Morgunblaðið - 10.12.1985, Qupperneq 6
6
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR10. DESEMBER1985
Vasaorðan
Þeir félagar Guðbrandur
Gíslason og Aðalsteinn Ing-
ólfsson skruppu á dögunum yfir
Atlantsála til Amsterdam að
heilsa upp á Sigurð Guðmundsson
myndlistarmann og fleiri lista-
menn er hollenska ríkið hefir
fóstrað. Sjónvarpsáhorfendur
nutu heimsóknarinnar í Gluggan-
um síðastiiðið sunnudagskveld.
Persónulega hafði ég ákaflega
gaman af þessari heimsókn til
hinna brottfluttu íslensku lista-
manna. Sigurður Guðmundsson
hefir nýverið hlotið Vasaorðuna úr
hendi sjálfs Svíakonungs og ber
að skoða þá viðurkenningu sem
einskonar gullstimpil til handa
þeim Súmurum er settust að í
Hollandi fyrir ríflega tveimur
tugum ára.
Ættu nú íslendingar að sjá sóma
sinn í að verðlauna hollensk menn-
ingarmálayfirvöld fyrir vel unnin
störf í þágu íslenskra listamanna.
Hollendingar eiga einhverja mestu
snillinga veraldarsögunnar á sviði
myndlistar menn á borð við Jo-
hannes Vermeer, Rembrandt van
Rijn, Frans Hals, Dieric Bouts,
Van Gogh og skilja því í senn
menningarlegt gildi listuppeldis
og fjárhagslegt eða halda menn
að Hollendingar tapi á Rembrandt
van Rijn? Nei, aldeilis ekki ég er
jafnvel ekki frá því að Rembrandt
karlinn skili hollenskum ferða-
mannaiðnaði gildari sjóðum en
sjálfur túlipaninn. Því hika hol-
lensk stjórnvöld ekki við að launa
listamenn því hver veit nema
Rembrandt fæðist enn á ný.
Aðveðjaá...
Hér norðurfrá hugsa menn á
dálítið öðrum nótum og veigra
jafnvel verðandi stjórnmálamenn
sér ekki við að leggja fram á opin-
berum vettvangi tillögur er miða
í raun að því að skera listamenn
niður við trog. Ég vil taka skýrt
fram að ég er persónulega þeirrar
skoðunar að það geti verið hollt
fyrir listamenn að sinna borgar-
legu starfi ásamt listsköpuninni,
en sé horft til þess veruleika er
við búum við í dag hér á eyjunni
góðu, þá er nánast vonlaust fyrir
listamenn að skila drjúgu dags-
verki til dæmis á ákveðnum svið-
um myndlistar og kvikmyndagerð-
ar nema að njóta starfsnæðis.
Vísitöluleikur stjórnarherranna
dregur mátt úr kynslóðum lista-
manna og orkan fer fyrst og síðast
í að skaffa fyrir vöxtum og verð-
bótum er hrjóta til fjármagnseig-
enda og hinnar geysifjölmennu
stéttar er fæst hér við að telja
peninga bæði í bönkunum og hin-
um nánast óteljandi lífeyrissjóð-
um lands vors. Við slíkar aðstæður
dafnar trauðla mikil list. Einn og
einn maður kemst jú uppá lagið
með að mála myndir af banka-
stjórunum og lifir góðu lífi en
flestir verða að láta sér nægja að
horfa á hugmyndirnar lifna og
deyja í huganum.
Skonrokk:
í Skonrokki föstudagsins 6. des-
ember mátti glögglega sjá um-
merki þeirrar fátæktarstefnu er
hér er rekin á listasviðinu. í
þættinum voru einvörðungu flutt
íslensk lög af innlendum hljóm-
sveitum og það sem meira er að
myndirnar er fylgdu voru allar úr
smiðju íslenskra kvikmyndagerð-
armanna. Ég verð að segja eins
og er að mér fannst sorglegt að
horfa uppá hversu naumt var
skammtað í þessum myndum. Ég
er þeirrar skoðunar að við eigum
hér lagasmiði og tónlistarmenn er
geta náð eyrum heimsbyggðarinn-
ar ef rétt er á málum haldið. En
það dugir ekkert minna en ausa
hreinlega fé í þær myndir er fylgja
afúrðum þessa tónlistarfólks.
Bretadrottning sæmdi Bítlana á
sínum tíma æðstu orðu Breska
samveldisins ekki bara vegna tón-
listarafreka þeirra félaga heldur
vegna þeirrar staðreyndar að þeir
höluðu meira fé til Bretlands en
nokkurt annað breskt fyrirtæki á
þeim tíma.
Ólafur M.
Jóhannesson
ÚTVARP/SJÓNYARP
Sjónvarpsmennirnir íslensku eru hér á myndinni frá vinstri: Öm Sveinsson kvikmynda
töku maður, Oddur Gústafsson hljóðmaður og Ögmundur Jónasson fréttamaður.
Til hinstu hvíldar
KASTLJÓS
— þjóð í þrengingum
■■ Kastljós,
3Q fréttaþáttur um
— erlend málefni,
verður á dagskrá sjón-
varps kl. 22.30 í kvöld.
Þátturinn ber yfirskrift-
ina Þjóð í þrengingum og
fjallar um afganska
flóttamenn í Pakistan.
Sjónvarpsmenn eru nú
nýkomnir úr för til Norð-
vestur-Pakistans þar sem
dveljast yfir tvær milljón-
ir afganskra flóttamanna.
Þar hittu sjónvarpsmenn
ýmsa leiðtoga þeirra að
máli og komu í sjúkrahús
og ræddu við menn sem
særst höfðu í stríðinu.
Einnig kynntu þeir sér
skólamál og ýmsa aðra
þætti daglegs lífs.
Stríð hefur verið í Afg-
anistan um árabil en sex
ár eru síðan Sovétmenn
fóru með her inn í landið.
Mörg hundruð þúsund
manns hafa látið lífið í
stríðinu að því að áætlað
er og um fjórar milljónir
manna hafa flúið land.
Phyllis Calvert og Bill Fraser í hlutverkum sínum í „Til
hinstu hvíldar" sem frú Maxie og sir Reynold.
Jón í Brauðhúsum
í tilefni af því
■i Fimmti og
25 næstsíðasti
— þáttur breska
sakamálamyndaflokksins
„Til hinstu hvíldar" er á
dagskrá sjónvarps kl.
21.25 í kvöld. Myndaflokk-
urinn er gerður eftir saka-
málasögu P.D. James. í
hlutverki lögreglurann-
sóknarmannsins Adams
Dalgliesh er Roy Marsden.
Hann rannsakar dauða
manns sem grunaður er
um fíkniefnasölu. Hann
rekur slóðina heim á
sveitasetur þar sem ekki
reynist allt með felldu. I
síðasta þætti reyndi
Dalgliesh að komast að
ástæðum fyrir dauða
Sallýar, tilvonandi eigin-
konu Stephens. í lok þátt-
arins beindust grunsemdir
helst að systur Stephens
sem var meinilla við til-
vonandi mágkonu sína
eins og flestum öðrum á
sveitasetrinu.
Þýðandi er Kristrún
Þórðardóttir.
Ofl 35 að * da2 eru
— liðin 30 ár frá
því að Halldór Laxness tók
við Nóbelsverðlaunum í
bókmenntum verður end-
urtekinn lestur hans á
smásögu sinni „Jón í
Brauðhúsum" kl. 20.35 í
kvöld. Sagan birtist í „Sjö
stafa kverinu" 1965 en
lestrinum var áður út-
varpað 1974.
Halldór Laxness
ÚTVARP
ÞRIÐJUDAGUR
10. desember
7.00 Veðurfregnir. Fréttir.
Bæn.
7.15 Morgunvaktin.
7.20 Morguntrimm.
7.30 Fréttir. Tilkynningar.
8.00 Fréttir. Tilkynningar.
8.15 Veðurfregnir.
9.00 Fréttir.
9.05 Morgunstund barnanna:
„Elvis, Elvis“ eftir Mariu
Gripe. Torfey Steinsdóttir
pýddi. Sigurlaug M. Jónas-
dóttir les (10).
9.20 Morguntrimm. Tilkynn-
ingar. Tónleikar. Þulur velur
og kynnir.
9.45 Þingfréttir.
10.00 Fréttir.
10.05 Daglegtmál.
, Endurtekinn páttur frá kvöld-
inu áður sem Margrét Jóns-
dóttir flytur.
10.10 Veðurfregnir.
10.25 Lesið úr forustugreinum
dagblaðanna.
10.40 „Ég man þátlð".
Hermann Ragnar Stefáns-
son kynnir lög frá liðnum
árum.
11.10 Úr atvinnullfinu —
Iðnaðarrásin.
Umsjón: Gunnar B. Hinz,
Hjörtur Hjartar OG Páll Kr.
Pálsson.
11J0 úr söguskjóðunni —
Hafnargerðarkaupgjalds-
málið 1913.
Þáttur I umsjá Þorláks A.
Jónssonar. Lesari: Oddný
Yngvadóttir.
12.00 Dagskrá. Tilkynningar.
12.20 Fréttir.
12.45 Veðurfregnir. Tilkynning-
ar. Tónleikar.
13.30 ( dagsins önn — Heilsu-
vernd.
Umsjón: Jónlna Benedikts-
dóttir.
14.00 Miðdegissagan: „Feðgar
á ferð" eftir Heðin Brú.
Aðalsteinn Sigmundsson
þýddi. Björn Dúason les (5).
14.30 Miðdegistónleikar —
Maurizio Pollini leikur 20.
aldar planótónlist. a. Þrlr
þættir úr „Petrúsku" eftir
Igor Stravinsky. b. Þrjú
píanólög eftir Arnold Schön-
berg. c. „Sofferte onde ser-
ene", tónlist fyrir planó og
segulband eftir Luigi Nono.
15.15 Barið að dyrum. Einar
Georg Einarsson ræðir við
Einar Karl Guðjónsson á
Höfn I Hornafirði.
15.45 Tilkynningar. Tónleikar.
16.00 Fréttir. Dagskrá.
16.15 Veöurfregnir.
16J0 Hlustaðu með mér.
— Edvard Fredriksen. (Frá
Akureyri).
17.00 Barnaútvarpið.
Stjórnandi: Krístln Helga-
dóttir.
17.50 Tónleikar. Tilkynningar.
19.00 Aftanstund
Endursýndur þáttur frá 2.
desember.
19.20 Ævintýri Olivers bangsa
Ný syrpa — Fyrsti þáttur.
Franskur brúöu- og teikni-
myndaflokkur um vlðförlan
bangsa og vini hans. Þýð-
andi Guöni Kolbeinsson,
lesari með honum Bergdls
Guðnadóttir.
19.50 Fréttaágrip á táknmáli
20.00 Fréttir og veöur
10.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir.
19.40 Tilkynningar.
19.45 Daglegtmál.
Sigurður G. Tómasson flytur
þáttinn.
19.50 Lestur úr nýjum barna-
og unglingabókum.
Umsjón: Gunnvör Braga.
Kynnir: Sigurlaug M. Jónas-
dóttir.
20.30 „Jón I Brauðhúsum",
smásaga eftir Halldór Lax-
ness. Höfundur les. (Aður
útvarpað 1974, en endurflutt
nú, þegar þrjátlu ár eru liöin
frá þvl að Halldór tók við
Nóbelsverðlaunum).
20.50 „Humáttir".
Aðalsteinn Asberg Sigurðs-
son les þýðingar sínar á Ijóð-
um eftir norska skáldið Paal
Helge Haugen.
21.05 Islensk tónlist.
a. Jón Sigurbjörnsson syng-
ur lög eftir Knút R. Magnús-
son. Ragnar Björnsson leikur
20.30 Auglýsingar og dagskrá
20.45 Hver var að hlæja?
(Survival — No Laughing
Matter)
Bresk dýrallfsmynd um hlen-
ur i Austur-Afrlku. Þýðandi
og þulur Óskar Ingimarsson.
21.25 Til hinstu hvlldar
(Cover Her Face)
Fimmti þáttur.
Breskur sakamálamynda-
flokkur i sex þáttum, gerður
eftir sakamálasögu eftir
P.D.James. Aöalhlutverk.
á planó. b. „Angelus Dom-
ini“, tónverk eftir Leif Þórar-
insson. Sigrlður E. Magnús-
dóttir syngur með Kammer-
sveit Reykjavlkur. Höfundur-
inn stjórnar.
21.30 Útvarpssagan: „Saga
Borgarættarinnar" eftir
Gunnar Gunnarsson.
Helga Þ. Stephansen les
(26).
22.00 Fréttir. Dagskrá morgun-
dagsins.
22.15 Veðurfregnir. Orö kvölds-
ins.
22.25 Frá tónleikum Islensku
hljómsveitarinnar I Lang-
holtskirkju 21. f.m.
„Konur I Islensku tónlistar-
llfi". Stjórnandi: Jean Pierre
Jacquillat. Einsöngur: And-
ers Josephsson. Einleikur:
Anna Guðný Guðmunds-
dóttir. a. Fimm lög eftir Karó-
llnu Eirlksdóttur. b. Þrjú
sönglög eftir Jórunni Viðar.
c. „Davlð 116“ eftir Misti
Þorkelsdóttur. d. Planókon-
Roy Marsden. Adam Dalg-
liesh rannsakar dauða
manns sem grunaður er um
flkniefnasölu. Hann rekur
slóöina heim á sveitasetur,
þar sem ekki reynist allt meö
felldu. Þýðandi Kristrún
Þóröardóttir.
22.30 Kastljós
Þáttur um erlend málefni.
Umsjónarmaður Ögmundur
Jónasson.
23.10 Fréttir I dagskrárlok.
sert ( C-dúr K. 415 eftir
Wolfgang Amadeus Mozart.
Kynnir: Asgeir Sigurgests-
son.
24.00 Fréttir. Dagskrálok.
ÞRIÐJUDAGUR
10. desember
10.00—10.30 Ekki á morgun,
heldur hinn
Dagskrá fyrir yngstu hlust-
endurna frá barna- og ungl-
ingadeild útvarpsins.
Stjórnendur: Kolbrún Hall-
dórsdóttir og Valdls Óskars-
dóttir.
10.30—12.00 Morgunþáttur
Stjórnandi: Páll Þorsteins-
son.
Hlé.
14.00—16.00 Blöndun á staön-
um
Stjórnandi: Sigurður Þór
Salvarsson.
16.00—17.00 Frlstund
Unglingaþáttur.
Stjórnandi: Eövarð Ingólfs-
son.
17.00—18.00 Sögur af sviðinu
Stjórnandi: Þorsteinn G.
Gunnarsson.
Þriggja mlnútna fréttir sagð-
ar klukkan 11.00, 15 00
16.00 og 17.00.
17.00—18.00 Rlkisútvarpiö á
Akureyri — Svæðisútvarp.
SJÓNVARP
ÞRIÐJUDAGUR
10. desember