Morgunblaðið - 08.11.1987, Síða 38
38 MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 8. NÓVEMBER 1987
*
A
bóka-
sýningunni
*
i
Frankfurt
sýningarinnar
Texti
og myndir:
Sigrún Davíðsdóttír
Söluborð með bókum af fornsölum við inugang bókasýningarinnar.
Eins og 15 Laugardalshallir
fullar af bókum og fólki
Bók
Gorbasjoffs,
bókum
fiðlulakk og
allt
þarámilli
Síðan á miðöldum hefur Frank-
furt við Mainána þótt liggja einkar
vel við verzlunarleiðum um megin-
landið. Borgin á sér því langa sögu
sem verzlunarborg og þar hafa ver-
ið haldnir markaðir og vörusýningar
um langan aldur. Bókasýningin al-
þjóðlega, sem er haldin þar í október
hvert ár, er því hluti af þessari
gömlu hefð. Fýrir þann, sem ekki
hefur stundað vörusýningar áður,
þá er erfítt að forðast fjósakona-
fer-út-í-heim tilfínningu, þegar
bókasýningin í Frankfurt er heim-
sótt. Sá hinn sami hefur tæpast séð
önnur eins húsakynni, jafnmargt
fólk og örugglega aldrei j afnmargar
bækur samankomnar í einum stað.
Dagana 6.—12. október síðastlið-
inn var 39. bókasýningin í Frank-
furt haldin. Fyrir stríð tíðkaðist að
efna til bókasýningar ár hvert í
Leipzig. Eftir stríðið var svipast um
eftir stað innan Vestur-Þýzkalands,
Frankfurt varð fyrir valinu og sýn-
ingamar eru taldar frá flutningum
til Frankfurt. Og ekki er lakara að
alþjóðlegur flugvöllur er þama f
túnfætinum. Það em samtök bók-
sala og útgefenda f Þýzkalandi sem
standa fyrir sýningunni. Félag í
eigu þessara aðila sér um fram-
kvæmdina.
Sýningin er til húsa í nokkmm
sambyggðum sýningarhúsum, sam-
tals var sýningarsvæðið í ár 95.700
m2. Laugardalshöllin er 6.632 m2,
svona rétt til að gefa smá hugmynd
um víðáttuna, sýningarsvæðið
sumsé tæplega 15 Laugardalshallir.
Tengibyggingamar era langir
gangar, þar sem gestir em fluttir
áfram eftir færivegum. Utandyra
ganga svo strætisvagnar stöðugt,
fyrir þá sem kjósa þá samgönguleið-
ina. Þama er að fínna tvo banka,
pósthús, sem sendir jafnt pakka
sem telefax, að ógleymdum veit-
ingastöðum og -básum sem bjóða
upp á vínarsnitsel og þýzk notaleg-
heit, hamborgara eða heilsufæði í
formi ávaxtadrykkja og jógúrts, að
ógleymdu sætmeti og sígarettum.
Og að sjálfsögðu er þeim rúmlega
sjö þúsund blaðamönnum, sem
þama líta við, boðið upp á alla hugs-
anlega aðstöðu.
Og aðeins meiri tölur Þeir sem
sýndu í þetta skipti vom núna 7100,
95 fleiri en í fyrra og af þeim em
1910 frá V-Þýzkalandi. Hér er átt
við þá sem em með sýningarbás á
sýningunni, en um suma bása em
fleiri en einn, svo sýnendur em í
raun fleiri. í fyrra var stillt út 320
þús. titlum, tölur frá í ár liggja
ekki fyrir, en vom fleiri. Sýningar-
skrá, með lista yfir þátttakendur
og fleiri vegur 1 kg. í fyrra vom
þátttakendur frá 86 löndum, í ár
bættust tvö lönd í hópinn. Og í fyrra
komu rétt rúmlega 180 þús. manns
á sýninguna. Starfsmenn sýningar-
innar vom ekki í vafa um að í ár
vom þeir töluvert fleiri. Eins og
gefur að skilja er aðsóknin mest
að þýzku básunum, en sýnendum
er raðað niður eftir löndum. Þar
eins og hér velta menn auðvitað
fyrir sér hvort bókin standi ekki
höllum fæti, svo það þótti einkar
ánægjulegt að sjá hve mikill hluti
gestanna, sem mættu þegar sýning-
in var opin almenningi, var ungt
fólk. Ætli bókaframtíðin þurfí ann-
ars nokkuð að verða svo bölvanleg?
Hveijir koma?
Það liggur í augum uppi að bóka-
útgefendur steðja til Frankfurt,
hver sem betur getur. Þeir era
ýmist að sýna bækur sínar og reyna
að fá fulltrúa bókaverzlana til að
kaupa þær, eða að reyna að selja
þýðingar- og útgáfuréttinn. Þess
konar sölur verða æ meira áberandi
þama, sumsé að það er ekki verið
að selja bækur, heldur hvers konar
réttindi þeim viðkomandi. Sýningin
sem í upphafi gagnaðist mest til
að selja og kaupa bækur og semja
um greiðslur og afhendingu, snýst
nú mikið orðið um hvers kyns rétt-
indi tengd bókaútgáfu og um
samvinnu milli forlaga og annarra.
Þjóðveijum hefur líka nýtzt vel sýn-
ingin og samstarfið um hana til að
koma bókum sínum á framfæri til
annarra landa, sett saman sýning-
ar, sem hafa farið hingað og
þangað.
Auk útgefenda koma þama full-
trúar bókaverzlana, ekki endilega
til að kaupa, heldur ekki sízt til að
hitta þá, sem þeir eiga viðskipti
við, viðhalda samböndum og stofna
til nýrra. Það höfðu margir á orði
að það væri öldungis ómögulegt að
hugsa og velja f þessari hringiðu,
betra að líta í kringum sig, hitta
fólk og velja svo úr þegar heim
væri komið.
Einn hópur manna, sem em
fremur sjaldséðir hérlendis, hafði
komið sér fyrir þama f básum. Þetta
vom umboðsmenn, sem taka að sér
að koma einstökum bókum og rit-
höfundum á framfæri við forlög,
gegn þóknun. Þessi starfsemi er
að verða æ meira áberandi og þeir
sem em öllum hnútum kunnugir í
þessari grein segja, að það sé eigin-
lega með öllu ómögulegt að ætla
sér að koma bókum sínum á fram-
færi nema í gegnum umboðsmenn.
Þeir gjörþekki forlögin og viti hvar
helzt þýði að banka upp á með
hveija bók, hvar henni verði helzt