Morgunblaðið - 26.11.1985, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐID, ÞRIÐJUDAGUR 26. NÓVEMBER1985
31
Fjármálaráðherra:
Þungaskattur
í endurskoðun
— Heppilegra að skattleggja orkugjafann?
Samkvæmt fjáiiagafrumvarpi
fyrir árið 1986 nemur aukning
framlaga til vegamála 6,8%, að
teknu tilliti til verðlagsbreytinga,
andstætt 4,2% samdrætti að með-
altali á öðrum sviðum opinberra
framkvæmda, sagði Þorsteinn
Pálsson fjármálaráðherra í efri
deild þings í gær, er hann mælti
fyrir frumvarpi til staðfestingar á
bráðabirgðalögum sem sett vóru
20. september síðast liðinn um
fjáröflun til vegagerðar.
Framlög til vegamála, sam-
kvæmt fjárlagafrumvarpi kom-
andi árs, verða tveir milljarðar
króna eða nálægt 2% af þjóðar-
framleiðslu. Tekjustofnar vega-
sjóðs stóðu hinsvegar til 1.555
m.kr. fjáröflunar. Við blasti að
afla þyrfti 400 m.kr. viðbótar-
tekna. Samkvæmt 1. grein
bráðabirgðalaganna var því
benzíngjald hækkað úr kr. 6,80
í kr. 9,54 á hvern lítra frá 1.
október sl. Ef söluskattur er
meðtalinn hækkuðu tekjur ríkis-
sjóðs af hverjum lítra úr kr.
13,08 í kr. 16,54. Þessi hækkun
ein gefur 230 m.kr. 1986.
Benzíngjald er staðgreiðslu-
skattur. Þungaskattur
(km-gjald), sem samsvarar
benzíngjaldi hjá bifreiðum sem
brenna olíu, greiðist hinsvegar
eftir á, þrisvar á ári. Þetta gjald
hækkaði um rúm 56%.
Fjármálaráðherra taldi brýnt
að endurskoða gildandi reglur
um innheimtu þungaskatts.
Æskilegra sé að skattleggja
orkugjafa dieselbifreiða fremur
en að innheimta skattinn með
þeim hætti sem nú er gert, þ.e.
gjald fyrir hvern ekinn kíló-
metra. Kílómetra-gjaldið sé
þungt í vöfum, dýrt og ótryggt,
þar sem það stendur og fellur
með virkni ökumælanna. Ráð-
herra sagðist þegar hafa ákveðið
að kanna, hvort ekki sé fýsilegra
að koma þessari skattlagningu
við með því að skattleggja frekar
orkugjafana.
Iðnaðarnefnd neðri deildar:
Skólamál tU aldamóta:
Grunnur að hagsæld
einstaklings og þjóðar
„Alþingi að fela menntamálaráð-
herra að skipa nú þegar níu manna
nefnd til að gera tillögur um stefnu-
mörkun í málum grunnskólans og
framhaldsskólans fram til alda-
móta“. Þannig hefst tillaga til
þingsályktunar um stefnumörkun í
skólamálum sem Kristín H. Tryggva-
dóttir og fleiri þingmenn Alþýðu-
flokks hafa lagt fram.
Samtök kennara tilnefni þrjá
menn í nefndina, samtök foreldra
einn, Kennaraháskólinn einn og
Alþingi kjósi fjóra. Menntamála-
Nefndarformað-
ur gagnrýndur
Stjórnarandstæðingar veittust hart að Páli Péturssyni (F), formanni iðnað-
arnefndar neðri deildar, á þingdeildarfundi í gær, fyrir klén vinnubrögð í
nefndinni, að þeirra dómi, og það að leggjast á mál, sem hann var andvíg-
ur. Ólafur Ragnar Grímsson (Abl.) gat þess að frumvarp stjórarandstöðuþing-
manna um jarðhitamál hafi verið vísað til iðnaðarnefndar í desembermánuði
síðast liðnum. Liðið hafi fjórir mánuðir frá því málinu var vísað til nefndar-
innar unz það var fyrir tekið í lok marz. Nefndin hafi einfaldlega ekki
haldið fundi á mesta annatíma þingsins. Síðan hafi enn liðið tveir mánuðir
unz nefndin var kvödd saman. Haldinn hafi verið einn fundur í nefndinni
á hálfu ári. Ólafur Ragnar og fleiri stjórnarandstöðuþingmenn vildu vísa
málinu, sem nú er endurflutt, til allsherjarnefndar en ekki iðnaðarnefndar
þar sem Páll er formaður. Sögðu þeir hann leggjast á mál, sem hann væri
andstæður.
Ólafur Ragnar Grímsson (Abl.) til-
nefndi fimm mál stjórnarand-
stöðuþingmanna, sem vísað hafi
verið til iðnaðarnefndar á liðnu
þingi, og með álika vinnubrögðum
nefndarformannsins.
Páll Pétursson (F) formaður iðnað-
arnefndar sagði árás Ólafs Ragn-
ars á sig sem formann iðnaðar-
nefndar jafnframt árás á fulltrúa
stjórnarandstöðunnar í þing-
nefndinni, þar á meðal Hjörleif
Guttormsson (Abl.) og Guðrúnu
Agnarsdóttur (Kvl.). Hann rakti
tölur um fundafjölda í þingnefnd-
inni allar götur frá þinginu 1972-
1973 til þessa þings, er sýndu, að
hans dómi, eðlilega fundatiðni og
málsafgreiðslu. Þannig hafi 12
fundir verið í þingnefndinni á síð-
ast liðnu þingi og þinginu þar áður,
undir formennsku sinni, en aðeins
8 fundir á þinginu 1982-1983 í
formennsku Skúla Alexandersson-
ar(Abl-).
Sighvatur Björgvinsson (A) gat þess
að iðnaðarnefnd hefði haldið sjö
fundi í nóvember og desember sl.
án þess að formaður tæki fyrir
tiltekin mál, sem hann hafi verið
andvígur. Fundafjöldi segi því ekki
allt um vinnubrögð nefndarfor-
mannsins. Hann taldi vinnubrögð
í nefndinni formanninum til
vansa.
Ingvar Gíslason, þingdeildarfor-
seti, minnti á nýtt ákvæði þing-
skapa um eftirlitsskyldu þingfor-
seta með störfum þingnefnda.
Ólafur Ragnar Grímsson (Abl.)
þakkaði forseta áminnandi yfirlýs-
ingu. Hirtingarvald í höndum for-
seta vegna vinnubragða í þing-
nefndinni væri ekki út í hött.
Fleiri tóku til máls þó ekki verði
frekar rakið.
Að lokinni umræðu felldi þing-
deildin tillögu frá stjórnarand-
stöðu um að vísa frumvarpinu til
allsherjarnefndar með 19:12 at-
kvæðum. Málinu var síðan vísað
til iðnaðarnefndar, að viðhöfðu
nafnakalli, með 19 atkvæðum af
40 í þingdeildinni, 13 sátu hjá en
8 vóru fjarstaddir atkvæðagreiðsl-
ráðherra skipi formann nefndar-
innar.
í störfum sinum fjalli nefndin
einkum um innra starf skólans,
námsgögn og búnað, skólasöfn,
skólatíma, námsefni, skólahús-
næði, leikvelli, menntun kennara,
réttindi til kennslu, tengsl við
atvinnulífið, samstarf við heimil-
in, félagsstarf nemenda, skólaskip-
an (strjálbýli, þéttbýli) og tengsl
grunnskóla og framhaldsskóla.
f greinargerð segir að hafa beri
í huga hinar miklu þjóðlífsbreyt-
ingar, sem hér hafa orðið, og hafi
breytt viðhorfum og forsendum til
náms. Minnt er á að öflugt og ár-
angursríkt menntakerfi er fors-
enda þess að tækninýjungar verði
hagnýttar eins og kostur er.
„Reynsla síðustu missera sýnir",
segir þar, „þörfina á að þingmenn,
blaðamenn og allur almenningur
hafi þekkingu og skilning á hvað
gerist innan veggja skólans sem
er ein umfangsmesta stofnun þjóð-
félagsins og sú sem á ef til vill
stærstan þátt í að leggja grunn
að hamingju og hagsæld einstakl-
ingsins og þjóðarinnar".
Tollur á bifreiðin
Lækkar úr
90%í 70%
Fjármálaráöherra mæiti í gær
í efri deild fyrir frumvarpi til
staðfestingar á bráðabirgðalög-
um frá í scptembermánuði síðast-
liðnum um lækkun tolls af bif-
reiðum Úr90%í70%.
Ráðherra taldi tollalækkun
þessa milda hækkun gjalda,
frá sama tíma, bæði á benzín-
gjaldi og þungaskatti, og stuðla
að jafnari og eðlilegri end-
urnýjun bifreiðakosts lands-
manna.
Tekjuskerðing ríkissjóðs af
þessum sökum nemur 200 m.kr.
Forseti og flokksformaður
Það er Þorvaldur Garðar Kristjánsson, forseti Sameinaðs
þings, sem segir meiningu sína á þingsflokksfundi sjálfstæð-
ismanna, þegar þessi mynd er tekin. Formaður flokksins,
Þorsteinn Pálsson, hlutstar grannt.
Jóns Kjartansson-
ar minnzt á Alþingi
Þorvaldur Garðar Kristjánsson,
forseti Sameinað þings, minntist
Jóns heitins Kjartanssonar, fyrrver-
andi alþingismanns, á þingi í gær
með eftirfarandi orðum:
„Jón Kjartansson, forstjóri og
fyrrverandi alþingismaður varð
bráðkvaddur síðastliðinn fimmtu-
dag, 21. nóvmeber, 68 ára að aldri.
Hann var þá staddur á heimili
sonar síns í Hamborg.
Jón Kjartansson var fæddur á
Siglufirði 5. júní 1917. Foreldrar
hans voru Kjartan byggingar-
meistari þar Jónsson, síðast próf-
asts að Hofi í Vopnafirði og kona
hans, Jónína Tómasdóttir prests á
Hvanneyri í Siglufirði, síðar að
Barði í Flótum Bjarnarsonar.
Hann lauk prófi frá Samvinnu-
skólanum vorið 1935 og fór náms-
og kynnisför til Danmerkur og
Noregs 1938. Verkstjóri við Síldar-
verksmiðjur ríkisins á Siglufirði
var hann 1935—1942. Hann var
1943—1946 skrifstofustjóri Þor-
móðs Eyjólfssonar, hlutafélags
sem annaðist skipaafgreiðslu og
hafði umboð tryggingafélaga. Þá
var hann umboðsmaður Sam-
vinnutrygginga, Flugfélags ís-
lands og fleira félaga 1947—1949
og rak jafnframt eigin söltunar-
stöð og útgerð í félagi við annan
Siglfirðing 1947—1948. Hann var
bæjarstjóri á Siglufirði 1949—
1958, forstjóri Áfengisverslunar
ríkisins 1957—1961 og síðan for-
stjóri Áfengis- og tóbaksverslunar
ríkisins frá 1961 til dánardags.
Jón Kjartansson var í stjórn
Síldarverksmiðja rikisins ýmist
sem aðalmaður eða varamaður frá
1947. Hann var vararæðismaður
Finnlands á Norðurlandi 1953—
1958 og aðalræðismaður Finnlands
á íslandi 1965—1968. Formaður
stjórnarnefndar Hjálparstofnunar
kirkjunnar var hann 1969—1979, í
stjórn stofnunarinnar Aðstoðar
fslands við þróunarlöndin frá 1971
og kjörinn endurskoðandi Útvegs-
banka íslands frá 1971. Frá 1977
var hann í fulltrúaráði sjálfseign-
arstofnunarinnar um rekstur
Landakotsspítala. Hann var fyrsti
varamaður þingmanna Framsókn-
arflokksins í fjarveru aðalmanna
á öllum þingum r.ema einu til vors
1969, á 9 þingum alls. Við fráfall
Skúla Guðmundssonar skömmu
fyrir þingsetningu haustið 1969
hlaut hann fast sæti á Alþingi það
sem eftir var kjörtímabilsins og
sat þá á tveimur þingum til vors
1971.
Jón Kjartansson átti heima á
Siglufirði fjóra fyrstu áratugi ævi
sinnar. Hann hóf störf sem sendi-
sveinn hjá Síldarverksmiðjum
ríkisins, varð verkstjóri þar innan
tvítugs og síðast lengi í stjórn
verksmiðjanna. f störfum sínum
þar og margs konar umboðsstörf-
um og félagsstarfsemi hlaut hann
náin kynni 'af málum bæjarfélags
og bæjarbúa. Hann var ráðinn
bæjarstjóri á tíma síldarleysis og
Jón Kjartansson
erfiðleika bæjarfélagsins af þeim
sökum. í störfum sínum þar sýndi
hann dugnað, árvekni og fyrir-
hyggju og hafði forgöngu af hálfu
bæjarfélagsins um nýjar atvinnu-
greinar, togararekstur og fisk-
vinnslu. Bæjarfélagið á Siglufirði
átti löngum hug hans, þótt hann
flytti brott þaðan til nýrra starfa.
Hann sinnti ekki síst málefnum
þess þann tíma sem hann sat á
Alþingi og hann var árum saman
formaður Siglfirðingafélagsins í
Reykjavík. Hér syðra stjórnaði
hann lengi og vel viðamikilli ríkis-
stofnun. Við skyndilegt fráfall
hans er á bak að sjá mikilhæfum
manni, sem um ævidagana var
kvaddur til forustu á ýmsum svið-
um þjóðmála og félagsmála og
skilaði giftudrjúgu ævistarfi.
Ég vil biðja háttvirta alþingis-
menn að minnast Jóns Kjartans-
sonar með því að rísa úr sætum.“