Morgunblaðið - 03.02.1987, Blaðsíða 56

TTTr
VRGT HAU5TH
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 3. FEBRÚAR 1987
Minning:
Njáll Guðmunds-
son frá Miðdal
Fæddur 28. októbér 1916
Dáinn 25. janúar 1987
í janúarblíðunni lést í Borgarspít-
alanum 25. þ.m. Njáll Guðmunds-
son, kennari frá Miðdal í Kjós,
nýlega sjötíu ára að aldri. Hann
fæddist á Litla-Sandi á Hvalfjarðar-
strönd 28. október 1916. Hann var
sonur hjónanna Guðbjargar Jóns-
dóttur frá Brennu í Lundarreykja
dal og Guðmundar Brynjólfssonar
frá Sóleyjarbakka í Hrunamanna-
hreppi. Það stóðu því að Njáli
traustar og góðar ættir. Fárra ára
gamall fluttist hann að Miðdal í
Kjós er foreldrar hans hófu þar
búskap. Þar ólst Njáll upp í stórum
og myndarlegum systkinahópi og í
góðu andrúmslofti, þar sem
græskulausu gamni og alvöru var
skemmtilega fléttað saman. Hann
þótti snemma liðtækur til verka og
fjölhæfur, enda smiðir góðir í ætt-
um hans. Ungur fór hann í
Kennaraskólann og lauk þaðan
prófi með góðum vitnisburði. Að
loknu námi gerðist hann skólastjóri
í heimabyggð sinni og gegndi því
starfi fjölda ára. Síðan réðst hann
að Breiðagerðisskólanum í Reykja-
vik og kenndi þar í rúm 20 ár, eða
þar til hann lét af störfum vegna
aldurs. Það var við Breiðagerðis-
skólann sem leiðir okkar Njáls lágu
fyrst saman. Ég þóttist fljótt sjá
að þar færi traustur maður. Sú
varð og raunin á, hann reyndist
afburða góður kennari á hvaða
getustigi sem nemendur voru. Börn
eru jafnan allra manna miskunnar-
lausust í dómum sínum um það sem
þau umgangast. Þau eru líka allra
gjöfulust á viðurkenningu sé til
hennar unnið. Þessa naut Njáll í
ríkum mæli, allir nemendur vildu
vera sem lengst hjá honum. Hann
vann sér því brátt traust menenda
jafnt og kennara. Njáll var óvenju
heilsteyptur maður. Hann var
skarpgreindur, íhugull, kjarkmaður
og dæmalaust skyggn á málalok
þótt þau væru langt undan. Hann
var vel á sig kominn líkamlega,
fremur hávaxinn, grannholda alla
tíð, stæltur og svo mikill þrekmaður
að undrum sætti. Hann iðkaði
íþróttir á yngri árum, einkum glímu,
enda stundaði hann nám í Hauka-
dal hjá hinum merka uppeldis- og
íþróttafrömuði, Sigurði Greipssyni.
„Þeir voru góðir glímumenn Mið-
dalsbræður, Njáll og Davíð,“ sagði
Sigurður einu sinni við mig. Þreki
sínu og atorku hélt Njáll, að því er
virtist, allt til þess að heilsan brast.
Njáll kvæntist aldrei. Alla tíð var
hann meira veitandi en þiggjandi
án þess að gera sér grein fyrir því.
Þau voru ófá handtökin sem hann
léði skyldum jafnt og vandalausum
í gegnum tíðina. Það var gott að
eiga með honum spjall ef eitthvað
bjátaði á, ævinlega var maður létt-
stígari og vonbetri er haldið var af
hans fundi. Njáll gat verið nokkuð
harður í dómum sínum en aldrei
óréttlátur. Einkum átti þetta við ef
smámennsku gætti í fari náungans.
Njáll var drengur góður. Hann var
umbúðalaust náttúrubam og dáði
vorið mjög og allt sem það hefur
upp á að bjóða. Hann tók okkur,
nokkra samstarfsmenn, með sér
upp á fjöllin í Kjósinni og taldi það
allra meina bót fyrir kyrrsetumenn,
sem það og var. Við gerðum okkur
til erindis að tína veiðibjölluegg.
En annað og meira bjó undir. Það
var að „blanda geði við vorið“, eins
og hann orðaði það. Þessar ferðir
með honum urðu árvissar vor hvert
í hálfan þriðja áratug, síðast vorið
1985. Þá dáðist ég svo að léttleika
hans að ég hafði á orði að hann
væri farinn að vinda ofan af ævi-
spólunni. Það var ógleymanlegt að
vera staddur með honum uppi á
flalli um sólarupprás. Mikið féll
maðurinn vel inn í umhverfíð, mér
fannst stundum hann vera hluti af
því.
Eftir slíkar næturgöngur með
Njáli var gott að koma í morgun-
kaffi til Rósu í Miðdal eða Valgerðar
í Hvammi. í gegnum þessar fjalla-
ferðir fékk ég tækifæri til að
kynnast fólkinu hans, sem var eins
og það ætti í manni hvert bein.
Slík kynni gleymast ekki. Njáll
hafði kennt sér meins um nokkurt
skeið, sem tók hann mjög harkalega
síðustu mánúðina sem hann lifði.
Það var hafin hans síðasta glíma.
Mótheijinn að þessu sinni var mað-
urinn með ljáinn. Hann leggur
enginn að velli. Það var sárt að
horfa upp á vin sinn svo kvalinn
og illa kominn eins og hann var
undir það síðasta. En í dauðaglím-
unni reis hann þæst sem persóna
og karlmenni. Ósköp varð maður
lítill, alheilbrigður, við hliðina á
þessum helsjúka manni. Hann gat
meira að segja gert að gamni sinu
siðasta eftirmiðdegið sem hann
lifði. Það tók hann langan tima og
heljarátak að færa vinstri hendina
frá hliðinni upp á bijóstið. Hægri
hendin mun þá hafa verið máttvana
með öllu. „Það skal aldrei spyijast
að maður geti ekki tekið í hendina
á vini sínum að skilnaði." Hand-
takið var fastara en ég bjóst við.
„Hann er helvítis kvikindi þessi
krabbi, ekkert á honum að byggja,
flögrar frá einum stað til annars
eins og hver annar ómerkingur.11
Þá var svo komið að hann gat ekki
reist höfuðið frá koddanum. Þau
voru þung sporin okkar hjóna frá
Njáli í þetta sinn. „Hann bognaði
aldrei en brotnaði í bylnum stóra
seinast."
Forsjóninni þakka ég fyrir að
hafa kynnst Njáli. Miðdalsfólkinu
votta ég djúpa samúð.
Blessuð sé minninggóðs drengs.
Ásgeir Pálsson
Sunnudaginn 25. janúar lést í
Borgarspítalanum Njáll Guðmunds-
son kennari frá Miðdal í Kjós. Hann
fæddist á Litla-Sandi á Hvalfjarðar-
strönd 28. október 1916. Foreldrar
hans voru hjónin Guðbjörg Jóns-
dóttir (f. 1878), bónda á Brennu í
Lundareykjadal, Pálssonar og Guð-
mundur (f. 1867) bóndi og smiður
Brynjólfsson, hreppstjóra á Sóleyj-
arbakka í Hrunamannahreppi.
Fyrstu tvö búskaparár sín bjuggu
þau í Reykjavík, þar sem Guðmund-
ur stundaði sína iðn, en hann var
lærður trésmiður. Árið 1907 flytja
þau að Melum í Melasveit og eru
þar í þijú ár, en flytja síðan að
Litla-Sandi á Hvalfjarðarströnd,
þar sem þau búa til ársins 1921,
eða þar til þau flytja í Miðdal. Á
þessum árum eignuðust þau átta
böm sem öll komust farsællega til
manns, fimm þau elstu voru fædd
í Reykjavík og á Melum og telja
þau öll árin, þijú jmgstu börnin
vora fædd á Litla-Sandi. Börn
þeirra Guðbjargar og Guðmundar
voru þessi: Valgerður, f. 2. maí
1906, húsfreyja og Ijpsmóðir í
Hvammi í Kjósarhreppi. Átti Bjama
Ólafsson frá Vindási. Þau slitu sam-
vistir. Siguijón, f. 1907, var múrari
í Reykjavík, lést rúmlega fimmtug-
ur. Lét eftir sig böm. Steinunn, f.
1908, húsfreyja að Blöndubakka
við Blönduós, nú ekkja búsett í
Reykjavík. Hennar maður var Ás-
geir Blöndal. Brynjólfur, f. 1909,
látinn fyrir nokkram áram. Lengst
af búsettur í Reykjavík, stundaði
járnsmíðar. Kvongaðist aldrei, en
átti eina dóttur. Bergþóra, f. 1910,
d. 1985. Var ráðskona hjá móður-
bróður sínum Guðmundi Jónssyni,
kennari við Iðnskólann og Mið-
bæjarskólann í Reykjavík. Davíð,
f. 1914, bóndi í Miðdal, kvæntur
Rósu Eiríksdóttur. Njáll, sem hér
er kvaddur. Rósa, f. 1921, hús-
freyja í Geirshlíð, átti Pétur Jónsson
bónda þar, sem látinn er fyrir fáum
áram. Hún mun hafa verið aðeins
mánaðargömul þegar fjölskyldan
flutti að Miðdal.
Litli-Sandur mun hafa verið lítil
jörð og heldur kostarýr. Er því aug-
ljóst að seigt hefur verið í þeim
hjónum að bjargast af með svo
þunga ómegð. Eftir að þau komu
að Miðdal batnaði hagur þeirra. Þau
hjón náðu háum aldri, Guðmundur
lést 11. apríl 1949, 82 ára gamall.
Guðbjörg bjó fyrstu árin eftir lát
manns síns í Miðdal með aðstoð
barna sinna uns Davíð sonur henn-
ar og Rósa Eiríksdóttir tóku við
Á NÆSTUNNI stendur til að
fastráða sjö til ellefu dagskrár-
gerðarmenn á Rás 2 og er það
liður í endurskipulagningu RUV.
Frá þvi að Rás 2 tók til starfa,
hafa eingöngu lausráðnir dag-
skrárgerðamenn starfað við
þáttagerð á Rás 2 og starfa þar
nú um það bii 30 slíkir. Þeir
hafa allir sótt um störf fastráð-
inna dagskrárgerðarmanna á
Rás 2 sem auglýst voru eingöngu
innanhúss nú fyrir skömmu.
Kristján Siguijónsson, sem á
sæti í stjóm lausráðinna dagskrár-
gerðarmanna, sagði í samtali við
Morgunblaðið að hugmyndin með
þessu væri að fækka starfsfólkinu.
Eins og fram kom í Morgunblaðinu
Re^kjanesi.
TVO umferðaróhöpp urðu á veg-
inum yfir Hestakleif milli ísa-
fjarðar og Mjóafjarðar í siðustu
viku.
í öðra tilfellinu fór bíll út af veg-
inum. í bílnum vora ökumaður og
einn farþegi og gengu þeir niður í
Mjóafjarðarbotn þar sem þeir gátu
fengið aðstoð við að draga bílinn
upp á veginn aftur. Bifreiðin
skemmdist iítið sem ekkert og fólk-
inu varð ekki meint af. Á aðfaranótt
laugardags lenti fólksbíll og stór
sendiferðarbíll í árekstri á svipuðum
slóðum. Fólksbíllinn skemmdist
töluvert en ekki urðu meiðsli á fólki.
Gífurleg hálka er á þessum vegi,
sérstaklega í beygjunum upp úr
búi. Hún dvaldi hjá þeim í Miðdal
öll árin sem hún átti eftir ólifað að
hinu síðasta undanteknu sem hún
var á Reykjalundi í Mosfellssveit.
Árin urðu mörg, hún andaðist í
september 1979 og hafði þá náð
101 árs aldri. Njáll hafði sterkar
taugar til ættmenna sinna og æsku-
heimilis í Miðdal og má segja að
tengslin við það hafí aldrei rofnað
og bar ýmislegt til þess Hann var
alla tíð maður ókvæntur og hafði
því meiri tíma og fijálsræði en ann-
ars. Móðir hans var þar í heimili
og góð vinátta var með þeim bræðr-
um, enda þeir mjög jafnaldra og
alist upp saman við leik og störf.
Þá má geta þess að ný kynslóð
Miðdalssystkina var að alast þar
upp. Þau Rósa og Davíð áttu sér-
stæðu barnaláni að fagna, eignuð-
ust átta efnileg og vel gefín böm.
Njáll var stoltur af þessum efnilega
systkinahóp, enda hafði hann kennt
þeim flestum og fór nærri um hvað
í þeim bjó. Hann fylgdjst af áhuga
með umbótum á jörðinni, bæði
ræktun og húsbyggingum enda allt-
af tilbúinn að rétta hjálparhönd ef
tími og aðstæður leyfðu. Hann
rækti einnig góða frændsemi við
Valgerði systur sína í Hvammi, sem
búið hefur þar síðan hún heimti
jörðina úr „hers höndum", í bókstaf-
legri merkingu, við lok heimsstyij-
aldarinnar síðari. Veit ég að henni
þótti gott að eiga hann að bakhjarli.
Það var á haustdögum fyrir nærri
hálfri öld, eða árið 1937, að leiðir
okkar Njáls lágu saman, en við
voram í hópi þeirra nemenda, sem
þá settust í fyrsta bekk Kennara-
skóla íslands. Kreppan var í al-
gleymingi og það atvinnu- og
úrræðaleysi sem henni fylgdi, og
fór ekki hjá því að þetta markaði
ákvarðanatöku ungs fólks um nám.
Það sem einkenndi þennan nem-
endahóp eins og svo marga árganga
Kennaraskólans á þessum áram var
sl. föstudag er stefnt að því að
lengja dagskrána í 24 tíma á sólar-
hring. Ef það nær fram að ganga,
myndi dagskrá Rásar 2 verða að
mestu leyti í höndum þessara 7 til
11 fast-ráðinna dagskrárgerðar-
manna. Þó yrðu nokkrir lausráðnir
starfsmenn með einn og einn þátt.
Kristján sagði að þessi breyting
kæmi til með að ganga hægt fyrir
sig þar sem flestir starfsmannanna
hefðu munnlega samninga fram á
vor. „Það er í raun og veru hægt
að segja okkur upp með dags fyrir-
vara, en það yrði einfaldlega ekki
gert og höfum við vilyrði fyrir því.
Með fastráðningu, fara starfsmenn
inn á föst laun, en hingað til höfum
við fengið greitt fyrir hvern útsend-
an þátt," sagði Kristján.
Mjóafirðinum. Full ástæða er til að
vara fólk við að fara þessa leið
nema á mjög vel útbúnum bílum.
Heita má að vegurinn um Djúp
sé nú algerlega ófær nema stóram
jeppum því hann er víða mjög sund-
urskorinn og blautur.
Að sögn Sveinbjamar Veturliða-
sonar hjá Vegagerðinni á ísafírði
er nú unnið að viðgerð á verstu
stöðunum og er vonast til að vegur-
inn verði sæmilega fær fljótlega.
Aðstæður era að vísu mjög erfiðar
núna, fyrst og fremst vegna hlýind-
anna og mikillar umferðar flutn-
ingabíla í kjölfar farmannaverk-
fallsins.
- Björg
t
Hjartans þakkir sendum við öllum þeim er sýndu okkur hlýhug
og samúð við andlát og jaröarför
KRISTI'NAR BJARGAR BORGÞÓRSDÓTTUR
Þiljuvöllum 27,
Neskaupstað.
Guðmann Guðbrandsson,
Bára Guðmannsdóttir,
Jón Borgþór Sigurjónsson, Ýris Kristjánsdóttir,
Birgir Sigurjónsson. Sigrún Jóhannsdóttir,
Herdís Sigurjónsdóttir, Guðmundur Jóhannsson,
Þórhlldur Slgurjónsdóttir, Jón Ólafsson
og barnabörn.
t
Innilegar þakkir til eiganda og starfsmanna Gamla kompanísins
og allra annarra er sýndu okkur samuð og hlýhug viö andlát og
útför eiginmanns mins, föður okkar, tengdaföður og afa,
LÁRUSAR KRISTÓFERS EYJÓLFSSONAR,
Lœkjartúnl v/Vatnsveituveg,
Reykjavfk.
Ragna Pótursdóttir,
Guðrún Lárusdóttlr, Arne Jonasson,
Pótur E. Lárusson,
Þórunn Lárusdóttlr, Jakob Jakobsson,
og barnabörn.
t
Útför eiginkonu minnar, móður okkar, dóttur og systur,
VIKTORlU JÓNSDÓTTUR,
kennara,
Hellisgötu 35,
Hafnarfirði,
fer fram frá Fossvogskirkju miðvikudaginn 4. febrúar kl. 15.00.
Þeir sem vilja minnast hennar eru beönir að láta Krabbameins-
félag fslands njóta þess.
Jörundur S. Garöarsson,
Þóra Dögg Jörundsdóttlr,
Una Ýr Jörundadóttir,
Jón Garðar Jörundsson,
Jón Kr. Steinsson, Þóra Jónsdóttir,
Sigurður S. Jónsson,
Logi Þ. Jónsson,
Smári Jónsson.
t
Innilegar þakkir fyrir sýnda samúð vlö andlát og útför
ÞORKELS ÓLAFSSONAR,
Stykklshólml.
Borghildur Ólafsdóttlr, Unnur Ólafsdóttir
og œttingjar.
Rás 2:
Þrjátíu sóttu
uni 7-11 stöður
Umferðaróhöpp
á Hestakleif