Morgunblaðið - 27.08.1986, Blaðsíða 41

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 27. ÁGÚST 1986
41
Minning:
Olafur Jónsson, loft ■
siglingafræðingur
Þegar ég áttaði mig á því fyrir
nokkru, að vinur minn Ólaftir Jóns-
son, loftsiglingafræðingur, yrði
áttræður á næsta afmælisdegi
sínum 17. ágúst, nefndi ég það við
hann, að mig langaði til þess að
minnast hans opinberlega á af-
mælinu. Hann vildi ekki fallast á
það. Hugsaði ég mér þá að rita
honum smá kveðju, sem birtist
hæfilegum tíma eftir afmæli. í
millitíðinni bar dauðann að höndum,
ekki fyrirvaralaust þó, þannig að
hér verður um annarskonar kveðju
að ræða en fyrirhugað var.
Ólafur Jónsson fæddist í Málmey
á Skagafirði 17. ágúst 1906. For-
eldrar hans, sem þar þjuggu þá,
voru hjónin Jón Meyvantsson og
Guðrún Stefánsdóttir. Foreldrar
Jóns voru Meyvant Gottskálksson
á Siglunesi og Guðrún Jónsdóttir
frá Leyningi. Foreldrar Guðrúnar,
móður Ólafs, voru Guðrún Þórðar-
dóttir og Stefán Magnússon
sjómaður á Álftanesi.
Foreldrar Ólafs fluttust suður á
árinu 1907 og gerðist faðir hans
togarasjómaður. Þau bjuggu fyrst
í Hafnarfirði en síðar á nokkrum
stöðum í Reykjavík, þar á meðal í
Hákoti í Gijótaþorpi, en þar bjó fjöl-
skyldan frá 1916 og fram yfir
fermingaraldur Ólafs. Hann mundi
því Reykjavík á fyrstu áratugum
aldarinnar og hafði frá mörgu fróð-
legu að segja um höfuðborgina á
fyrsta fjórðungi aldarinnar, þ.e.
áður en sá sem þessar línur ritar
fór sjálfur að skynja fósturbæ sinn.
Þegar Ólafur var 15—16 ára var
verið að koma á fót prentmynda-
gerð í ísafoldarprentsmiðju. Ólafur
hafði þá stundað teikninám hjá
Stefáni Eiríkssyni myndskera, og
það varð úr að hann réðst til náms
í prentmyndagerð hjá hinum
dönsku sérfræðingum, sem áttu að
koma prentmyndagerðinni á fót.
Eftir því sem mér skildist á Ólafi
lognaðist tilraun þessi út af, en
Ólafur Hvanndal tók upp merkið
og réðist Ólafur til hans til sams-
konar náms. Ekki leist honum meira
en svo á möguleika á að ljúka því
námi miðað við þær aðstæður sem
fyrir hendi voru. Settist hann því í
Loftskeytaskólann á fyrstu árum
hans (1924—1925). Svo mikill
skortur var þá á mönnum í þessari
grein, að Ólafur fór sína fyrstu ferð
á togara áður en hann lauk prófi,
en það var á gamla Belganum með
Þórarni Olgeirssyni skipstjóra.
Síðan starfaði Ólafur sem loft-
skeytamaður á togurum til ársins
1931. Á þeim árum var flestum
togurum lagt á sumrin. í þeim hlé-
um starfaði Ólafur sem bifreiða-
stjóri hjá B.S.R. í áætlunarferðum,
bæði til Hafnaifyarðar og austur í
sýslur svo langt sem vegur náði. I
því starfí kynntist hann konu sinni,
Sigríði Gísladóttur, en hún er frá
Hamragörðum í Vestur-Eyjafjalla-
hreppi. Þau giftust á árinu 1930.
A árinu 1931 réðst Ólafúr til
starfa á loftskeytastöðinni í
Reykjavík. Starf hans þar átti að
vera venjulegt loftskeytamanns-
starf en það breyttist fljótlega yfir
í að vera aðallega fólgið í að sinna
tækjakosti, sem aftur leiddi til þess
að hann var sendur á ýmsa staði
utan Reykjavíkur til þess að setja
upp stöðvar og prófa tæki og þess
háttar. Þegar svo talsambandi við
útlönd var komið á á árinu 1936
var Magnús Magnússon, verkfræð-
ingur, fyrsti stöðvarstjóri á stutt-
bylgjustöðinni á Vatnsenda. Stuttu
eftir upphaf talsambandsins þótti
ljóst, að ekki væri þörf á verk-
fræðimenntun við áframhaldandi
rekstur stöðvarinnar. Hvarf því
Magnús til verkfræðistarfa hjá
símanum en Ólafur var ráðinn
stöðvarstjóri. Þar starfaði hann
m.a. öll stríðsárin í samvinnu við
fjarskiptadeildir herja Breta og
Bandaríkjamanna. Á árinu 1945
töldu þau hjón sér ill kleift að búa
svo afskekkt sem Vatnsendastöðin
var þá og fékk Ólafur sig þá fluttan
til starfa í aðalbækistöðvum símans
í Reykjavík. Þá reisti hann hús, sem
nú er Kópavogsbraut 45 í Kópa-
vogi, og þar hafa þau hjónin
Sigríður Gísladóttir og hann búið
síðan, en hún lifir mann sinn.
Á árinu 1948 sagði Ólafur lausri
stöðu sinni hjá Landssíma íslands
til þess að gerast starfsmaður Loft-
leiða en þar átti hann að annast
eftirlit með, og viðhald á fjarskipta-
tækjum. Til þessarar ákvörðunar
hlýtur að hafa þurft mikinn kjark.
Annarsvegar opinber staða en hins-
vegar fyrirtæki, sem margir töldu
þá vonarpening. Löngun til þess að
reyna nýtt og áhugi á þessari teg-
und samgöngumála réðu. Síðar
varð Ólafur einnig loftskeytamaður
í millilandaflugvélum og einnig loft-
siglingafræðingur er hann hafði
numið þá fræðigrein. Ólafur lét af
störfum 1973 er tæki höfðu að
mestu leyst loftsiglingafræðinga af
hólmi.
Það sem greint hefur verið frá
hér að framan er í stuttu máli
starfssaga Ólafs Jónssonar, en auk
þess hefur hann gegnt nokkrum
trúnaðarstörfum fyrir Kópavogsbæ,
var m.a. um margra ára skeið í
stjóm Sjúkrasamlags Kópavogs.
Ég sem þessar línur rita tók við
starfí bæjarfógeta í Kópavogi á
árinu 1955 og flutti heimili mitt
þangað snemma á næsta ári. Það
var nálægt heimili Ólafs en ekki
leiddi nálægðin til neinna kynna
okkar. Hins vegar hlaut ég að kynn-
ast konu hans, frú Sigríði Gísladótt-
ur, sem þá og lengi síðan var
áberandi í bæjarlífi kaupstaðarins.
Hún tók mikinn þátt í stjómmála-
lífi í bænum, var lengi formaður
Sjálfstæðiskvenfélagsins Eddu þar
í bæ og í ýmsum nefndum og ráðum
á vegum bæjarins. Mest hafði ég
saman við hana að sælda í embætt-
isstörfum vegna starfa hennar að
bamavemdarmálum. Með okkur
tókst samstarf og síðar vinátta, sem
aftur leiddi til samgangna milli
heimila okkar og vináttu við heimil-
isfólkið sem nú hefur staðið í a.m.k.
aldarfjórðung. Ólafur Jónsson var
ekki hvers manns viðhlæjandi en
því betri var vináttan þegar böndin
höfðu verið treyst. Hann var kvænt-
ur skörungskonu, sem mikið hefur
látið til sín taka á ýmsum sviðum
og stundum staðið styrr um, en
aldrei hef ég orðið var við að það
haggaði rósemi Ólafs eða festu.
Hann var einn þeirra sem mér
fannst vera eins og klettur, hafði
fá orð um hlutina, en það fór ekk- '
ert á milli mála um einbeitni hans
eða vilja. Öll samskipti hans við
annað fólk einkendust af einstakri
prúðmennsku og góðvilja að því er
ég þest vissi.
Ólafur var listrænn maður. Hann
hefur fjölda ára haft Ijósmyndagerð
að tómstundastarfi. Hafa nokkrar
ljósmynda hans birst opinberlega,
m.a. nokkrar í Lesbók Morgun-
blaðsins. Síðar hófst hann handa
um gerð mynda með svokallaðri
skilkiprent- eða sáldþrykk aðferð.
Ég kann ekki að lýsa þeirri tækni, '
en ljósmynd er lögð til grundvallar
verkinu en áhersluatriði, litasetning
og litaval eru listamannsins. Á allra
síðustu árum hefur Ólafur einnig
lagt stund á gerð vatnslitamynda.
Allt var þetta gert af einstakri
smekkvísi og vandvirkni. Það hæfír
víst ekki að ólærður maður leggi
dóm á myndlist enda smekkur
manna með ýmsu móti, en hver
má dæma með sjálfum sér eða fyr-
ir sjálfan sig. Dómur okkar hjón-
anna er á þá lund, að okkur er það
heiður og yndisauki að hafa myndir
eftir Ólaf Jónsson á veggjum heim-
ilisokkar.
Ólafur lést á Landakotsspítala
aðfaranótt föstudagsins 15. þ.m.
Útför hans fór fram í kyrrþey
þriðjudaginn 26. þ.m.
Við hjónin og böm okkar vottum
frú Sigríði innilega samúð okkar
en okkur er jafnframt ljóst að orð
eru til lítils þegar þau bönd eru
rofin, sem á milli þeirra hjóna vom
og treyst höfðu verið í 56 ár.
Sigurgeir Jónsson
EyjólfurJ. Einarsson
vélstjóri—Minning
Fæddur 16. júlí 1906
Dáinn 18. ágúst 1986
Tengdafaðir minn er látinn. Allir
ástvinir hans fyllast söknuði og
trega, um leið og við þökkum for-
sjóninni fyrir að grípa svo snögg-
lega í lífstrenginn.
En hann varð bráðkvaddur að-
faramótt 18. þ.m. á heimili sínu
Miðtúni 17 hér í borg, þar sem
hann undi sér best. Hafði lagt frá
sér góða bók tilbúinn í svefninn
eftir ánægjulegan dag. Hann var
löngu orðinn leiður á líkama sínum,
en sálin var óskert til hins síðasta.
Eyjólfur Júlíus fæddist í Ólafsvík
16. júlí 1906 elstur bama hjónanna
Euvfemíu Vigfúsdóttur og Einars
Jónssonar. Af sex bömum sem upp
komust er nú aðeins yngsta dóttirin
á lífi.
Eins og títt var um unga menn
í sjávarþorpum lá leið tengdaföður
míns á sjóinn, strax að lokinni
venjulegri skólagöngu. Mér hefur
verið sagt að ósjaldan hafi hann
fengið ákúrar fyrir að láta loga á
tíranni nær alla nóttina við lestur,
enda alla tíð mikill bókaunnandi og
því fróður um margt og hafði
ánægju af að miðla öðram.
Hann fysti í frekara nám. Fór
hann því til Reykjavíkur strax og
færi gafst. Hóf nám í vélsmíði í
Hamri, þaðan lá leiðin í Vélskólann.
Að námi loknu var hann vélstjóri á
toguram, lengst af á Akureynni.
Árið 1962 ræðst hann til Land-
helgisgæslunnar og var á skipum
hennar á meðan aldur leyfði.
Mér ertohætt að fullyrða að í
vélarrúmi Eyjólfs hafi ríkt einstök
reglusemi og snyrtimennska því
þannig var hann. Eyjólfur var
tvíkvæntur. Fyrri konu sína, Ás-
gerði Huldu Karlsdóttur, sem var
héðan úr Reykjavík, missti hann
aðeins þrítuga frá þrem litlum böm-
um árið 1940. Þá var gott að eiga
að góða foreldra, sem fluttu inn á
heimilið og önnuðust litlu sjómanns-
bömin. Nutu þau góðs af því í
ellinni, því þau fylgdu heimilinu
eftir það eða þar til yfir lauk.
Eyjólfur var svo lánsamur að
kynnast góðri konu sem gekk börn-
um hans í móðurstað og deildi
heimilinu með tengdaforeldranum.
Kona þessi er Guðrún Ámadóttir
frá Akureyri, en þau giftu sig 12.
október 1942 og lifír hún nú mann
sinn. Þau eignuðust tvær dætur,
einn son átti Guðrún áður en hún
gifti sig, en hann er Ámi St. Vil-
hjálmsson, köna hans er Helga
Magnúsdóttir og eiga þau fimm
böm og 3 bamaböm.
Böm Eyjólfs era: Karl, kvæntur
Sigrúnu S. Einarsdóttur, böm
þeirra era þijú; Elín Björg gift
Magnúsi Lórenzsyni, böm þeirra
era fjögur og bamaböm tvö; Einar,
kvæntur Bergþóra^ Lövdahl, þeirra
dætur era þijár; Ásgerður Hulda,
gift Hans Melkersson, búsett í
Sviþjóð, þau eiga tvo syni; Jónína
Gunnhildur, gift Hannesi Ólafssyni,
eiga þau einn son.
Allur þessi hópur kveður nú góð-
an mann og þakkar honum allt sem
hann var okkur öllum í fúllvissu
þess að nú iíði honum vel. Fari
hann í friði, friður Guðs hann blessi.
Nú er ég aidinn að árum.
Um sig meinin grafa.
Senn er sólarlag.
Svíður í gömlum sárum.
Samt er gaman að hafa
lifað svo langan dag.
Er syrtir af nótt, til sængur er mál að ganga,
- sæt mun hvíldin eftir vegferð stranga, -
þá vildi ég, móðir mín,
að mildin þín
svæfði mig svefninum langa.
(Höf. Om Amarson)
Bergþóra
Eyjólfur Júlíus Einarsson, vél-
stjóri, andaðist 18. ágúst sfðastlið-
inn eftir töluverða vanheilsu á
undanfomum áram. Hann fæddist
í Ólafsvík 16. júlí 1906 og var því
rúmlega áttraíður er hann lést.
Hann var sonur heiðurshjónanna
Euvfemíu Elínar Guðbjargar Vig-
fúsdóttur, sem ættuð var frá
Kálfárvölíum í Staðarsveit á Snæ-
fellsnesi og Einars Jónssonar sem
ættaður var frá Skammadal f Mýr-
dal.
Eyjólfur var tvíkvæntur. Fyrri
konu sína, Ásgerði Huldu Karls-
dóttur, missti hann eftir níu ára
sambúð en hún lést aðeins 29 ára
gömul. Þau höfðu eignast fjögur
böm. Eitt þeirra dó í frambemsku
en þijú komust til fullorðinsára og
eru öll á lffí. Þau eru: Karl, vél-
stjóri, kvæntur Sigrúnu Einars-
dóttur. Þau eiga þijú böm og era
búsett f Garðabæ. Elín Björg, hús-
móðir á Akureyri, gift Magnúsi
Lorenzsyni vélstjóra. Þau eiga Qög-
ur böm. Einar Omar, rakarameist-
ari, giftur Bergþóra Lövdahl. Þau
eiga þijár dætur og era búsett í
Reykjavík.
Það var mikið gæfuspor sem
Eyjólfur steig er hann gekk að eiga
síðari og eftirlifandi konu sína,
Guðrúnu Ámadóttur, ættaða frá
Akureyri. Þau gengu í hjónaband
12. október 1942. Guðrún gekk
bömum Eyjólfs í móðurstað og
reyndist þeim ávallt sem besta
móðir, enda vönduð og elskuleg
kona. Þau Guðrún og Eyjólfúr eiga
tvær dætur. Þær eru: Ásgerður
Hulda, sem gift er sænskum manni,
Hans Melkersson. Þau era búsett í
Svíþjóð, nánar til tekið á Gotlandi
í Eystrasalti og eiga tvo syni. Yngri
dóttir þeirra er Jónína Gunnhildur,
sem gift er Hannesi Ólafssyni og
eiga þau einn son. Þau hafa búið í
kjallaranum hjá Guðrúnu og Eyjóifí
sín búskaparár.
Þegar Guðrún og Eyjólfur giftu
sig fluttu þau í hús sem þau höfðu
þá keypt að Miðtúni 17 í Reykjavík.
Þar hafa þau búið alla tíð. Foreldr-
ar Eyjólfs og systir hans, Guðrún,
eiginkona undirritaðs, fluttu með
þeim og bjuggu í kjallaranum. Þar
fæddist líka elsta dóttir okkar Guð-
rúnar, en við voram í heimili hjá
tengdaforeldram mínum í nokkur
ár. Þau sæmdarhjón létust með
nokkurra mánaða millibili árið
1958.
Margar minningar sækja á hug-
ann þegar litið er til baka. Allar
era þær góðar, svo sem minning-
amar um fjölskylduferðir um
landið. Og seint gleymast okkur og
eldri dætram okkar aðfangadags-
kvöldin í Miðtúninu. Þá safnaðist
Qölskyldan saman og hélt hátíðleg
jól, söng og dansaði kringum jóla-
tréð, borðaði góðgæti sem borið var
á borð af mikilli rausn og bömin
glöddust er jólasveinninn bankaði
uppá. Það vora ógleymanlegar
gleðistundir.
Mig langar að lokum að þakka
Guðrúnu og Eyjólfí mági mínum
fyrir alla þá hugulsemi sem þau
hafa sýnt okkur hjónum og okkar
bömum í gegnum árin.
Guðrún reyndist manni sínum
einstaklega vel í veikindum hans
síðustu árin. Nú er Eyjólfur horfinn
til annarra og æðri heimkynna.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt
(V. Briem)
Holger P. Clausen
Legsleinar
um
II S.KELOASON HF
1 STEINSiKMA
■ SKatAWEGl 48-SiMI 7687?
Morgunblaðið tekur afmælis- og minningargreinar til birting-
ar endurgjaldslaust. Tekið er við greinum & ritstjóm blaðsins á
2. hæð i Aðalstræti 6, Reykjavík og á skrifstofu blaðsins í Hafn-
arstræti 85, Akureyri.
Athygli skal á því vakin, að
greinar verða að berast með góð-
um fyrirvara. Þannig verður
grein, sem birtast á í miðviku-
dagsblaði að berast síðdegis á
mánudegi og hliðstætt er með
greinar aðra daga.
í minningargreinum skal hinn
látni ekki ávarpaður. Ekki era
tekin til birtingar frumort ljóð um
hinn látna. Leyfilegt er að birta
ljóð eftir þekkt skáld, 1—3 erindi
og skal þá höfundar getið. Sama
gildir ef sálmur er birtur. Megin-
regla er sú, að minningargreinar
birtist undir fullu nafni höfundar.
Við birtingu afmælisgreina
gildir sú regla, að aðeins eru birt-
ar greinar um fólk sem er 70 ára
eða eldra. Hins vegar eru birtar
afmælisfréttir með mynd í dagbók
um fólk sem er 50 ára eða eldra.
Mikil áhersla er á það lögð að
handrít séu vel frá gengin, vélrit-
uð og með góðu Knubili.