Morgunblaðið - 02.02.1988, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJÚDAGUR 2. FE^MúAR1
Q
13
Einfari á klarinett
Tónlist
Jón Ásgeirsson
Guðni Franzson hélt tónleika í
Norræna húsinu 31. janúar. Á
efnisskránni voru nokkur einleiks-
verk fyrir klarinett ásamt sam-
leiksverki „konkret tónlistar" með
klarinetti og „fjóráttahljómandi"
rafverki, sem nefnist Hallgríma
og er eftir einleikarann. Tónleik-
amir hófust á Hallgrímu, sem er
í raun nokkurra rása upptak'a á
klarinettuleik, þar sem einföld
þrástef eru leikin í sífellu en fram-
Guðni Franzson
vinda verksins að mestu fólgin í
því að rásimar „koma inn“ með
nokkm millibili og lýkur verkinu
með því að allar rásimar hljóma
saman.
Önnur verkin em hefðbundin
nútíma einleiksverk, þar sem leik-
ið er með einfaldar tónhugmyndir,
sumar hveijar áheyrilegar, er fá
þó við stöðuga endurtekningu á
Sinfóníuhljómsveit íslands hef-
ur á þessu starfsári haldið nokkra
tónleika úti á landi, eins og sagt
er, eða alls 6 tónleika fyrir norð-
an, tvenna í Suðuriandsumdæmi,
Vínartónleika á Akranesi og nú
síðast tvenna tónleika, þá fyrri
að Logalandi og seinni í Mosfells-
bæ. Efnisskrá tvennra síðustu
tónleikanna var nær því hin sama
nema er tekur til viðfangsefna
kóranna, sem var framlag heima-
manna. Að Logalandi sungu
Kveldúlfskórinn í Borgamesi og
kirkjukórar Reykholts og Hvann-
eyrarkirkna Fangakórinn úr
Nabucco eftir Verdi, en í Mosfells-
bæ söng Karlakórinn Stefnir Þér
landnemar eftir Sigurð Þórðarson.
sig einkenni þráhyggju og um það
er lýkur, getur hugmyndin orðið
óþægilega áleitin. Islensku verkin
em eftir Atla Ingólfsson, Hákon
Leifsson og síðasta verkið sem
heitir Mar er eftir Þórólf Eiríks-
son. Mar er af gerð þeirri sem
kalla mætti sammna á „musique
concréte" og lifandi flutningi en
„konkret" hugmyndin kom fyrst
fram 1940 og var fljótlega farið
að gera tilraunir með sammna
hljóðfæraleiks, „konkret" hljóða
og tilbúinna rafhljóða.
Á hvommtveggju tónleikunum
sungu kóramir friðarlagið í tóna-
ljóðinu Finnlandíu eftir Sibelíus.
Það er hárrétt stefna hjá Sin-
fóníuhljómsveit íslands að kalla
til samstarfs við sig sönghópa frá
þeim stöðum sem heimsækja skal,
ekki aðeins til að heimamenn finni
til sín og reyni að standa sig vel,
sem er ágætt, heldur og til að
eyða „upp-poppaðri" tortryggni
fólks varðandi sinfóníska tónlist.
Það kann að taka einhvem tíma
þar til fólk hefur lært að sækja
slíkar skemmtanir sem sinfóníu-
tónleikar em. Ekki var annað að
sjá en að íbúar Mosfellsbæjar
teldu sig eiga erindi við Sinfóníu-
hljómsveit Islands, en undirrituð-
í Mar heyrast alls konar sjávar-
hljóð, hvalasöngur og blástur en
með þessum sjávarlífshljóðum
leikur klarinettið hægferðugar
tónlínur. Þetta mætti túlka sem
svo, að maðurinn (klarinettið)
hafi gert sáttmála við lífríki hafs-
ins og gefíst upp fyrir Ægi
konungi. Hvað sem þessu líður,
þá hefur hvalasöngur áður verið
notaður í gerð tónverka, t.d. af
bandaríska tónskáldinu George
Cmmb.
Guðni Franzson er einfari í
um er ókunnugt um aðsóknina
að Logalandi.
Tónleikamir hófust á Júpiter-
sinfóníunni eftir Mozart og var
leikur hljómsveitarinnar nokkuð
kraftmikill og jafnvel grófur á
köflum en annars gæddur tölu-
verðri spennu, einkum í síðasta
kaflanum. Annað viðfangsefni
tónleikanna var píanókonsert eftir
Khatsjatúrían en þar lék Selma
Guðmundsdóttir einleikinn. Verk-
ið er eins konar rapsódía, þ.e.
hvað varðar stefgerðir og úr-
vinnslu þeirra, en auk þess
glæsilegt í gerð. Það má segja
að tónskáldið, sem lék einleikinn
í fmmuppfærslu verksins 1937,
hafí „slegið í gegn“ með þessum
íslenskri tónlist, sérstæður og
skemmtilegur listamaður, sem
hefur náð góðum tökum á túlkun
nútíma tónlistar. Fallegur leikur
hans kom sérstaklega vel fram í
Lied eftir Berio og einnig íslensku
verkunum. Þijú stykki eftir Strav-
inskí vom ekki sannfærandi í
flutningi Guðna og trúlega of
hratt leikin á köflum. Það er hins-
vegar ljóst að litlu hafa menn
bætt við það sem Stravinskí og
ýmis önnur góð tónskáld gerðu
tilraunir með fyrir 1920.
píanókonsert.
Selma lék verkið ágætlega og
auðheyrt að hún hefur undirbúið
sig mjög vel, en auk þess að leika
konsertinn af öryggi, mátti heyra
ýmislegt fallegt í leik hennar, sem
gerir tónlist annað og meira en
tækni, svo sem eins og ljóðræna
túlkun og þar í mót hrynræna
skerpu. Með þessum einleik hefur
Selma haslað sér völl sem einleik-
ari og til hennar verður horft í
næstu glímu hennar við tónlistar-
gyðjuna.
Tónleikunum lauk með söng
Karlakórsins Stefnis, sem Láms
Sveinsson, trompettleikari, stjóm-
ar, en viðfangsefnin vora Þér
landnemar og Finnlandía. Karla-
kórinn er vel mannaður og söng
með töluverðum tilþrifum og
ágætri hljóman. Stjómandi tónlei-
kanna var Páll P. Pálsson.
Sinfónían á ferð um landið
STCRRIOG SKYRARI
FRAMKÖLLUN
IbShTJÍ IMMB
Fyrstir með hraðframköllun og enn í fararbroddi.
Ef þú vilt stærri og skýrari myndir (10x15 cm í stað
9x13 cm), er valið auðvelt.
A3 cm
Auk þess bjóðum við 24 mynda filmu á hálf-
virði (125.kr.)
Mwm
AUSTURSTRÆTI 24 S. 621350 - ÁRMÚLI 30 S. 687785