Morgunblaðið - 19.01.1988, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 19. JANUAR 1988
25
þættir í lífeðlisfræði gíraffans sem
koma í_ veg fyrir bjúgmyndun í
fótum. í fyrsta lagi hafa gíraffar
mikið af vöðvum umhverfís sla-
gæðamar, sem liggja niður í
fætuma. Það er samdráttur í
þessum vöðvum sem breytir viðn-
ámi slagæðanna sem, þegar það
er mikið, leiðir til lágs þrýstings
í bláæðunum, þar sem það kemur
í veg fyrir að bláæðamar og há-
ræðamar í líkamanum fyllist of
hratt. í öðru lagi er það sú stað-
reynd að skinnið á neðri hluta
fótanna er mjög strekkt, en slíkt
hefur í för með sér að dýrið þolir
mikinn vefjaþrýsting í þessum
limum og getur jafnvel þrýst blóð-
vökva, sem hefur flætt út í vefí,
aftur inn í bláæðamar.
• Þegar gíraffinn er á hreyfingu
stuðlar samdráttur í ýmsum vöðv-
um líkamans að flæði blóðs í
bláæðum, en þegar vöðvamir
slaka á seytlar blóð úr háræðun-
um og inn í bláæðamar. Það em
lokur í bláæðunum sem koma í
veg fyrir rennsli í öfuga átt. Þessi
orsök blóðflæðis er þekkt hjá
miklum fjölda lífvera þ.á.m.
manninum. Sterku vöðvamir um-
hverfis lsagæðamar í flótunum
em hins vegar einstakir hjá gíröff-
um.
Öðm vísi en maðurinn hefur
gíraffinn lokur í jugular-æðinni,
sem snúa þannig að þær aðstoða
blóðflæði til búksins, ef skepnan
heldur höfðinu lægra en í hjarta-
hæð. Alveg eins og í fótunum er
reglubundin vöðvahreyfíng nauð-
synleg, svo að blóðið geti flætt
upp á við, en sú tilgáta hefur
verið sett fram að hún orsakist
af jórtri gíraffans.
Til að rannsaka frekar eðli
vöðvanna umhverfis slagæðamar
í fótunum vom gerðar athuganir
á gíraffakálfum, sem höfðu drep-
ist í fæðingu, en þær sýndu að
þessir vöðvar vom engan veginn
sterkari en samsvarandi vöðvar
annars staðar í líkamanum.
Vísindamennimir telja þvi að þró-
un þessara vöðva ákvarðist ekki
af erfðum heldur þróist þeir sem
svar við því áreiti sem fætumir
verða fyrir af völdum þess háa
blóðþrýstings sem þar getur ríkt.
Rétt er að geta þess að for-
svarsmaður þessara rannsókna,
A.R. Hargens, starfar við
„geimlífeðlisfræðideild" NASA,
en geimvísindamenn geta lært
mikið af þessum niðurstöðum.
Telja má víst að ef geimfarar
dvelja of lengi úti í geimnum, þar
sem virkni þyngdarsviðsins gætir
óvemlega, þá rými vöðvamir
umhverfís slagæðamar og að það
sé ástæðan fyrir þeirri bjúgmjmd-
un sem greinst hefur hjá sovésk-
um geimförum eftir langar ferðir
um geiminn.
Hans Nielsen 383
Dröfn Guðmundsdóttir 359
Ólafur Týr Guðjónsson 356
Guðlaugur Karlsson 353
Ingibjörg Halldórsdóttir 347
Guðlaugur Sveinsson 347
Helgi Nielsen 342
Annan fimmtudag hefst svo hin
árlega Barómetarkeppni félagsins.
Væntanlegir þátttakendur em
beðnir að skrá sig sem allra fyrst
en búast má við mikilli þátttöku.
Skráning er hafin hjá Guðlaugi
Karlssyni í síma 50212 eða ísak
Sigurðssyni í síma 32482.
Þekkirðu
tilfínninguna?
Beint áætlunarflug til
Orlando þrisvar í viku.
Tökum eitt verddæmi:
17 daga ferð fyrir kr. 33.050*
Gist í 3 nætur á Econo Lodge í Orlando og 14 nætur á
Colonial Gateway Inn, St. Petersburg Beach. Innifalið
í verði er flug og gisting.
Að sjálfsögðu getur þú valið um lengri eða styttri tíma.
‘Verðið er meðalverð fyrir tvo fullorðna og tvö börn (2-11 ára) saman í
herbergi og gildir frá 6. febrúar.
Ótrúlegt tækifæri.
3 daga skemmtisigling frá Canaveralhöfða til
Bahamaeyja fyrir aðeins 10.915 krónur.
Innifalið: Gisting um borð og fullt fæði.
Sólin er á sínum stað en farðu ekki á mis við DISNEY
WORLD, CYPRESS GARDENS og SEA WORLD.
Allar nánari upplýsingar færðu á söluskrifstofum
Flugleiða, hjá umboðsmönnum og ferðaskrifstofum.
Söluskrifstofur Flugleiða: Lækjargötu 2, Hótel Esju
og Kringlunni. Upplýsingasími 25 100.
P.S. Er vegabréfið þitt í lagi?
FLUGLEIDIR
-fyrír þíg-
v|S/8S ou w >inv