Morgunblaðið - 24.11.1985, Blaðsíða 58

58
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 24. NÓVEMBER1985
ÞIMGBRÉF
eftir STEFÁN FRIÐBJARNARSON
Framleiðni á ís-
landi helmingi minni
en í Bandaríkjunum
Þjóöarátak um aö auka
framleiöni íslenzkra atvinnuvega
„Við þær aðstæður, sem nú ríkja
í íslenzku efnahagshTi, er brýn nauð-
syn á að koma að nýju á hagvexti.
Verður að leita ýmissa leiða í því
efni, m.a. með áframhaldandi upp-
byggingu stóriðju og stuðningi við
nýjar atvinnugreinar, sem nú eru á
tilraunastigi. Sá kostur, sem ef til
vill er þó nærtækastur og gæti fyrst
skilað árangri er að auka framleiðni
í starfandi fyrirtækjum og stuðla
þannig að bættri samkeppnisstöðu
og arðbærari rekstri fyrirtækjanna.
Þetta er, ef grannt er skoðað,
eitt brýnasta verkefnið í íslenzku
atvinnulífi nú og undirstaða þess
að hægt sé að bæta lífskjör í
landinu, ef á heildina er litið, og
bæta úr þeim samdrætti sem orðið
hefur á síðustu árum. Hér er lagt
til að stjórnvöld hrindi af stað
átaki í þessu efni í samvinnu við
heildarsamtök vinnumarkaðar-
ins.“
Þannig hljóðar upphaf greinar-
gerðar með tillögu til þingsálykt-
unar um átak til að auka fram-
leiðni íslenzkra atvinnuvega.
Flutningsmenn eru Gunnar G.
Schram (S), Guðmundur J. Guð-
mundsson (Abl.), Karl Steinar
Guðnason (A), Pétur Sigurðsson
(S) og Stefán Guðmundsson (F).
Samvinna viö
heildarsamtök
Megingrein tillögunnar hljóðar
svo:
„Alþingi ályktar að fela ríkis-
stjórninni að leita eftir samvinnu
við heildarsamtök vinnumarkað-
arins um að hrinda af stað átaki
til að auka framleiðni íslenzkra
atvinnuvega með eftirfarandi
markmið að leiðarljósi:
1) að leggja grundvöll að end-
urnýjuðum hagvexti og þar með
stuðla að jafnvægi í efnahagsmál-
um;
2) að skapa forsendur fyrir þjóð-
arsamstöðu um að auka það sem
til skipta er í þjóðfélaginu og deila
þeim ávinningi af réttsýni;
3) að efna til þríhliða samvinnu
ríkisvalds, launþega og atvinnu-
rekenda um að bæta efnahag þjóð-
arinnar og innleiða ný vinnubrögð
í samskiptum aðila á vinnumark-
aðinum;
4) að kynna þjóðinni grundvall-
aratriði framleiðslunnar og skapa
skilning á nauðsyn aðlögunar að
síbreytilegum samkeppnisaðstæð-
um fyrir íslenzkt atvinnulíf."
Stjórnskipuð níu manna nefnd
skal stýra framkvæmd átaksins.
Nefndina skipi þrír fulltrúar ríkis-
valds, þrír fulltrúar VSÍ og þrír
fulltrúar ASÍ. Forsætisráðherra
skipi formann nefndarinnar.
Framleiðniátakið verði „unnið í
tengslum við Iðntæknistofnun Is-
lands og jafnframt tengt öðrum
tilraunastofnunum atvinnuveg-
anna. Þjóðhagsstofnun verði falið
að fylgjast með þróun framleiðni
í atvinnuvegunum samhliða átak-
inu.
Framleiðni fremur lág
Flutningsmenn leggja áherzlu á,
að auk efnahagslegs ávinnings,
sem fengist með aukinni fram-
leiðni, gæti samátak sem þetta
stuðlað að „bættum samskiptum
aðila vinnumarkaðarins og stjórn-
valda".
í greinargerð segir orðrétt:
„A það hefur margsinnis verið
bent að framleiðni í íslenzku at-
vinnulífi er fremur lág í saman-
burði við það sem annars staðar
gerist og skal gerð nokkur grein
fyrir því.
Framleiðni er skilgreind sem
magn eða verðmæti framleiðslu
að tiltölu við magn eða verðmæti
þeirra framleiðsluþátta eða að-
fanga sem notuð eru við fram-
leiðsluna.
Framleiðnistig er mælikvarði á
nýtingu allra framleiðsluþáttanna
og er skilgreint sem framleiðslu-
magn deilt með aðföngum, en með
aðföngum er átt við einn eða fleiri
af framleiðsluþáttunum, vinnuafl,
fjármagn, hráefni, orku o.s.frv.
Þannig má til dæmis auka fram-
leiðni með því að bæta hráefnis-
nýtingu eða með því að nýta fjár-
magn á arðbærari hátt en áður var
gert. Framleiðni vinnuaflsins er
framleiðslumagn deilt með fjölda
starfsmanna. Það er sá mælikvarði
á framleiðni sem algengastur er.“
í greinargerð segir að framleiðni
sé svipuð á íslandi og í Bretlandi,
en framleiðni í þessum löndum er
helmingi minni en framleiðni í
Bandaríkjunum (sjá meðfylgjandi
töflu um framleiðni ellefu ríkja
árið 1976). Framleiðniþróun hefur
200 '■
180
160 -f-
140
120 --
100 4-
80
60 -f-
40 --
20 --
Mynd 1. Framleiðnistig 12 þjóða árið 1976
Framleiðnistig
fsland
Bret-
land
Ítalía
Nor-
ejfur
Japan fin"' f-Þýska-
land land
Frakk- Dan-
land mörk
Sví-
þjóð
Kanada
Banda-
ríkin
Skíðaútbúnaður á börn og unglinga
Blizzard skíöi
stærðir 80-90 cm
100—120 cm.
130—150 cm.
160—175cm.
kr.2.170
kr. 2.560
kr.3.210
kr. 3.650
«4
Nordica skíðaskór
Look skíðabindingar
barnabindingar
LOOk 09 kr. 1.590
Unglingabindingar
Look19 kr. 2.100
Nj 160
stærðir35—41
kr. 3.380 ,
■i
w\ utiuf
Glæsibæ, sími 82922.
JL-fesid af
meginþorra
þjóöarinnar
daglega!
Auglýsinga-
síminn er224 80