Morgunblaðið - 03.01.1986, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 3. JANÚAR1986
11
Meira en spor
Bókmenntir
Jóhann Hjálmarsson
Hallberg Hallmundsson.
Spjaldvísur.
Stutt Ijód.
Þórhildur Jónsdóttir mynd-
skreytti.
Fjölvaútgáfan 1985.
Hallberg Hallmundsson gerir í
bókarlok grein fyrir Spjaldvísum
sínum, segir versin „í fyrstu mynd
sinni/ hripuð niður á skrárspjöld/
í skrifstofu minni". En í fyrsta
ljóði bókarinnar kemst hann svo
að orði um inntak hennar að hann
hafi „eins og flestir sem yrkja ljóð
á íslandi/ ekkert markvert að
segja“. Það ætti því að vera ljóst
að Hallberg ætlar vísum sínum
ekki stóran hlut, lítur fremur á
þær sem iðkun máls, æfingu í því
að tjá hugsun sína í ljóði, ýmist
bundnu eða óbundnu.
Hallberg Hallmundsson hefur
lengi búið í Bandaríkjunum, unnið
þar við fræði- og útgáfustörf, m.a.
ritstýrt safnritinu An Anthology
of Scandinavian Literature (1966).
Frá honum hafa áður komið tvær
ljóðabækur: Haustmál (1968) og
Neikvæða (1977). Sögur og þættir
hafa komið út eftir hann í bókinni
Ég kalla mig Ófeig (1970).
Ljóðin í Spjaldvísum eru öll
fremur hefðbundin, mikið erlagt
upp úr hrynjandi og að fara ekki
rangt með ljóðstafi þegar notast
er við þá. Sum ljóðin vitna þó um
nýbreytni, en ekki virðist höfund-
urinn ýkja hrifinn af samtíma-
skáldskap, samanber Samtíma-
Ijóð, þar sem lýst er ökuþór sem
„óræðum dulartáknum spjallar/
við spegilmynd sína“. Kaldhæðni
Hallberg Hallmundsson
Hallbergs Hallmundssonar, dæmi-
gerð lífsþreyta menntamannsins,
getur stundum minnt á Jóhann S.
Hannesson. En hér er aðeins um
skyldleika að ræða.
Sjálfsmynd 1980 vitnar um að
höfundinum er ljúft að hæðast að
sjálfum sér.
Tvíglerj a gráskeggur
fimmtugur fjandi
fráskilinn enn sínu heimalandi
sérvitur þrályndur íslenskur andi
afrekin fljóttalin: spor í sandi.
ÆT
A aldarafmæli Jón-
asar frá Hriflu
Bókmenntír
Sigurjón Björnsson
Á aldarafmæli Jónasar frá Hriflu.
Erindi, greinar og viðtöl við sam-
ferðamenn. Gylfi Gröndal sá um út-
gáfuna. Reykjavík 1985. Útgefandi:
Sammband íslenskra samvinnufé-
laga. 264 bls.
Hinn 1. maí sl. voru 100 ár liðin
frá fæðingu Jónasar frá Hriflu, en
17 ár eru síðan hann andaðist.
Þessa aldarafmælis var minnst
með ýmsum hætti. í febrúar 1985
voru haldin sex fyrirlestrarkvöld
í Hamragörðum í Reykjavík, þar
sem fyrrum var bústaður Jónasar
og fjölskyldu hans. Þar voru erindi
flutt um Jónas og störf hans. Þá
var opnuð ljósmyndasýning í
Hamragörðum 30. apríl. Á af-
mælisdaginn var afhjúpuð brjóst-
mynd af Jónasi á móts við Arnar-
hvol. Þann sama dag var flutt í
útvarpinu vönduð og löng dagskrá
um líf og starf Jónasar. Stórt hefti
af Samvinnunni var helgað Jónasi
og greinar um hann birtust í öllum
dagblöðunum.
í þessa bók hefur verið safnað
saman því helsta af ofangreindu
efni, þó að kjarninn sé Hamra-
garðaerindin. Myndir eru allmarg-
ar í bókinni og fengnar af áður-
nefndi sýningu. í bókinnj eru 28
þættir, erindi, ritgerðir, blaða-
pistlar, viðtöl o.fl. þ.h. Veitir þetta
mjög fjölbreytilega mynd af Jónasi
og hinum svipmikla og litríka ferli
hans, enda þótt nokkuð sé um
endurtekningar og gæðin misjöfn
eins og hlýtur að vera.
Eins og svo mörgum öðrum
hefur mér oft orðið hugsað til Jón-
asar frá Hriflu. Persónulega
þekkti ég hann ekki og tími hans
sem stjórnmálamanns var liðinn,
þegar ég fór að fylgjast nokkuð
að gagni með stjórnmálum. En
spor hans í íslensku þjóðlífi hef ég
vitaskuld séð eins og allir sem
augu hafa opin. Einhvern veginn
hefur Jónas alltaf verið mér ráð-
gáta og er ég víst ekki einn um
það. Enn deila menn um hvers
konar maður hann hafi verið og
hvort áhrif hans hafi verið til góðs
eða ills. Eru þá ekki ætíð spöruð
hin stóru orðin. Þær eru t.a.m.
ófáar bækurnar sem ég hef lesið
nú í haust, þar sem Jónas kemur
á einhvern hátt við sögu. Og enn
hefur enginn treyst sér til að rita
ævisögu þessa manns 17 árum eftir
að hann lést og mörgum áratugum
eftir að hann hætti að hafa völd
sem stjórnmálamaður. Hafa þó
ævisögur margra annarra stjórn-
málamanna, sem störfuðu lengra
fram á þessa öld þegar verið skráð-
ar. Víst var Jónas frá Hriflu ákaf-
lega óvenjulegur maður og sér-
stæður sem stjórnmálamaður.
Hafa þó ævisögur margra annarra
stjórnmálamanna, sem störfuðu
lengra fram á þessa öld þegar verið
skróðar. Víst var Jónas frá Hriflu
ákaflega óvenjulegur maður og
sérstæður sem stjórnmálamaður.
Sá hiti aðdáunar og fjandskapar
sem varð umhverfis hann er alls
ekki kulnaður enn. Þess sjást
greinilega merki í þessari bók.
Um þetta rit þarf að öðru leyti
ekki að fara mörgum orðum. Það
er vel og myndarlega útgefið, oft-
ast skemmtilegt aflestrar og í því
er mikla fræðslu að finna. Engu
að síður verður það að teljast frem-
ur samtíningslegt og endurtekn-
ingarsamt. Þó er skylt að geta
þess að sum erindin og ritgerðirn-
í sandi
Háð og spé drýpur semsagt af
tungu skáldsins eins og hann
minnist á í Andstætt heilræðum.
Mannlýsing er enn til vitnis um
þetta:
Hann er eins og hús í eyði:
hespaðar dyr
negltfyrirglugga
umhvefriðvanhirt
yfirbreitt
innbúið þakið ryki.
Vita gágnlaust að gægjast inn;
það grillir alls ekki í neitt.
Víða er komist hnyttilega og
eftirminnilega að orði í Spjaldvís-
um Hallbergs Hallmundssonar.
Með þeim sendir hann síst af öllu
kaldar kveðjur úr fjarska. í ljóðinu
Blóm meðal kletta lýsir hann
blóminu sem auga hans fegurst
leit. Þetta blóm er íslenskt og það
er skáldinu hjartfólgið meðan það
treður „bikmöl borgarstrætis". Ef
til vill þykja mönnum yrkisefnin
keimlík, tilefnin oft nokkuð smá,
en skáldið yrkir einkum um fall-
valtleik lífsins, karlmannlega þó.
Spjaldvísur eru ágæt tilbreyting
frá þeim ljóðavettvangi sem al-
gengastur er. Mörg þessara ljóða
eru skemmtileg aflestrar, vel kveð-
in og vaxa við kynni. Svo eru önnur
veigaminni eins og gengur. Nokkur
eru á mörkunum að eiga erindi í
bók, fyndnin getur orðið klúr. En
um þetta atriði verða eflaust skipt-
ar skoðanir.
Nokkur ljóð með yrkisefnum frá
New York vekja athygli fyrir það
að þau birta ný sjónarhorn, auka
við þá mynd sem við gerum okkur
af skáldinu Hallbergi Hallmunds-
syni.
Á ALDARAFMÆLI
ar eru ljómandi vel samdar. En
nú vil ég hvað úr hverju fara að
fá „alvöru" ævisögu. Skyldi það
ekki vera óhætt.
deðilegt nf/tt ár !
Atvinnuhúsnæði
Borgartún: tii söiu 2x255 im
skrifstofuhæöir í nýju glæsiiegu húsi.
Til afhendingar strax. Tilb. undir tróv.
og máln. Teikningar og nánari uppl. á
skrifst.
Hólshraun Hf Til sölu 200 fm
verslunarhúsn. og 200 fm skrifst.húsn.
Góöar innkeyrsludyr. Nánarí uppl. á
okrifst. ______
Einbýlishús
Vogaland: Nýlegt, glæsll. 340 fm
einb.hús. Innb. bílsk. Falleg lóó meö
heitum potti. Laust nú þegar. Skipti á
minni eign koma til greina.
Þverársel: 250 fm vei staosett
einb.hús Huslö er ekki fullbúið en vel
íbúóarhæft. Lítil útborgun. Langtíma-
lán. Skipti á minni eign koma tii greina.
Bleikjukvísl: 2x170 fm einb hús.
Húsiö er rúml. fokhelt. Til afh. strax.
Mögul. á tveimur íb. Glœsilegt útsýni.
Grindavík: 135 fm elnlyft timb-
urh. Bilskýli. Mjög góð greiöalukjör.
Raðhús
Hlíðarbyggð: 240 tm vandað
endaraöh. Sóríbúö í kj. Innb. bílsk.
Skipti á minni eign koma til greina.
Hofslundur: 146 fm einlyft mjög
gott endaraöhús auk 28 fm bílsk. Verö
wM.___________________
5 herb. og stærri
A Seltjarnarnesi: 150 tm
mjög falleg vel staósett efri sórhæö.
Stórar stofur. Þvottah. ó hæöinni. 30 fm
bflsk. Útsýni. Verö 4,3 millj.
Melabraut Seltj.: i2otmibúö
á 2. hæö í þríb.húsi. Bílsk.réttur. Fagurt
útsýni. Verö 23-3 millj.
4ra herb. íbúðir
Hraunbær: 110 fm ib. á 2. hæö.
Þvottah. og búr innaf eldhúsi. Suöursv.
Vönduö rbúö. Verö 2,4 millj.
Barmahlíð: Ca. 100 fm 4ra herb.
kj.íb. Verö 2,1 millj.
Jörfabakkí: 115 tm goð íb. a 1.
hæð. SklpM á minni eign koma til greine.
3ja herb.
Háaleitisbraut: 93 fm góö íb.
á jaröh. Sérínng. Verö 1900 þús.
Sólheimar: 95 fm mjög góö ib.
á 8. hæö. Suöursv. MJög góö sameign.
Verð 2,1 millj.
í Laugarneshverfi: es fm
falleg ib. á 2. hæð ásamt íb.herb. i
kjallara meö aögangi aö snyrtingu.
Vönduö íbúð. Verö 2,1 millj.
Engihjalli: 3ja herb. góö ib. ó 4.
hæö.
Bjarnarstígur: ca. 70 tm 3ja
herb. ib. á 1. hæö ásamt 40 fm einstakl.-
íb. í kj. Selst saman eöa sitt í hvoru
lagi. Getur losnaö fljótlega.
Verö 2 millj.
2ja herb.
Stangarholt: 2ja herb. íb. i nýju
3ja hæöa húsi. Afh. tllb. u. trév. og
máln. í maí nk. Góð gr.kjör.
í Smáíbúöahverfi: tíi söiu
100 fm íb. á 2. hæö og 65 fm íb. á 1.
hæö. Bílskúr fylgir ib. Afh. tilb. u. trév.
i apríl nk. íbúöirnar eru þegar fok-
heldar. Verö frá 1950 þús.
FASTEIGNA
MARKAÐURINN
Óðinsgötu 4,
símar 11540 - 21700.
Jón Guömundsson sölustj.,
Leó E. Löve lögfr.,
AAagnúsGuðlaugssorHöflf^
SIMAR 21150-21370
SOLUSTJ LARUS Þ VAIDIMARS
L0GM JOH Þ0RÐARS0N HOL
Vorum aö fá í sölu:
3ja herb. íb. við Ásvallagötu
í fjórbýlish. á 1. hæö um 60 fm. Ekkl stór. Vel skipulögö. Baö og eldh.
endurn. Rúmgott geymslu- og föndurherb. í kj. Skuldlaus eign. Laus
nú þegar. Mjög sanngjarnt verð. Nánari uppl. aðeins á skritst.
í vesturborginni/Hagkvæm skipti
Til kaups óskast góö 2ja herb. íb. Gamli austurbærinn kemur til greina.
Skipti möguleg á rúmg. 3ja herb. íb. á Högunum.
Þurfum að útvega m.a.:
3ja-4ra herb. íb. á 1. hæð viö Safamýri, Háaleitisbraut, nágr.
Húseign í borginni meö þremur góöum íb.
4ra-S herb. góða ib. á 1. eöa 2. hæð, helst með bílsk.
Góðar útborganir. Margskonar eignaskipti möguleg.
Bestu nýársóskir. Þökkum viðskiptin ALMENNA
á nýja árinu. FASTEIGNASALAN
LAUGAVEG118 SÍMAR 21150-21370
ism
Gledilegt nýtt ár.
Þökkum vidskiptin
á lidnu ári.
Selbrekka — raðh.
Tvilyft vandaö raöhús á besta staö.
Verölaunagaróur. Möguleiki á iítilli
ibúö á jaróhæö. Hitalögn i plani.
Glæsilegt útsýni.
Hæðarsel — einb.
300 fm glæsileg húseign á frábærum
staö m.a. er óbyggt svæói sunnan
hússins. Á jaröhæó er 2ja-3ja herb.
sérib.
Fífusel — raðhús
Ca. 220 fm vandaö raöhús ásamt
stæöi i bílhýsi. Verö 4 millj.
Þinghólsbraut — einb.
190 fm vandaó einb.hús ásamt innb.
bílskúr. 5 svefnherb. Verö 4,9 millj.
í Grjótaþorpi
Eitt af þessum gömlu eftirsóttu hús-
um. Um er aö ræöa járnklætt timbur-
hús, 2 hæöir og ris, á steinkjallara.
Húsiö þarfnast standsetningar. Verö
3,1 millj.
Gljúfrasel — einbýli
240 fm gott hús á þrem hæöum auk
75 fm tengibyggingar. Laust strax.
Verö 5,2 millj.
Litlagerði — einb.
175 fm gott einb. Möguieiki á sóríb.
i kj. 42 fm bílskúr. Vel ræktuö lóö.
Skógivaxiö svæöi sunnan hússins.
Ákv. sala.
Hjarðarland — Mosf.
160 fm fullbúíö einingahús á góöum
staó. Verö 4 millj.
Ný glæsileg sérhæð
v/Langholtsveg
5-6 herb. vönduó efri sórhæö ásamt
30 fm bílskúr. Innkeyrsla m. hitalögn.
í kjallara er 60 fm íbúö. Allt sér. Selst
saman eöa i sítt hvoru lagi.
Úthlíð — hæð -t- ris
135 fm glæsileg 5 herb. hæö ásamt
risi. Tvennar svalir. Bílskúr.
Goðheimar — sérhæö
150 fm vönduö 6 herb. sérhæö.
Hæöin skiptist í 2 saml. stofur og 4
svefnherb., þar af tvö á sórgangi m.
snyrtingu og eldunaraðstööu. Gæti
nýst sem sórib. Góöar svalir. Bílskúr
m. upphitaöri ínnkeyrslu. Verö 3,8-4
millj.
Flyðrugrandi 5-6 herb.
130 fm glæsileg ib. ó efstu hæö. Sór-
smiöaöar innróttingar. Parket á gólf-
um. Tvennar svallr. Vólaþvottahús á
hæó. í sameign er m.a. gufubaö og
leikherbergi. Verö 4,1 millj. Skipti á
3ja-4ra herb. koma vel til greina.
Fellsmúli — 4ra
117 tm góð íbúð á 4. hæð (efstu) i
Hreyfilsblokkinnl. Verð 2,7 millj. Laus
fljótlega.
Laufvangur m. sérinng.
4ra herb. 110 fm íbúö á 1. hæð.
Suö-austursvalir. Verö 2,5 millj.
Skipholt — hæð
150 fm 5 herb. sérhæð. 30 fm bílskúr.
Stórar stofur. Sérgeymsla og búr
innaf eldhúsi. Verð 4,4 millj.
Efstíhjalli — 2 íb.
4ra herb. glæsileg 110 fm íbúö á 2.
hæö ásamt 30 fm einstakl.íb. í kj.
Glæsilegt útsýni.
Laxakvísl — 5 herb.
137 fm íbúö í fjórbýlishúsi. Tilb. u.
tréverk nú þegar.
Sólvallagata
— íbúðarhúsnæði
U.þ.b. 100 fm á 2. haBö í nýlegu stein-
húsi. Húsnæöiö er óinnréttaö, en
samþykktar teikn. fylgja. Góö kjör.
Laust strax.
Hæð — Hlíöar
4ra-5 herb. vönduó efri haBÖ. Stærö
120 fm. Bíiskúr. Verö 3,4 millj.
Móabarð — Hf.
4ra herb. íbúó á 1. hæö. Skipti á 2ja
herb. ib. koma vel til greina. Verö 2,2
millj.
Orrahólar — 3ja
Glæsileg endaíbúö á 7. hasö. Glæsi-
legt útsýni i suöur, norður og austur.
Húsvöröur. Verö 2,2 millj.
Skálaheiði — sérhæó
Ca. 90 fm glæsileg íbúö á 2. hæó.
Stórar suöursvalir. Sérþv.hús. Verð
2,2 mitlj.
Míklabraut — 3ja
65 fm kjallaraíbúó. Laus strax. Verö
1,7 millj.
Fálkagata — 2ja
Falleg ibúö á 3. hæö. Laus fljótlega.
Glæsilegt útsýni.
Asparfell — 2ja
65 fm falleg ibúö á 3. hæö. Glæsilegt
útsýni. Verð 1550-1600 þút.
lEiGnnmiÐLunin
|ÞINGKOLTSSTRÆTI 3 SÍMI 27711
) Söluctjóri: Sverrir Kristinccon.
Þoríeifur Guömundscon, cölum J
Unncteinn Beck hrl., sími 12320|
Þórólfur Halldórccon, lögfr.