsson, íslenzk nútímaljóðlist, þar sem tekið er á málum af alkunnri vandfýsni höfundar. Þetta er ásamt öðrum ritum í sama dúr merk samtímaheimild um ljóðlist okkar tíma og enginn vafi á þvi að hún er ekki einasta mikilsverð greining á þróun nútíma ljóðlistar heldur einnig athyglis- verð heimild um afstöðu skáldsins sjálfs til samtímabókmennta. Og síðast en ekki sízt framlag til menningarsögunn- ar. Almenna bókafélagið er hvorki hrætt við ljóðlist né menningu að öðru leyti. Vonandier að ljóðaklúbbur þess vaxiog dafni og verði mörgum til ánægju og yndis. En tízkan er mikið afl og til þess að vel fari verður ljóðið að komast aftur í tízku.

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.