Morgunblaðið - 23.01.1987, Blaðsíða 10

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 23. JANÚAR 1987
10
Dagatal og
fróðleiksmolar
JANCJAR
1987
Gráðugur halur,
nema geðs viti,
etur sér aldurtrega;
ott fær hlægis,
er með horskurn kernur,
marini heimskum magi.
.... —~~ — ——.—'——~
Gráðugur maður etursór til ítana, gœtihann Cmi hófs. Heimskíir maður sem kann
sér ekki magamál verðar að athlægi e.r hann kemur meðal viturra ntanna
Fróðleiksmolarnir 1987 eru úr Hávamálum, ásamt með skýringar-
texta á nútímaislenzku.
List og hönnun
Bragi Ásgeirsson
Það eru nokkur ár síðan ég fór
sérstaklega að taka eftir dagatali
Verzlunarbanka íslands fyrir þá
nytsömu fróðleiksmola, sem því
fylgja, og ágæta hönnun.
Það er ekki óalgengt, að slíkur
fróðleikur sé látinn fylgja umbúð-
um daglegrar neyzluvöru erlendis,
t.d. mjólkur, og tók ég sérstaklega
eftir þessu í Finnlandi er ég kom
þangað fyrst. Þetta, að ýta á
þennan hátt að fólki skilmerkileg-
um fróðleik um hin fjölbreytile-
gustu fyrirbæri í nánasta
umhverfí hefur mikla þýðingu og
dijúgt upplýsingagildi.
Hvers konar fróðleikur um
þjóðhætti, merkisdaga, flóru
landsins, sögu og sitthvað fleira
rennur þannig fyrirhafnarlaust í
alla þá, sem yfirhöfuð eru mót-
tækilegir fyrir slíku, auk þess sem
forvitni margra vaknar til ennþá
fyllri upplýsinga um hin afmörk-
uðu fyrirbæri.
Það, sem gefur framkvæmdinni
sérstakt og fyllra gildi, er, að nær
undantekningarlaust helst hún í
hendur við úrvals hönnun og óað-
fínnanlegan frágang, svo hér er
einnig verið að upplýsa fólk um
sjónmenntir — koma að tilfínn-
ingu fyrir formrænni fegurð. A
þennan hátt er mögulegt að
mennta hinn breiða fjölda og hér
eru menn einungis að bæta fyrir
það, sem gleymst hefur í umróti
iðnbyltingarinnar og misgóðum
afleiðingum henar. Odýr og óvön-
duð fjöldaframleiðsla hefur tröll-
riðið markaðinum allt of lengi og
nú hafa menn komist að þeirri
niðurstöðu, að hér se um bruðl
en ekki ávinning að ræða. Minnsti
hluti kosnaðarins er nefnilega út-
lit vörunnar og vaxandi sam-
keppni hefur aukið vægi þessara
steftiumarka. Sá framleiðandi,
sem óskar eftir að koma góðri
vöru út til neytandans, skilur mik-
ilvægi þess að hann sé hér vel
upplýstur — að hann sé hér með
á nótunum og sé sjálfur fær um
að velja og hafna.
Hér erum við einmitt komin að
frumkjama allrar menntunar, svo
sem Platon skilgreindi það „að
ala upp í list“, og hér var hann
að vísa til mikilvægi skapandi
kennda í daglegu umhverfí. Hér
er og um frumhvöt og frumþarfír
að ræða, því að um leið og maður-
inn tapar þessari kennd, eru dagar
hans taldir — menn athugi ein-
ungis, hve samofíð þetta er
náttúrunni sjálfri og öllu lífí á
jrfírborði jarðar. Ef dýrið kann
ekki að aðlagast umhverfi sínu
er það búið að vera — hver og
einn sér merki þess allt í kringum
sig hafí hann augun opin og mó-
tökutækið í lagi. Fjölbreytni
náttúrunnar er hér órækasta
sönnunin.
Vaxandi ásókn fólks í listir og
menningu í heiminum í dag stafar
þannig vísast einungis af eðlis-
bundinni sjálfsbjargarhvöt á
tímum yfírþyrmandi tækniald-
ar. . .
— Ber að þakka Verzlunar-
bankanum fyrir fróðleg, skemmti-
leg og upplífgandi dagatöl á
undanfömum árum, svo og öllum
þeim, sem hér hafa lagt hönd á
plóginn.
Stöð 2 taki upp
verk Islensku
óperunnar
FORRÁÐAMENN Stöðvar 2 hafa
sýnt áhuga sinn á að taka upp á
myndband þau verk, sem Is-
lenska óperan tekur til sýninga.
Málið verður rætt á stjómar-
fundi íslensku óperunnar nk.
mánudagskvöld, að sögn Garðars
Cortes, stjómarformanns.
Eins og fram kom í Morgun-
blaðinu sl. miðvikudag, standa nú
yfír viðræður á milli forráðamanna
Þjóðleikhússins og Stöðvar 2 um
slíka samvinnu. Garðar Cortes
sagði í samtali við Morgunblaðið
að sér litist vel á hugmyndina, en
aðeins óformlegar viðræður hefðu
farið fram. Ekkert hefði enn verið
kannað hver kostnaður er af þessu,
en fullvíst væri að Stöð 2 gæti ekki
sýnt verkið fyrr en íslenska óperan
hefði hætt sýningum. Garðar sagði
að hver sýning Islensku óperunnar
væri afskaplega dýr og nefndi hann
hátt í 400.000 krónur fyrir eina
sýningu á Aidu. Þessi kostnaður
myndi eflaust hækka töluvert ef
sjónvarpsupptökur kæmu inn í
myndina þar sem greiða þyrfti lista-
fólkinu samkvæmt öðrum og
margfalt hærri töxtum, að sögn
Garðars.
Þú svalar lestrarþörf dagsins
Atvinnuflugmenn:
Hvetja ráðherra til
að fara að tillögum
Flugmálanefndar
forgangsverkefni," sagði Kristján
Egilsson formaður Öryggisnefndar
félagsins. „Ástand flugvalla hér á
landi er orðið óþolandi og við teljum
brýnt að horft sé ábyrgum augum
til næstu tíu ára.“ Kristján sagði
að það væri sorglegt ef skýrslan
gleymdist í hita komandi kosninga.
Það væri hagur allra sem flugið
þjónar að unnið yrði eftir henni.
Kristján sagði að nær öllum flug-
völlum á landinu væri áfátt í
grundvallaratriðum. Hann nefndi
sem dæmi að á engum þeirra væri
öryggissvæði sem uppfyllti þær
kröfur sem flugvélar á borð við
Fokker Friendship F-27-vélar Flug-
leiða gera. Samkvæmt reglum ætti
að vera 75 metra breitt öryggis-
svæði beggja vegna við miðlínu
flugbrautar, þar sem vél gæti
runnið yrðu mistök í lendingu, án
þess að skaði hlytist af. Dæmi væru
hinsvegar um flugvelli, t.d. á
Húsavík, þar sem djúpar gjótur
væru rétt við brautaijaðarinn.
Rynni vél út af slíkri braut væri
nær öruggt að slys hlytist af.
AÐALFUNDUR Félagýs íslenskra
atvinnuflugmanna hefur sent frá
sér ályktun þar sem lýst er
áhyggjum yfir ástandi íslenskra
flugvalla. Jafnframt er Matthias
Bjarnason samgönguráðherra
hvattur til að hrinda í fram-
kvæmd tillögum Flugmálanefnd-
ar sem hann skipaði. Nefndin
skilaði af sér skýrslu í lok síðasta
árs þar sem gert er ráð fyrir að
2 milljörðum króna verði varið
til uppbyggingar flugvalla næsta
áratug.
„Skýrsla Flugmálanefndar er
eina heildarplaggið sem gefið getur
upplýsingar um ástand flugmála og
Cterkurog
hagkvæmur
auglýsingamiðill!
Við flytjum
Skrifstofan verður lokuð frá hádeg í dag vegna flutnings.
Opnum á sunnudaginn í nýju og betra húsnæði í Borg-
artúni 29.
F^jöldi annarra eigna á söluskrá!
Guðmundur Tómasson, Finnbogi Kri8tján88on,
■_ Viðar Böðvarsson, viðskfr./lögg. (ast. H
Mjög nauðsynlegt er að slökkviliðsmenn æfi reglulega reykköfun og samkvæmt lögum ætti að æfa í
25 tíma á ári.
Reykköfunarnámskeið slökkviliða
í Mýra- og Borgarfjarðarsýslu
KJeppjámsreykjum.
REYKKÖFUNARNÁMSKEIÐ var
Morgunblaðið/Bemhard Jóhannesson
Slökkviliðin fengu aðstöðu tíl þjálfunarinnar f gömlu íbúðarhúsi að
Brekkukoti í Reykholtsdal.
haldið á vegum Brunamálastofn-
unar íslands með slökkviliðunum
í Mýra- og Borgarfjarðarsýslu
fyrir nokkru. Slík námskeið eru
haldin reglulega um land allt og
á þessu ári er gert ráð fyrir að
þau verði 23 alls.
Slökkviliðin hér eru slökkvilið
Hvalfjarðarstrandahrepps, slökkvi-
lið uppsveita Borgarfjarðar með
aðsetur að Reykholti og Bæjarsveit
og slökkvilið Stafholtstungna,
Akraness og Borgarness.
Guðmundur Bergsson sagði að
mjög nauðsynlegt væri að slökkvi-
liðsmenn æfðu reglulega reykköfun
og samkvæmt lögum ætti að æfa
reykköfun í 25 tíma á ári. Mikið
vantaði upp á að fullkominn hlífðar-
búnaður til reykköfunar væri til
staðar hjá hinum ýmsu slökkvilið-
um. Fyrir fjórum árum var gefín
út reglugerð um aðlögunartíma fyr-
ir slökkvilið til að verða sér út um
þennan hlífðarbúnað.
Guðmundur Bergsson og Guð-
mundur Haraldsson frá fræðslu- og
þjálfunardeild Brunamálastofnunar
ríkisins fengu aðstöðu til þessarar
þjálfunar í gömlu íbúðarhúsi að
Brekkukoti í Reykholtsdal. 15
slökkviliðsmenn sóttu námskeiðið
frá slökkviliðunum sem áður eru
talin.
Guðmundur Bergsson sagði að
„erfitt væri að reikna út gróða af
slökkviliðum og þess vegna væri
áhugaleysið oft mikið“. Guðmundur
vildi leggja áherslu á forvamarstarf
og sagði að sveitarfélög fengju
ákveðið fjármagn gegnum bruna- f'
tryggingariðgjald, það gæti verið
ódýrara að kaupa reykskynjara á
hvert heimili en að kalla út slökkvi-
lið einu sinni. Slökkviáætlanir fyrir
einstaka bæi eru heldur ekki fyrir
hendi alls staðar. — Bernhard f