Morgunblaðið - 03.07.1986, Blaðsíða 1

80SIÐUR B
STOFNAÐ1913
145. tbl. 72. árg.
FIMMTUDAGUR 3. JÚLÍ1986
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Alelda loftfar
AP/Símamynd
Reynsluflug nýstárlegs loftfars á Bretlandi endaði með ósköpum á þriðjudag. Eldur kom upp í
loftfarinu og hrapaði það til jarðar með þeim afleiðingum að einn maður beið bana af fimm manna
áhöfn. Loftfarið var gert úr gríðarstórum belg og hlutum úr fjórum þyrlum, og var rúmlega
hundrað metrar á lengd.
Suður-Afríka:
Stj órnvöld sækja
780 manns tíl saka
Jóhannesarborg, London, AP.
RÍKISSTJÓRN hvíta minnihlutans í Suður-Afríku skýrði frá
þvi gær að í ráði væri að sækja um 780 manns, sem verið hafa
í varðhaldi síðan neyðarástandslög voru sett þar, til saka fyrir
glæpsamlegt athæfi.
Talsmaður stjórnarinnar sagði
að einnig væri líklegt að fleiri yrðu
ákærðir fyrir sömu sakir. Verða
fangamir m.a. ákærðir fyrir morð
og líkamsárásir. Ekki er vitað hve
margir hafa verið handteknir frá
setningu neyðarástandslaganna 12.
júní, en talið er að þeir séu á bilinu
1.800-3.000.
Desmond Tutu biskup kvaðst í
gær hafa miklar áhyggjur af því
hve sprengjutilræðum hefur fjölgað
undanfamar vikur. A þriðjudag
særðust átta í sprengingu í miðborg
Jóhannesarborgar, og er þetta tí-
unda sprengjan, sem sprengd hefur
verið frá því 12. júní.
Talsmaður stærsta verkalýðs-
sambands landsins, en þar eru
blökkumenn í meirihluta, krafðist
þess í gær að allir þeir verkalýðs-
leiðtogar, sem handteknir hafa
verið síðustu vikur, yrðu látnir
lausir. Hann sagði að yrði stjómin
ekki við kröfum Verkalýðssam-
bandsins fyrir 10. júlí, þá yrði efnt
til mikilla mótmælaaðgerða.
Verkalýðsfélag námamanna
gekkst fyrir mótmælum í gær við
gullnámur í Suður-Afríku til að
vekja máls á handtökum verkalýðs-
leiðtoga. Sagði formælandi Verka-
lýðsfélagsins að 13 starfsmenn þess
hefðu verið handteknir. Námamenn
hafa átt í vinnudeilum við atvinnu-
rekendur, og líklegt þykir að þeir
fari í verkfall ef samningar nást
ekki í bráð. Námamenn höfnuðu í
gær samningstilboði atvinnurek-
enda.
Bandariska stórblaðið The New
York Times greindi frá því gær að
lögregla í Durban hefði myrt fjóra
svarta andstæðinga aðskilnaðar-
stefnunnar 19. júní. Hefðu lög-
reglumenn ginnt blökkumennina í
hús eitt með því að segja að þar
væri vopnum til að dreifa. Síðan
hefðu þeir hafið skothríð á blökku-
mennina með fyrrgreindum afleið-
ingum. Talsmaður uppslýsinga-
skrifstofu suður-afrískra yfirvalda
hafði staðfest þetta, en sagt að
svartur lögregluþjónn hefði valdið
dauða blökkumannanna.
Allsherjarverkfall boðað í Chile:
Þrír létu lífið
í skotárásum
Brussel, Belgiu og Sautiago, Chile, AP.
ÞRÍR létu lífið í skotárásum í Santiago í gær, og a.m.k. tiu
sprengjur sprungu þar síðasta sólarhring. Umtalsverð þáttt-
aka var í tveggja daga allsherjarverkfalli, sem verkalýðs-
félög og stjórnarandstæðingar stóðu að og hófst í gær.
Augusto
Pinochet, for-
seti Chile.
Alþjóðasam-
band frjálsra
verkalýðsfélaga,
ICFTU, lýstiígær
yfir stuðningi sín-
um við allsherjar-
verkfallið. í yfír-
lýsingu ICFTU
sagði, að aðgerðir
verkalýðsfélag-
anna væru liður í
baráttunni gegn
harðstjóm Aug-
ustos Pinochet forseta landsins og
fyrir auknum stjómmála- og fé-
lagsréttindum í Chiie.
Meðal þeirra sem létu lífið í
átökunum í gær var 13 ára gömul
stúlka. Hún var skotin til bana,
þegar hún átti leið um svæði, sem
herinn hafði umsjón með. Ekki var
vitað, hver banamaður stúlkunnar
var, en hermenn skutu hina tvo.
Þrátt fyrir verkfallsboðunina
höfðu helstu þjónustufyrirtæki og
stjómarskrifstofur opið eins og
venjulega, en þó nokkur röskun
varð á almenningssamgöngum.
Skipuleggjendur verkfallsins
höfðu sett sér það mark að lama
aimenningsflutninga, og var um-
ferð talsvert neðan við meðallag í
stærstu borgum landsins. Er talið
að verkfallið hafi haft nokkur
áhrif, ekki síst af því að margir
eigendur almenningsfarartækja
og flutningabíla ákváðu að styðja
aðgerðimar.
Bandaríkjamenn og EB semja um landbúnaðarmál:
„Miklum hagsmuna-
árekstri afstýrt“
— sagði Willy de Clercq, viðskiptafulltrúi EB
Briissel, Washington, AP.
BANDARÍKJAMENN hafa komist að bráðabirgðasamkomulagi við
Evrópubandalagið í landbúnaðardeilunni, sem veríð hefur milli
þessara aðilja. Samkomulag þetta gerir að verkum að komist verður
hjá miklum hagsmunaárekstrí, að því er Willy de Clercq, viðskipta-
fulltrúi Evrópubandalagsins, sagði í gær.
Samkvæmt samkomulaginu
munu Bandaríkjamenn ekki setja
viðskiptahömlur á innflutning frá
aðildarrflqum Evrópubandalagsins
næstu sex mánuði. Evrópubanda-
lagið skuldbindur sig til að leyfa
Bandaríkjamönnum að flytja kom
til Spánar og Portúgals á núverandi
verði meðan verið er að semja um
leiðir til að draga úr viðskiptahöml-
um.
Deilurnar má rekja til aðildar
Spánverja og Portúgala að Ev-
rópubandalaginu. Þá héldu Banda-
ríkjamenn því fram að útflutningur
þeirra á komi til ríkjanna tveggja
drægist saman vegna inngöngunn-
ar, og sögðu embættismenn banda-
ríska viðskiptaráðuneytisins að ár-
legt tap vegna þessa mundi nema
um einum milljarði dollara á ári.
Hótuðu þeir því að beita Evrópu-
bandalagið viðskiptaþvingunum.
í samkomulaginu segir að auki
Pinochet forseti sagði í gær að
verkfallsaðgerðimar væru „ekkert
annað en mannalæti verkalýðs-
forkólfa og stjómarandstæðinga".
Bandaríkin:
Framlengja
fiskveiði-
samning
Washington, AP.
REAGAN forseti leggur til, að
fiskveiðisamningur, sem Banda-
ríkjamenn gerðu við Sovétmenn
fyrir tíu árum, verði framlengd-
ur um eitt ár.
Samningurinn heimilar samvinnu
fiskimanna beggja þjóðanna og
hefur undanfarin ár verið fram-
lengdur af Bandaríkjaþingi.
Forsetinn tilkynnti þingmönnum,
að félli samningurinn úr gildi,
myndi það valda bandarískum fiski-
mönnum vemlegum Qárhagserfið-
leikum.
að deiluaðiljar verði að hafa komist
að endanlegu samkomulagi fyrir
31. desember.
Tólf aðildarríki Evrópubanda-
lagsins verða að samþykkja sam-
komulagið, en de Clercq er vongóð-
ur um að fulltrúar þeirra veiti
samþykki sitt. Frakkar hafa reynd-
ar sagt að þeir taki samkomulaginu
með fyrirvara, „en þeirra fyrstu
viðbrögð voru jákvæð," sagði de
Clercq.
Malcolm Baldrige, viðskiptaráð-
herra Bandaríkjanna, fagnaði sam-
komulaginu og sagði að hvorugur
aðilinn vildi viðskiptastríð.
Norðmenn
hyggjast
hætta hval-
veiðum
OsIó.AP.
ALLT útlit er fyrir að til-
kynnt verði opinberlega í
dag að Norðmenn hyggist
hætta hvalveiðum í við-
skiptaskyni frá og með
næsta árí.
Sjávarútvegsráðherra Nor-
egs, Kurt Mosbakk, sagði í gær
að með áframhaldandi hval-
veiðum stefndu Norðmenn fisk-
útflutningi sínum til Bandaríkj-
anna í hættu. Því þyrfti stjórnin
að taka afstöðu til málsins eins
fljótt og auðið væri, og banna
hvalveiðar Norðmanna. Sam-
kvæmt heimildum norska út-
varpsins verður sú ákvörðun
tekin á ríkisstjómarfundi í dag,
fimmtudag.
Verðmæti fískútflutnings
Norðmanna nemur nú um 160
milljónum Bandaríkjadala. Á
þessu ári ráðgera Norðmenn
að veiða 400 hrefnur, en 55
skip taka þátt í veiðunum.