Morgunblaðið - 12.05.1987, Blaðsíða 56

56
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 12. MAI 1987
4
Minning:
Guðrún I. Auðuns-
dóttirfrá Dalsseli
Fædd 2. júní 1918
Dáin 1. maí 1987
Mér er hugstæðast við fráfall
Guðrúnar Ingibjargar Auðunsdótt-
ur, hversu dýrmætt er að eiga
einlæga vini eins og hún og eigin-
maður hennar hafa verið mér. —
Það er því með hjartans þakklæti
fyrir mikla velvild í minn garð, þeg-
ar húsfreyjan í Öldutúni 18 í
Hafnarfirði verður hér kvödd með
eftirfarandi minningarorðum.
Hún andaðist 1. maí sl. í Landa-
kotsspítala, 68 ára að aldri. Ifyrir
um hálfu öðru ári hafði hún kennt
sjúkdóms, sem ekki reyndist unnt
að yfirbuga. — Útför hennar fer
fram kl. 13.30 í dag frá Hafnar-
Qarðarkirkju.
Guðrún, eða Donna eins og hún
var kölluð, fæddist 2. júní 1918 í
Dalsseli undir EyjaQöllum, dóttir
merkishjónanna Auðuns Ingvars-
sonar og Guðlaugar Hafliðadóttur.
Þau áttu saman tólf böm, en af
þeim dóu tvö nýfædd. Donna var
yngst í systkinahópnum. — Af þeim,
sem upp komust, _eru tvö látin,
Margrét og Leifur. Á lífi eru: Guð-
rún, skáldkona og húsfreyja í
Stóru-Mörk, Ólafur, bifreiðarstjóri,
Rvik, Hálfdán, bóndi á Seljalandi,
Hafsteinn, bifreiðastjóri, Rvík, Ingi-
gerður, búsett á Hellu, Valdimar,
harmonikuleikari og bóndi á Grens-
tanga, og Konráð, bóndi á Búðar-
hóli. — Þá átti hún hálfbróður,
Markús, ljósmyndara og tónlistar-
mann, sem er látinn. Hann var
sonur Auðuns frá fyrra hjónabandi.
Auðunn var stórhuga athafna-
níaður í sinni sveit með margvísleg
umsvif. Samhliða miklum búskap í
Dalsseli rak hann þar umfangs-
mikla verslun og sinnti ýmsum
opinberum störfum. — Hann var
sonur Ingvars Hallvarðssonar og
Ingibjargar Samúelsdóttur í
Neðra-Dal.
Guðlaug Helga, móðir Donnu,
var mikil mannkostakona, sem átti
stóran hlut í að gera heimilið í
Dalsseli að því rausnarheimili, sem
orð fór af. Þar voru gestakomur
tíðar árið um kring. — Hún var frá
Fjósum í Mýrdal, dóttir Hafliða
Narfasonar, bónda þar, og konu
hans, Guðrúnar Þorsteinsdóttur.
Donna hlaut gott uppeldi í for-
eldrahúsum og vegarnesti, sem
mótaði jákvæða og þakkláta lífsaf-
stöðu. Þar kynntist hún gömlum
og góðum dyggðum og þjóðlegum
hefðum. — Æskuheimili hennar
hefur séra Sigurður Einarsson í
Holti lýst með þessum orðum:
„Glaðværð var á bænum, systkinin
söngvin og sum hagorð og hændist
þangað æska nágrennisins. Bóka-
kostur var allgóður á heimilinu,
skáldsögur íslenskra höfunda og
ljóðabækur íslenskra skálda."
Á þessu menningarheimili komst
hún fyrst í snertingu við töfra tón-
listar. Markús, hálfbróðir hennar,
var mikill tónlistarmaður, og lék á
orgel heimilisins. Og þeir Dalssels-
bræður, Leifur og Valdimar, voru
þekktir harmonikuleikarar fyrr á
árum.
Á unglingsárum byrjaði Donna
að syngja í kór Stórdalssóknar og
var meðal stofnenda kórsins. Einnig
söng hún á þessum árum í tvöföld-
um kvartett undir stjóm Ingimund-
ar Guðrjónssonar og kom sá
söngflokkur oft fram á samkomum.
Móðir hennar féll frá 1941. Þá
tók hún að sér hlutverk hennar á
stóra heimilinu við störfín innan
húss. Tókst henni með prýði að
halda öllu í sama horfl og verið
hafði. — Systkinin voru samhent í
lífsbaráttunni, en störfum þeirra við
Dalsselsbúið er þannig lýst í þul-
unni „í foðurgarði forðum" eftir
Guðrúnu, systur og nöfnu Donnu:
„Systkinin tíu sáu um bú,
sauma flík og mjólka kú,
grafa skúri og byggja bú,
bcra hey á jötu,
giria og laga götu“.
Árið 1952 stofnaði hún til hjú-
skapar með Konráði Bjamasyni,
tónlistar- og fræðimanni, frá Þor-
kelsgerði í Selvogi. Hann er sonur
Bjama sjálfseignarbónda Jónssonar
og konu hans, Þómnnar Friðriks-
dóttur ljósmóður, sem allan sinn
búskap bjuggu í Þorkelsgerði.
Konráð hafði komið f sveitina
undir EyjaQöllum árið 1950, eftir
tónlistamám í Danmörku og víðar,
til að leiðbeina við kirkjusöng í
Stóradalssókn. Þar spunnu þræðir
söngs og tóna hugi þeirra saman
og ætíð síðan var tónlistin þeim
sífersk uppspretta ánægju- og ham-
ingjustunda í farsælu hjónabandi.
Ffyrstu árin bjuggu þau í
Reykjavík. Um 1960 byggðu þau
hús í Garðabæ og áttu þar heima
um tíu ára skeið. Um tíma vom þau
í Hveragerði og ráku þar gróður-
stöð. í Hafnarflrði var heimilið frá
um 1972, lengst í Öldutúni 18.
Þau eignuðust tvö böm, Guð-
laugu, bankafulltrúa, og Sverri,
stýrimann, nú við nám í Háskóla
íslands. Þau em bæði búsett í Hafn-
arflrði.
Þau hónin vom mjög samrýnd
og sýndu hvort öðm mikla ræktar-
semi. Ferðalög, útvist og náttúra-
skoðun var þeim dýrmæt upplifun.
Þau unnu hinu fagra og heilbrigða
í lífínu. Það er eftirminnilegt, hve
vel þeim tókst að rækta saman
akur fagurs heimilislífs.
Donna var myndarleg húsmóðir,
gestrisin og vinnusöm. Skapgerðin
fáguð og traust, svipurinn hreinn
og bjartur, framkoman ljúf og mild
og látleysið til fyrirmyndar. Hún
var prúð og grandvör kona, sem
ég aldrei heyrði álasa öðmm.
Það vom bömin og eiginmaður,
sem ríkulegast nutu hennar miklu
mannkosta, en lengst helgaði hún
eingöngu heimilinu starfskrafta
sína. Það var ekki fyrr en nokkmm
ámm eftir að bömin vom komin
upp, að hún fór að vinna utan heim-
ilis, en um tólf ára skeið starfaði
hún á svæflngadeild Borgarspítal-
ans.
Upphafíð að nánum samskiptum
mínum við Donnu og Konráð er
sumarferð Félags óháðra borgara
fyrir um tíu áram, sem þau tóku
þátt í. Þá var að skapast sú venja
í þessum vinsælu ferðum að hafa
helgistund í einhverri sveitakirkju
á slóðum, sem ferðast var um.
Líkaði fólki það vel. Var Konráð
þá oftast við hljóðfærið og Donna
drifQöður í söngnum. Það era marg-
ir, sem geyma í þakklátum huga
bjartar minningar frá þessum sól-
skinsferðum, sem þau hjónin áttu
sinn góða þátt í að gera svo eftir-
minnilegar.
Síðan átti ég eftir að gerast tíður
gestur á heimili þessara góðvina
minna. Það var sálarbót að um-
gangast þau, njóta hlýja hugar-
þelsins og hins notaiega heimilis-
anda. — Þar var iðkun söngs og
hljóðfæraleiks nær daglegt brauð
og mun slíkt ekki víða tíðkast á
heimilum nú á tímum, þegar Qöl-
miðlafárið virðist í vaxandi mæli
deyfa sköpunarþrá og sjálfstján-
ingu. — Mínar mörgu gleðistundir
á heimili þeirra við söng, tónlist og
lifandi samræður em mér ógleym-
anlegar og mikils virði.
Þegar ég heimsótti þau, var það
fastur liður í alúðlegum móttökum,
að húsbóndinn settist við vandaða
flygilinn í stofunni og sungin vom
nokkur lög með húsfreyjunni, síðast
sunnudaginn 22. mars sl. — Þann
dag hafði ég átt með þeim hugljúfa
stund í klausturkapellunni við bæn-
ir og fagran söng pólsku Karmel-
systranna, en þær sýndu Donnu
mikinn hlýleik og hún þeim. — Trú-
in var henni styrkur til hinstu
stundar.
Söngurinn var alltaf hennar
mesta áhugamál, hugsvölun og
lífsfylling. Fleiri kórar en áður vom
nefndir nutu sönggleði hennar. Hún
var m.a. um tíma í kór Langholts-
kirkju, Skagflrsku söngsveitinni og
lengi í kómm Bessastaðakirkju og
Hafnarfjarðarkirkju. Hún hafði
góða og hljómmikla söngrödd, sem
varðveittist henni vel.
En ætíð var henni kærast að
hafa fengið tækifæri til að syngja
með Söngsveitinni Fflharmoníu,
þegar flutt var Sköpunin eftir
Haydn, Sálumessa Verdis og fleiri
stór og þekkt verk á ámnum
1968—73. Þóttu þær uppfærslur
mikill tónlistarviðburður hér á landi.
— Flutningur þessara fögm og
sígildu verka veitti Donnu þá full-
nægju í söngnum, sem hún hafði
þráð.
Göfug kona er kvödd með virð-
ingu og einlægri þökk. Hlutverki
sínu hér á jörðu skilaði hún með
miklum sóma.
Fögur minningin mun lifa í hug-
um þakklátra samferðamanna.
Árni Gunnlaugsson
„Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýriarhnnoss þú hljóta skalt."
(V. Briem)
í dag verður til moldar borin
frænka okkar, Donna. Hún hét fullu
nafni Guðrún Ingibjörg og fæddist
að Dalsseli í V-Eyjafjallahreppi,
dóttir hjónanna Guðlaugar Helgu
Hafliðadóttur og Auðuns Ingvars-
sonar, bónda og kaupmanns. Með
fáeinum orðum langar okkur að
minnast Donnu, eins og hún var
alltaf kölluð. Hún var yngst systk-
ina, sem flest lifa systur sína. Ung
að ámm missti hún yndislega móð-
ur sína og tók þá við stóm heimili
í Dalsseli af miklum dugnaði, ásamt
fleiri systkinum.
Donna var hvers manns hugljúfi,
svo björt og fögur, hlý og góð og
unni öilu í kringum sig, mannfólki,
dýmnum og fjöllunum fögm í sveit-
inni. Hún horfði björtum augum á
tilvemna og fann allt gott að öllu.
Það var alltaf tilhlökkun að kom-
ast í sveitina á hveiju vori þegar
skólinn var búinn og dvelja þar
sumarlangt. Þá fögnuðu Donna og
allt heimilisfólkið okkur á hlaðinu
eins og var gamall og góður siður.
Donna var okkur sem önnur móðir,
þó ung væri. Hún hlaut í vöggugjöf
hreina og fagra söngrödd og naut
þess að syngja við sín daglegu störf
og á kvöldin var farið í gestastofu
og lagið tekið við hljóðfæraslátt,
því öll vom systkinin mjög músík-
elsk og alltaf fengum við að vera
með.
Árið 1952 giftist Donna eftirlif-
andi eiginmanni sínum, Konráði
Bjamasyni, miklum gæðamanni og
afar músíkelskum og áttu þau
margt sameiginlegt. Þau eignuðust
tvö góð og elskuleg böm, Guðlaugu
Helgu og Sverri Hans. Dótturdóttir
þeirra, Marta Rut, ólst að miklu
leyti upp hjá Donnu og Konráði.
Ekki skal gleyma sonarsyninum,
Inga Torfa, sem var mjög hændur
að ömmu sinni og afa.
Leiðir okkar frænknanna og
Donnu og fyölskyldu hafa alla tíð
legið saman. Þær era ófár og
skemmtilegar samvemstundimar,
sem við höfum átt með þeim hjón-
um. Þar var alltaf gaman að koma
og fá kaffí og meðlæti og alltaf
tóku þau lagið, hjónin, og Konráð
lék undir á flygilinn.
Og nú er komið að kveðjustund.
Við kveðjum kæra föðursystur og
frænku með sámm söknuði og biðj-
um góðan Guð að styrkja Konráð,
Gullu, Sverri og bamabömin í sorg
þeirra.
Blessuð sé minning hennar.
Hafdis og Regína.
„Þú skalt ekki hryggjast, þegar
þú skilur við vin þinn, því að það
sem þér þykir vænst um í fari hans,
getur orðið þér ljósara í fyarvem
hans, eins og fyallgöngumaður sér
fjallið best af sléttunni.
Og láttu vináttuna ekki eiga sér
neinn tilgang annan en að auðga
anda þinn, því að sú vinátta, sem
leitar einhvers annars en síns eigin
leyndardóms, er ekki vinátta, heldur
net, sem kastað er í vatn og veiddir
í tómir undirmálsflskar." (Úr Spá-
manni K. Gibran.)
Samferðamennimir vekja mis-
mikla athygli. Sumir virðast mestir
við fyrstu sýn, aðrir vekja minni
eftirtekt í byijun en því meiri sem
kynnin verða nánari. Það er og
stundum sagt, að bönd kunnings-
skapar og vináttu, sem bundin em
á bemsku- og æskuámm, endist
betur hinum sem til verða um og
eftir miðjan aldur. í hegðunar-
mynstri manneskjanna er þó varla
nokkur regla án undantekninga.
Það em ekki mörg ár síðan ég
kynntist Guðrúnu Ingibjörgu Auð-
unsdóttur, sem ávallt var kölluð
gælunafninu Donna, og manni
hennar, Konráði Bjamasyni. Bar
það til með þeim hætti að Konráð
tók að sér að æfa nokkra söngfé-
laga úr F.ó.b., sem létu í sér heyra
á innanfélagsskemmtun í okkar
hafnfírsku Gúttó. Frá og með þessu
atviki hófust samskipti mín við
Konráð og Donnu. Á heimili þeirra
hef ég átt marga ánægjustund —
þegar Konráð hefur setið við flygil-
inn, spilað og sungið, og Donna
tekið undir með sinni fögm og þjálf-
uðu sópranrödd — og á ferðalögum
um sunnlenskar sveitir og göngu-
ferðum um Reykjanesskaga og
nágrenni Hafnarfjarðar. í því síðar-
nefnda tók Donna þátt meðan heilsa
og kraftar entust, en hún varð að
gangast undir mikla og erfiða
skurðaðgerð síðla árs 1985 og bar
ekki sitt barr að fullu þaðan í frá.
Guðrún Ingibjörg (Donna) fædd-
ist í Dalsseli í Vestu r- Eyj afj al 1 a-
hreppi 2. júní 1918. Foreldrar
hennar vom Guðlaug Helga Haf-
liðadóttir og Auðunn Ingvarsson,
kaupmaður og bóndi í Dalsseli. Hún
var yngst systkina sinna, sem vom
10 er upp komust. Dalsselsheimilið
var á þessum tíma víðfrægt fyrir
ráðdeild og höfðingsbrag. Hús-
bóndinn framsækinn hugsjóna- og
athafnamaður, orðsnjall og glað-
sinna, og húsmóðirin ekki síður
mannkostamanneskja, kunn að „ör-
læti og ljúflyndi" eins og séra Jón
Guðlaugsson í Holti kemst að orði
í eftirmælum um hana.
Ein systra Donnu, Guðrún skáld-
kona, fyrmrn húsfreyja í Stóm-
Mörk undir Eyjafyöllum, lýsir
Dalsselsheimilinu í snjallri þulu,
sem hún nefnir í föðurgarði fyrmm.
Upphaf þulunnar er á þessa leið:
í föðurgarði fyrrum var
furðu margt til unaðar,
gesti oft að garði bar
með gamanmál á vörum,
stóð þá sist á svörum.
Húsbóndinn oft hnyttinn var,
hrutu af munni kviðlingar.
Gengið er títt um gættir þar,
sem giatt er innan veggja,
sá er háttur seggja.
Teflt var oft á tæpa braut,
tók við auðn, ef vegur þraut.
Margur besta beina hlaut
á bænum milli sanda,
greitt var úr gestsins vanda.
Engum fannst þá ævin löng
við orgelspil og kvæðasöng.
Birtan skein um glugga og göng,
glatt var þá á hjalla,
vor um veröld alla.
Það var Markús, elsti bróðir
Donnu, sem innleiddi tónlistina á
heimilið í Dalsseli. Hann lærði á
orgel-harmóníum og ljósmyndun og
leið þá ekki á löngu þar til tónlistin
var orðin sterkasti þátturinn í
menningar- og félagslífi sveitarinn-
ar, því að móttökuskilyrðin vantaði
ekki. Á því sviði sem öðmm var
heimilið í Dalsseli í fararbroddi, og
bræður Donnu, þeir Leifur og Valdi-
mar Auðunssynir, sem gerðust
Austurlandeyjabændur, urðu báðir
þjóðkunnir harmónikkuleikarar.
Guðlaug Helga, húsfreyja í
Dalsseli, andaðist síðla desember-
mánaðar árið 1941. Kom þá í hlut
Donnu að taka við búsforráðum
innanhúss, ásamt Margréti systur
hennar, sem bæði var tónelsk og
hagyrt. Þær systur vom samhentar
og var til þess tekið, hversu vel
þeim fórst öll störf úr hendi. Mar-
grét giftist Jónatan Jakobssyni
kennara, sem lengst var skólastjóri
Fljótshlíðarskóla.
Sumarið 1940 kom Konráð
Bjamason frá Þorkelsgerði í Selvogi
austur að Dalsseli. Hann var þar
gestur Leifs Auðunssonar, en þeir
Leifur höfðu kynnst í Kaupmanna-
höfn, er þeir stunduðu þar nám í
tónlist og söng. Um haustið tók
Konráð að sér söngkennslu og þjálf-
un kirkjukóranna við Stóradals- og
Holtskirkju undir Eyjafjöllum og í
framhaldi af því karlakórsins á
Hellu. Er ekki að orðlengja það, að
þau Konráð og Donna felldu hugi
saman og opinbemðu trúlofun sína
heima í Dalsseli um áramótin. Hófu
þau búskap síðla árs 1951 á Ránar-
götu 7 í Reykjavík, en það hús var
í eigu bræðra Donnu, Leifs og Ól-
afs. Sumarið 1952 gengu þau í
hjónaband og sama ár fæddist eldra
bam þeirra, dóttirin Guðlaug Helga,
t
Innilegt þakklæti fyrir auðsýnda samúð og hlýhug við fráfall og
jaröarför eiginmanns mins, föður okkar, tengdafööur, afa og lang-
afa,
GUÐJÓNS GUÐMUNDSSONAR,
Nesgötu 33,
NeskaupstaA.
Guð blessi ykkur öll.
Sigurbjörg Bjarnadóttir,
Sigríður Guðjónsdóttir, Gelr Guðnason,
Bjargey Guðjónsdóttir,
Guðmundur Guðjónsson, Ásrún Sigurbjartsdóttir,
Guðlaug Guðjónsdóttlr, Helgi Magnússon,
Inga Rósa Guðjónsdóttir, Gfsli Eiriksson,
barnabörn og barnabarnabörn.
Legsteinar
ýmsar gerdir
Marmorex
Steinefnaverksmiðjan
Helluhrauni 14, sími 54034,
222 Hafnarfjörður
i