Morgunblaðið - 02.02.1988, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 2. FEBRÚAR 1988
Asgrímssafn verður deild við Listasafn Islands:
Islensk myndlist hef-
ur eignast samastað
- sagði Vigdís Finnbogadóttir forseti íslands er hún
opnaði fyrstu sýninguna í Listasafni Islands
MIKILL mannfjöldi var viðstadd-
ur er Listasafn íslands var
formlega tekið i notkun í nýjum
húsakynnum við Fríkirlquveg í
Reykjavík á laugardaginn.
Skömmu fyrir klukkan þijú tóku
gestir að streyma að Listasafn-
inu og mynduðust biðraðir fyrir
utan. Er hátíðardagskráin hófst
fylltu gestir hvern krók og kima
i húsakynnum safnsins.
Dagskráin hófst með því að form-
aður byggingamefndar Listasafns
fslands, Guðmundur G. Þórarins-
son, flutti ávarp. Hann sagði meðal
annars að draumurinn um húsnæði
fyrir Listasafn íslands hefði hafist
þegar meistari Kjarval hafnaði því
að byggt væri sérstakt Kjarvalshús
sem vinnustofa og heimili lista-
mannsins, en lagði þess í stað til
að stofnaður yrði byggingarsjóður
Listasafns íslands og fénu veitt í
hann. Einnig minntist hans annarra
gefenda svo sem Ásgríms Jónsson-
ar listmálara, systkinanna Sesselju
Stefánsdóttur, Gunnars Stefáns-
sonar og Guðríðar Briem, og
Sigurliða Kristjánssonar og Helgu
konu hans og allra þeirra sem að
byggingu hússins stóðu.
Hér er húsið. Komið...
Guðmundur minntist einnig dr.
Selmu Jónsdóttur og sagði að þessi
bygging yrði í framtíðinni tengd
minningu hennar. Hann gat þess
að í bókasafni Listasafnsins hefði
verið komið fyrir vinnuaðstöðu fyrir
fræðimann í minningu Selmu.
Guðmundur þakkaði þeim sem
lagt hafa byggingu safnsins lið og
nefndi sérstaklega þijá stjómmála-
menn, þá Vilhjálm Hjálmarsson
fyrrverandi menntamálaráðherra,
Albert Guðmundsson fyrrverandi
íjármálaráðherra og Sverri Her-
mannsson fyrrverandi menntamála-
ráðherra.
„Þetta safn sem við nú stöndum
í er staðsett við hjarta Reykjavíkur-
borgar. Við Tjömina og hina
fegurstu skrúðgarða þessarar borg-
ar. í bygginginunni sjálfri hefur
tekist, eins og þið sjáið vel, að sam-
eina andstæðumar í því gamla og
nýja,“ sagði Guðmundur.
Hann sagðist vona að í húsinu
yrði stund milli stríða og tilbreyt-
ingarlaus lífsbaráttan og skyndilæti
hversdagslífsins hyrfí frá mönnum
um stund. Hann minnti á að þetta
glæsilega hús væri auðvitað ekki
annað en grundvöllur og tæki, en
inni í því ætti hjartað að slá og það
starf sem þar væri unnið ætti að
hvetja listamenn til að skapa, þrosk-
ast og leita og halda vakandi vitund
þjóðarinnar um gildi listarinnar.
Að lokum sagði Guðmundur:
„Því þegar allt kemur til alls er
marmarans höll sem moldarhrúga,
því musteri guðs eru hjörtun sem
trúa. Ég segi þvf: Hér er húsið lista-
menn! Komið, vinnið, starfið, leitið,
þroskist, skapið. íslendingar! Hér
er húsið. Komið, sjáið, njótið, þros-
kist, gleðjist."
Guðmundur afhenti síðan Birgi
ísleifi Gunnarssyni menntamála-
ráðherra húsið fyrir hönd bygging-
amefndar Listasafns íslands.
Blæs á þá g’agnrýni að húsið
sé of dýrt
Birgir ísleifur Gunnarsson
menntamálaráðherra ávarpaði því
næst samkomugesti. Hann sagði
það vera mikinn viðburð í menning-
arlífi þjóðarinnar þegar Listasafn
Forseti íslands, Vigdís Finnbogadóttir, ásamt Guðmundi G. Þórarins-
syni formanni byggingaraefndar Listasafns íslands.
íslands flytti í þetta glæsilega nýja
húsnæði við Fríkirkjuveg. Þar mið-
ast allt við að búa listaverkunum
umgjörð við hæfí og almenningi
umhverfi til að njóta verkanna till
fullnustu.
í ávarpi sínu lýsti hann breyttum
viðhorfum manna til myndlistar.
Hann vitnaði í endurminningar
Ásgríms Jónssonar listmálara þar
sem segir meðal annars að maður
nokkur í Öræfum sá hjá honum
málverk og hafði orð á því að þetta
væru ákaflega skýr kort og miklu
greinilegri en hjá dönsku landmæl-
ingarmönnunum.
„Þetta hús sem við erum að taka
í notkun fyrir Listasafn íslands er
fallegt hús og glæsilegt," sagði
menntamálaráðherra. „En eins og
með öll hús sem byggð eru af stór-
hug^á íslandi eru menn famir að
deifa um það. Er það of dýrt? Er
of mikið í það borið? Hefði það átt
að vera hannað á einhvem annan
veg? Þetta era spumingar sem leita
á hugann og menn era þegar fam-
ir að velta því fyrir sér í fjölmiðlum.
Auðvitað era engin einhlít svör til
við slíkum fyrirspumum. En þegar
menn sjá hvemig til hefur tekist
geti menn og eigi að vera ánægðir.
Hér á að vera menningarmiðstöð
íslendinga."
Síðan sagði Birgir ísleifur að um
þetta hús og það sem þar fer fram
mættu og ættu að standa stormar
og aldrei mætti ríkja nein logn-
molla. Landsmenn ættu að taka
afstöðu með og á móti stefnum oog
straumum í listum og menningar-
málum. Þá ættu ungir listamenn
sem ekki fara alfaraleiðir að geta
kynnt verk sín til jafns við þá sem
eldri era og viðurkenningar njóta.
„Mér finnst að íslensk myndlist
eigi þetta hús sannarlega skilið og
ég blæs á þá gagnrýni að þetta hús
sé of dýrt. Eins og við sjáum er
húsið sjálft listaverk í sjálfu sér.
Þetta er listræn umgjörð um okkár
dýrmætustu menningarverðmæti á
sviði myndlistar. Ég er sannfærður
um að þetta nýja húsnæði á eftir
að vera vinsæll samkomustaður
allra þeirra íslendinga sem unun
Meðal gesta við opnun listasafnsins var Þorvaldur Garðar Kristjáns-
son forseti sameinaðs þings, Sigrún Þ. Mathiesen, Ingibjörg Rafnar,
Matthias Á. Mathiesen samgönuráðherra, Þorsteinn Pálsson forsætis-
ráðherra og Ingvar Gíslason fyrrverandi menntamálaráðherra.
hafa af góðri list og vilja sjá og
skilja samnhengi í myndlistarsögu
okkar og vilja skilja vöxt og við-
gang íslenskrar myndlistar.“
Menntamálaráðherra skýrði
síðan frá því að ákveðið hefur verið
að gera safn Ásgríms Jónssonar
listmaálara, Ásgrímssafn, að sérs-
takri deild í Listasafni íslands, en
Ásgrímur Jónsson arfleiddi Lista-
safn Islands að öllum verkum sínum
árið 1953. Ákveðið hefur verið að
málverkasafnið verði áfram að
hluta til varðveitt og sýnt í Ás-
grímssafni við Bergstaðastræti í
Reykjavík ásamt persónulegum
munum Ásgríms sem þar era. Hins
vegar verður úrval verka Ásgríms
til sýnis í Listasafni íslands við
Fríkirkjuveg.
Að lokum þakkaði menntamála-
ráðherra framtak brautryðjenda og
velgjörðarmanna Listasafnsins og
lét í ljós þá von að safnið beri gæfu
til vera lifandi vettvangur íslenskrar
myndlistar. Að því loknu afhenti
hann Bera Nordal forstöðumanni
safnsins húsið til reksturs og
umönnunar.
Verður vonandi lyftistöng
fyrir íslenskt listalíf
„Þetta er mikill hátíðardagur og
mestu tímamót í 104 ára sögu
Listasafns Islands, því þétta hús
mun valda straumhvörfum í allri
starfsemi og uppbyggingu safns-
ins,“ sagði Bera Nordal í ávarpi
sínu. „Það er von okkar sem að
safninu störfum að tilkoma þess
muni einnig verða lyftistöng fyrir
íslenskt listalíf og glæða áhuga og
skilning almennings á myndlist.
Með þessu húsi fær íslensk mynd-
list umgjörð sem við getum verið
hreykin af.“
Bera fullyrti fyrir hönd starfs-
fólks safnsins sem þar hefur unnið
undanfama mánuði að húsið hefði
sál og þar ríkti góður andi. Vonað-
ist hún til að sá góði andi mætti
öllum sem þangað kæmu. Sagði hún
að þótt vinnuaðstöðu væri enn um
margt þröngur stakkur búinn væri
þó mest um vert að húsið væri
glæsilega búið öllu því helsta sem
heyrir til nútímalegs listasafns. í
raun væri þetta fyrsta og eina safn
landsins sem uppfyllti ströngustu
kröfur um öryggi og að því leyti
væri brotið blað í sögu íslenskra
safna.
„Listasafn íslands er stofnað af
gjöfum frá listamönnum og æ síðan
hafa einstaklingar, listvinir og lista-
menn sýnt safninu mikinn hlýhug
með gjöfum verðmætra listaverka.
Lætur nærri að 2/3 listaverka
safnsins séu gjafir og væri Lista-
safnið fátæklegt án þeirra."
Bera minntist dr. Selmu Jóns-
dóttur og sagði að hlutur hennar í
vexti og viðgangi safnsins yrði seint
metinn til fulls. „Þetta glæsilega

1
IWliH
Skömmn fyrir klukkan þijú á laugardaginn fóru gestir við opnun Listasafnsins að streyma að og mynduðust biðraðir fyrir utan dyrnar.